Alfavita Newsroom Ο καθηγητής του ΕΜΠ και συγγραφέας Γιάννης Μηλιός μιλάει στην εφημερίδα "ΤΑ ΝΕΑ" για τα 40 χρόνια της περιοδικής έκδοσης «Θέσεις» που έχει ιδρύσει, τις περιπέτειες της Αριστεράς και το ελληνικό πολιτικό σκηνικό.
Στο οικοσύστημα της Αριστεράς, το περιοδικό «Θέσεις» συχνά γίνεται αιτία διαλόγου και αντιπαραθέσεων, ενώ ενεργοποιεί έναν διάλογο, αποκαλύπτοντας τις διαφορετικές θεωρήσεις στα ρεύματα ιδεών.
Ο καθηγητής του ΕΜΠ αλλά και συγγραφέας Γιάννης Μηλιός δεν παρέμεινε στα κλειστά όρια των θεωρητικών αναζητήσεων. Ενεργός στα πολιτικά, με μακρά διαδρομή, είχε μια εμπειρία από την περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ εδώ και αρκετά χρόνια, ήδη πριν από το καλοκαίρι του 2015, στηρίζει κριτικά το ΚΚΕ και ασκεί την πολεμική του, πάντα ιδεολογικά, στις διαχειρίσεις του συστήματος, όπως θα λέγανε οι παλιοί.
Παρουσιάζουμε παρακάτω κάποιες από τις απαντήσεις του Γιάννη Μηλιού σε καυτά πολιτικά ζητήματα που αφορούν και κόμματα που αναφέρονται στην Αριστερά.
Πώς πρέπει αλήθεια σήμερα να διαβάζουμε τον Μαρξ, σε μια περίπλοκη σημειώνω και ρευστή εποχή;
Ο Μαρξ εγκαινίασε μια μεγάλη θεωρητική τομή στον χώρο των κοινωνικών επιστημών. Ορισε ένα νέο θεωρητικό σύστημα εννοιών, με βάση το οποίο μπορούμε να αποκρυπτογραφούμε την κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα που μας περιβάλλει, τον καπιταλισμό. Το κάθε καπιταλιστικό σύστημα και όχι απλώς εκείνο της Αγγλίας του 19ου αιώνα, στον οποίο έζησε ο Μαρξ.
Ενα σύστημα που συστηματικά αναπαράγει τη συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας σε λίγα χέρια, που παράλληλα βυθίζει περιοδικά την κοινωνία σε βαθιές κρίσεις, το κόστος των οποίων επιχειρεί πάντα να φορτώσει στις πλάτες της μισθωτής εργασίας και γενικότερα της κοινωνικής πλειοψηφίας.
Η αντίθεση Αριστερά – Δεξιά για εσάς ισχύει σήμερα ή έχει υποστεί τους δικούς της μετασχηματισμούς;
Η αντίθεση Αριστερά – Δεξιά πηγάζει αυθόρμητα από τη μόνιμη – δομική αντίθεση κεφαλαίου – εργασίας. Σκεφτείτε μόνο ότι αυτό που συνιστά το βιοτικό επίπεδο του κόσμου της εργασίας (ο μισθός), αποτελεί «εργασιακό κόστος» για το κεφάλαιο. Ενα «κόστος» που η συμπίεσή του (δηλαδή το ταξικό συμφέρον του κεφαλαίου) διαρκώς επιδιώκεται και προβάλλεται από τις αστικές κυβερνήσεις ως «αύξηση της ανταγωνιστικότητας».
Η σύγχυση (και το πρόβλημα) βρίσκεται στο ότι πολιτικές δυνάμεις που αυτοπροσδιορίζονται ως «Αριστερά» στην πραγματικότητα έχουν ενταχθεί στον υποτιθέμενο «μονόδρομο» των αστικών πολιτικών, που μεταμφιέζονται σε «ανάπτυξη για όλους», «συμπεριληπτική κοινωνία», «συμφέροντα όλων των πολιτών» κ.λπ. Δεν είναι τυχαίο, βέβαια, που οι δυνάμεις αυτές όλο και συχνότερο προτιμούν τον όρο «Κεντροαριστερά» αντί «Αριστερά».
