Εξαγορά έως και 5 έτη στα ασφαλιστικά ταμεία

Εξαγορά έως και 5 έτη στα ασφαλιστικά ταμεία

Mέχρι και πέντε πλασματικά έτη για τα παιδιά μπορούν να αναγνωρίσουν από τα Ταμεία οι ασφαλισμένοι για να επιταχύνουν την έξοδο στη σύνταξη.

Ο χρόνος πλέον μπορεί να αναγνωριστεί και από τους δύο γονείς, ενώ το τίμημα είναι 168 ευρώ για κάθε μήνα εξαγοράς.

 

Με βάση τη νομοθεσία ο χρόνος που εξαγοράζεται σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία αντιστοιχεί σε 300 ημέρες ασφάλισης (ένα έτος) για το πρώτο παιδί, σε 600 ημέρες (δύο έτη) για το δεύτερο παιδί και σε άλλες 600 ημέρες για το τρίτο παιδί. Δηλαδή ο ανώτατος χρόνος που μπορεί κάποιος να εξαγοράσει από τα παιδιά φτάνε τα 5 έτη (1.500 ημέρες) εάν είναι τρίτεκνος.

Οπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, ειδικός σε θέματα Εργατικού και Ασφαλιστικού Δικαίου, από τις σημαντικότερες κατηγορίες πλασματικών που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι ασφαλισμένοι για θεμελίωση ή προσαύξηση δικαιώματος είναι ο πλασματικός χρόνος που προέρχεται από τα τέκνα.

 

Σε αντίθεση με τα όσα προέβλεπε ο Νόμος 3655/2008 και με βάση τα οποία η αναγνώριση του εν λόγω χρόνου γινόταν μόνο από τις μητέρες και ήταν δωρεάν, ενώ αφορούσε τέκνα γεννηθέντα μετά το 2000, πλέον το καθεστώς αναγνώρισης του πλασματικού χρόνου των τέκνων αφορά όλους τους ασφαλισμένους και ρυθμίστηκε αναλυτικά με τον Ν. 3996/2011, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και προσαύξηση της σύνταξης.

 

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

Το δικαίωμα αναγνώρισης με εξαγορά του πλασματικού χρόνου των παιδιών το έχει πλέον και ο πατέρας χωρίς προηγούμενη εκχώρησή του από τη μητέρα (δεν απαιτείται πρώτα να το αποποιηθεί).

Η εξαγορά μπορεί να γίνει και από τους δύο γονείς και όχι μόνο από τον έναν, όπως και η χρήση του χρόνου για θεμελίωση.

Εξαγορά μπορεί να γίνει ανεξαρτήτως της ημερομηνίας γέννησης (ή και υιοθεσίας) του τέκνου και δεν απαιτείται τα τέκνα να είναι ανήλικα.

Ο χρόνος που αναγνωρίζεται λαμβάνεται υπόψη τόσο για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης στις περιπτώσεις που το δικαίωμα θεμελιώνεται μετά την 1η Ιανουαρίου 2011.

Οσοι επιθυμούν να κατοχυρώσουν με τα όρια και τις προϋποθέσεις που ίσχυαν το 2011, μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 4 έτη. Το 2012 τα πλασματικά έτη φτάνουν τα 5, φέτος είναι 6 και από το 2014 θα αναγνωρίζονται συνολικά 7 χρόνια.

Η θεμελίωση μπορεί να γίνει αναδρομικά. Δηλαδή αρκεί το άθροισμα του χρόνου ασφάλισης και των πλασματικών να είναι ίσο με όσο χρόνο απαιτείται για το έτος θεμελίωσης, όχι υποχρεωτικά να υπάρχει ο εν λόγω χρόνος στο συγκεκριμένο σημείο. Αντίστοιχα η αίτηση για την εξαγορά μπορεί να υποβληθεί οποτεδήποτε, ακόμη και με τη συνταξιοδότηση.

Ωστόσο χρειάζεται προσοχή, καθώς ο εν λόγω πλασματικός χρόνος δεν συνυπολογίζεται για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις:

Των μητέρων και χήρων πατέρων ανηλίκων τέκνων (5.500 ημέρες εργασίας).

Των γονέων αναπήρων τέκνων καθώς και των συζύγων και αδελφών αναπήρων (7.500 ημέρες εργασίας).

Των ελάχιστων ημερών ασφάλισης στον Κανονισμό Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (4.500 ημέρες, από τις οποίες 3.600 στα βαρέα).

Το κόστος της εξαγοράς του πλασματικού χρόνου για τα τέκνα είναι 168 ευρώ για κάθε αιτούμενο αναγνώρισης μήνα. Η εξαγορά μπορεί να γίνει εφάπαξ με έκπτωση 15% ή με δόσεις όσοι οι μήνες που ζητούνται προς εξαγορά. Τέλος, είναι δυνατή και η παρακράτηση από τη σύνταξη μέχρι 1/4 του συνολικού ποσού της σύνταξης.

Οι μητέρες ασφαλισμένες μπορούν να χρησιμοποιήσουν και τον πλασματικό χρόνο κύησης και λοχείας. Ο εν λόγω χρόνος είναι επιδοτούμενος και δεν αφορά χρόνο άδειας μετά αποδοχών.

Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι 75 ημέρες ασφάλισης για ένα παιδί ή 120 για δύο και έχει καταβληθεί επιδότηση από τον ΟΑΕΔ. Η χρήση του χρόνου αυτού γίνεται δωρεάν και συνυπολογίζεται με προσκόμιση βεβαίωσης με την αίτηση συνταξιοδότησης. Δεν χρησιμοποιείται για προσαύξηση της σύνταξης παρά μόνο για θεμελίωση.

 

Ευνοϊκές ρυθμίσεις ισχύουν στο Δημόσιο, όπου οι εργαζόμενοι μπορούν να αναγνωρίσουν «έξτρα» τον χρόνο των παιδιών. Δηλαδή τα συγκεκριμένα πλασματικά έτη -που φτάνουν έως και τα πέντε- μετρούν επιπλέον από τα υπόλοιπα χρόνια που αναγνωρίζονται (π.χ. σπουδές, στρατός).

Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν συνολικά να αναγνωρίσουν έως εννέα χρόνια το 2011, δέκα χρόνια το 2012, έντεκα χρόνια φέτος και μέχρι δώδεκα χρόνια το 2014. Από τα χρόνια αυτά μέχρι πέντε είναι για τα παιδιά και συγκεκριμένα -με βάση τον Νόμο 3865/2010- αναγνωρίζεται:

Ενα έτος για το πρώτο παιδί.

Δύο έτη για το δεύτερο παιδί.

Και ακόμα δύο έτη για το τρίτο παιδί.

 

Ο εν λόγω χρόνος, παρότι αναφέρεται στις σχετικές διατάξεις ως «πλασματικός» όσον αφορά τη λειτουργία του, λογίζεται ισοδύναμος με τις λοιπές θεμελιωτικές συντάξιμες υπηρεσίες. Ετσι παρέχεται το δικαίωμα με τη χρήση του να είναι δυνατή η θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ως να επρόκειτο για πραγματικό χρόνο ασφάλισης.

Προσοχή, καθώς η χρήση του εν λόγω χρόνου των τέκνων δεν έχει εφαρμογή για όσους έχουν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα την 31η Δεκεμβρίου 2010.

Για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους ρητά προβλέπεται ότι δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του νόμου 3865 και εξακολουθεί γι' αυτά να ισχύει ό,τι ίσχυε μέχρι τότε, όταν και θεμελίωσαν σχετικό συνταξιοδοτικό δικαίωμα.

Επίσης πρέπει να τονιστεί πως ο πλασματικός χρόνος των παιδιών δεν επηρεάζει σε καμία περίπτωση τη μισθολογική εξέλιξη του υπαλλήλου, αφού δεν συνιστά πραγματική δημόσια υπηρεσία.

