Νίκος Μάστορας Οταν η κ.Κεραμέως προώθησε την αξιολόγηση των σχολικών μονάδων, διαβεβαίωνε σε όλους του τόνους ότι τα αποτελέσματα δε θα χρησιμοποιηθούν και δεν θα οδηγήσουν σε κατάταξη των σχολείων.
Τον Νοέμβριο 2021, η κ.Κεραμέως σε συνέντευξή της στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, είχε δηλώσει:
«Εντυπωσιάζει πάντα η μανία καλλιέργειας κραυγαλέων "fake news" από κάποιους για να τρομοκρατήσουν εκπαιδευτικούς. Και εξηγούμαι: δεν υπάρχει πουθενά πρόβλεψη για δημοσιοποίηση κατηγοριοποίησης και κατάταξης σχολείων, όπως δολίως αναφέρουν κάποιοι, επίσης δεν υπάρχει απολύτως καμία σύνδεση της αξιολόγησης σχολείων με τη χρηματοδότησή τους - αυτή είναι τελείως ανεξάρτητη και γίνεται απευθείας από τους Δήμους»
Για να δούμε όμως ποιός κάνει τις δόλιες αναφορές και διασπείρει fake news:
Το alfavita.gr αποκαλύπτει σήμερα ότι κατ' ουσίαν η κατάταξη των σχολείων έχει ξεκινήσει, καθώς το ένα μετά το αλλο, τα ίδια τα σχολεία που αξιολογούνται καλά, ιδιωτικά και δημόσια, αναρτούν τις αξιολογήσεις -εσωτερικές και εξωτερικές- στις ιστοσελίδες τους, διευκολύνοντας έτσι συγκρίσεις!
Καθώς αυτό δεν απαγορεύεται, οι αναρτήσεις δε γίνονται κεντρικά αλλά από τα μομονωμένα σχολεία. Και φυσικά, τα σχολεία με κακές αξιολογήσεις αποφεύγουν τη δημοσιοποίηση, δημιουργώντας έτσι εύκολες συγκρίσεις και έμμεσες κατατάξεις...
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τη λειτουργία και ιδιωτικών πλατφορμών αξιολόγησης σχολείων (κάτι που πάλι είχαμε αποκαλύψει στις 20 Σεπτεμβρίου) οδηγούν σε αναπόφευκτες ιεραρχήσεις σχολικών μονάδων...
Τρεις ενδεικτικές δημοσιοποιημένες αξιολογήσεις
Εντελώς ενδεικτικά, δημοσιεύουμε ακολούθως ορισμένα αποσπάσματα εκθέσεων αξιολόγησης που αλιεύσαμε από τα ίδια τα σχολεία, χωρίς την ταυτότητα της σχολικής μονάδας που αφορούν:
Σχολείο Α: «Θετικά σημεία Η ενεργή συμμετοχη των μαθητών/τριών και εκαιδευτικών και η συνεργασία με φορείς στις ποικίλες δράσεις. Ο έγκαιρος προγραμματισμός και σχεδιασμός των ποικίλων δράσεων. Η εκ του σύνεγγυς και συστηματική καθοδήγηση και εποπτεία των δράσεων από τη μεριά της Διεύθυνσης. Σημεία προς βελτίωση Μια στενότερη συνεργασία με του Συμβούλους Εκπαίδευσης ανά γνωστικό αντικείμενο, όπου αυτό χρειαστεί. Προτάσεις προς βελτίωση Επειδή η πρόληψη και αντιμετώπιση πιθανών κοινωνικοσυναισθηματικών ζητημάτων, ακόμα και όταν αυτά παρατηρούνται σε μικρό βαθμό, αποτελεί ουσιαστικό έργο κάθε σχολικής μονάδας, προτείνεται η συστηματική ενημέρωση των εκπαιδευτικών σχετικά από ειδικούς επιστήμονες και από θεσμικούς φορείς από την αρχή του σχολικού έτους και κατά τη διάρκειά του»
Σχολείο Β: «Θετικά σημεία Ανάδειξη καλών πρακτικών διδασκαλίας. Προσανατολισμός στη δημιουργία θετικού κλίματος επικοινωνίας και συνεργασίας μεταξύ των μελών της σχολικής κοινότητας. Σημεία προς βελτίωση Ανάπτυξη συνεργατικών πρακτικών διδασκαλίας Προτάσεις προς βελτίωση Αξιοποίηση υποστηρικτικών δομών για ενδυνάμωση του θετικού σχολικού κλίματος. Αξιοποίηση ετεροπαρατήρησης ως μέσο ανάπτυξης συνεργατικών πρακτικών και επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών»
