Η Επαγγελματική Εκπαίδευση είναι δυνατόν να μειώσει την ανεργία στη χώρα μας, εάν εφαρμοστεί μία εστιασμένη και τολμηρή αναβάθμιση.
Όπως είναι γνωστό, ο περιορισμός της ανεργίας εξαρτάται από διάφορους παράγοντες μεταξύ των οποίων σπουδαία θέση κατέχει η ύπαρξη κατάλληλων ανθρώπινων πόρων. Στη χώρα μας υπάρχει, σε πολλές περιπτώσεις, έλλειψη μεσαίων στελεχών, τεχνιτών κυρίως, και υπερπαραγωγή ανώτερων στελεχών αποφοίτων ΑΕΙ.
Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και η Κατάρτιση είναι δυνατόν να μειώσουν την ανεργία εάν δημιουργήσουν κατάλληλα στελέχη προκειμένου να καλύψουν τις συνεχώς αυξανόμενες ανάγκες σε εξειδικευμένο τεχνικό δυναμικό.
Τα στελέχη της οικονομίας αυτά, μπορούν επιπλέον να δημιουργήσουν και νέες θέσεις εργασίας ακολουθώντας τις σύγχρονες τεχνολογικές ανάγκες της οικονομίας και της ανάπτυξης.
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις με τις οποίες μειώνεται δραστικά ο αριθμός εισαγομένων στα ΑΕΙ δημιουργεί, ως φαίνεται, μια αναγκαστική στροφή προς την Επαγγελματική Εκπαίδευση και την Κατάρτιση.
Στο σημείο αυτό χρειάζονται διευκρινήσεις και επιπλέον ανάλυση.
Η ακολουθούμενη κυβερνητική τακτική, να περικόπτεται ο αριθμός των εισαγομένων στα ΑΕΙ και να γίνεται προσπάθεια στροφής προς την Κατάρτιση των ΙΕΚ αφήνει πολλά ερωτηματικά, διότι:
Δεν δημιουργεί έναν ελκυστικό πόλο έλξης, εκτός του πανεπιστημίου, ώστε να οδηγείται εκεί μεγάλος αριθμός των νέων με τη θέλησή του και όχι καταναγκαστικά, διότι οι υποψήφιοι απέτυχαν να εισαχθούν στα ΑΕΙ.
Η προσπάθεια ανάδειξης ενός τέτοιου μοντέλου ανάπτυξης μέσω των ΙΕΚ, δεν είναι η καλύτερη λύση. Τα ΙΕΚ παρουσιάζουν διαχρονικά μεγάλα θεσμικά και λειτουργικά προβλήματα σπουδαιότερο των οποίων είναι κυρίως η υποδοχή αποφοίτων Γενικού Λυκείου οι οποίοι απέτυχαν στις πανελλαδικές και η εγγραφή τους δεν αποτελεί επιλογή αλλά λύση ανάγκης.
Οι κατά καιρούς εκφερόμενες απόψεις ότι για την ανεργία των πτυχιούχων ΑΕΙ την ευθύνη έχει η αγορά εργασίας η οποία είναι αναντίστοιχη με τα πτυχία των Πανεπιστημίων, ουδόλως ευσταθεί διότι εδώ συμβαίνει το εντελώς αντίθετο.
Δεν αυξάνονται αισθητά οι μαθητικές ροές μετά το Γυμνάσιο προς τα ΕΠΑ.Λ. με αποτέλεσμα η συνεχιζόμενη μεγάλη ροή προς τα ΓΕ.Λ. να έχει σαν αποτέλεσμα πολλοί απόφοιτοι να οδηγούνται στις πανελλαδικές και να μένουν εκτός ΑΕΙ.
Η Επαγγελματική Εκπαίδευση παρέχεται κυρίως από τα Επαγγελματικά Λύκεια (ΕΠΑ.Λ.) και η Επαγγελματική Κατάρτιση, η οποία αποτελεί μέρος της, από τα ΙΕΚ και από το Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας των ΕΠΑ.Λ.
Τα στατιστικά στοιχεία των ΕΠΑ.Λ. για το σχολ. έτος 2021-2022, όπως αναφέρονται στο Στρατηγικό Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Κατάρτισης Δια Βίου Μάθησης & Νεολαίας, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή, έχουν ως εξής:
Αριθμός ΕΠΑ.Λ. 407 (+6 Π. ΕΠΑ.Λ.)
Αριθμός μαθητών ΕΠΑ.Λ. 106.880
Ποσοστό αύξησης μαθητών ΕΠΑ.Λ. + 24%, (από το 2017-18 μέχρι 2021-22).
Αριθμός Εργαστηριακών Κέντρων (Ε.Κ.) 118. Στα Ε.Κ. ασκούνται εργαστηριακά μαθητές των ΕΠΑ.Λ. και καταρτιζόμενοι των ΙΕΚ.
Τα στατιστικά στοιχεία καταρτιζόμενων στα Δημόσια ΙΕΚ του ΥΠΑΙΘ έχουν ως εξής:
Αριθμός ΔΙΕΚ του ΥΠΑΙΘ 124
Αριθμός καταρτιζόμενων Α΄ και Γ΄ εξαμήνων 33.490
Αριθμός καταρτιζόμενων Β΄ και Δ΄ εξαμήνων 12.539
Αριθμός Ιδιωτικών ΙΕΚ 87
Αριθμός καταρτιζόμενων στα Ιδιωτικά ΙΕΚ Α΄, Γ΄ και Β΄ Δ΄ εξαμήνων σύνολο 38.139
Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας ΕΠΑ.Λ.
Αριθμός Τμημάτων 331
Αριθμός σπουδαστών σύνολο 2.870
ΕΠΑ.Σ. ΟΑΕΔ
Αριθμός ΕΠΑ.Σ. 50
Αριθμός μαθητευόμενων 7.648
Αριθμός Π. ΕΠΑ.Σ. ΟΑΕΔ 6
Αριθμός μαθητευόμενων Π. ΕΠΑ.Σ. 164
Από τα αναφερθέντα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύεται ότι:
α) Ο μεγαλύτερος αριθμός νέων οι οποίοι ακολουθούν την ΕΕΚ βρίσκεται στα ΕΠΑ.Λ.
β) Στα ΔΙΕΚ του ΥΠΑΙΘ έχουν εγγραφεί κατά το τρέχον έτος (Α΄ και Β΄ εξάμηνα) 20.951 και στα Γ΄ και Δ΄ εξάμηνα καταρτίζονται 12.539. Η μεγάλη μείωση των καταρτιζόμενων στο Β΄ έτος οφείλεται στο γεγονός ότι ένα μεγάλο ποσοστό εγγραφόμενων στο Α΄ έτος διακόπτουν, για διάφορους λόγους την Κατάρτιση.
γ) Τα ΔΙΕΚ παρά τον μεγάλο αριθμό καταρτιζόμενων, όπως λειτουργούν σήμερα, δεν αποτελούν λύση για την κάλυψη των αναγκών της αγοράς εργασίας. Η παντελής έλλειψη σε μόνιμο διοικητικό προσωπικό, σε μόνιμο προσωπικό εκπαιδευτών, η έλλειψη βιβλιογραφίας, ο μεγάλος αριθμός καταρτιζόμενων ανά τμήμα, τα πολύ μικρά ποσοστά όσων αποκτούν το Δίπλωμα, σε σχέση με τους αρχικά εγγραφόμενους κ.λ.π. αποδεικνύουν ότι ο θεσμός χρειάζεται πλήρη αναδόμηση. Οι αδυναμίες αυτές αποτελούν μια σοβαρή αιτία εγκατάλειψης της Κατάρτισης από το Α΄ εξάμηνο.
δ) Ο αριθμός των μαθητευόμενων στο Μεταλυκειακό Έτος – Τάξη Μαθητείας είναι ιδιαίτερα μικρός και χρειάζονται κατάλληλες ρυθμίσεις ώστε αυξηθεί κατά πολύ.
ε) Ο αριθμός των μαθητευόμενων στις ΕΠΑ.Σ του ΟΑΕΔ είναι ιδιαίτερα μικρός. Παλαιότερα ο αριθμός μαθητευόμενων στα ΤΕΕ Μαθητείας του ΟΑΕΔ ήταν περίπου διπλάσιος.
Η στροφή προς την Επαγγελματική Εκπαίδευση και την Επαγγελματική Κατάρτιση, φαίνεται ως αναγκαία, μετά τον δραστικό περιορισμό του αριθμού των εισαγόμενων στα Πανεπιστήμια. Είναι αναγκαίο λοιπόν να ενισχυθούν οι διαδρομές μετά το Γυμνάσιο προς τα ΕΠΑ.Λ.
Με την υπάρχουσα κατάσταση, οι εναλλακτικές διαδρομές για όσους δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν μια θέση στα ΑΕΙ είναι η εγγραφή σε ΙΕΚ, στη Β΄ τάξη ΕΠΑ.Λ. για απόκτηση Πτυχίου ειδικότητας και διέξοδο προς την αγορά εργασίας, την Ανώτατη Εκπαίδευση ή την εγγραφή σε Κολέγιο, εφόσον το αντέχουν τα οικονομικά της οικογένειας.
Η μείωση της ανεργίας από την αναβαθμισμένη ΕΕΚ μπορεί να προέλθει διότι τα καταρτισμένα στελέχη μπορούν να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και όχι μόνο να καλύψουν τις υπάρχουσες.
Θα φτάσουμε μια μέρα στο σημείο να αντιληφθούμε ότι το δικαίωμα στη μόρφωση είναι βεβαίως αναφαίρετο αλλά και το δικαίωμα στην εργασία επίσης αναφαίρετο;
Η πολιτεία είναι υποχρεωμένη μέσω του εκπαιδευτικού συστήματος να παρέχει αγωγή και μόρφωση στους νέους αλλά και να παρέχει βιοποριστικά εφόδια για ομαλή μετάβαση από την εκπαίδευση προς την απασχόληση.
Η βιαστική αλλαγή των πάντων, χωρίς διάλογο και κοινωνική συναίνεση δεν είναι η καλύτερη λύση, έστω και αν το ταμείο ανάκαμψης είναι έτοιμο να
χρηματοδοτήσει τις αλλαγές αυτές. Τα κονδύλια είναι βέβαια πάντα απαραίτητα, αλλά το θέμα είναι να διατεθούν για τις ανάγκες της Εκπαίδευσης και της Κατάρτισης και όχι να ικανοποιήσουν τις ορέξεις των ημετέρων, κάτι το οποίο συμβαίνει διαχρονικά.
Επί του παρόντος δεν υπάρχουν αποδείξεις ή απτές αποχρώσες ενδείξεις ότι θα συμβούν τα ίδια.
Ίδωμεν
Κωνσταντίνος Αδριανουπολίτης
Εκπαιδευτικός – Ερευνητής
Πρόεδρος Ε.Ε.Τ.Ε.Κ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
