Thumbnail
του Θανάση Καλογιαντσίδη

ΓΙΑ ΜΙΑ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΤΕΡΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ME ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΗ ΣΤΟΧΕΥΣΗ

«Όλα τα παιδιά γεννιούνται καλλιτέχνες» Π. Πικάσο «Τα εκπαιδευτικά συστήματα λαμβάνουν γενικά υπόψη τους μόνο το πάνω μέρος του σώματος των μαθητών η και μόνο το…κεφάλι τους» Ken Robinson Και το δικό μας εκπαιδευτικό σύστημα μπλοκάρει γενικά τη φαντασία, την πρωτοβουλία, την ενεργή συμμετοχή, τη δημιουργικότητα, τη βιωματική δράση, την καινοτομία. Εγκλωβίζει τη μάθηση μέσα στις σχολικές τάξεις και εφαρμόζει παρωχημένες και ξεπερασμένες διδακτικές μεθόδους.

Η ύπαρξη συγκεκριμένων στόχων γενικότερα στη εκπαίδευση και ειδικότερα στην ΠΕ αποτελεί σίγουρα τη μεγαλύτερη εγγύηση αποτελεσματικότητας στην όποια παιδαγωγική στόχευση. Είναι σίγουρα άλλο πράγμα να καμαρώνει κανείς για τη δημιουργία απλά ενός όμορφου σχολικού κήπου με τις παραδοσιακές μεθόδους καλλιέργειας κι άλλο μέσα από ένα τέτοιο κήπο να εφαρμόζει εναλλακτικές μορφές (βιολογικής) καλλιέργειας. Πρόκειται για τελείως διαφορετικά μηνύματα και στοχεύσεις στις δύο αυτές περιπτώσεις . Στη χώρα μας δε μπορούμε να μιλάμε γενικά για ύπαρξη περιβαλλοντικής συνείδησης.

Ωστόσο τις δύο – τρεις τελευταίες δεκαετίες υπάρχουν σίγουρα τάσεις βελτίωσης στο θέμα αυτό με ευθύνη κυρίως του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος, κάποιων ειδικών ζωνών περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και τη δράση διάφορων περιβαλλοντικών οργανώσεων. Η όλη προσπάθεια όμως έχει αποσπασματικό χαρακτήρα και δεν αφορά σε όλους. Στη δημόσια εκπαίδευση η όλη προσπάθεια γίνεται μέσω περιβαλλοντικών προγραμμάτων, εκτός ωρολογίου προγράμματος και επαφίεται στον εθελοντισμό κάποιων συναδέλφων ενώ απευθύνεται σε μικρές μόνο ομάδες μαθητών.

Θέλω να επισημάνω όμως, ότι τα τελευταία χρόνια υπήρξαν σημαντικές περικοπές και στο…κόστος υλοποίησης των προγραμμάτων αυτών και σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιήθηκαν τα προγράμματα αυτά από συναδέλφους μόνο για την απλή συμπλήρωση του ωραρίου τους με την παρότρυνση – ανοχή διευθυντών σχολικών μονάδων, ουσιαστικά με τη συνευθύνη του υπουργείου, χωρίς την ύπαρξη του προαπαιτούμενου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος. Οι επιλογές αυτές σίγουρα συνέβαλλαν στην υποβάθμιση των προγραμμάτων αυτών. Κάποιοι υποστηρίζουν, ότι τα προγράμματα ΠΕ, όπως υλοποιούνται σήμερα, έκλεισαν τον κύκλο τους.

Ότι η εναλλακτική πρόταση των Ερευνητικών Εργασίων (RPOJEKTS), που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια, απότυχε στους στόχους της κι ότι η μετατροπή της ΠΕ σε κανονικό μάθημα του ωρολογίου προγράμματος θα αποτελούσε τραγικό λάθος. Η απλή ένταξη της ΠΕ στην τυπική εκπαίδευση, η βαθμολόγηση ουσιαστικά της περιβαλλοντικής συνείδησης θα σκότωνε το ενδιαφέρον των μαθητών για δημιουργική συμμετοχή και έκφραση. Σίγουρα χρειάζεται αναβάθμιση του υπάρχοντος θεσμού της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, όχι σε επίπεδο μεθοδολογίας (που είναι πολύ υψηλό), αλλά στον τρόπο υλοποίησης τους κι αυτό ακριβώς είναι και το ΜΕΓΑΛΟ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ. Η υπάρχουσα ειδική μεθοδολογία των προγραμμάτων αυτών καλλιεργεί τη συλλογική και κοινωνική συνείδηση των μαθητών που και οι δύο συμβάλλουν στην καλλιέργεια μιας ουσιαστικής περιβαλλοντικής και οικολογικής συνείδησης κι αυτό θα πρέπει να διαφυλαχθεί. Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ενός δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος των ίσων ευκαιριών πρέπει να αφορά σε ολόκληρο τον μαθητικό πληθυσμό και να «διαπερνά», να «διαποτίζει» σχεδόν όλα τα σχολικά μαθήματα (της γλωσσικής, αθλητικής, μουσικής, αισθητικής-εικαστικής και όχι μόνο παιδείας). Αυτό πρέπει φυσικά να συνδυαστεί και με τη συγγραφή νέων σχολικών βιβλίων. Ίσως η καλύτερη λύση είναι ένα μικτό και παράλληλο σύστημα δύο κατευθύνσεων, θεωρητικής και βιωματικής.

