Alfavita Newsroom Αν προσπαθήσετε να αντιγράψετε τα κείμενα κάποιου άλλου προσώπου και τα παρουσιάσετε ως δικά σας, έχουμε να κάνουμε με λογοκλοπή, η οποία δεν επιτρέπεται και τιμωρείται στα Πανεπιστήμια της χώρας -και όλου του κόσμου.
Ομως τα πράγματα αλλάζουν αν αντιγράψετε ...τον εαυτό σας, όπως έκρινε με γνωμοδότησή του που έγινε αποδεκτή από το ΥΠΑΙΘ, το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, που έκρινε την περίπτωση του πανεπιστημιακού Α.Π., ο οποίος σήμερα είναι Αναπληρωτής Καθηγητής του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, και πραγματοποίησε την εγγραφή του στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (εφεξής Δ.Π.Μ.Σ.) στη Διοίκηση Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας στις 25 Ιανουαρίου 2008 και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στις 16 Φεβρουαρίου 2010 [ημερομηνία παράδοσης της βαθμολογίας της διπλωματικής του εργασίας με τίτλο «ECONOMIC EVALUATION ON AN ENERGY INVESTEMENT BASED ON TRIGENERATION TECHNOLOGY» (Μετάφραση «Οικονομική αξιολόγηση επένδυσης που βασίζεται σε τεχνολογία τριπαραγωγής») στη Γραμματεία του Προγράμματος].
Η καταγγελία
Στις 11 Απριλίου 2021, ο Καθηγητής Α.Ν., προώθησε στη Διευθύντρια του Δ.Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Καθηγήτρια Α.Γ. την καταγγελία του Αναπληρωτή Καθηγητή του Τμήματος Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Α.Γ., σύμφωνα με την οποία ο Α.Π. αντέγραψε μέρος της διδακτορικής του διατριβής (χωρίς να το αναφέρει) και το παρουσίασε ως διπλωματική εργασία για να αποκτήσει το μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη Διοίκηση Επιχειρήσεων.
Το ζήτημα εξετάστηκε από Ειδική Διατμηματική Επιτροπή στην οποία ο καθηγητής παραδέχθηκε ότι η διπλωματική εργασία περιλαμβάνει δική του πνευματική εργασία, η οποία πλαισιώνεται από πλούσια βιβλιογραφία από 132 αναφορές που αναγράφονται τόσο στο τέλος όσο και μέσα στο κείμενο. "Στις αναφορές αυτές θεώρησα σωστό και δίκαιο να γράψω τις αρχικές-αυθεντικές πηγές που χρησιμοποίησα και όχι εργασίες μου στις οποίες συμπεριλήφθηκαν στοιχεία από τις ίδιες αυτές τις αρχικές πηγές", ανέφερε και παραθέτοντας διάφορα στοιχεία, κατέληξε: «Συνεπώς, η διπλωματική μου εργασία δεν περιέχει στοιχεία όχι μόνο από τη διδακτορική μου διατριβή όπως ισχυρίζεται ο καταγγέλλων, αλλά και του MSc που προηγήθηκε στην Αγγλία, από βιβλίο μου, τις διεθνείς δημοσιεύσεις και συνέδρια που τότε ήταν υπό έγκριση …».
Στη συνέχεια η επιτροπή κατέθεσε στην Ε.Δ.Ε. το αριθμ. πρωτ. 611/25.05.2021 έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο ο έλεγχος που διενεργήθηκε κατέδειξε ότι το συνολικό ποσοστό ομοιότητας της διπλωματικής εργασίας του Α.Π. με τη διδακτορική του διατριβή, την οποία ολοκλήρωσε σε προγενέστερο χρόνο, είναι 92%. Επίσης, η Επιτροπή ενημέρωσε την Ε.Δ.Ε. ότι ο Α.Π., κατέθεσε τις απόψεις του και ισχυρίστηκε ότι χρησιμοποίησε υλικό από τις πηγές της βιβλιογραφίας που είχε χρησιμοποιήσει και κατά την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής, τις οποίες και κατέγραψε στο σύνολο στις βιβλιογραφικές πηγές που χρησιμοποίησε για τη διπλωματική του εργασία. Αναφορικά με την ομοιότητα της διπλωματικής του εργασίας με τη διδακτορική του διατριβή, ο Α.Π. ισχυρίστηκε ότι δεν γνώριζε ότι κάτι τέτοιο ήταν απαγορευτικό.
