Alfavita Newsroom Στην αναδιάρθρωση, εξορθολογισμό και διαχείριση της διδακτέας ύλης στα Μαθηματικά και τα Φυσικά της Ε΄ και ΣΤ΄ Δημοτικού και στον εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης της Ιστορίας για τη ΣΤ΄ Δημοτικού, προχώρησε το υπουργείο Παιδείας, ύστερα από εισήγηση του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής.
Για να ανοίξετε την εγκύκλιο του υπουργείου Παιδείας πατήστε εδώ.
Στ΄ Δημοτικού – Οδηγίες
Το μάθημα των Φυσικών της Ε΄ και Στ΄ τάξης του Δημοτικού Σχολείου υποστηρίζεται από τη σειρά των εγχειριδίων «Φυσικά – Ερευνώ και Ανακαλύπτω», η οποία περιλαμβάνει για κάθε τάξη το Τετράδιο Εργασιών, το Βιβλίο Μαθητή και το Βιβλίο Εκπαιδευτικού.
Υπενθυμίζεται ότι το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών προβλέπει για τη διδασκαλία του μαθήματος των Φυσικών συνολικά 75 διδακτικές ώρες σε κάθε τάξη, Ε΄ και Στ΄. Οι ώρες οι οποίες θεωρητικά προκύπτουν για το σχολικό έτος από τη διδασκαλία 3 διδακτικών ωρών την εβδομάδα υπολογίζονται περίπου σε 90 για κάθε τάξη, αλλά βέβαια είναι πιθανόν, για διάφορους λόγους, να μην γίνουν όλες. Ευκταίο είναι τα Ωρολόγια Προγράμματα των Σχολείων να προβλέπουν 2 από τις 3 ώρες την εβδομάδα να είναι συνεχόμενες.
Σε κάθε τάξη, η εκπαιδευτική διαδικασία για κάθε θεματικό αντικείμενο διαμορφώνεται με βάση τα φύλλα εργασίας του Τετραδίου Εργασιών το οποίο είναι το κύριο, βασικό εγχειρίδιο του μαθήματος. Συγκεκριμένα, ακολουθώντας για κάθε θεματικό αντικείμενο τα πέντε μεθοδολογικά βήματα των φύλλων εργασίας του Τετραδίου Εργασιών: παρωθείται το ενδιαφέρον των μαθητών, διατυπώνονται ερωτήματα και καταγράφονται υποθέσεις από τους μαθητές, εκτελούνται πειράματα με απλά μέσα και υλικά από τους ίδιους τους μαθητές σε ομάδες, καταγράφονται παρατηρήσεις και συμπεράσματα από τα πειράματα, γίνονται εφαρμογές και γενικεύσεις των συμπερασμάτων.
Στο Βιβλίο του Μαθητή, το οποίο είναι επικουρικό εγχειρίδιο, υπάρχουν πληροφορίες με τις οποίες είναι δυνατόν οι μαθητές να συμπληρώσουν και να εμπεδώσουν τα συμπεράσματά τους από τα πειράματα, να διευρύνουν τις εφαρμογές, τις γενικεύσεις και τις ερμηνείες, αλλά και να ενισχύσουν το ενδιαφέρον τους για το θεματικό αντικείμενο.
Στο Βιβλίο του Εκπαιδευτικού υπάρχουν οδηγίες τόσο για το γνωσιακό αντικείμενο όσο και για την εκπαιδευτική διαδικασία. Συμπληρωματικά, όσον αφορά στον πειραματισμό είναι ευκταίο οι μαθητές να αναζητούν, να επιλέγουν και να φέρνουν οι ίδιοι κατάλληλα υλικά και μέσα της καθημερινής ζωής ώστε, έχοντάς τα και μετά το μάθημα, να συνεχίζουν τον πειραματισμό και εκτός του σχολείου. Όσον αφορά στην εξαγωγή και καταγραφή των συμπερασμάτων των μαθητών, είναι ευκταίο οι μαθητές να τα ανακαλύπτουν οι ίδιοι, αλλά και να τα καταγράφουν με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού ορθά. Γι’ αυτό προτείνεται συζήτηση στην τάξη με συμμετοχή όλων των μαθητών και η καταγραφή του τελικού συμπεράσματος στον πίνακα από ένα μαθητή ώστε όλοι οι μαθητές να γράφουν στο φύλλο εργασίας τους ορθά το ίδιο συμπέρασμα.
Ο εκπαιδευτικός, πέραν του συντονισμού της όλης εκπαιδευτικής διαδικασίας, εξασφαλίζει και την ορθολογική κατανομή στα διάφορα μεθοδολογικά βήματα του διατιθέμενου για κάθε θεματικό αντικείμενο χρόνου. Προτείνεται στον εκπαιδευτικό η ακόλουθη, κατά προσέγγιση, εκατοστιαία ποσόστωση 10%, 10%, 40%, 20% και 20% του διατιθέμενου χρόνου στα αντίστοιχα μεθοδολογικά βήματα, ώστε η εκπαιδευτική διαδικασία να είναι πλήρης και ισορροπημένη.
