Τι σημαίνει μέλλον; Σκέψεις με αφορμή την SuperLeague στο ποδόσφαιρο

Τις προηγούμενες μέρες παρακολουθήσαμε στο ποδόσφαιρο την προσπάθεια 12 μεγάλων ομάδων να φτιάξουν ένα κλειστό πρωτάθλημα με σκοπό να αυξήσουν πάρα πολύ τα κέρδη τους, υποβαθμίζοντας τα εθνικά πρωταθλήματα και το άθλημα συνολικά.

Γιατί τόση επιμονή των μεγάλων ποδοσφαιρικών ομάδων για να κάνουν κλειστή λίγκα; Για να συμμετέχουν κάθε χρόνο και οι 15 ομάδες που είναι μόνιμα μέλη με απόλυτη σιγουριά. Γιατί να τους νοιάζει τόσο πολύ αυτό; Αυτές οι ομάδες λειτουργούν πρώτα απ’ όλα σαν ποδοσφαιρικές εταιρείες με τεράστια κεφάλαια. Κάθε χρόνο που συμμετέχουν στο Champions League, και μάλιστα πολλά παιχνίδια, κερδίζουν πάρα πολλά χρήματα. Για κάθε χρονιά που δεν συμμετέχουν ή συμμετέχουν και αποκλείονται νωρίς, τότε χάνουν πολλά χρήματα. Είναι τόσο μεγάλες εταιρίες που τους κάνει τεράστια ζημιά το να μην έχουν σταθερά μεγάλα έσοδα χωρίς σκαμπανεβάσματα.

Η ανάγκη για σταθερό και προβλέψιμο μέλλον είναι βασικό χαρακτηριστικό της εποχής μας. Όλες οι σύγχρονες μεγάλες εταιρίες λειτουργούν με βάση πολύ συγκεκριμένα πολυετή πλάνα για το μέλλον. Η όλη τους δουλειά κρίνεται με βάση την απόδοση σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις των πλάνων. Άρα, για μια τέτοια εταιρεία είναι πάρα πολύ σημαντικό να μπορεί να προβλέψει το μέλλον όσο καλύτερα μπορεί και από αυτό εξαρτάται η επιβίωσή της. Και αυτό την επηρεάζει στο να επιλέγει μόνο σταθερές και προβλέψιμες καταστάσεις.

Πολλές λειτουργίες της οικονομίας στον σύγχρονο κόσμο βασίζονται στην πρόβλεψη και τον έλεγχο του μέλλοντος. Για παράδειγμα, οι ασφαλιστικές εταιρίες. Σε τι βασίζονται τα κέρδη μιας ασφαλιστικής; Στο να προβλέψει καλύτερα από ‘σένα τα έξοδα που θα δώσεις σε κάτι και με ποιο ρίσκο θα γίνει αυτό. Αλλά και άλλοι κλάδοι της οικονομίας, όπως οι τράπεζες. Κάποιος σε δανείζει μόνο όταν προβλέπει με ασφάλεια ότι το κέρδος που θα βγάλει είναι περισσότερο από το ρίσκο του να χάσει τα χρήματά του. Οι επενδύσεις το ίδιο. Και πάρα πολλοί άλλοι κλάδοι της οικονομίας λειτουργούν έτσι.

Η σύγχρονη νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική κοινωνία συνολικά βασίζεται στην πρόβλεψη και στα projection του μέλλοντος σε τεράστιο βαθμό και αυτό καθορίζει και άλλες λειτουργίες της κοινωνίας. Για παράδειγμα, στην εκπαίδευση βασιζόμαστε πάρα πολύ σε εργαλεία όπως οι εξετάσεις, οι οποίες εμείς φαντασιωνόμαστε πως μας προβλέπουν τις δυνατότητες και τις μελλοντικές αποδόσεις του κάθε μαθητή ή μαθήτριας. Επίσης, η εμμονή μας για το μέλλον μας κάνει να διαμορφώνουμε και την επιστήμη αντίστοιχα, και άρα να πιστεύουμε εμμονικά ότι επιστημονικό είναι μόνο ό,τι μπορεί να προβλέψει το μέλλον.

