Alfavita Newsroom Τα τελευταία χρόνια γινόμαστε μάρτυρες παγκόσμιων κοινωνικών, οικολογικών, οικονομικών και πολιτισμικών αλλαγών, που αναμφισβήτητα έχουν δραματική επίπτωση στους περισσότερους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας. Η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας, των ψηφιακών επιτευγμάτων και της πληροφορίας, δηλαδή η επανάσταση του «Τρίτου Κύματος» εξέλιξης που περιέγραψε ο μελλοντολόγος Άλβιν Τόφλερ το 1980, οδήγησε ταχύτατα την ανθρωπότητα στην «Τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση» και έδωσε τη σκυτάλη στα επιτεύγματα της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης.
Φυσική συνέπεια των εξελίξεων αυτών είναι να έχουν ανατραπεί πολλές από τις συμβατικότητες του παρελθόντος και να επηρεάζεται με απρόβλεπτο τρόπο η επαγγελματική σταδιοδρομία των νέων, αλλά και η προσωπική και οικογενειακή τους ζωή. Παλιά επαγγέλματα χάνονται, νέες επαγγελματικές προοπτικές αναδύονται και άπειρες ευκαιρίες καριέρας περιμένουν κάποιον νέο άνθρωπο (ή κάποια ομάδα νέων ανθρώπων) να τις ανακαλύψει, ή να τις εφεύρει ή να τις εμπνευστεί. Η έντονη περιπλοκότητα και οι συνεχείς αλλαγές της εποχής μας, όπως είναι φυσικό, επηρεάζουν και το μέλλον της εκπαίδευσης, εφόσον το είδος των απαιτούμενων προσόντων, των προσωπικών και επαγγελματικών χαρακτηριστικών που πρέπει να διαθέτει ο νέος άνθρωπος για «μια θέση στον ήλιο» της εργασίας, έχουν διαφοροποιηθεί από το παρελθόν. «Οι αναλφάβητοι του 21ου αιώνα δεν θα είναι εκείνοι που δεν ξέρουν γραφή και ανάγνωση, αλλά εκείνοι που δεν μπορούν να μάθουν, να ξεμάθουν, και να ξαναμάθουν». Οι στόχοι, οι ευκαιρίες, οι επιλογές και οι προοπτικές επαναπροσδιορίζονται διαρκώς σε κάθε επίπεδο της καθημερινής ζωής, με αποτέλεσμα η σημασία των «προσόντων», να μην περιορίζεται στις βασικές γνώσεις που δίνονται από την τυπική εκπαίδευση ή την άτυπη μάθηση και τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου.
Οι νέοι άνθρωποι, στον αγώνα για τη διεκδίκηση των προοπτικών τους στο μέλλον, χρειάζεται να είναι σε θέση να ανακατασκευάζουν τις γνώσεις της τυπικής εκπαίδευσης, να επαναπροσδιορίζουν τις δυνατότητες και να διευρύνουν τις ικανότητές τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να καθιστούν τον εαυτό τους πάντα χρήσιμο για την αγορά εργασίας. Το «χτίσιμο» μιας επιτυχημένης σταδιοδρομίας επιβάλλει την ανάπτυξη ενός πλέγματος πολύπλευρων δεξιοτήτων, όπως ετοιμότητα σε μεταβάσεις, μετασχηματισμό του «τυχαίου» γεγονότος σε επαγγελματική ευκαιρία, καλλιέργεια μιας νέας οπτικής για την πραγματικότητα, αυτοαποτελεσματικότητα, συνειδητοποιημένη επιμονή και πειραματισμό.
Οι λεγόμενες ήπιες δεξιότητες (soft skills), που απαιτούνται στη «δια βίου» σταδιοδρομία και την επαγγελματική ανάπτυξη τον 21ο αιώνα σχετίζονται επίσης με τη δεξιότητα λήψης απόφασης για την επιλογή ή μη επιλογή (ή ακόμα και την αλλαγή) επαγγέλματος, επίγνωση των προσωπικών χαρακτηριστικών του εαυτού, των αξιών, των κλίσεων, των επιθυμιών, σε συνδυασμό με την όσο το δυνατόν πιο πλήρη και ολοκληρωμένη γνώση του εξωτερικού περιβάλλοντος, της προοπτικής των επαγγελμάτων και της συμβατότητάς τους με τον ιδιαίτερο τύπο και τα προσωπικά ενδιαφέροντα και χαρακτηριστικά του καθενός. Η ανάπτυξη και η καλλιέργεια κάποιων ήπιων δεξιοτήτων, όπως η ψυχική και επαγγελματική ανθεκτικότητα, η συναισθηματική νοημοσύνη στην εργασία, η προσαρμοστικότητα σε νέα περιβάλλοντα, η ευελιξία, η ικανότητα συνεργασίας και αποδοχής της διαφορετικότητας, η ανάπτυξη επαγγελματικών αξιών και η διερεύνηση της ανάγκης ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων, απαραίτητων στη σύγχρονη αγορά εργασίας, λειτουργούν καταλυτικά στο σχεδιασμό της σταδιοδρομίας, που είναι και «Σχεδιασμός Ζωής» (σύμφωνα με την μετανεωτερική θεωρία του Savickas ,2008)
Κι όλα αυτά διότι η σταδιοδρομία στο μέλλον δεν θα προσφέρει σταθερά μονοπάτια, ούτε θα έχει γραμμική μορφή, όπως στα τέλη του προηγούμενου αιώνα, κατά τον οποίο το άτομο ξεκινούσε να εργάζεται σε ένα επάγγελμα και συνέχιζε να εργάζεται στο ίδιο επάγγελμα επί μακρόν, χωρίς να είναι απαραίτητη η επικαιροποίηση των γνώσεων και των προσόντων του. Ήδη σήμερα, για έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό εργαζομένων, η επαγγελματική ζωή δεν τελειώνει με την ίδια εργασία που άρχισε. Οπότε οι νέοι πρέπει να υιοθετήσουν μια κουλτούρα προσωπικής και επαγγελματικής ανάπτυξης, που θα διαρκεί «διά βίου», προκειμένου να καταστούν ικανοί να παρακολουθούν και να αφομοιώνουν τις τρέχουσες και μελλοντικές εξελίξεις σε κάθε πεδίο της ζωής τους.
Άλλωστε, η σταδιοδρομία δεν εξαντλείται πλέον μόνο στο επάγγελμα και στην επαγγελματική ιδιότητα αλλά και σε διάφορα ζητήματα προ-επαγγελματικής ή μετά- επαγγελματικής φύσης. Δηλαδή περιλαμβάνει οτιδήποτε κανείς «επιλέγει ή δεν επιλέγει» στην πορεία της ζωής του και αναφέρεται σε μια αλληλουχία, όχι μόνον επαγγελμάτων, αλλά και άλλων ρόλων που υιοθετεί συνδυαστικά, για να εκφράσει τη δέσμευση του σε ένα πλάνο αυτοανάπτυξης.
*Η Εύη Ροδά είναι Εκπαιδευτικός, πτυχιούχος Νομικής ΑΠΘ, MSc στην Εκπαιδευτική Διοίκηση και Ηγεσία από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και τελειόφοιτη του Προγράμματος Εξειδίκευσης στη Συμβουλευτική και τον Προσανατολισμό από την ΑΣΠΑΙΤΕ.
e-mail: [email protected]
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ τον Ιούνιο: Ανακοινώθηκε ΕΠΙΣΗΜΑ η ύλη!
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 2/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
