Μια στραβή ήταν αρκετή για να γκρεμίσει το οικοδόμημα των μέτρων που ανακοίνωσε χθες η κυβέρνηση για τη λειτουργία των σχολείων. Όχι ότι δεν υπήρχαν κι άλλες ατέλειες. Αλλά ήταν δευτερεύουσας σημασίας και κυρίως δεκτικές βελτιώσεων στην πράξη. Όπως ήταν σαφής, καθαρή και ολοκληρωμένη η επιχειρηματολογία για τις μάσκες. Τόσο από την υπουργό όσο και από την εκπρόσωπο των γιατρών. Εκείνο όμως που χρωμάτισε την χθεσινή συνέντευξη τύπου ήταν η επιλογή «όλοι οι μαθητές μέσα στην τάξη ανεξάρτητα του πλήθους». Η κ. Κεραμέως διέγραψε από τη λογική των μέτρων το ένα από τα τρία βασικά μέτρα που είναι σταθερή προμετωπίδα σε ό,τι λεν οι ειδικοί και οι κυβερνητικοί ιθύνοντες από τον Μάρτιο ίσαμε τα σήμερα: μάσκες, υγιεινή χεριών, απόσταση. Τώρα η απόσταση διαγράφεται από τη ζωή και τη λειτουργία των μαθητών μέσα στην τάξη. Μας έλεγαν να κρατούμε απόσταση 1,5 μέτρου σε κάθε περίσταση. Τον Μάιο είχαν στήσει όλο το πλάνο στη λειτουργία των σχολείων πάνω και σ’ αυτό το κριτήριο. Τώρα;
Το πιο σημαντικό είναι ότι η κ. Κεραμέως δεν στάθηκε καθαρά και στα ίσια απέναντι σ’ αυτό το θέμα. Προσπάθησε να το προσπεράσει με ανεκδιήγητα επιχειρήματα (ο μέσος όρος των μαθητών ανά τμήμα είναι 17!) και χονδροειδείς αδέξιους χειρισμούς. Είμαι σίγουρος ότι θα περίμενε να τις τεθούν ερωτήσεις σχετικά μ’ αυτό. Αυτή ήταν η προετοιμασία τους; Αυτό ήταν το βάθος και η δεξιότητα της υπεράσπισης μιας επιλογής, που είναι σίγουρο ότι δεν είναι αποκλειστικά δική της αλλά της κυβέρνησης συνολικά, δηλαδή και του ίδιου του πρωθυπουργού; Και η διαχείριση αυτού του θέματος στη συνέντευξη τύπου, το κρυφτούλι με το πρόβλημα της απόστασης, δημιούργησε έντονα την αίσθηση ότι η κυβέρνηση το θεωρεί αγκάθι που θέλει να το αποφύγει. Από δω και μετά αρχίζουν οι σκέψεις, οι υποθέσεις και τα σενάρια. Ας μην παραπονούνται, λοιπόν, γιατί φουντώνουν οι «ψεκασμένες» απόψεις στην κοινωνία. Στο μεταξύ όλοι αντιλαμβάνονται ότι εδώ, σε ένα κορυφαίο για τη ζωή και τη δημόσια υγεία θέμα (οι αποστάσεις των μαθητών στην αίθουσα), παίζεται επικοινωνιακό παιχνίδι. Αυτό δηλώνει η στάση του «άλλα λόγια ν’ αγαπιόμαστε», η αποφυγή ακόμα και αναφοράς του θέματος της απόστασης, η ανόητη επίκληση του μέσου όρου των μαθητών ανά τμήμα. Αυτό είναι που προκαλεί ρήγματα στην εμπιστοσύνη του κόσμου για τη στάση της κυβέρνησης απέναντι στην επιδημία.
Και το ρήγμα είναι πιο σοβαρό γιατί με τη στάση αυτή συντάχθηκε και η εκπρόσωπος της επιτροπής των ειδικών κ. Παπαευαγγέλου, παιδίατρος και λοιμωξιολόξος. Και αυτή μισές κουβέντες, αμηχανία και αοριστολογία. «Τον Μάιο είχαμε άλλη οπτική. Σήμερα άλλη». Ποια ήταν η μια και ποια ή άλλη οπτική; Υπάρχει περίπτωση οι ειδικοί επιστήμονες να έβαλαν σε δεύτερη μοίρα το μέτρο της απόστασης τώρα, ενώ το είχαν σε προτεραιότητα τον Μάιο; Η εμπιστοσύνη του κόσμου στους ειδικούς και στην πολιτική διαχείριση της κυβέρνησης χτίστηκε (όσο χτίστηκε) με πολύ κόπο και προσπάθεια όλους αυτούς τους μήνες της πανδημίας. Χτίστηκε –ιδίως απέναντι στους ειδικούς γιατρούς της επιτροπής- στη βάση των καθαρών λόγων, της ειλικρίνειας στα προβλήματα και στις γνώσεις που διαθέτει η επιστήμη, στην ειλικρινή αναγνώριση των δυνατοτήτων του κρατικού συστήματος υγείας, στην σαφή αναγνώριση των επιστημονικών αβεβαιοτήτων. Η καθαρή και ειλικρινής στάση, τα σταράτα λόγια των ειδικών και κυβερνητικών στελεχών, και βέβαια τα αποτελέσματα των επιλογών τους, ήταν αυτά που έχτισαν την όποια εμπιστοσύνη, την όποια συναίνεση, την μείωση της επίδρασης «ψεκασμένων» απόψεων και αντιλήψεων. Και τώρα έρχεται η κυβέρνηση και η γιατρός της επιτροπής και κλωτσούν την καρδάρα. Αυτό είναι το πιο σοβαρό ολίσθημα κυβέρνησης και ειδικών. Αυτή είναι η μεγαλύτερη ζημιά στην προσπάθεια αντιμετώπισης της πανδημίας. Μετά από τη χθεσινή στάση υπουργού και γιατρού, τι να πεις για τον συγχρωτισμό των νέων στια πλατείες και στις παραλίες; Εκεί είναι πρόβλημα αλλά μέσα στην τάξη το να κάθονται κολλητά δυο-δυο οι μαθητές σ’ ένα θρανίο επί 5 ώρες, δεν είναι;
Δεν γνωρίζω τα ακριβή και αληθινά μεγέθη για το πλήθος των μαθητών ανά τμήμα στην επικράτεια. Δεν είμαι λοιπόν σε θέση να κάνω σαφείς και πρακτικές προτάσεις. Όμως φαίνεται από την όποια γνώση διαθέτω ως εκπαιδευτικός, ότι το πιο πιθανό είναι να μην απαιτούνται οριζόντια μέτρα. Το μόνο οριζόντιο μέτρο είναι η απόσταση 1,5 μέτρου ανάμεσα στους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς μέσα στην τάξη. Τι σημαίνει αυτό; Σχηματικά μιλώντας, ο κάθε μαθητής και εκπαιδευτικός χρειάζεται να βρίσκεται στο κέντρο ενός τετραγώνου πλευράς 1,5 μέτρου. Αυτό σε σχέση με την επιφάνεια της αίθουσας θα προσδιορίσει το πλήθος των μαθητών που μπορούν να είναι σ’ αυτήν και να κάθονται ένας-ένας σε κάθε θρανίο. Κατά συνέπεια το να μπαίνει ως οριζόντιο αίτημα για όλες τις περιπτώσεις όριο 15 μαθητές ανά τμήμα, είναι λάθος. Πολλές σχολικές αίθουσες είναι 45-50 τετρ. μέτρα. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να είναι 20-22 μαθητές με τη σωστή απόσταση και ένας σε κάθε θρανίο. Σε μικρότερες αίθουσες θα είναι αναλογικά λιγότεροι. Χρειάζεται κατά συνέπεια μια λεπτομερής καταγραφή ανά διεύθυνση εκπαίδευσης και σχολείο των αναγκών που προκύπτουν για την τήρηση του μέτρου της απόστασης. Επίσης έπεσε στο τραπέζι και η πρόταση του κ. Δερμιτζάκη να ξεκινήσουμε τις πρώτες δυο βδομάδες με εκ περιτροπής λειτουργία μέχρι να δούμε πώς θα λειτουργήσει το σύνολο των μέτρων και πώς θα εξελιχθούν τα γενικά επιδημιολογικά δεδομένα. Επίσης ακούστηκε και η πρόταση για λειτουργία πρωί – απόγευμα των σχολείων της δευτεροβάθμιας, όπου δεν επιβαρύνεται η επαγγελματική λειτουργία των γονιών. Ιδιαίτερη αντιμετώπιση χρειάζεται για τα νηπιαγωγεία και τους παιδικούς σταθμούς, όπου δεν έχουμε θρανία και κλασική διδασκαλία. Και εκεί χρειάζεται προσεκτικό «μέτρημα» του πλήθους των παιδιών ανά αίθουσα και του τρόπου που θα λειτουργούν. (Αλήθεια, ποιος θα μιλήσει για τους παιδικούς σταθμούς και τα μέτρα που χρειάζεται να εφαρμοστούν εκεί; Το ότι είναι εκτός υπουργείου παιδείας, τα αφήνει μετέωρα, στο κενό;) Μπορούν να μπουν και άλλες σκέψεις. Ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε περιοχής και του κάθε σχολείου. Σίγουρα θα υπάρχει οικονομικό κόστος. Και σίγουρα δεν μπορούμε ως χώρα να κινηθούμε πέρα από τα πραγματικά όρια των οικονομικών μας δυνατοτήτων. Αλλά αν είναι κάτι να πάει πιο πίσω αυτή τη χρονιά (ή σε ένα μέρος της ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας) ας είναι η έτσι κι αλλιώς προβληματική ποιότητα της σχολικής μάθησης. Προς θεού όμως να μην βάλουμε στο τζόγο τη ζωή και τη δημόσια υγεία προς χάριν μιας βιτρίνας ομαλής σχολικής μαθησιακής διαδικασίας.
Γιώργος Μπάρμπας
επίκουρος καθηγητής ειδικής εκπαίδευσης
στο Τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
