Τι ξέρει ο M. Draghi για το ελληνικό πρωτογενές πλεόνασμα

Ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Draghi και ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Στουρνάρας γνωρίζονται από πολύ παλιά. 

Γνωρίστηκαν στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 όταν είχε αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση για το ευρώ. Και οι δύο ήταν μέλη της περίφημης EFC, της Επιτροπής η οποία προετοίμαζε όλες τις αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών για την νομισματική ενοποίηση της Ευρωζώνης στην οποία η Ελλάδα μπήκε με ένα χρόνο καθυστέρηση. Η EFC ήταν κάτι σαν αυτό που είναι σήμερα το EWG, η Επιτροπή δηλαδή που ετοιμάζει τις αποφάσεις του Eurogroup. 
 

Και τότε όπως και τώρα τα μέλη της, κατά βάση, ήταν οι πρόεδροι των Συμβουλίων Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων των Υπουργείων Οικονομικών. 

Ο κ. Draghi έχει “δουλέψει” με τον κ. Στουρνάρα και από μία άποψη θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως... ο μέντοράς του. 

Βασικό θέμα τότε ήταν οι κανονισμοί στην βάση των οποίων τα μέλη της EFC κατέληγαν στο πως ακριβώς θα πρέπει να μετρηθούν τα ελλείμματα, το χρέος, οι μέθοδοι μείωσης των επιτοκίων, ή η μέθοδος αποτύπωσης του πληθωρισμού. 

Αυτά που τότε αποκαλούσαμε κριτήρια εισόδου μιας χώρας στο ευρώ. 

Και ο κ. Draghi ήταν ο... ειδικός στην διαχείριση –πάντα με νόμιμα μέσα– των γκρίζων περιοχών των κοινοτικών κανονισμών που τότε διαμορφώνονταν προκειμένου όλα να “είναι εντάξει...”. Λίγο πολύ ο κ. Draghi ήταν ο άνθρωπος που εξασφάλισε στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 το να είναι η Ιταλία στην ηγετική ομάδα της Ευρωζώνης. Γιατί από πλευράς πραγματικών μεγεθών οι αριθμοί τότε της ιταλικής οικονομίας δεν ήταν και οι πλέον κατάλληλοι...

Πολύ αργότερα βέβαια, μετά τις αλλαγές των κυβερνήσεων και τις εκρήξεις μεταμέλειας (sic) ορισμένων υπουργών, όλη αυτή η νόμιμη διαπραγμάτευση και διαδικασία είχε αρχίσει να αποκαλείται “δημιουργική λογιστική”. 

Στο μεταξύ βέβαια οι κανονισμοί έγιναν ποιο συγκεκριμένοι (ESA 95) και οι γκρίζες περιοχές άρχισαν να συρρικνώνονται καθώς το Βερολίνο απαίτησε να μπει τάξη, αφού προηγουμένως –μέχρι το 2004– η γερμανική καγκελαρία είχε κάνει εκτεταμένη χρήση αυτής της... ελαστικότητας.

Οι κ.κ. Draghi και Στουρνάρας ξανασυναντήθηκαν κάπου δεκαπέντε χρόνια μετά από άλλες θέσεις, αλλά με λίγο πολύ το ίδιο αντικείμενο. 

Ο κ. Draghi να επιχειρεί με πρωτοφανείς κινήσεις και “δημιουργική διαχείριση” του καταστατικού της ΕΚΤ (σ.σ. τώρα τα αποκαλούν “μη συμβατικά μέτρα” νομισματικής πολιτικής) να ανακόψει την κατάρρευση του ευρώ και ο κ. Στουρνάρας να πετύχει σε συνθήκες μακροχρόνιας βαθιάς ύφεσης την δημιουργία πρωτογενούς πλεονάσματος (!).

Και οι δύο γνωρίζουν την “τέχνη” μόνο που αυτή την φορά θα πρέπει να την εφαρμόσουν σε συνθήκες “μετά- Lehman Brothers”. 

Σε συνθήκες όπου ο φαύλος κύκλος ύφεσης και υπερχρέωσης στην Ευρωζώνη ανακατεύεται με την αδυναμία της νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ να αναστρέψει την επιβράδυνση και την δυσκολία της Κίνας να συνεχίσει να τροφοδοτεί την δική της ατμομηχανή. 

Και ο κ. Draghi και ο κ. Στουρνάρας γνωρίζουν οτι οι συνθήκες στο “μεγάλο κάδρο” αυτό της οικονομίας της Ευρωζώνης, θα κρίνουν τελικά την αξιοπιστία του εγχειρήματος επίτευξης “πρωτογενούς πλεονάσματος” στην Ελλάδα, όπως άλλωστε και στα άλλα προγράμματα αυτό της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας ή ακόμα και στο ακήρυχτο πρόγραμμα της Ισπανίας. 

Η παλιά “τέχνη” των δύο φίλων –διατηρούν την φιλία και την αλληλοεκτίμησή τους– έτσι κι αλλιώς τους επιτρέπει να είναι ήσυχοι ότι τα “νούμερα” για το πρωτογενές πλεόνασμα μπορούν να βγουν στο τέλος του χρόνου, ακόμα και αν χρειασθεί οι κανονισμοί να εφαρμοσθούν με... πολιτικά κριτήρια. Τις αντικειμενικές προϋποθέσεις γι΄ αυτό άλλωστε τις έχει ήδη δρομολογήσει ο αναπληρωτής υπουργός οικονομικών κ. Χρ. Σταϊκούρας.  

Δεν είναι όμως αυτό το “πρωτογενές πλεόνασμα” που θα κρίνει το αν θα ακολουθήσει “κούρεμα” ή αλλιώς νέα “ελάφρυνση” του χρέους. 

Το πραγματικό κριτήριο θα είναι το αν τότε –στα τέλη του χρόνου– η υπόθεση του ελληνικού χρέους και η “ρύθμισή” της θα εξυπηρετεί ή όχι την επόμενη ημέρα του ευρώ. 

Και σ΄ αυτό το μεγάλο ερώτημα, το βάρος και η σημασία του ελληνικού “πρωτογενούς πλεονάσματος” όσο και αν είναι σημαντικό, παραμένει ένα πρόσχημα όπως και η μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% στα τέλη της δεκαετίας του ΄90 για να μπει η Ελλάδα στο ευρώ... Και αυτό το γνωρίζει καλύτερα από κάθε άλλον ο  φίλος του κ. Στουρνάρα, ο κ. Mario Draghi. Γι΄ αυτό και δεν πολύ-ασχολείται με αυτό...