Σχολείο Γ: «Θετικά σημεία Η συνεχής προσπάθεια των εκπαιδευτικών της σχολικής μονάδας να εφαρμόζει καινοτόμες διδακτικές πρακτικές, να ενισχύει τις ήπιες και τις ψηφιακές δεξιότητες των μαθητών/τριών, να αναπτύσσουν εκπαιδευτικό υλικό για την υποστήριξη της διδασκαλίας τους και να επιλέγουν σχολικές δραστηριότητες και προγράμματα, ώστε να ανταποκρίνονται στις ανάγκες και στα ενδιαφέροντα όλων των μαθητών/τριών υποστηρίζοντας παράλληλα ευάλωτες ομάδες μαθητών/τριών και μαθητών/τριών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες αποτελούν θετικά σημεία που αναδεικνύονται και στην πράξη αλλά και επισημαίνονται στην παρούσα αποτίμηση. Σημεία προς βελτίωση Εύκολα διαπιστώνεται ότι η επιλογή καινοτόμων προσεγγίσεων και η υλοποίηση των εργαστηρίων δεξιοτήτων συνέβαλαν σημαντικά . Αυτό αποτελεί έναυσμα για τη διατήρηση αυτής της επιλογής και για τον εμπλουτισμό των θεματικών των εργαστηρίων με νέες εστιασμένες σε θέματα που θα ενδιαφέρουν και τους ίδιους τους μαθητές. Επιπλέον θετικά επισημαίνεται η εφαρμογή των εργαστηρίων δεξιοτήτων, καθώς εμφανίζονται αποτελέσματα τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά. Προτείνεται ισχυρά, λοιπόν, η συνέχιση τους μαζί με των υπόλοιπων των προγραμμάτων, ώστε να δημιουργηθεί μία συνεργατική κουλτούρα μάθησης, αξιών και ήθους. Προτάσεις προς βελτίωση Η επιλογή της διαφοροποιημένης διδασκαλίας, ως ανταπόκριση στα διαφορετικά ενδιαφέροντα των μαθητών/τριών, στα διαφορετικά στυλ μάθησης, αλλά και στο διαφορετικό σημείο εισόδου (διαφορετικό επίπεδο μαθησιακής ετοιμότητας).»
Και ούτω καθ εξής, στις δεκάδες αξιολογήσεις που έχουμε ήδη συγκεντρώσει... Και αυτό είναι ένα από τα προβλήματα που επιχειρεί να αντιμετωπίσει η ΔΟΕ με την οδηγία για ενιαία κείμενα, ώστε να μην είναι δυνατή η κατηγοριοποίηση.
Το διαπιστώνουν και οι Διευθυντές
Στο μεταξύ μόλις χθες, οι Διευθυντές των σχολείων μέσω της Πανελλήνιας Επιστημονικής Ένωσης Διευθυντών/ντριών Σχολικών Μονάδων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης , προχώρησαν επισήμως στη διαπίστωση ότι η κατηγοριοποίηση των σχολείων είναι προ των πυλών:
«Η αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας (ή εσωτερική αξιολόγηση) αποτελεί μια διαδικασία που διεκπεραιώνεται από τη σχολική μονάδα με στόχο τη συστηματική συλλογή πληροφοριών σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της, την ανάλυση και την ερμηνεία των πληροφοριών αυτών και τη συνακόλουθη λήψη αποφάσεων για τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου από τη σχολική μονάδα εκπαιδευτικού έργου (MacBeath 2001).
Ο τρόπος όμως που έχει νομοθετηθεί και εφαρμόζεται στη χώρα μας απέχει πολύ από τον παραπάνω ορισμό της. Αποτελεί πλέον ένα γραφειοκρατικό βραχνά για τις σχολικές μονάδες, και σε συνδυασμό με την εξωτερική τους αξιολόγηση από τους Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου, με χρήση αριθμητικής βαθμολογίας(1-10), αντί για τη βελτίωσή τους οδηγεί στην κατηγοριοποίηση τους.
Χρειάζεται άμεσα, με πρωτοβουλία του Υ.ΠΑΙ.Θ., να επανακαθορισθεί όλο το πλαίσιο εφαρμογής της αυτοαξιολόγησης των σχολικών μονάδων, και μέσα από έναν ειλικρινή διάλογο με την εκπαιδευτική κοινότητα, που πρέπει όμως, όχι μόνο να απορρίπτει αλλά και να προτείνει, να εφαρμοστεί ανακτώντας τον πραγματικό της ρόλο, που δεν είναι άλλος, από ένα μέσο για τη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου, μέσα σε ένα κλίμα ομαδικό και συνεργατικό και μακριά από ανταγωνισμούς και κατηγοριοποιήσεις.
Η Ένωση Διευθυντών/ντριών θα συμβάλει με όλες της τις δυνάμεις στην κατεύθυνση αυτή», αναφέρουν.