Ανάκληση μεταπτυχιακού εξαιτίας λογοκλοπής;
Κατόπιν αυτών, η ΕΔΕ έθεσε το εξής ερώτημα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους: εάν υφίσταται ή όχι υποχρέωση ανάκλησης του μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης του συγκεκριμένου αποφοίτου του Δ.Π.Μ.Σ. στη Διοίκηση Επιχειρήσεων.Το ΝΣΚ με γνωμοδότησή του, έκρινε τα εξής:
* Στις κείμενες διατάξεις που διέπουν τα της λειτουργίας των Α.Ε.Ι. δεν δίδεται κάποιος ορισμός της έννοιας της λογοκλοπής και επαφίεται στην κρίση του εκάστοτε Ιδρύματος και των ανωτάτων οργάνων του η διερεύνηση και επιβολή ποινής μετά τη διαπίστωση περίπτωσης λογοκλοπής, με την προϋπόθεση ότι το ίδρυμα έχει ορίσει στον σχετικό Κανονισμό την λογοκλοπή ως έννοια και ως παράπτωμα. Στο πλαίσιο αυτό, στον Ενιαίο Κανονισμό των Δ.Π.Μ.Σ. του Πανεπιστημίου Μακεδονίας δεν περιλαμβάνεται σαφής ορισμός της έννοιας της λογοκλοπής στα πλαίσια εκπόνησης διπλωματικής εργασίας, αλλά γίνεται μνεία μόνο στην υποχρέωση του φοιτητή για μη «αντιγραφή», η οποία, σύμφωνα με όσα αναλυτικά αναφέρονται παρακάτω, αποτελεί περίπτωση εντασσόμενη στην έννοια της λογοκλοπής και πάντως ουδεμία αναφορά γίνεται για την περίπτωση αυτο - λογοκλοπής. Περαιτέρω, σύμφωνα με τον εν λόγω Ενιαίο Κανονισμό, η αντιγραφή ως μία μορφή λογοκλοπής θεωρείται παράπτωμα κατά της ακαδημαϊκής κοινότητας και παράβαση του κώδικα ακαδημαϊκής δεοντολογίας και συμπεριφοράς του μεταπτυχιακού φοιτητή και υπόκειται, σε κάθε περίπτωση, σε ελεγκτική διαδικασία με επιβολή δυσμενών διοικητικών μέτρων, ακόμη και αν διαπιστωθεί μετά την αποφοίτηση του φοιτητή και συγκεκριμένα αποτελεί αιτία ανάκλησης του σχετικού τίτλου σπουδών. Στο πλαίσιο αυτό κάθε διπλωματική εργασία υποχρεωτικά συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση, με την οποία ο φοιτητής δηλώνει ότι κατά τη συγγραφή της εργασίας του δεν χρησιμοποίησε πνευματική ιδιοκτησία τρίτων χωρίς αναφορές.
* Λογοκλοπή (αγγλικά: «plagiarism») είναι η «ιδιοποίηση ξένης πνευματικής δημιουργίας με ανήθικο, παράνομο τρόπο» (πρβλ. «Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής» του Τριανταφυλλίδη). Με άλλα λόγια, λογοκλοπή είναι η – εκούσια ή ακούσια – χρήση της πνευματικής εργασίας (ιδεών, ερευνητικών αποτελεσμάτων, συγγραφικού έργου) τρίτων, χωρίς αυτή να συνοδεύεται από αναγνώριση της πηγής της εργασίας. Στον ακαδημαϊκό χώρο η λογοκλοπή από φοιτητές, καθηγητές ή ερευνητές θεωρείται ακαδημαϊκή ανεντιμότητα ή ακαδημαϊκή απάτη και οι παραβάτες υπόκεινται σε ακαδημαϊκή μομφή, μέχρι και αποπομπή4 . Πολλά ιδρύματα χρησιμοποιούν λογισμικό εντοπισμού λογοκλοπής για να αποκαλύψουν το ενδεχόμενο λογοκλοπής και να αποτρέψουν τους φοιτητές από τη διάπραξή της. Υπό το ως άνω πρίσμα γίνεται δεκτό ότι η λογοκλοπή, στα πλαίσια της ακαδημαϊκής κοινότητας, αναφέρεται σε πρωτότυπο υλικό, το οποίο μπορεί να προέρχεται από δημοσιευμένες ή αδημοσίευτες πηγές, όπως βιβλία, επιστημονικά άρθρα, ιστοσελίδες διαδικτύου, πανεπιστημιακές σημειώσεις διδασκόντων, καθώς επίσης και από πτυχιακές και μεταπτυχιακές εργασίες, τμήματα από Διδακτορικές Διατριβές ή από άλλες εργασίες που έχουν εκπονηθεί από τρίτα πρόσωπα. Οι πράξεις λογοκλοπής αφορούν στην αντιγραφή «λέξη προς λέξη», την παράφραση κειμένου