Alfavita Newsroom Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου και οι δάσκαλοι στην Ελλάδα του 2012
Όχι, δεν πρόκειται για ένα κείμενο που αφορά τις παρελάσεις. Μέχρι ο αναχρονιστικός μιλιταριστικός αυτός θεσμός να καταργηθεί, οι μαθήτριες κι οι μαθητές που (υποχρεούνται να) συμμετέχουν, ας αποφασίσουν οι ίδιες κι οι ίδιοι μέσα στις μαθητικές τους κοινότητες τι στάση θα κρατήσουν μπροστά στους τοπικούς άρχοντες της κάθε πόλης. Φτάνει πια με τον πατερναλισμό.
Πρόκειται για την ανάγκη κατάθεσης ενός προβληματισμού που απευθύνεται στην εκπαιδευτική κοινότητα και αφορά τη στάση της απέναντι στον τρόπο που γιορτάζεται η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου μέσα στο σχολείο.
Τόσο ως μαθήτρια όσο και ως δασκάλα, κουβαλάω πάνω κάτω -πλην ελάχιστων φωτεινών δημιουργικών εξαιρέσεων- την ίδια ανάμνηση από αυτή την ημέρα: απαγγελία-παπαγαλία ποιημάτων (άντε και κανά θεατρικό σκετσάκι), σημαιάκια, παλαμάκια, εκφώνηση λόγου φασόν φωτοτυπημένου από εξειδικευμένα πατριωτικά βιβλία για την περίσταση, τραγουδάκια (με τον «Ντούτσε» να κυριαρχεί ως απόλυτο σουξέ), εθνικός ύμνος, όλοι όρθιοι, και του χρόνου, καλό τριήμερο και γεια σας.
Έπειτα θυμάμαι τα τηλεοπτικά κανάλια να πλησιάζουν με την κάμερα και τα μικρόφωνα αμέριμνους μαθητές, ρωτώντας με επιμονή «τι γιορτάζουμε σήμερα;». Οι μαθητές να απαντάνε οτιδήποτε άλλο εκτός από την πραγματικότητα (εδώ μεγάλο σουξέ είναι το «πολεμήσαμε του Τούρκους»). Η κοινωνία να γελά.
Και φτάνουμε στο σήμερα. Στους δύσκολους καιρούς. Ενδεικτικά: Παλιοί συμμαθητές μας στρατολογούνται σε φασιστικές συμμορίες (=τοπικές οργανώσεις της Χρυσής Αυγής) και χτυπούν οργανωμένα τους μετανάστες της γειτονιάς μας. Τα ανίψια μας επιτίθενται στους αλλοδαπούς ή αλλοδαπής καταγωγής (φίλους μέχρι πρόσφατα) συμμαθητές τους. Οι εξωτερικοί τοίχοι των σχολείων μας έχουν γεμίσει σβάστικες και στόχους. Μεμονωμένοι (μέχρι στιγμής) σχολικοί διευθυντές ψάχνουν αφορμές για να καλέσουν τις φασιστικές συμμορίες για να λύσουν προβλήματα του σχολείου. Κι όλα αυτά (και δυστυχώς και πολλά άλλα) μέσα σε ένα περιβάλλον ανασφάλειας, αμηχανίας, φόβου και σιωπής.
Απέναντι σε όλα αυτά οι δάσκαλοι οφείλουμε να αναλογιστούμε την ευθύνη μας απέναντι όχι μόνο στους μαθητές μας, αλλά και τις συνέπειες των πράξεων μας –ή της απραξίας μας- στο συλλογικό γίγνεσθαι αυτής της κοινωνίας. Όχι, καθόλου δεν πιστεύω στη λογική της συλλογικής ευθύνης («μαζί τα φάγαμε»). Αλλά πιστεύω βαθιά ότι –ενεργοποιώντας τη σκέψη, την αυτοκριτική και τις επιθυμίες μας- μαζί κάτι μπορούμε να κάνουμε. Η συνειδητή αναγνώριση των λαθών και των παραλείψεων μας είναι ο δρόμος για να προχωρήσουμε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι η πλειοψηφία της σύγχρονης ελληνικής εκπαιδευτικής κοινότητας συνέβαλε στο να στερηθούν τα παιδιά, οι έφηβοι, οι νέοι, τα νήπια τη γνώση και την ιστορική μνήμη που τους ανήκει για να μπορούν δημιουργικά και με επιχειρήματα να χτίζουν την ισότητα, την αλληλεγγύη και τη δικαιοσύνη, να αντιστέκονται στον ολοκληρωτισμό, να αγωνίζονται για την ελευθερία.
Το «δεν θα περάσει ο φασισμός» δεν είναι μόνο ένας νοσταλγικός στίχος τραγουδιού ούτε μόνο ένα επίκαιρο σύνθημα. Οι μαθητές μας, κι εμείς κι η κοινωνία ολόκληρη, πρέπει να μάθουμε (ή/και να θυμηθούμε) τι είναι ο φασισμός και γιατί δεν πρέπει να περάσει. Τι πρεσβεύει ο εθνικοσοσιαλισμός και γιατί επικράτησε; Άγνοια. Λήθη. Ποιες οι συνέπειες του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου και των σύγχρονων πολέμων; Άγνοια. Λήθη. Πώς οργανώθηκε η αντίσταση στο μέτωπο; Άγνοια. Λήθη. Πώς οργανώθηκε η αντίσταση στην καθημερινότητα; Άγνοια. Λήθη. Τι έγινε στον Εμφύλιο; Άγνοια. Λήθη. Ποια η σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν; Γιατί κάνουμε σήμερα γιορτή στο σχολείο;
Άγνοια. Λήθη. = ΚΙΝΔΥΝΟΣ.
Άγνοια. Λήθη. ΤΕΛΟΣ.
Να οικοδομήσουμε τη γνώση. Να μάθουμε από την ιστορία. Να ζωντανέψουμε τη σχολική ζωή και να τη συνδέσουμε με την κοινωνία.. Να αντισταθούμε στον εκφασισμό της ζωής μας. Να σώσουμε ότι σώζεται.
Γιατί αν γλιτώσει το παιδί υπάρχει ελπίδα.
Δεν είναι ακόμα πολύ αργά.
Ε.Π.
Εκπαιδευτικός
Εδώ, ενδεικτικά, συγκεντρωμένες ορισμένες αξιόλογες ιδέες και υλικό συναδέλφων που μπορούν να ενισχύσουν την υλοποίηση της οπτικής του παραπάνω κειμένου.
Επιπλέον χρήσιμα
Ντοκιμαντέρ
«Τα πουλιά στον βάλτο» (γυναίκες της αντίστασης στην Κατοχή), Αλίντα Δημητρίου (2008)
«Ναζισμός-η άνοδος», Λέσχη των ισοπεδωτών
http://www.black-tracker.gr/details.php?id=402
Βιβλία
Αντάρτισσες, ένοπλες γυναίκες ενάντια στο φασισμό στην Ευρώπη 1936-1949, (2011), Ingrid Strobl, εκδ. Δαίμων του Τυπογραφείου.
Στην Ελλάδα του Χίτλερ, (1994), Mark Mazower, εκδ. Αλεξάνδρεια.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 7/8
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
