Η ζωντανή ή μαγνητοσκοπημένη αναμετάδοση του μαθήματος πολύ σωστά κατά τη γνώμη μου κατακρίθηκε από το μεγαλύτερο μέρος της εκπαιδευτικής κοινότητας για λόγους προστασίας προσωπικών δεδομένων μαθητών και καθηγητών.
Θα προσπαθήσω να προσεγγίσω το θέμα μέσα από μια άλλη οπτική που αφορά στους λόγους που υποτίθεται πως εξυπηρετεί και τα προβλήματα που δήθεν θεραπεύει.
Ας ξεκινήσουμε από το δεδομένο ότι υπάρχουν γεγονότα για τα οποία δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με τη μετάδοση ή ακόμα οφείλουν να μεταδίδονται. Για παράδειγμα θεατρικές και άλλες παραστάσεις, αθλητικές διοργανώσεις, συναυλίες ομιλίες κ.λ.π. Όλα τα παραπάνω έχουν από τη φύση τους ένα δημόσιο χαρακτήρα. Δημιουργούνται για να καταναλωθούν από θεατές, ακροατές, οπαδούς κλπ. Η εξ αποστάσεως μετάδοσή τους δίνει τη δυνατότητα σε περισσότερους να τα παρακολουθήσουν. Οι παρόντες στο χώρο που συμβαίνουν ζωντανά τα γεγονότα, είναι βέβαια πιο τυχεροί, εφόσον μπορούν να ταυτιστούν περισσότερο, να χαρούν, να κλάψουν να συμμετέχουν νοερά. Αλλά μέχρι εκεί. Οι από κοντά θεατές, ακροατές, οπαδοί, μπορούν να συμμετέχουν εμψυχώνοντας, επιβραβεύοντας αλλά ουσιαστικά όλες αυτές οι εκδηλώσεις θα μπορούσαν να συμβούν και απουσία τους δεν είναι αναγκαίοι για την επιτέλεση τους, τέρπονται μόνο από την κατανάλωση του θεάματος όπως και οι από απόσταση παρακολουθούντες.
Άλλες δημόσιες προβολές, όπως των συνεδριάσεων της βουλής, γίνονται για λόγους δημοσίου ελέγχου της λειτουργίας του κοινοβουλίου, αλλά βέβαια εύκολα, μετατρέπονται σε δημόσια θεάματα προς κατανάλωση.
Τι συμβαίνει όμως με τις σχολικές αίθουσες; Ο ισχυρισμός του υπουργείου περί “...ταυτόχρονης διδασκαλίας σε μαθητές που συμμετέχουν στο μάθημα με φυσική παρουσία και σε μαθητές που συμμετέχουν εξ αποστάσεως...” αγγίζει τα όρια της γελοιότητας.
Η εξ αποστάσεως συμμετοχή του μαθητή θα συνίσταται μόνο στην παρακολούθηση της αναμετάδοσης του μαθήματος μέσω κάποιας κάμερας, οποιαδήποτε άλλη αλληλεπίδραση του είναι πρακτικά αδύνατη.
Η αντίληψη λοιπόν ότι η διδασκαλία αποτελεί μετάδοση είναι τόσο αναχρονιστική που η επαναφορά της αναγραφής της διαγωγής στα απολυτήρια να φαίνεται σαν εκσυγχρονιστική προσπάθεια. Αποτελεί μάλιστα και τραγελαφική απόδειξη του πόσο άσχετη με την ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η ηγεσία του υπουργείου Παιδείας. Ας ξεκαθαρίσουμε λοιπόν τα πράγματα.
Η εκπομπή μαθήματος δεν πρόκειται για εξ αποστάσεως εκπαίδευση.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση δεν διαφέρει από την δια ζώσης διδασκαλία λόγω χωρικής απόστασης. Δεν είναι μόνο χωρικός ο διαχωρισμός. Ο λόγος είναι ότι η διδακτική διαδικασία δεν είναι μετάδοση και λήψη πληροφοριών αλλά οικοδόμηση γνώσεων μέσα από την αλληλεπίδραση διδάσκοντα - διδασκομένων και εκπαιδευτικού υλικού. Αν η διδασκαλία ήταν ζήτημα εκπομπής και λήψης πληροφορίας τότε η εκπαιδευτική τηλεόραση θα είχε καταργήσει προ πολλού τα σχολεία, τα διαδικτυακά μαθήματα θα είχαν καταργήσει τα Πανεπιστήμια.
Στην διδασκαλία μέσα στην τάξη, υπάρχει μια κοινότητα μαθητών και μαθητριών καθώς και ένας εκπαιδευτικός που συνεργάζονται, συζητούν συχνά διαφωνούν και τσακώνονται με άλλα λόγια αλληλεπιδρούν και η μάθηση προκύπτει ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης. Η απλή παρακολούθηση της διαδικασίας δεν αποτελεί συμμετοχή. Και επιπλέον η ύπαρξη της κάμερας βάζει φραγμό στην επικοινωνία μέσα στην τάξη, αφού μετατρέπει όλους τους συμμετέχοντες σε πρωταγωνιστές σε reality show, ακυρώνοντας τελικά ολόκληρη την παιδαγωγική διαδικασία.
Η εξ αποστάσεως εκπαίδευση από την άλλη είναι μια σοβαρή υπόθεση της οποίας η απόσταση αποτελεί ένα αδύνατο σημείο. Εκεί ο διδασκόμενος πρέπει να αλληλεπιδράσει περισσότερο με το υλικό, ο διδάσκοντας να λειτουργήσει περισσότερο σαν εμψυχωτής και διευκολυντής από ότι στην “ ζωντανή” τάξη. Αυτή η έλλειψη κοινωνικής επαφής δημιουργεί την ανάγκη σύγχρονων εξ αποστάσεων συνεδριών (σε πλατφόρμες τηλεδιασκέψεων), την χρήση φόρουμ συζητήσεων και άλλων μέσων δικτύωσης που προσπαθούν να υποβοηθήσουν την κοινωνικοποίηση η οποία είναι σημαντικό στοιχείο ώστε η πληροφορία να γίνει γνώση.
Η πρόταση του υπουργείου δεν έχει καμμία παιδαγωγική βάση. Δεν υπάρχει μοντέλο διαζώσης διδασκαλίας που να περιλαμβάνει και ολίγο από απόσταση!
Όμως παραμένει το ερώτημα, μήπως παρόλα αυτά είναι σημαντική ακόμα και αυτή η λειψή συμμετοχή, για τους μαθητές που απουσιάζουν, αν όντως δεν υπάρχει κάποια καλύτερη επιλογή γι αυτούς;
Ας δούμε λοιπόν τα πραγματικά δεδομένα μας. Η επιστροφή στις τάξεις μέχρι το τέλος της φετινής σχολικής χρονιάς θα συμβεί για Γυμνάσια και Λύκεια για 4 εβδομάδες. Άρα για ένα μάθημα που διδάσκεται δύο ώρες την εβδομάδα (μια συνηθισμένη διάρκεια μαθήματος σχολείου) σημαίνει συνολικά 8 ώρες διδασκαλίας. Αν τώρα υπολογίσουμε ότι τα τμήματα θα μοιραστούν στη μέση και θα θα γίνονται μαθήματα εναλλάξ, μιλάμε για τέσσερις διδακτικές ώρες. Μα για τέσσερις κατά μέσο όρο διδακτικές ώρες συνολικά ανά μάθημα θα γίνει ειδική ρύθμιση με όλα τα προβλήματα που παρουσιάζει!
Θα αναγνωρίσουμε ότι αντίστοιχο πρόβλημα ενδεχομένως να τεθεί και την επόμενη σχολική χρονιά. Στην περίπτωση αυτή όμως η ηγεσία του υπουργείου δεν θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τη δικαιολογία του έκτακτου και απρόβλεπτου γεγονότος. Υπάρχει ο απαιτούμενος χρόνος ώστε να διαμορφωθεί μια πρόταση η οποία θα συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της δια ζώσης και εξ αποστάσεως διδασκαλίας, μέσα σε ένα παιδαγωγικό πλαίσιο, χωρίς κάμερες στις τάξεις. Ο χρόνος αυτός είναι αρκετός ώστε να επιμορφωθεί το εκπαιδευτικό προσωπικό και να μπορέσει να την υλοποιήσει.
Οποιαδήποτε άλλη αντιμετώπιση αφήνει υποψίες ότι η επιδημία χρησιμοποιείται σαν άλλοθι ενώ οι πραγματικές επιδιώξεις είναι άλλες.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
