Κυκλώματα διακίνησης «φθηνών» εργαζομένων

Ο Μπάμπης είναι τριαντάρης, αλλά δείχνει νεότερος. Λόγω οικογενειακών προβλημάτων ποτέ δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, όμως δεν έμεινε χωρίς δουλειά. «Φιλότιμος και δουλευταράς, ακόμα και στην κρίση που τα πράγματα ζόρισαν, την έβρισκε την άκρη του», λέει στην «Κ» ο φίλος του, Θωμάς Τζήρος. «Πριν από τα Χριστούγεννα μου είπε ότι σκέφτεται να φύγει για Γερμανία». Είχε δει μια αγγελία που ζητούσαν οδηγό σε ταχυμεταφορική εταιρεία. «Απόρησα, καθώς ο Μπάμπης δεν μιλάει γερμανικά, αλλά όπως μου είπε, του έκαναν συνέντευξη “συνεργάτες” στην Ελλάδα. Ενα μήνα αργότερα, μου είπε ότι τον πήραν, με μισθό 1.250 ευρώ καθαρά». Μετανάστης στη Γερμανία ήδη από το 2011 ο Θωμάς, ήξερε ότι το ποσό είναι ψηλό. «Του έγραψα ότι συνήθως οι Γερμανοί μιλούν για μεικτά και ότι θα είχε καταλάβει λάθος. “Ζήτα να δεις το συμβόλαιο”, του συνέστησα». Ομως ο ενθουσιασμός του Μπάμπη ήταν τέτοιος, που έφυγε όπως όπως. «Οταν έφτασε, του ανακοίνωσαν ότι δεν έχει προσληφθεί από την εταιρεία ταχυμεταφορών, αλλά από μια άλλη, που τον “νοίκιασε” σε αυτούς. Τον πέταξαν σε έναν ξενώνα μαζί με πολλούς άλλους, με ένα κοινό τηλέφωνο με κέρματα. Αρχισε να ξυπνάει στις 3.30 το πρωί για να πιάσει δουλειά στις 5. Για πέντε ώρες φόρτωνε κιβώτια στα αυτοκίνητα, μες στην παγωνιά, για να ξεκινήσει μετά να τα μοιράζει ώς τις 8 το βράδυ».

 

Ο Μπάμπης υπήρξε ακόμα ένα θύμα των λεγόμενων leihfirmen, των εταιρειών ενοικίασης εργαζομένων που, λόγω της έκρηξης στη ζήτηση εργασίας στη Γερμανία και με δεδομένη τη χαλαρή εργατική νομοθεσία της χώρας, τα τελευταία χρόνια κάνουν χρυσές δουλειές. Προσλαμβάνοντας με «περίεργους» όρους, διατηρώντας τη δυνατότητα απόλυσης δίχως εξηγήσεις μέσα στους πρώτους έξι μήνες και χωρίς εγγύηση για το πού θα «επινοικιαστείς» τον άλλο μήνα, οι συγκεκριμένες εταιρείες έχουν γίνει «παγίδα» για χιλιάδες εργαζομένους που άφησαν τις πατρίδες τους για μια ευκαιρία στη Γερμανία. Οι εταιρείες προσφέρουν κατά κανόνα, τουλάχιστον για ανειδίκευτο προσωπικό, χαμηλούς μισθούς (δεν υπάρχει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στη Γερμανία), κρατώντας ένα ποσοστό. Συνήθως η σύμβαση εργασίας διέπεται από τη λογική του μεροκάματου, κάποιος δεν πληρώνεται αν δεν δουλεύει. Στον Μπάμπη προτάθηκαν τα 800 ευρώ καθαρά, από τα οποία θα έπρεπε να πληρώνει και για διαμονή.

 

2 εκατ. νέοι μετανάστες

 

Με δεδομένο ότι τα τελευταία δύο χρόνια έφτασαν στη Γερμανία περί τα δύο εκατομμύρια νέοι μετανάστες, οι εταιρείες ενοικίασης προσωπικού βρέθηκαν ενώπιον μιας τεράστιας δεξαμενής ικανού, έμπειρου και φθηνού εργατικού δυναμικού. Οι leihfirmen ωστόσο συνεπικουρούνται από κυκλώματα στις χώρες προέλευσης των μεταναστών. «Δυστυχώς και στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται τέτοιες κλίκες», αναφέρει στην «Κ» η κ. Ιωάννα Ζαχαράκη, σύμβουλος για θέματα Κοινωνικής Ενταξης και Διαπολιτισμικότητας στη Διακονία Ρηνανίας-Βεστφαλίας-Λίπε. «Εχουμε πολλές καταγγελίες για Ελληνες οι οποίοι υπόσχονται ιδανικούς μισθούς και συνθήκες, που δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα». Πολύ συχνά είναι οι ομογενείς εκείνοι που δείχνουν το χειρότερο πρόσωπο, υποστηρίζει και ο κ. Τζήρος. «Γνωρίζω ανθρώπους στους οποίους είχαν τάξει δουλειά σε ελληνικό εστιατόριο και καταλήγουν να δουλεύουν σαν σκλάβοι όλη μέρα σε μια κουζίνα για 400 ευρώ. Χωρίς τη δυνατότητα να μάθουν γερμανικά – το άλφα και το ωμέγα για να ορθοποδήσεις σε αυτή τη χώρα, οι άνθρωποι αυτοί είναι καταδικασμένοι».

 

Πάντως, το θέμα της διαχείρισης του νέου εργατικού δυναμικού από τη Γερμανία απασχολεί όλη την Ευρώπη. Πρόσφατα, δύο υπουργοί της βελγικής κυβέρνησης, με επιστολή τους προς τον Ευρωπαίο επίτροπο για την Απασχόληση Λάζλο Αντορ, κατήγγειλαν τη Γερμανία για «αναξιοπρεπείς» εργασιακές πρακτικές, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι Ρουμάνοι και Βούλγαροι εργάζονται για 10 ώρες ημερησίως στα σφαγεία της Γερμανίας έναντι 3 έως 7 ευρώ την ώρα. Σε έκθεση που έχει στη διάθεσή της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναφέρεται ότι η μεγαλύτερη γερμανική εταιρεία σφαγής χοίρων, η B&C Tönnies, είναι άμεσος εργοδότης μόνο των 800 από τους 4.500 εργαζομένους της, με τους υπόλοιπους να προέρχονται από εταιρείες ενοικίασης προσωπικού. Αντίστοιχα, από τους 1.200 εργαζομένους στο σφαγείο του Westfleich στη Χαμ της Βεστφαλίας, το 90% είναι νοικιασμένοι.

 

Σύμφωνα με έκθεση του ινστιτούτου Bertelsmann Stiftung, οι πιθανότητες για απασχόληση μέσω ενοικίασης για ανέργους είναι κατά 20% μεγαλύτερες από άλλους τρόπους, «όμως τελικά η συντριπτική πλειονότητα μένει μόνιμα στην ενοικίαση».