Σε μια τέτοια κοινωνία, που βασίζεται τόσο πολύ στην εκτίμηση του μέλλοντος, αναγκαστικά περιορίζεται και η ροή του αλλαγής, δηλαδή οι δυνατές αλλαγές που μπορούν να γίνουν σε ένα χρονικό διάστημα. Ας υποθέσουμε ότι ζούμε ένα βράδυ του 1750. Πόσο διαφορετικό έχει την δυνατότητα να είναι το επόμενο πρωί; Έχει την δυνατότητα να είναι τελείως διαφορετικό, καθώς μπορεί να έρθουν εύκολα να μας σκοτώσουν όλους μαζί κάποια άλλοι (οι πόλεμοι ήταν πολύ συχνότεροι), ή μπορεί να σκοτώσουν τον βασιλιά μας και να έχουμε μια νέα τελείως διαφορετική εξουσία ή να κάνουμε μια επανάσταση που να τα αλλάξει όλα μέσα σε μια μέρα. Ας γυρίσουμε τώρα στο 2021. Πόσο διαφορετικό είναι το επόμενο πρωί; Τα δάνεια και οι συμβάσεις μας θα είναι τα ίδια, τα προβλεπόμενα κέρδη και ζημιές του χρηματιστηρίου θα είναι στα ίδια πλαίσια και οι πολιτικές αλλαγές ακόμα κι όταν αλλάζουν οι κυβερνήσεις γίνονται πολύ πιο αργά. Η δημοκρατία με βάση αυτή την αντίληψη είναι χαμένος χρόνος. Ακόμα και μια κυβέρνηση βρίσκεται περιορισμένη σε συμφωνίες και σχέσεις εξουσίας που περιορίζουν την δράση της για περισσότερα από τέσσερα χρόνια που είναι η θητεία της. Επίσης, έχουμε πολλούς μη εκλέξιμους θεσμούς και ανεξάρτητες αρχές με θητεία διαφορετική από τα τέσσερα χρόνια μιας κυβέρνησης (όπως π.χ. ο κεντρικός τραπεζίτης). Πόσα μπορούσε να αλλάξει μια κυβέρνηση σε ένα κράτος μέσα σε μια μέρα, για παράδειγμα, το 1930 και πόσα τώρα; Επίσης, κι εμείς οι ίδιοι έχουμε διαπαιδαγωγηθεί και εσωτερικεύσει σε έναν βαθμό αυτήν την ανάγκη ελέγξιμου μέλλοντος, με την έννοια που περιγράφει ο Φουκώ την κυβερνησιμότητα. Όπως λέει και μια γνωστή φράση που αναφέρει η Μπάρμπαρα Άνταμ, «το μέλλον δεν είναι πια αυτό που ήταν πριν».

Έχουν, όμως, ενδιαφέρον και τα επιχειρήματα που έφεραν οι ιδρυτές της ποδοσφαιρικής Super League, ότι «έτσι κι αλλιώς αυτό κάποια στιγμή θα γίνει». Αυτό το βλέπουμε και σε πολιτικά αιτήματα των νεοφιλελεύθερων, ότι π.χ. έτσι κι αλλιώς τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, η ιδιωτική υγεία θα έρθουν. Ότι αυτή είναι η πρόοδος ό,τι και να κάνουμε. Ότι το μέλλον έχει αναγκαστικά μία προδιαγεγραμμένη πορεία την οποία έτσι κι αλλιώς θα διαβούμε.

Γιατί το ποδόσφαιρο δεν χωράει στις προβλέψεις των πολυετών πλάνων των μεγάλων εταιριών; Γιατί είναι παιχνίδι. Και έχει μέσα στο DNA του τον χαρακτήρα ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τι θα γίνει. Αλλιώς θα ήταν βαρετό. Όπως είπε και ο Ρανιέρι, η ομορφιά του ποδοσφαίρου είναι ότι ο μικρός μπορεί να συναγωνιστεί τον γίγαντα.

Μπορεί, όμως, γενικά το μέλλον να προβλεφθεί ή να ελεγχθεί; Όχι. Η κοινωνική κίνηση ενέχει πάντα κάτι το απρόβλεπτο και αστάθμητο. Όσο και να προσπαθούμε να χωρέσουμε το μέλλον στα πρότυπα του παρόντος πάντα κάτι θα διαφεύγει, όπως περιγράφει και ο Φρανσουά Ζιλιέν. Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει και να ελέγξει το μέλλον. Ούτε τις κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές. Όσοι γίγαντες κι αν κάνουν σχέδια, πάντα οι μικροί έχουν την δύναμη να τα χαλάσουν.

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

ΔΠΘ.jpg
Δημοκρίτειο Θράκης: Δύο καθηγητές του ορίστηκαν ως μέλη του Συμβουλίου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ
Η επιλογή τους αποτελεί ένα ακόμη στοιχείο που αποδεικνύει ότι το ΔΠΘ αποτελείται από πυρήνες αριστείας που διακρίνονται με τη δουλειά τους
Δημοκρίτειο Θράκης: Δύο καθηγητές του ορίστηκαν ως μέλη του Συμβουλίου Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΥΠΠΟ
πανεπιστημιούπολη ρεθύμνου
Stanford’s “World’s Top 2% Scientists List: 81 Μέλη του Πανεπιστημίου Κρήτης στη λίστα των κορυφαίων επιστημόνων του κόσμου
Stanford’s “World’s Top 2% Scientists List “ 81 Μέλη του Πανεπιστημίου Κρήτης στη λίστα των κορυφαίων επιστημόνων του κόσμου
Stanford’s “World’s Top 2% Scientists List: 81 Μέλη του Πανεπιστημίου Κρήτης στη λίστα των κορυφαίων επιστημόνων του κόσμου
ασανσερ απθ
Φοιτητικές εστίες ΑΠΘ: Σχεδόν δύο μήνες μετά την πτώση του ασανσέρ, σήμερα δεν λειτουργεί κανένα
Οι φοιτητές πρέπει καθημερινά να ανεβοκατεβαίνουν με τα πόδια έως τον 6ο και στον 8ο όροφο των δυο κτιριακών όγκων
Φοιτητικές εστίες ΑΠΘ: Σχεδόν δύο μήνες μετά την πτώση του ασανσέρ, σήμερα δεν λειτουργεί κανένα
γλυπτά του Παρθενώνα
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενδέχεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα το 2025
Σύμφωνα με τον Economist τόσο το Βρετανικό Μουσείο όσο και η βρετανική κυβέρνηση φαίνονται έτοιμοι για συμφωνία με την Ελλάδα για τα Γλυπτά του...
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενδέχεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα το 2025