μικρής ή μεγάλης έκτασης σε βαθμό που να παρουσιάζει μεγάλες ομοιότητες με το πρωτότυπο υλικό, την περιληπτική ή συνοπτική αποτύπωση υλικού, την αντιγραφή πινάκων, γραφημάτων, στατιστικών δεδομένων, εικόνων, ιδεών καθώς και την οικειοποίηση ή αντιγραφή κάθε είδους υλικού (προφορικές ανακοινώσεις, δείγματα τέχνης) που καθιστά εργασία ή πνευματικό έργο ενός άλλου προσώπου χωρίς την αρμόζουσα αναφορά στο πρόσωπο, το οποίο παρήγαγε αρχικά τα παραπάνω αναφερθέντα. Επιπλέον, η λογοκλοπή μπορεί να αναφέρεται στη μετάφραση υλικού, η οποία είναι προϊόν εργασίας ενός άλλου προσώπου χωρίς την αρμόζουσα αναφορά στο πρόσωπο αυτό. Η λογοκλοπή ως παράπτωμα δεν αναιρείται ακόμη και σε περίπτωση που έγινε χωρίς πρόθεση ή με έλλειψη επίγνωσης των κανόνων που διέπουν την ακαδημαϊκή δεοντολογία ή και σε περιπτώσεις που το ίδιο το άτομο, στο οποίο αποδίδεται η πρωτότυπη εργασία, επιτρέψει να χρησιμοποιηθεί η εργασία του χωρίς την αρμόζουσα αναφορά του ιδίου, δηλαδή της πρωτότυπης πηγής
Αυτο-λογοκλοπή
* Η αυτο-λογοκλοπή (αγγλικά: «self - plagiarism» επίσης γνωστή ως «ανακύκλωση απάτης») είναι η επαναχρησιμοποίηση σημαντικών, ταυτόσημων ή σχεδόν πανομοιότυπων τμημάτων εργασίας κάποιου χωρίς να αναγνωρίζεται ότι κάποιος κάνει κάτι τέτοιο ή να αναφέρεται το πρωτότυπο έργο. Σε ακαδημαϊκούς τομείς, αυτο-λογοκλοπή προκύπτει όταν ένας συγγραφέας επαναχρησιμοποιεί τμήματα του δικού του έργου που δημοσιεύονται και κατοχυρώνονται με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας στις επόμενες δημοσιεύσεις, αλλά χωρίς απόδοση της προηγούμενης δημοσίευσης. Ο εντοπισμός της αυτο-λογοκλοπής είναι συχνά δύσκολος διότι η περιορισμένη επαναχρησιμοποίηση του υλικού είναι αποδεκτή τόσο νόμιμα (ως δίκαιη χρήση) όσο και ηθικά. Ζητήματα ερευνητικής ηθικής και ακεραιότητας εγείρονται σε περιπτώσεις εκτεταμένης και επαναλαμβανόμενης επαναχρησιμοποίησης του ίδιου υλικού χωρίς πραγματοποίησης νέας έρευνας π.χ. στα πλαίσια ερευνητικών δημοσιεύσεων όταν έχει ως στόχο την προώθηση της καριέρας των ερευνητών ή την προσέλκυση χρηματοδότησης. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι από μερίδα της παγκόσμιας ακαδημαϊκής κοινότητας η έννοια της αυτο-λογοκλοπής έχει αμφισβητηθεί ως αντιφατική και οξύμωρη
Η απάντηση
Κατ’ ακολουθία των προεκτεθέντων, η απάντηση επί του τεθέντος ερωτήματος, είναι η εξής: Εν προκειμένω, ακόμη και εάν ήθελε υποτεθεί ότι ο Α.Π. αντέγραψε μέρος της διδακτορικής του διατριβής (χωρίς να το αναφέρει) και το παρουσίασε ως διπλωματική εργασία για να αποκτήσει το μεταπτυχιακό δίπλωμα ειδίκευσης στη Διοίκηση Επιχειρήσεων, δεν τίθεται ζήτημα ανάκλησης του εν λόγω τίτλου, αφού από τις προαναφερθείσες διατάξεις δεν προβλέπεται ως παράπτωμα κατά της ακαδημαϊκής κοινότητας η αυτο - λογοκλοπή. Άλλωστε, η ανάκληση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης μετά την πάροδο έντεκα και πλέον ετών από την απονομή του προϋποθέτει την εξέταση από τα αρμόδια όργανα της συνδρομής λόγων δημοσίου συμφέροντος ή περίπτωσης συμμόρφωσης σε ακυρωτική δικαστική απόφαση ή περίπτωσης έκδοσής του συνεπεία απατηλών ενεργειών του αποφοίτου.
Δείτε όλη τη γνωμοδότηση του ΝΣΚ που έγινε αποδεκτή
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
