Quis custodiet ipsos custodies {Iuvenãlis (55-135 μχ) Satire VI}
Ένα πανάρχαιο διαχρονικό ερώτημα. Επίκαιρο μια και η καταστολή, η περιφρούρηση, η «τάξη και ασφάλεια», το «κοινό καλό», απετέλεσαν διαχρονικά κύριο μέλημα κάθε αυταρχικής, κάθε αντιδημοκρατικής εξουσίας. Όχι η διακυβέρνηση που χωρίς ανάγκη περιφρούρησης θα διασφαλίζει την εύρυθμη και ασφαλή λειτουργία των διαφόρων εκφάνσεων της κοινωνικής ζωής, όπου το «κοινό καλό» δεν θα καθορίζεται αυθαίρετα με υπουργικές αποφάσεις, αλλά από το «ευ ζην» των πολιτών χωρίς ταξικές διακρίσεις, χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς.
Κάτω από αυτές συνθήκες το ερώτημα του Iuvenãlis, σε ελεύθερη μετάφραση, μας καλεί σε εγρήγορση. Πόσο αβασάνιστα πρέπει να αποδεχτούμε τον περιορισμό της ελευθερίας μας από φύλακες που δρουν ανεξέλεγκτα επικαλούμενοι το «κοινό καλό»;
Στις μέρες μας όμως τα παραπάνω δεν προβληματίζουν παρά μόνο ένα περιορισμένο αριθμό πολιτών στη χώρα μας. Αυτούς τους πολίτες, τους διανοούμενους που με αφορμή τα πρόσφατα «γεγονότα» στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΟΠΑ), ύψωσαν τη φωνή τους καταγγέλλοντας το γεγονός ως προβοκάτσια, καταγγέλλοντας τη συκοφάντηση του φοιτητικού κινήματος και τις οργανωμένες προσπάθειες καταστολής του, για να τεθεί η πανεπιστημιακή κοινότητα υπό νομοθετικό περιορισμό.
Ήταν τόσο πρόχειρα σκηνοθετημένη η επίθεση των κουκουλοφόρων. Η άθλια και απερίφραστα καταδικαστέα, εικόνα του Πρύτανη του Ιδρύματος, κακέκτυπο της ταινίας του Γ. Δαλιανίδη, «Νόμος 4.000», απ΄όπου εμπνεύστηκαν τη διαπόμπευση με την κρεμασμένη επιγραφή. Ακόμα και οι καταστροφές που προκλήθηκαν από τους «οργισμένους αναρχικούς», τα συνθήματα στους τοίχους, δείχνουν την «αυθεντικότητα» του εγχειρήματος. Κανείς δεν αναρωτήθηκε πως στα καλά καθούμενα, μια ομάδα «αναρχικών», εν μέσω πανδημίας, θυμήθηκε τις καταλήψεις και την Πρυτανεία του ΟΠΑ. Εδώ δεν συνέβη κάτι ανάλογο όταν μπήκε η αστυνομία στο ΟΠΑ και άδειασε τους χώρους που «αντιεξουσιαστικές» ομάδες είχαν καταλάβει από καιρό!
Καταδικαστέα κάθε τέτοια ενέργεια, από όπου και αν προέρχεται. Με τρόπο απόλυτο και κατηγορηματικό. Είναι όμως αναγκαίο να διαβάζουμε πίσω από τις γραμμές, πέρα από τις εντυπώσεις που δημιουργούν εικόνες ενός κακ(λ)οστημένου αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης με ενεργοποίηση του θυμικού και όχι της ορθής λογικής.
Ο υπογράφων υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας στην περίφημη επίθεση ίδιας προέλευσης «αναρχικών», οι οποίοι εκτελώντας διατεταγμένη υπηρεσία εισέβαλαν στην Πρυτανεία του ΕΚΠΑ, κτύπησαν τον Πρύτανη Χ. Κίττα, οδηγώντας τον, αναπόφευκτα, σε παραίτηση.
Και ξαφνικά, πριν καλά-καλά στεγνώσουν οι μπογιές στους τοίχους του γραφείου του Πρύτανη του ΟΠΑ, σαν «έτοιμοι από καιρό», εμφανίζονται κάθε είδους κονδυλοφόροι, κυβερνητικοί αξιωματούχοι, θεσμικοί παράγοντες, αγανακτισμένοι πανεπιστημιακοί, να απαιτούν τον εγκλεισμό της ακαδημαϊκής κοινότητας σε χώρους «υψίστης ασφαλείας».