Οι μύθοι του ΥΠΑΙΘ για την αξιολόγηση ως «εσωτερική υπόθεση»
Χρόνια τώρα, το alfavita.gr δημοσίευσε κείμενα και άρθρα που επισήμαιναν έγκαιρα το πρόβλημα όπως το ακόλουθο του εκπαιδευτικού Γιώργου Καββαδία. Και όμως, το ΥΠΑΙΘ και η κ.Κεραμέως έκανε -και κάνει ακόμα- ότι δεν ακούει...
«Με μύθους και επικονωνιακά τρικ το ΥΠΑΙΘ μαζί με τους εξωνημένους διαμορφωτές της «κοινής γνώμης» επιδιώκουν να πείσουν ότι είναι «ψευδείς ειδήσεις» οι αναφορές για κατηγοριοποίηση και κατάταξη των σχολείων στο πλαίσιο της αξιολόγησής τους. Στην ίδια κατεύθυνση το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) «διαβεβαιώνει» ότι θα γίνεται μόνο συνοπτική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των σχολείων με μόνο σκοπό αυτό να συμβάλλει στη διαφάνεια και ενημέρωση του κοινού σχετικά με το έργο των σχολείων. Στις οδηγίες επισημαίνεται ότι στην Εξωτερική Αξιολόγηση των σχολείων η ανάρτηση των Εκθέσεων δε θα περιλαμβάνει αναφορές σε συγκεκριμένα σχολεία, παρά μόνο όταν πρόκειται για τη διάχυση καλών πρακτικών. Τη βαθμολογία του Συμβούλου Εκπαίδευσης θα τη βλέπουν τα σχολεία και ο αρμόδιος Επόπτης Ποιότητας της Εκπαίδευσης.
Ακόμα και οι πιο αφελείς δεν μπορούν να πειστούν ότι η αξιολόγηση -βαθμολογηση των σχολείων μπορεί να μείνει μόνο “εσωτερική υπόθεση”, αφού θεσμικά δε διασφαλίζεται η μη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων, ιδιαίτερα από τα σχολεία που θα βαθμολογούνται με «άριστα 10». Άλλωστε ποια είναι η χρησιμότητα της «μυστικής» βαθμολογίας; Πώς και γιατί δε θα μπορέσουν τα σχολεία που αξιολογούνται με “άριστα 10” να δημοσιοποιήσουν τα δεδομένα της αξιολόγησης – βαθμολόγησής τους;
Αυτό που λέει στην ουσία το ΥΠΑΙΘ θέλοντας να κρύψει την πραγματικότητα είναι ότι τα σχολεία θα κατηγοριοποιούνται, αλλά θα είναι σαν να μην … κατηγοριοποιούνται! Τι σημαίνει αυτό; Ότι τα «καλά» σχολεία θα δημοσιοποιούν τη αξιολόγηση – βαθμολόγηση προς άγραν πελατών και χορηγών, ενώ τα «κακά» σχολεία θα την κρατούν «κρυφή» που θα σηματοδοτεί και την αρνητική αξιολόγηση – βαθμολόγησή τους. Άλλωστε και το ΙΕΠ αναφέρεται στη «συνοπτική δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των σχολείων με μόνο σκοπό αυτό να συμβάλει στη διαφάνεια και ενημέρωση του κοινού σχετικά με το έργο των σχολείων» και τη δημοσιοποίηση για «διάχυση καλών πρακτικών».
Η διεθνής εμπειρία
Γνωρίζουν οι κυβερνώντες και οι επιτελείς τους - αλλά επιμένουν στις ιδεοληψίες τους - ότι η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη και κατεδαφίζει σχολεία. Δεν είναι προσωπική μας άποψη. Η Νταϊάν Ράβιτς, διακεκριμένη Αμερικανίδα καθηγήτρια με ειδίκευση στην εκπαιδευτική πολιτική, εξηγεί γιατί, μετά την εμπειρία της ως υφυπουργός Παιδείας επί Τζορτζ Μπους πατρός, έπαψε να υπερασπίζεται την αξιολόγηση: «Σήμερα δεν πιστεύω πια πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως είχαμε ελπίσει. … Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη για τα αμερικανικά σχολεία…. Η τρέχουσα έμφαση στην αξιολόγηση έχει δημιουργήσει στα σχολεία μια τιμωρητική ατμόσφαιρα. … Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθούμε αναστατώνει τις κοινότητες, κατεδαφίζει σχολεία, εξαπατά τους μαθητές..»
