Ποια εξέταση μας «φορτώνει» με την περισσότερη ακτινοβολία

Όταν προκύπτει ανάγκη εξετάσεων, δημιουργείται η εύλογη ανησυχία για πιθανούς κινδύνους από την ακτινοβολία που λαμβάνει ο οργανισμός μέσω των μηχανημάτων.

Οι ακτινογραφίες, η μαστογραφία και η αξονική τομογραφία χρησιμοποιούν την ακτινοβολία Χ για να απεικονίσουν τις διάφορες δομές του σώματος. Η μαγνητική τομογραφία και τα υπερηχογραφήματα δεν εμπεριέχουν καθόλου ακτινοβολία (στην πρώτη ο ασθενής τοποθετείται εντός ισχυρού μαγνητικού πεδίου και στη δεύτερη η εξέταση γίνεται με υπερήχους).

Στα σπινθηρογραφήματα χρησιμοποιούνται ραδιενεργά υλικά (εκπέμπουν άλλους είδους ακτινοβολίες και όχι ακτινοβολία Χ).

Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι ασθενείς που κάνουν αξονική ή ακτινογραφία εκτίθενται σε τόση ακτινοβολία όση παίρνουν από το περιβάλλον σε χρονικό διάστημα από λίγες ημέρες έως μερικά χρόνια. Όσο λοιπόν θα αρρωστήσει κάποιος από αυτή τη φυσική ακτινοβόληση άλλο τόσο θα αρρωστήσει από μια τέτοια εξέταση.

Ωστόσο, δεν μπορεί να αποκλειστεί κατηγορηματικά ότι πολλαπλές εξετάσεις με ιοντίζουσες ακτινοβολίες αποκλείεται να προκαλέσουν καρκίνο, ιδίως στα παιδιά που είναι πολύ πιο ευάλωτα στην επίδρασή τους.

Έχει υπολογιστεί πάντως, ότι απαιτούνται δεκάδες τέτοιες εξετάσεις για να υπάρξει πιθανότητα καρκινογένεσης.

Αυτός είναι και ο λόγος που ούτε καν οι έγκυοι χρειάζονται συνήθως άμβλωση, όταν για ιατρικούς λόγους ή κατά λάθος εκτεθούν στην ακτινοβολία μιας ιατρικής εξέτασης.

Εξέταση - Δόση ακτινοβολίας (σε mSv) - Ισοδύναμη περίοδος παραμονής στο φυσικό περιβάλλον

Ακτινογραφίες
Άκρων και αρθρώσεων - κάτω από 0,01 - λιγότερο από 1,5 μέρα
Πανοραμική στα δόντια - 0,01 - 1,5 ημέρα
Θώρακα - 0,02 - 3 ημέρες
Ισχίο - 0,3 - 1,5 μήνας
Κρανίο - 0,07 - 11 ημέρες
Οσφυϊκή μοίρα σπονδυλικής στήλης (μέση) - 2 - 10 μήνες

Αξονικές τομογραφίες
Εγκεφάλου - 2 - 1 χρόνος
Αυχενικής μοίρας σπονδυλικής στήλης (αυχένα) - 3 - 18 μήνες
Θώρακος - 8 - 4 χρόνια
Κοιλίας - 10 - 4,5 χρόνια
Οσφυϊκής μοίρας σπονδυλικής στήλης (μέσης) - 3,5 - 1,8 χρόνια
Πυέλου (λεκάνης) - 7 - 3,5 χρόνια

Άλλες εξετάσεις
Μαστογραφία - 0,13 - 20 ημέρες
Στεφανιαιογραφία - 3,1 έως 16 - 16 έως 80 μήνες
Ενδοφλέβια ουρογραφία - 4,6 - 2,5 χρόνια
Σπινθηρογραφήματα
Σπινθηρογράφημα οστών - 4,5 - 2,4 χρόνια
Σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου με θάλιο - 18 - 9 χρόνια
Σπινθηρογράφημα θυρεοειδούς - 1 - 6 μήνες
Δυναμικό σπινθηρογράφημα νεφρών - 3 - 18 μήνες
Σπινθηρογράφημα ήπατος - 0,7 - 4 μήνες
Σπινθηρογράφημα εγκεφάλου - 2,8 - 17 μήνες

Είδη ακτινοβολίας

-Φυσική ακτινοβολία. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η υπεριώδης ακτινοβολία του ηλίου, η κοσμική ακτινοβολία από τα άστρα, η ακτινοβολία από την Γη, η ακτινοβολία των τροφίμων κ.λ.π. Εξαιτίας του φυσικού ραδιενεργού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζούμε, λαμβάνουμε κάθε δύο ημέρες δόση ακτινοβολίας τέτοια, που είναι σαν να έχουμε κάνει μία ακτινογραφία θώρακος.

-Τεχνητή ακτινοβολία. Είναι αυτή που προέρχεται από τα κινητά, τις κεραίες, τους φούρνους μικροκυμάτων, τα ασύρματα δίκτυα, τα δίκτυα μεταφοράς, διανομής και παροχής ηλεκτρικής ενέργειας, τις γεννήτριες ηλεκτρικού ρεύματος, τα ραντάρ, τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και τις ιατρικές συσκευές που εκπέμπουν ιοντίζουσα ακτινοβολία.