Απ τη μια η γενικής θεωρητικής περιβαλλοντικής παιδείας (με τη βοήθεια για παράδειγμα ενός εγχειριδίου Οικολογικών Όρων και άλλων σχετικών εγχειριδίων) κι απ την άλλη η ειδική ζώνη περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης την έβδομη και όγδοη ώρα του ωρολογίου προγράμματος με μεγάλη προσφορά προγραμμάτων και βιωματικών δράσεων και υποχρεωτική συμμετοχή όλων των μαθητών σε ένα τουλάχιστον απ αυτά, με παράλληλη αφαίρεση δυο η τριών διδακτικών ωρών απ το ωράριο των εκπαιδευτικών, που στηρίζουν αυτά τα προγράμματα. Σε κάθε περίπτωση θα ήταν πολύ σημαντικό επίσης να θεσμοθετηθεί σε κάθε σχολείο (και ως εναλλακτική πρόταση) η ύπαρξη «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΉΣ ΟΜΑΔΑΣ» όπως ακριβώς λειτουργούν οι χορωδίες στα σχολεία με μείωση κατά δύο ώρες στο ωράριο των εκπαιδευτικών, που αναλαμβάνουν αυτές τις ομάδες. (Υποχρεωτική να είναι σε κάθε σχολείο και η ύπαρξη «ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΥ ΣΤΕΚΙΟΥ» με τον ίδιο τρόπο που περιέγραψα παραπάνω) Σημαντικότατο ρόλο καλείται να διαδραματίσει κι ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με την υλοποίηση περιβαλλοντικών προγραμμάτων και δράσεων βασικά μέσα στα δημόσια σχολεία. Έμφαση πρέπει να δοθεί και στην καλλιέργεια της φιλοζωικής συνείδησης, μιας και στη χώρα μας η κακοποίηση ζώων και η ύπαρξη αδέσποτων ζώων αποκτά ανησυχητικές και εκρηκτικές διαστάσεις. Εδώ ενεργό ρόλο καλούνται να παίξουν και οι γονείς. Θα επισημάνω για άλλη μια φορά τη μεγάλη σημασία, που θεωρώ πως έχει πάντα η ύπαρξη πολύ συγκεκριμένων στόχων στην αποτελεσματικότητα αυτού που αναλαμβάνει κανείς να πραγματοποιήσει.

Δεν πρέπει να μείνουν επίσης «ανεκμετάλλευτες» οι διάφορες περιβαλλοντικές οργανώσεις, οι περισσότερες απ τις οποίες έχουν να επιδείξουν σημαντικότατη εμπειρία και έργο. Θα πρέπει να «ενταθεί» η συνεργασία μαζί τους και φυσικά όλων αυτών μεταξύ τους. Η ουσιαστική και αποτελεσματική καλλιέργεια περιβαλλοντικής – οικολογικής συνείδησης και παιδείας στο λαό μας προυποθέτει πρωτίστως την ύπαρξη της αντίστοιχης πολιτικής βούλησης της κεντρικής εξουσίας και πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα στην χάραξη της εκπαιδευτικής πολιτικής της.

 

του Θανάση Καλογιαντσίδη

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 5/8

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

αρχαιολογικο
Μια ντροπιαστική επιστολή για τη χαμένη ευκαιρία 61 μαθητών
Τέσσερις καθηγητές του βερολινέζικου Γυμνασίου/Λυκείου Gymnasium Steglitz και οι μαθητές τους δεν κρύβουν την απογοήτευση αλλά και την οργή τους για...
Μια ντροπιαστική επιστολή για τη χαμένη ευκαιρία 61 μαθητών