Για ποια βελτίωση της εκπαίδευσης μιλούν, όταν η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει ότι η εφαρμογή της αξιολόγησης οδήγησε παντού σε κατηγοριοποίηση και κλείσιμο σχολείων, στη λειτουργία των σχολικών μονάδων με όρους ανταγωνισμού και επιχειρηματικότητας. Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει σε όλες τις χώρες αξιολόγηση και στην πλειονότητα όσων υπάρχει είναι μια γραφειοκρατική διαδικασία που δεν έχει βελτιώσει την εκπαίδευση και η οποία δέχεται πολλές επικρίσεις. Oι διευθυντές και οι εκπαιδευτικοί διαμαρτύρονται ότι οι επιθεωρήσεις και οι φόρμες αξιολόγησης τους δημιουργούν τεράστιο φόρτο εργασίας, η οποία δεν αμείβεται και γίνεται συχνά εις βάρος της προετοιμασίας τους για το σχολείο και του παιδαγωγικού τους έργου. Κατέστρεψε το δημόσιο σχολείο και τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα, άνοιξε τον δρόμο για την είσοδο γονέων και δήμων σε αυτό, με ρόλο επόπτη του εκπαιδευτικού έργου. Η λεγόμενη αυτονομία της σχολικής μονάδας, η διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, η μετατροπή των σχολείων σε οικονομικές μονάδες που θα προσπαθούν να εξασφαλίσουν το «ψωμί» τους μόνες τους (προφανώς από τους γονείς ή από κάποιους χορηγούς), η λεγόμενη «ελεύθερη επιλογή» του διδακτικού προσωπικού (που σημαίνει εδραίωση μηχανισμών ρουσφετιού), μαζί με την ενίσχυση του ρόλου της γονεϊκής επιλογής, της δυνατότητας δηλαδή των γονιών να επιλέξουν σχολείο, αποτελούν τη «χημεία» της αποδόμησης του δημόσιου χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος.
Αποτέλεσμα της αξιολόγησης των σχολείων με βάση τις επιδόσεις των μαθητών, είναι και η διαφοροποίηση των προγραμμάτων τους. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας, όπου τα «καλά» σχολεία, διαφοροποιούνται από το αναλυτικό πρόγραμμα που ισχύει σε εθνική κλίμακα (national curriculum), ώστε να επιλέγουν οι μαθητές να κάνουν τις επιλογές μαθημάτων. Tέλος, έχει εμφανισθεί τα τελευταία χρόνια το φαινόμενο ορισμένα σχολεία να μην εγγράφουν μαθητές χαμηλής επίδοσης, ώστε να μην “φορτωθούν” την αποτυχία τους στις εξετάσεις. H επιλογή προϋποθέτει πληροφόρηση. H έκδοση εθνικών πινάκων (league tables) με την κατάταξη των σχολείων ανάλογα με την επίδοση των μαθητών τους, προκειμένου να ξέρουν οι γονείς ποια είναι τα καλά σχολεία, επέφερε την πόλωση των σχολείων. Oι Benn και Chitty (1997: 51) παραθέτουν στοιχεία από περιοχές του Hampshire, του Newcastle, του Rothrman, του Oldham, του Manchester, όπου υπήρξε πόλωση των σχολείων σε “καλά” και “κακά” και ανταγωνισμός των καλών σχολείων, με τρόπους όπου το ένα προσπαθούσε να δυσφημίσει το άλλο για να συγκεντρώσει περισσότερους μαθητές και να εξασφαλίσει την επιβίωσή του! Tα καλά σχολεία της περιοχής του Yorkshire απέβαλλαν πιο εύκολα μαθητές προκειμένου να κρατήσουν την καλή τους φήμη και την υψηλή τους θέση στους εθνικούς πίνακες επίδοσης. Σε καθεστώς ανταγωνισμού των σχολείων, ένα δυσλεκτικό παιδί, ένας ανήσυχος μαθητής, με προβλήματα συγκέντρωσης, με χωρισμένους γονείς, με κενά και μαθησιακές δυσκολίες, είναι “κακό μαντάτο” για το καλό σχολείο, κηλίδα που θα κοιτάξει να την ξεφορτωθεί.
Στις ΗΠΑ κυριαρχεί η λογική της περικοπής «δευτερευόντων μαθημάτων», όπως θεωρούν την αισθητική και τη φυσική αγωγή, προκειμένου να βρεθεί χρόνος για τη βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών στα «προτυποποιημένα» τεστ γλωσσικών μαθημάτων. Σε όλες τις χώρες, η αξιολόγηση συνδέεται με τη δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων, όπου τελικά είναι η ταξική προέλευση και οι οικονομικές δυνατότητες των μαθητών καθορίζουν τις επιδόσεις και τη σχολική τους πορεία. Σύνδεση της χρηματοδότησης των σχολείων με την επίτευξη εκπαιδευτικών στόχων. Δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων των αξιολογήσεων και σύγκριση μεταξύ των σχολείων με αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών «διαχείρισης μεγάλων δεδομένων» (big data)».
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