Οι μαθητές, για κάθε θεματικό αντικείμενο, καθοδηγούνται να διερευνούν –με πειράματα και δραστηριότητες – τον φυσικό κόσμο και να ανακαλύπτουν –και όχι να απομνημονεύουν– τη γνώση. Η επίτευξη αυτού του στόχου βελτιστοποιείται στο δημοτικό σχολείο με τη σωστή αξιοποίηση των εγχειριδίων αλλά και την αναδιάρθρωση και τον εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης, η οποία ακολουθεί.
Ε' ΤΑΞΗ
Επαναλαμβάνεται ότι το βασικό εγχειρίδιο για τη συνολική οργάνωση των μαθημάτων είναι το Τετράδιο Εργασιών. Tο Βιβλίο Μαθητή προτείνεται να αποτελεί πηγή συμπληρωματικής πληροφορίας και τα κείμενα που περιλαμβάνει να μην ανατίθενται στους μαθητές για αποστήθιση.
Προτείνεται, επίσης, οι «Εργασίες για το σπίτι» να πραγματοποιούνται κυρίως στο σχολείο και συμπληρωματικά στο σπίτι από τους ίδιους τους μαθητές. Στην Ε΄ τάξη αναδιαρθρώνονται οι ώρες διδασκαλίας για τις περισσότερες θεματικές ενότητες και εξορθολογίζεται η διδακτέα ύλη με την αφαίρεση μερικών φύλλων εργασίας και τη μεταφορά μιας θεματικής ενότητας (με μείωση των φύλλων εργασίας) από την Ε΄ στην Στ΄ τάξη. Οι διδακτικές ώρες προβλέπεται να φθάνουν τις 75, αντί των θεωρητικά υπολογιζόμενων 90 ωρών, οι οποίες για διάφορους λόγους συνήθως δεν πραγματοποιούνται όλες.
Στην ΣΤ' ΤΑΞΗ
Στην Στ΄ τάξη αναδιαρθρώνονται οι ώρες διδασκαλίας για τις περισσότερες θεματικές ενότητες και εξορθολογίζεται η διδακτέα ύλη με την αφαίρεση μερικών φύλλων εργασίας και τη μεταφορά μιας θεματικής ενότητας (με μείωση των φύλλων εργασίας) από την Ε΄ στην Στ΄ τάξη, καθώς και την αναδιάταξη μερικών θεματικών ενοτήτων. Οι διδακτικές ώρες προβλέπεται να φθάνουν τις 75, αντί των θεωρητικά υπολογιζόμενων 90 ωρών, οι οποίες για διάφορους λόγους συνήθως δεν πραγματοποιούνται όλες.
Επαναλαμβάνεται ότι το βασικό εγχειρίδιο για τη συνολική οργάνωση των μαθημάτων είναι το Τετράδιο Εργασιών. Tο Βιβλίο Μαθητή προτείνεται να αποτελεί πηγή συμπληρωματικής πληροφορίας και τα κείμενα που περιλαμβάνει να μην ανατίθενται στους μαθητές για αποστήθιση. Προτείνεται, επίσης, οι «Εργασίες για το σπίτι» να πραγματοποιούνται κυρίως στο σχολείο και συμπληρωματικά στο σπίτι από τους ίδιους τους μαθητές.
3. Εξορθολογισμός της διδακτέας ύλης της Ιστορίας για τη ΣΤ΄ Δημοτικού
Τα περιεχόμενα του σχολικού εγχειριδίου της Ιστορίας για τη ΣΤ΄ Δημοτικού, καλύπτουν μια εκτενή ιστορική περίοδο από τους νεώτερους χρόνους ως τη σύγχρονη ελληνική ιστορία. Οι θεματικές ενότητες που προβλέπονται στο ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ έχουν οργανωθεί με ευσύνοπτο τρόπο στα 49 κεφάλαια του διδακτικού εγχειριδίου, τη διδασκαλία των οποίων ο εκπαιδευτικός μπορεί να προσαρμόζει κάθε φορά ανάλογα με την ομάδα των μαθητών της τάξης του.