Στην κλασική έννοια του ιμπεριαλισμού πιστεύετε και σήμερα – αλήθεια πόσες ή ποιες χώρες είναι ιμπεριαλιστικές; Για παράδειγμα η Ρωσία είναι;
Ο ιμπεριαλισμός, ως η εγγενής ροπή των καπιταλιστικών εξουσιών και κρατών να επεκτείνουν τον χώρο της επιρροής και ενίοτε της επικράτειάς τους αποτελεί δομικό στοιχείο του καπιταλισμού. Φυσικά και η Ρωσία είναι ιμπεριαλιστική χώρα.
Στα ελληνικά θέματα, ο ΣΥΡΙΖΑ ευαγγελίζεται μια προοδευτική διακυβέρνηση. Δεν είναι ώρα οι αριστερές δυνάμεις να τα βρουν και με επιταχυντή την απλή αναλογική της πρώτης κάλπης;
Να πω κατ’ αρχάς ότι θεωρώ πως η βασική δύναμη βελτίωσης των όρων ζωής της κοινωνικής πλειοψηφίας είναι οι μαζικοί αγώνες των εργαζομένων. Η θέση αυτή αποδεικνύεται διαρκώς σε όλες τις καπιταλιστικές χώρες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μετεξελιχθεί σε μια πολιτική δύναμη του «κεντροαριστερού» χώρου, δηλαδή μια δύναμη που στρατηγικά υπηρετεί τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης και επομένως συγκλίνει με τη συντηρητική παράταξη, παρά τις επιμέρους διαφορές σε δευτερεύοντα ζητήματα.
Η «προοδευτική διακυβέρνηση» αποκάλυψε τον χαρακτήρα της τόσο στην Ελλάδα την περίοδο 2015-19, όσο και σε τόσες και τόσες άλλες περιπτώσεις σοσιαλδημοκρατικών διακυβερνήσεων.
Επομένως, το αν ο ΣΥΡΙΖΑ, συμμαχώντας με άλλες δυνάμεις της Κεντροαριστεράς (π.χ. το ΠΑΣΟΚ), θα καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, έχει βεβαίως τη σημασία του, αλλά όχι από τη σκοπιά των δυνάμεων που αμφισβητούν το κυρίαρχο σύστημα, την καπιταλιστική βία και εκμετάλλευση.
Επομένως αριστερές δυνάμεις, όπως το ΚΚΕ, που προγραμματικά δεν επιδιώκουν να διαχειριστούν την κρίση του συστήματος, αλλά το αμφισβητούν, αγωνιζόμενες για την ικανοποίηση των κοινωνικών αναγκών και όχι την «ανάπτυξη των κερδών», για τα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα της πλειοψηφίας, δεν είναι δυνατόν να στηρίζουν μια τέτοια «εναλλακτική διακυβέρνηση».
Παγκοσμίως τα θέματα όπως κλίμα, ενέργεια πρέπει να μπουν στην ατζέντα της Αριστεράς ή την υπερβαίνουν και πρέπει να μπουν αυτοτελώς;
Τα ζητήματα αυτά είναι κομβικά για την Αριστερά. Για αυτά, όπως και για το ζήτημα των πανδημιών στον καπιταλισμό, έχουν πρόσφατα δημοσιευτεί σημαντικές μελέτες στις «Θέσεις». Είμαι πεπεισμένος ότι ο καπιταλισμός, καθώς εξαρτά την όποια παραγωγή από το καπιταλιστικό κέρδος, αφενός παράγει την οικολογική κρίση και αφετέρου δεν διαθέτει κάποιον αυτοφυή μηχανισμό ανάσχεσής της, όταν η περιβαλλοντική καταστροφή δεν δημιουργεί προβλήματα στην κερδοφορία του κεφαλαίου.
Οι «πράσινες» κρατικές παρεμβάσεις έχει αποδειχθεί ότι συνδέονται συστηματικά με νέες χωρικές επεκτάσεις του κεφαλαίου και περαιτέρω ιδιοποίηση του φυσικού πλούτου, που συνεχίζουν τον φαύλο κύκλο υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και επιδείνωσης των όρων διαβίωσης της ανθρωπότητας.
Το βασικό πρόβλημα λοιπόν είναι το ίδιο το σύστημα, το οποίο μάχεται να ανατρέψει η Αριστερά. Ο καπιταλισμός αποδεικνύεται «μη-βιώσιμος» και καταστροφικός για την ανθρωπότητα, επομένως η Αριστερά (οφείλει να) είναι ταυτόχρονα αντικαπιταλιστική και οικολογική.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