Θα περίμενε κανείς αυτοί οι ευαίσθητοι πολίτες να αντιδρούσαν εδώ και καιρό με την ίδια ένταση για την κυβερνητική εγκατάλειψη της Ανώτατης Εκπαίδευσης. Για την μείωση του ΔΕΠ πανελλαδικά σε ποσοστό πάνω από 40%, ιδιαίτερα στα μεγάλα Πανεπιστήμια. Για την εγκατάλειψη της χρηματοδότησης της Έρευνας. Για τα εργαστήρια που κλείνουν ή υπολειτουργούν χωρίς υποστήριξη από επιστημονικό προσωπικό και οικονομικούς πόρους, για την ανυπαρξία τεχνικού προσωπικού. Για την άθλια κατάσταση των φοιτητικών εστιών, και το δυσπρόσιτο κόστος των ενοικίων για στέγαση των φοιτητών. Για την κατ΄ουσία ιδιωτικοποίηση της Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης και την εμπορευματοποίηση ουσιωδών ακαδημαϊκών λειτουργιών της. Και ας μην αισθανθεί ότι αδικείται η σύνοδος των Πρυτάνεων που όψιμα, άνευρα και εν πολλοίς αναποτελεσματικά αντιδρά στα κυβερνητικά τετελεσμένα.
Τα πραγματικά προβλήματα του πανεπιστημίου φαίνεται ότι δεν «ανατριχιάζουν» τους αγανακτισμένους συμπολίτες ή και συναδέλφους μας. Και δεν αναρωτιέται κανείς για το πόσο επικίνδυνα μπορεί να είναι τα κέντρα αυτά, και για τους ίδιους. Κέντρα που δεν διστάζουν να καταρρακώνουν ακαδημαϊκούς ανθρώπους για να πραγματοποιήσουν τα σχέδιά των εντολοδόχων τους, αλλά μόνο βιάζονται να περιχαρακώσουν την πανεπιστημιακή κοινότητα, ολοκληρώνοντας τη κυβερνητική διαδικασία κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου και φίμωσης κάθε προοδευτικής φωνής στον ακαδημαϊκό χώρο.
Τουλάχιστον οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι οφείλουν να γνωρίζουν τον ρόλο αυτών των δυνάμεων σε διάφορες ιστορικές περιόδους στη χώρα μας και τις «υπηρεσίες» που έχουν προσφέρει.
Το Δημόσιο Πανεπιστήμιο έχει ανάγκη από μέτρα που θα αναβαθμίσουν τον επιστημονικό, εκπαιδευτικό και θα διευρύνουν τον κοινωνικό του ρόλο και όχι την αστυνομοκρατία.
Το Πανεπιστήμιο πρέπει να είναι προσβάσιμο σε κάθε πολίτη, όπου όποιος διαβαίνει την πύλη του θα αισθάνεται ελεύθερος και θα είναι ασφαλής. Γνωρίζουμε όλοι πολύ καλά, ιδιαίτερα όσοι εξ ημών είχαμε διοικητικές ευθύνες, ότι το προηγούμενο της κατάργησης του ασύλου θεσμικό πλαίσιο έδινε τη δυνατότητα εύρυθμης λειτουργίας των πανεπιστημιακών χώρων, στο μέτρο που η πολιτεία συνεισέφερε χρηματοδοτώντας την αναβάθμιση των πανεπιστημιακών εγκαταστάσεων και οι πανεπιστημιακές διοικήσεις ασκούσαν υπεύθυνα τα καθήκοντά τους.