Σύμφωνα με τις σύγχρονες προσεγγίσεις της διδακτικής της ιστορίας αλλά και τον προσανατολισμό των Προγραμμάτων Σπουδών όσον αφορά τη διδακτική μεθοδολογία, η διδασκαλία του μαθήματος της ιστορίας περιλαμβάνει μια ποικιλία στρατηγικών και μέσων τα οποία μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση της κριτικής σκέψης και της ιστορικής συνείδησης των μαθητών. Έτσι, εκτός από την ιστορική αφήγηση προωθείται η υιοθέτηση βιωματικών, διερευνητικών, διαλογικών και ομαδοσυνεργατικών μεθόδων διδασκαλίας-μάθησης μέσω της αξιοποίησης των γραπτών πηγών, των χαρτών, των διαγραμμάτων, καθώς και με την αξιοποίηση των ΤΠΕ και επισκέψεις σε μουσεία, ιστορικούς τόπους και αρχαιολογικούς χώρους. Στο παραπάνω πλαίσιο οι ιστορικές πηγές που περιλαμβάνονται στο σχολικό εγχειρίδιο δεν πρέπει να αντιμετωπίζονται ως επιπρόσθετα γνωστικά στοιχεία, αλλά να αξιοποιούνται για την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης των μαθητών και την εμπλοκή τους σε διαδικασίες διερεύνησης, συζήτησης, προβληματισμού και εμβάθυνσης στα ιστορικά γεγονότα.
Προκειμένου να διευκολυνθεί η ανάπτυξη πρακτικών διδασκαλίας που θα περιλαμβάνουν στρατηγικές όπως αυτές που αναφέρονται παραπάνω, προτείνονται τα εξής:
· Να γίνει παράλληλη και συνδυαστική εξέταση ορισμένων κεφαλαίων με επιλεκτική αναφορά στις πηγές του βιβλίου καθώς και επιλεκτική αξιοποίηση των διαθέσιμων μέσων για τον εμπλουτισμό της διδασκαλίας.
· Ορισμένα κεφάλαια να διδαχτούν συνοπτικά, χωρίς αναφορά στις πηγές.
· Ορισμένα κεφάλαια τα οποία έχουν ιδιαίτερη σημασία σε τοπικό επίπεδο και μπορούν να αξιοποιηθούν για την εμβάθυνση στην τοπική ιστορία προτείνεται να γίνουν αναλυτικά με αξιοποίηση των διαθέσιμων πηγών των ΤΠΕ, χαρτών, διαγραμμάτων και στο πλαίσιο διαθεματικών προσεγγίσεων με αξιοποίηση άλλων γνωστικών αντικείμενων, όπως π.χ. την κοινωνική και πολιτική αγωγή και τη λογοτεχνία.
Ενδεικτικά ως προς τούτο προτείνονται τα εξής:
Από την Ενότητα Β
Το Κεφάλαιο 5 «Η οικονομική ζωή» μπορεί να γίνει σε συνδυασμό με το Κεφάλαιο 6 «Οι Έλληνες των παροικιών και των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών».
Το Κεφάλαιο 9 «Τα κυριότερα επαναστατικά κινήματα» μπορεί να γίνει συνοπτικά, χωρίς αναφορά στις πηγές.
Το Κεφάλαιο 7 «Οι δάσκαλοι του Γένους» μπορεί να συνδυαστεί με το Κεφάλαιο 8 «Ο Ρήγας Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής» με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα στους μαθητές να εστιάσουν και να εμβαθύνουν σε κάποιο από τα θέματα που θίγονται στις ενότητες αυτές.
Από την Ενότητα Γ
Στο πλαίσιο της τοπικής ιστορίας είναι δυνατό να γίνει επιλογή ενός από τα κεφάλαια 3 έως 6, τα οποία αντιστοίχως αναφέρονται στην Επανάσταση στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Αιγαίου, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία και τη Μακεδονία, έτσι ώστε να δοθεί η ευκαιρία για μεγαλύτερη εμβάθυνση και τα υπόλοιπα κεφάλαια μπορεί να γίνουν συνοπτικά, χωρίς, δηλαδή, αναφορά στις πηγές και περαιτέρω εμπλουτισμό.
Επίσης, είναι δυνατό το Κεφάλαιο 3 «Η επανάσταση στην Πελοπόννησο» να συνδυαστεί με το Κεφάλαιο 7 «Η άλωση της Τριπολιτσάς» και το Κεφάλαιο 5 «Η επανάσταση στο Αιγαίο» να συνδυαστεί με το Κεφάλαιο 8 «Οι αγώνες του Κανάρη».
Από την Ενότητα Δ
Το Κεφάλαιο 6 « Η Κρίση στα Βαλκάνια» μπορεί να γίνει συνοπτικά, χωρίς αξιοποίηση των πηγών και περαιτέρω εμπλουτισμό.
Από την Ενότητα Ε
Το Κεφάλαιο 3 «Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι» μπορεί να γίνει συνοπτικά, χωρίς αξιοποίηση των πηγών και χωρίς περαιτέρω εμβάθυνση.
Επισημαίνεται ότι η διδασκαλία των ενοτήτων εκείνων για τις οποίες προτείνεται να διδαχθούν συνοπτικά θα πρέπει να εστιάζει στην ανάδειξη των βασικών και ουσιαστικών για την κατανόηση του μαθήματος σημείων, μεριμνώντας για την ανάδειξη των σχέσεων μεταξύ των ιστορικών γεγονότων και των συνθηκών στο πλαίσιο των οποίων αυτά έλαβαν χώρα.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
