Στην πολιτική, αυτή η ανάγκη καθίσταται σημαντικός παράγοντας για την ουσιαστική άσκησή της.
Ωστόσο, στη χώρα μας η πραγματικότητα «υποφέρει» κυρίως από τις κυβερνητικές θεωρήσεις, στις οποίες κυριαρχεί το στοιχείο «όλα βαίνουν καλώς». Στην εκπαίδευση αυτή η θεώρηση γίνεται ακόμα πιο προκλητική. Άλλη εκπαιδευτική πραγματικότητα βιώνουν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικοί και άλλη διαλαλεί με περισσή έπαρση η προπαγάνδα της ηγεσίας του Υπουργείου.
Υπάρχουν όμως οι σχετικές διεθνείς και οι ευρωπαϊκές εκθέσεις, που αποκαθιστούν εν μέρει την πραγματικότητα, γιατί πολλά στοιχεία της εκπαίδευσης δεν τίθενται στις εν λόγω εκθέσεις. Ας δούμε τμηματικά αυτά τα στοιχεία της πρόσφατης Έκθεσης της Ε.Ε.
Προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα (ΠΕΦ)
«Η Ελλάδα καλείται να αυξήσει το ποσοστό συμμετοχής της ΠΕΦ κατά 13,3 εκατοστιαίες μονάδες, σε 42,8 %8 το 2030 (από 29,5 % κατά μέσο όρο την περίοδο 2017-2021). Το 2023 το 29,5 % των παιδιών ηλικίας 0-2 ετών στην Ελλάδα συμμετείχαν στην ΠΕΦ (ΕΕ 37,4 %)».
«Η καθιέρωση της υποχρεωτικής προσχολικής εκπαίδευσης από την ηλικία των 4 ετών εφαρμόζεται πλήρως από το σχολικό έτος 2021/2022 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, 2022). Ενδεικτικά, το 2019 το ποσοστό ανήλθε σε 68,8 % έναντι του μέσου όρου της ΕΕ, της τάξης του 92,9 %, και έναντι του στόχου σε επίπεδο ΕΕ για το 2030, της τάξης του 96%».
Είναι σαφές ότι η χώρα μας υπολείπεται σημαντικά. Υπάρχει και ένα άλλο στοιχείο, εξίσου επιβαρυντικό. «Η παρακολούθηση είναι δύσκολη, καθώς δεν υπάρχουν πιο πρόσφατα στοιχεία για την Ελλάδα (Eurostat)»!
Σχολική εκπαίδευση
Το ποσοστό των ατόμων, που εγκαταλείπουν πρόωρα την εκπαίδευση και την κατάρτιση, είναι χαμηλό. Πρόβλημα υπάρχει κυρίως στις αγροτικές περιοχές.
Για την Ειδική Αγωγή δεν δίνονται καν στατιστικά στοιχεία (!) και η Έκθεση επισημαίνει ότι «η επιτυχής ενσωμάτωση εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση». Εδώ είναι η απόλυτη υστέρηση.
Στο μαθησιακό πεδίο η εικόνα είναι ζοφερή. «Μεγάλο ποσοστό Ελλήνων μαθητών δεν επιτυγχάνει ένα ελάχιστο επίπεδο επάρκειας στα Μαθηματικά, στην Ανάγνωση ή στις Φυσικές Επιστήμες, ενώ πολύ λίγοι διαθέτουν προηγμένες δεξιότητες. Στο πρόγραμμα του ΟΟΣΑ του 2022 για τη διεθνή αξιολόγηση μαθητών (PISA), το 47,2 % των ατόμων ηλικίας 15 ετών είχαν χαμηλές επιδόσεις στα μαθηματικά, το 37,6 % στην ανάγνωση και το 37,3 % στις φυσικές επιστήμες (ΟΟΣΑ, 2023α).
Τα ποσοστά αυτά συγκαταλέγονται μεταξύ των υψηλότερων ποσοστών χαμηλών επιδόσεων στην ΕΕ (μέσος όρος της ΕΕ: 29,5 % στα Μαθηματικά, 26,2 % στην Ανάγνωση, 24,2 % στις Φυσικές Επιστήμες). Ταυτόχρονα, το ποσοστό των μαθητών με υψηλές επιδόσεις είναι μεταξύ των χαμηλότερων στην ΕΕ και στους τρεις τομείς».
(Εδώ υπάρχει σοβαρή, επιστημονική και εκπαιδευτική, ένσταση για τον τρόπο αξιολόγησης, αλλά παραθέτουμε αυτή την αναφορά, αφού είναι ένα έστω και σχετικό συγκριτικό στοιχείο της εκπαίδευσής μας).
Η ανησυχία είναι ακόμα πιο έντονη. Και να γιατί. «Η πτωτική πορεία στις βασικές δεξιότητες κατά την τελευταία δεκαετία αντικατοπτρίζει σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την ισότητα και την ποιότητα για το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης. Οι χαμηλές επιδόσεις στα μαθηματικά έχουν αυξηθεί σε ολόκληρη την κοινωνικοοικονομική κατανομή από το 2018. Το 2022, 6 στους 10 μαθητές από μειονεκτούντα περιβάλλοντα (64 %) δεν πέτυχαν το ελάχιστο επίπεδο επάρκειας στα μαθηματικά (έναντι 52,8 % το 2018)».
Η Έκθεση προχωρεί και σε μια ερμηνεία του φαινομένου σε εξελικτική θεώρηση. «Τα αποτελέσματα αυτά είναι πιθανό να αντικατοπτρίζουν, για παράδειγμα, την υποχρηματοδότηση εκπαιδευτικών πολιτικών, τον αντίκτυπο κοινωνικοοικονομικών παραγόντων στις επιδόσεις, την έλλειψη σχολικής αυτονομίας, διάφορες προκλήσεις όσον αφορά την εφαρμογή μεθόδων διδασκαλίας βάσει ικανοτήτων και την καθιέρωση μιας νοοτροπίας αξιολόγησης».
Γίνεται ιδιαίτερη εστίαση στο ζήτημα της ενδο-εκπαιδευτικής ανισότητας. «Η ισότητα, μετρούμενη ως η διαφορά μεταξύ των κοινωνικοοικονομικά μειονεκτούντων και προνομιούχων μαθητών με χαμηλές επιδόσεις και στους τρεις τομείς συνολικά, είναι ελαφρώς υψηλότερη από τον μέσο όρο της ΕΕ, με διαφορά 13 εκατοστιαίων μονάδων (μέσος όρος της ΕΕ: 12,7 εκατοστιαίες μονάδες). Και το πιο σημαντικό είναι ότι οι χαμηλές επιδόσεις των μειονεκτούντων μαθητών αυξήθηκαν περίπου από το 55% το 2012 στο 65% το 2022».
Είναι προφανές ότι οι ασκούμενες εκπαιδευτικές πολιτικές της Ν.Δ. σε αρκετά πεδία όχι μόνο αποτυγχάνουν να βελτιώσουν την εκπαίδευση αλλά επιφέρουν και χειροτέρευση!
…
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2024 © Ευρωπαϊκή Ένωση
Υ.Γ. Θα συνεχίσουμε με τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς θεσμούς
*Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 31/01
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση