Alfavita Newsroom Η λέξη Πανελλήνιες και μόνο στο άκουσμά της προκαλεί έναν κόμπο στο στομάχι για τους περισσότερους. Η άποψη ότι αποτελούν μια ψυχοφθόρο διαδικασία είναι μάλλον κοινή για την πλειοψηφία όσων έχουν διαβεί από αυτές αλλά και για όσους πρόκειται να διανύσουν την περίοδο αυτή. Η είσοδος στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσω των πανελλαδικών εξετάσεων ξεκίνησε το 1964 και, παρά τις διάφορες αλλαγές που πραγματοποιούνται ολοένα στο εκπαιδευτικό σύστημα, ο θεσμός τους παραμένει ακλόνητος. Στόχος μας είναι να μπούμε στη θέση του μαθητή και να αφουγκραστούμε πώς εισχωρεί ο θεσμός αυτός στη ζωή του, τι συναισθήματα δημιουργούνται αλλά και με ποιόν τρόπο μπορούμε να δούμε τις εξετάσεις υπό διαφορετική σκοπιά.
Αρχικά, η συμμετοχή στις Πανελλήνιες και το διάστημα προετοιμασίας για αυτές είναι μία ταραχώδης περίοδος. Το καθημερινό πρόγραμμα γεμίζει ασφυκτικά ενώ πέραν του χρόνου, ο μαθητής έχει να διαχειριστεί και τον ψυχικό του κόσμο. Είναι γεγονός ότι μετά το σχόλασμα ακολουθεί ένα απόγευμα γεμάτο μαθήματα και διάβασμα αλλά και τα σαββατοκύριακα ακολουθούν την ίδια ρότα. Η πίεση για υψηλές βαθμολογίες προέρχεται από παντού, γονείς, καθηγητές, συμμαθητές όπως και το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα. Από την άλλη ο μαθητής βρίσκεται στην εφηβεία που συνεπάγεται τόσο όρεξη για δραστηριότητες, εξόδους και συναναστροφή με συνομηλίκους όσο και αστάθεια συναισθημάτων με έντονες εκδηλώσεις αυτών. Οι εξετάσεις εισρέουν παντού αφού το σχολείο θέτει στο επίκεντρο τα μαθήματα του εκάστοτε επιστημονικού πεδίου και προσανατολίζεται στην επιτυχία στις εξετάσεις, η οικογένεια βιώνει την περίοδο αυτή σα να δίνουν όλα τα μέλη της εξετάσεις και ο ελεύθερος χρόνος γίνεται ελάχιστος αλλά πλούσιος σε συζητήσεις για τα μαθήματα, τις εξετάσεις και το διάβασμα.
Το τι πρέπει να κάνει ένας μαθητής συγκρούεται με το τι θέλει να κάνει και, στις περισσότερες περιπτώσεις, δημιουργείται αναστάτωση. Η αλλαγή από την ανεμελιά σε μια πιεστική και φορτωμένη καθημερινότητα είναι φυσικό και επόμενο να προκαλεί άγχος, θυμό, ανασφάλεια ή και θλίψη. Θα λέγαμε ότι η ζωή ενός μαθητή, ειδικά στις δύο τελευταίες τάξεις του Γενικού Λυκείου, περιστρέφεται γύρω από τις εξετάσεις, οι οποίες είναι αμφίβολο αν αποτελούν προσωπική του επιλογή. Αυτό ωθεί τον μαθητή να αισθάνεται χαμένος, χωρίς να βρίσκει νόημα σε αυτό που καλείται να κάνει και τελικά να μην θέλει να το κάνει. Ακόμη, όμως, και να θέλει είναι πολλές οι φορές που, λόγω κούρασης και φόβου αποτυχίας, θα απογοητευτεί και ίσως προτιμήσει να τα παρατήσει. Με άλλα λόγια η περίοδος των Πανελληνίων είναι ένα διάστημα περιτριγυρισμένο από κανόνες και περιορισμούς που προκαλεί ψυχολογικά σκαμπανεβάσματα και συνοδεύεται από αρνητικές σκέψεις. Η επιθυμία επομένως είναι να τελειώνουμε με όλα αυτά και να αφήσουμε το σχολείο πίσω μας.
Μήπως όμως αξίζει να αντιστρέψουμε το πώς βλέπουμε τις Πανελλήνιες; Με τη σωστή διαχείριση, υπομονή και επιμονή οι Πανελλήνιες ανοίγουν για τον μαθητή ένα νέο κεφάλαιο, αυτό της καριέρας. Μπορούν να αποτελέσουν ένα στάδιο κατά το οποίο αποκτά γνώσεις, αναπτύσσει δεξιότητες και πλάθει τα θεμέλια της επαγγελματικής του ζωής. Μέσα από μεθοδική και οργανωμένη μελέτη της απαιτούμενης ύλης ταυτόχρονα με παραπομπές σε διαφορετικές πηγές μάθησης, ο μαθητής αποκτά όχι μόνο τις γνώσεις που θα χρησιμοποιήσει στις εξετάσεις αλλά και γνώσεις βασικές και γενικές που θα του είναι χρήσιμες στη σταδιοδρομία του. Ο προγραμματισμός, η κριτική σκέψη, η εργασία υπό πίεση, η διαχείριση χρόνου, η επίλυση προβλημάτων και η συνεργατικότητα αποτελούν δεξιότητες που, είτε άμεσα είτε έμμεσα, αναπτύσσει ο μαθητής και οι οποίες αποτελούν επι ζητούμενα προσόντα για τους μελλοντικούς επαγγελματίες. Ένας μαθητής μάλιστα που βρίσκει τον τρόπο να διανύσει την περίοδο των Πανελληνίων, θα βρει τον τρόπο να διανύσει την φοίτησή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και μετέπειτα την είσοδό του στους διάφορους χώρους εργασίας. Μαζί με τις δεξιότητες είναι σίγουρο πως για να εργαστεί κανείς θα χρειαστεί αν όχι πτυχίο τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, απολυτήριο λυκείου. Ο κόπος προετοιμασίας για τις Πανελλήνιες, είναι συνεπώς προσπάθεια προετοιμασίας για την μετασχολική ζωή γενικότερα και για αυτό ο κάθε μαθητής μπορεί να το δει σαν πρόκληση ώστε να κερδίσει πραγματικά από το διάστημα αυτό.
Ας σκεφτόμαστε, λοιπόν, τις Πανελλήνιες σαν μια πόρτα που κλείνει ώστε να ανοίξει μια άλλη και σαν ένα πέρασμα από την σχολική και παιδική ηλικία στην επαγγελματική και ενήλικη ζωή. Ανεξάρτητα από την επιτυχία ή την αποτυχία σε αυτές, ας προσπαθήσουμε να πάρουμε όσα περισσότερα εφόδια μπορούμε για την ενήλικη ζωή και να τις σκεφτόμαστε σαν στάδιο ναι μεν δύσκολο αλλά απαραίτητο.
Ελπινίκη Λέκκα, Σύμβουλος Εκπαίδευσης και Σταδιοδρομίας της Career Gate
Θεόδωρος Καλαϊτζίδης, Πρόεδρος Ομίλου ΔΙΑΚΡΟΤΗΜΑ – AFTER SCHOOL – Μαθηματικός,
Ειδήσεις, θέματα και λύσεις για Πανελλήνιες 2024 - Βάσεις εισαγωγής
Μηχανογραφικό: Διαφοροποιήσεις στις επιλογές των υποψηφίων και επιλογές που εκπλήσσουν
Βάσεις εισαγωγής: Πτώση σε Πολυτεχνεία και Νομικές αλλά οι Ιατρικές
