Πέθανε ο νομπελίστας Αμερικανός φυσικός Μάρεϊ Γκελ-Μαν, «πατέρας» των κουάρκ

Απεβίωσε σε ηλικία 89 ετών ο Αμερικανός φυσικός Μάρεϊ Γκελ-Μαν, ένας από τους μεγάλους επιστήμονες του 20ού αιώνα, ο οποίος είχε τιμηθεί με το Νόμπελ Φυσικής του 1969 για τη σημαντική συμβολή του στη θεωρία των στοιχειωδών σωματιδίων.

Ο θάνατος του επήλθε στο σπίτι του στη Σάντα Φε του Νέου Μεξικού, όπου ήταν συνιδρυτής και διακεκριμένος καθηγητής του Ινστιτούτου της πόλης. Υπήρξε επίσης ομότιμος καθηγητής Θεωρητικής Φυσικής στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνια (Caltech) και είχε εργαστεί για αρκετά χρόνια στο CERN.

Ο Γκελ-Μαν ήταν αυτός που πρότεινε ότι τα πρωτόνια και τα νετρόνια δεν αποτελούν τους στοιχειώδεις δομικούς λίθους της ύλης, αλλά αποτελούνται από άλλα μικρότερα θεμελιώδη σωματίδια, τα οποία ονόμασε κουάρκ. Η ονομασία αυτή προέρχεται από την πρόταση «Three quarks for Muster Mark» στο μυθιστόρημα Finnegans Wake του Ιρλανδού Τζέιμς Τζόις. Αρκετά αργότερα αποδείχθηκε και πειραματικά η ύπαρξη των κουάρκ.

Ο Γκελ-Μαν μεταμόρφωσε σε καθοριστικό βαθμό τη σωματιδιακή φυσική των δεκαετιών του 1950 και 1960, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης», με την εντυπωσιακή ικανότητα του να ανακαλύπτει απόκρυφα πρότυπα και σχέσεις ανάμεσα στα στοιχειώδη σωματίδια του σύμπαντος. Μεταξύ άλλων, επινόησε τον όρο κβαντική χρωματοδυναμική (QCD), προώθησε τη θεωρία των υπερχορδών και εμβάθυνε στη μελέτη της πολυπλοκότητας (ιδίως στο Sante Fe Institute). Έγραψε κι ένα εκλαϊκευτικό βιβλίο με τον χαρακτηριστικό τίτλο «The Quark and the Jaguar: Adventures in the Simple and the Complex» («Το κουάρκ και ο ιαγουάρος: Περιπέτειες στο απλό και στο πολύπλοκο»).

Πολύγλωσσος, κοσμοπολίτης και με πολλαπλά ενδιαφέροντα από την αρχαιολογία και τη γλωσσολογία ως την ορνιθολογία, είχε κάτι από αναγεννησιακή φιγούρα. Είχε γεννηθεί το 1929 στο Μανχάταν από μετανάστες Εβραίους γονείς της Ανατολικής Ευρώπης. Σπούδασε με υποτροφία στο Πανεπιστήμιο Γιέηλ, πήρε το διδακτορικό του από το ΜΙΤ το 1951 και ο Ρόμπερτ Οπενχάιμερ («πατέρας» της ατομικής βόμβας) τον έφερε στο Ινστιτούτο Προηγμένων Μελετών του Πανεπιστημίου Πρίνστον, από όπου αργότερα πήγε στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο και εργάσθηκε υπό την καθοδήγηση του διάσημου φυσικού Ενρίκο Φέρμι, προτού καταλήξει στο Caltech, όπου βρήκε το άλλο «ιερό τέρας» της Φυσικής, τον Ρίτσαρντ Φάινμαν.

Είχε παντρευτεί δύο φορές, ενώ δήλωνε ανθρωπιστής και αγνωστικιστής.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

paidia-me-diaxytes-anaptyksiakes-diataraxes.jpg
Παιδιά: Γιατί βαριούνται στο σχολείο, δεν έχουν υπομονή και απογοητεύονται εύκολα;
Τα σημερινά παιδιά έρχονται στο σχολείο συναισθηματικά ανώριμα για μάθηση και υπάρχουν πολλοί παράγοντες στο μοντέρνο τρόπο ζωής μας που συμβάλουν σε...
Παιδιά: Γιατί βαριούνται στο σχολείο, δεν έχουν υπομονή και απογοητεύονται εύκολα;
Δημήτρης Παπαγεωργίου Πρύτανης Πανεπιστημίου Αιγαίου
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο alfavita.gr: Δυνατότητα συμπλήρωσης δεύτερου Μηχανογραφικού μετά τη διαπίστωση κενών θέσεων σε τμήματα ΑΕΙ
Ο Δημήτρης Παπαγεωργίου συνομιλεί με τον Νίκο Μάστορα για το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τη νησιωτικότητα, τα μη κρατικά ΑΕΙ, την ΕΒΕ και τις κενές θέσεις,...
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο alfavita.gr: Δυνατότητα συμπλήρωσης δεύτερου Μηχανογραφικού μετά τη διαπίστωση κενών θέσεων σε τμήματα ΑΕΙ
mathites-diamartyria-sygxoneuseis
Συγχωνεύσεις σχολείων: Στα «κάγκελα» γονείς και εκπαιδευτικοί στο Αιγάλεω, ξεκινούν κινητοποιήσεις
Ξεσηκωμός: ΤΡΙΤΗ 26 ΝΟΕΜΒΡΗ: ΟΛΟΙ/ΕΣ στο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ του Δήμου Αιγάλεω, 8.15 μ.μ.- ΠΕΜΠΤΗ 28 ΝΟΕΜΒΡΗ: ΟΛΟΙ/ΕΣ στην παράσταση διαμαρτυρίας στη...
Συγχωνεύσεις σχολείων: Στα «κάγκελα» γονείς και εκπαιδευτικοί στο Αιγάλεω, ξεκινούν κινητοποιήσεις