 

Οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να γνωρίζουν πως:

Η αναγνώριση πλασματικού χρόνου αφορά παιδιά που βρίσκονται εν ζωή.

Ο χρόνος αυτός λαμβάνεται υπόψη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και για την προσαύξηση της σύνταξης με την προϋπόθεση να έχει συμπληρώσει ο/η υπάλληλος 15ετή πραγματική δημόσια υπηρεσία. Ως δημόσια υπηρεσία νοείται η υπηρεσία που έχει διανυθεί στο Δημόσιο, σε ΟΤΑ ή σε ΝΠΔΔ (στην Ελλάδα ή σε χώρα-μέλος της ΕΕ), με οποιαδήποτε σχέση εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου (π.χ. μόνιμου υπαλλήλου, υπαλλήλου με θητεία, υπαλλήλου με σύμβαση ιδιωτικού δίκαιου αορίστου χρόνου, υπαλλήλου με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, ημερομισθίου κ.λπ.).

Το δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου αυτού μπορεί να ασκηθεί και από τους δύο γονείς.

- Σε περίπτωση που ο υπάλληλος (γονέας) έχει χρόνο ασφάλισης και σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης, ο πλασματικός χρόνος για παιδί ή για παιδιά αναγνωρίζεται ως συντάξιμος σε μόνο έναν φορέα κατ' επιλογή.

- Ο χρόνος παιδιών μπορεί μεν να συνιστά, εφόσον αναγνωριστεί, συντάξιμο χρόνο, δεν συνυπολογίζεται όμως στην απαιτούμενη 5ετία (1.500ημέρες εργασίας/ασφάλισης) που πρέπει να έχει συμπληρωθεί στις περιπτώσεις όπου το Δημόσιο ως απονέμων φορέας εφαρμόζει τις διατάξεις περί διαδοχικής ασφάλισης.

 

Πριν από την ψήφιση του Νόμου 3863/2010 για την αναγνώριση πλασματικών ετών και τη θεμελίωση δικαιώματος όλα τα Ταμεία κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας του υπουργείου Εργασίας (πλην του ΟΓΑ) παρείχαν και παρέχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης δωρεάν πλασματικού χρόνου στις μητέρες για παιδιά που αποκτούν μετά την 1η/1/2000 και συγκεκριμένα:

- Ενα έτος ή 300 ημέρες ασφάλισης για το πρώτο παιδί.

- Δύο έτη ή 600 ημέρες ασφάλισης για το δεύτερο παιδί.

- Τρία έτη ή 900 ημέρες ασφάλισης για το τρίτο παιδί.

Επομένως μπορεί η μητέρα να αναγνωρίσει μέχρι συνολικά 5 χρόνια.

Ο πατέρας μπορεί να αναγνωρίσει με τις ίδιες προϋποθέσεις πλασματικό χρόνο, με την προϋπόθεση ότι η μητέρα ασφαλισμένη υποβάλλει υπεύθυνη δήλωση με την οποία και δηλώνει ότι δεν θα κάνει χρήση του συγκεκριμένου δικαιώματος.

Αυτός ο πλασματικός χρόνος παιδιών που δεν πρέπει να συγχέεται με όσα αναφέραμε παραπάνω αναγνωρίζεται δωρεάν και αφορά μόνο τα παιδιά που γεννήθηκαν μετά το 2000. Κατά τα άλλα λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο για θεμελίωση δικαιώματος και δεν προσμετράται για τη θεμελίωση των μητέρων ανηλίκων αλλά για άλλες κατηγορίες όπως η 35ετία κ.ά.

Ο εν λόγω χρόνος μπορεί να χρησιμοποιηθεί και μόνο για προσαύξηση της σύνταξης, ειδικά στα Ταμεία των πρώην ΔΕΚΟ.

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