Τι σημαίνουν τα παραπάνω; Ασφαλής και ελεγχόμενη περίφραξη των πανεπιστημιουπόλεων, ώστε να μη μπορεί να περάσει ανεξέλεγκτα ο οποιοσδήποτε από παντού. Σήμερα πρακτικά είναι κραυγαλέα ανεπαρκής αυτή η προστασία στις περισσότερες πανεπιστημιουπόλεις, με ηχηρό παράδειγμα η Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου του ΕΚΠΑ. Ο φωτισμός τους τη νύχτα είναι υποτυπώδης έως ανύπαρκτος. Ο αριθμός των φυλάκων είναι ελλιπέστατος. Πρακτικά στο ΕΚΠΑ σε 24ωρη βάση υπάρχουν φύλακες μόνο στην κεντρική είσοδο, καθώς και η επίβλεψη σε ολόκληρη την έκταση της πανεπιστημιούπολης είναι ανεπαρκέστατη. Εκατοντάδες κιλά χάλκινων συρμάτων έχουν κλαπεί χωρίς να πάρει είδηση κανείς και ο κύριος λόγος είναι η ανύπαρκτη περιφερειακή προστασία των χώρων, όπου είχαμε εισβολή φορτηγών και όχι φοιτητών.
Οι προηγούμενοι της κατάργησης του ασύλου νόμοι έδιναν τη δυνατότητα επέμβασης της αστυνομίας όταν διαπράττονταν αξιόποινες εγκληματικές πράξεις. Όταν Πρόεδροι Τμημάτων, Κοσμήτορες Σχολών, Πρυτανικές αρχές, ανταποκρίνονταν με ευθύνη και επάρκεια στις υποχρεώσεις τους και στα καθήκοντά τους, σε περιπτώσεις τέτοιων ενεργειών (κλοπών, διακίνησης ναρκωτικών) καλούσαν την αστυνομία, η οποία σε πολλές περιπτώσεις, συνεπικουρούμενη και από τους φοιτητές όλων των παρατάξεων-το αναφέρω ως προσωπική εμπειρία- συνέβαλλαν στην αποκατάσταση της καλής λειτουργίας της πανεπιστημιακής μονάδας και στην αποτροπή στο μέλλον παρόμοιων έκνομων ενεργειών.
Το γεγονός ότι κάποιοι πανεπιστημιακοί σε υπεύθυνες διοικητικές θέσεις δεν ασκούσαν με επάρκεια και ευθύνη τα διοικητικά τους καθήκοντα, προτιμούσαν να αφήνουν να εξελίσσονται τα όποια έκνομα φαινόμενα δημιουργώντας σκόπιμα εικόνα χάους στα ΑΕΙ, δεν δικαιολογούν την αστυνόμευση. Απλά και μόνο δημιουργούν το κλίμα για την εφαρμογή της. Τόσα χρόνια η άνθιση του παραεμπορίου, εντός-εκτός κάποιων ΑΕΙ, θα είχε εξαλειφθεί με την παρέμβαση της αστυνομίας, εντός-εκτός του πανεπιστημιακού χώρου, με ένα απλό τηλεφώνημα στην αστυνομία, από τις διοικήσεις του πανεπιστημίου, καθώς το τότε νομικό καθεστώς προέβλεπε και το επέτρεπε, όπως ήταν φυσικό. Όμως αυτό δεν συνέβη για χρόνια, για να διατηρείται η εικόνα της περί τα ΑΕΙ ανωμαλίας. Απεναντίας, ψευδώς καταγγελλόταν ότι είναι το πανεπιστημιακό άσυλο που δεν επιτρέπει τη σύλληψη και παραπομπή των λαθρεμπόρων, διακινητών ναρκωτικών που δρούσαν περί και εντός των πανεπιστημιακών χώρων.
Και τώρα, επιστρατεύονται οι γνωστοί-άγνωστοι κουκουλοφόροι πάσης χρήσης. Για να κατασυκοφαντηθεί για μια ακόμα φορά το υγιές, το ελπιδοφόρο φοιτητικό κίνημα. Για να ολοκληρωθεί το κατασταλτικό σχέδιο μιας κυβέρνησης που πρώτο της μέλημα αναλαμβάνοντας τα καθήκοντά της ήταν να καταργήσει πλήρως το ακαδημαϊκό άσυλο και έρχεται σήμερα να επιβάλλει αστυνομοκρατία στον κατεξοχήν χώρο ελευθερίας της σκέψης, έκφρασης και κριτικής. Και μετά που, ποιόν, τι;
Μέχρι εδώ. Το ελεύθερο ακαδημαϊκό πνεύμα δεν φυλακίζεται. Οι πύλες του πανεπιστήμιου της γνώσης, της υπεράσπισης των κοινωνικών αλλαγών προς όφελος του λαού, θα είναι πάντα ορθάνοιχτες.
*Ομοτ. Καθηγητής, Τμ. Φυσικής, ΕΚΠΑ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη