Ένας στους τρεις εφήβους ηλικίας 11,13 και 15 ετών στην Ελλάδα δε γυμνάζεται και μόνο ένα πολύ χαμηλό ποσοστό (30%) καταναλώνει φρούτα και λαχανικά.
Η χώρα μας παραμένει μεταξύ των χωρών με τα υψηλότερα ποσοστά υπερβαρίας/παχυσαρκίας σε παιδιά και εφήβους, με τις προεκτάσεις να είναι σημαντικές σε επίπεδο εφήβου, οικογένειας αλλά και Δημόσιας Υγείας, σύμφωνα με νέα έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την ποιότητα διατροφής των εφήβων.
Πιο συγκεκριμένα, η νέα έκθεση παρουσιάζει την κατάσταση για την ποιότητα της διατροφής, την παχυσαρκία και τη φυσική δραστηριότητα στους εφήβους διεθνώς (και στην Ελλάδα) και αναδεικνύει τον διαφοροποιημένο ρόλο της οικονομικής κατάστασης της οικογένειας στην υιοθέτηση ανθυγιεινού τρόπου ζωής, με περισσότερο ευάλωτους τους εφήβους από τις λιγότερο εύπορες οικογένειες.
Βασισμένη σε δεδομένα από 44 χώρες που συμμετείχαν στην πιο πρόσφατη (2022) έρευνα του διακρατικού προγράμματος Health Behaviour in School-aged Children, HBSC (η Ελλάδα συμμετέχει μέσω του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγείας, Νευροεπιστημών και Ιατρικής Ακριβείας «Κώστας Στεφανής-ΕΠΙΨΥ), η έκθεση καταδεικνύει την επικράτηση των ανθυγιεινών διατροφικών συνηθειών, του υψηλού επιπολασμού της υπερβαρότητας και της παχυσαρκίας, αλλά και των χαμηλών επιπέδων φυσικής δραστηριότητας και άσκησης στους εφήβους—παραγόντων που έχουν συνδεθεί με τον κίνδυνο ανάπτυξης μεταβολικού συνδρόμου, καρδιαγγειακών παθήσεων, διαβήτη και καρκίνου.
Υψηλό ποσοστό παχυσαρκίας
Στην Ελλάδα, το 28% των εφήβων ηλικίας 11, 13 και 15 ταξινομούνται βάσει του δείκτη μάζας σώματος ως υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το διεθνές (22%), και έχουν την 7η υψηλότερη θέση στην σχετική κατάταξη για όλες τις ηλικίες μαζί, και τη 2η υψηλότερη στους 15χρονους. Μάλιστα, όπως συμβαίνει και διεθνώς, το παραπάνω ποσοστό έχει αυξηθεί σημαντικά (κυρίως στα αγόρια) μετά το 2018 (25%), σηματοδοτώντας μια αναδυόμενη πρόκληση για τη δημόσια υγεία που προσκαλεί σε άμεση αντίδραση. Στον αντίποδα, το 4% των εφήβων στη χώρα μας (5% διεθνώς) φαίνεται να είναι ελλιποβαρείς. Αν και αφορά μια μικρή μερίδα εφήβων, ως κατάσταση δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί, σύμφωνα με την έκθεση του ΠΟΥ, καθώς ενδέχεται να παραπέμπει σε διατροφικές στερήσεις ή άλλα υποκείμενα θέματα ψυχοσωματικής κυρίως υγείας.
Αξιοσημείωτο είναι ότι περισσότεροι από ένας στους τέσσερις (28%) εφήβους στη χώρα μας (29% διεθνώς) αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως «παχύ», με το ποσοστό αυτό να είναι σημαντικά υψηλότερο στα κορίτσια (33%, έναντι 22% στα αγόρια -όμοια τάση και διεθνώς). Η αρνητική εικόνα σώματος -αυξημένη συγκριτικά με το 2018, τόσο στην Ελλάδα όσο και διεθνώς- δυνάμει συμβάλλει σε προβλήματα ψυχικής υγείας, διατροφικές διαταραχές και συμπεριφορές υψηλού κινδύνου για τον έλεγχο του βάρους.
Αγύμναστα τα Ελληνόπουλα
Διεθνώς μόνο το 20% των εφήβων πληρούν τις συστάσεις του ΠΟΥ για τουλάχιστον 60 λεπτά καθημερινής μέτριας έως έντονης φυσικής δραστηριότητας (25% στα αγόρια και 15% στα κορίτσια). Στην Ελλάδα, το ποσοστό είναι σημαντικά χαμηλότερο (14%, 18% στα αγόρια και 10% στα κορίτσια), με τη χώρα μας κατατάσσεται 40η μεταξύ των 43 χωρών με δεδομένα σε αυτόν το δείκτη. Το ποσοστό επαρκούς φυσικής δραστηριότητας τείνει μάλιστα να μειώνεται όσο οι έφηβοι μεταβαίνουν ηλικιακά από τα 11 (ΣΤ Δημοτικού, 16%) στα 13 (Β Γυμνασίου, 13%) ή τα 15 (Α Λυκείου), με μόνο το 12% των 15χρονων να πληρούν τη σύσταση (16% διεθνώς).
Περίπου το 30% των εφήβων ηλικίας 11, 13 και 15 στην Ελλάδα θεωρούνται σωματικά ανενεργοί (αναφέρουν μέτρια-έως-έντονη φυσική δραστηριότητα διάρκειας ≥60’ το πολύ 2 ημέρες την εβδομάδα), με το ποσοστό αυτό να αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία. Είναι δε αξιοσημείωτο ότι η αναλογία των σωματικά ανενεργών εφήβων είναι στη χώρα μας μεγαλύτερη εκείνης των περισσοτέρων χωρών που συμμετέχουν στην έρευνα (24%), ενώ -όπως συμβαίνει και αλλού στον κόσμο- είναι επιπλέον σημαντικά μεγαλύτερη και μεταξύ των εφήβων που ζουν σε οικογένειες από αναλογικά χαμηλότερο οικονομικό επίπεδο. Επιπλέον, το ποσοστό των εφήβων στην Ελλάδα που ταξινομούνται ως σωματικά ανενεργοί είναι σημαντικά αυξημένο σήμερα (30%) συγκριτικά με το 2018 (24%), ιδιαίτερα στα κορίτσια—ενδεικτικό σημαντικών μεταβολών στον τρόπο με τον οποίο μια σημαντική μερίδα των εφήβων πλέον μετακινείται ή αξιοποιεί τον ελεύθερό τους χρόνο.
Ανεπαρκής πρόσληψη φρούτων και λαχανικών
Από την έρευνα προκύπτει ότι μόνο το 38% των εφήβων διεθνώς καταναλώνουν φρούτα ή/και λαχανικά καθημερινά, με το αντίστοιχο ποσοστό να είναι σημαντικά χαμηλότερο (30%) στη χώρα μας (4η χαμηλότερη θέση στη σχετική κατάταξη). Το χαμηλό αυτό ποσοστό είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό εάν ληφθεί υπόψη η τεκμηριωμένη σχέση μεταξύ της επαρκούς κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών και του μειωμένου κινδύνου χρόνιων ασθενειών.
Επίσης, μόνο οι δύο στους 5 (41%) εφήβους στην Ελλάδα ξεκινούν το πρωί για το σχολείο έχοντας φάει πρωινό – ποσοστό και πάλι χαμηλότερο συγκριτικά με το διεθνή μέσο όρο (51%). Μάλιστα, όπως συμβαίνει και διεθνώς, το ποσοστό των εφήβων στην Ελλάδα που τρώνε πρωινό τις καθημερινές έχει μειωθεί σημαντικά το 2022 συγκριτικά με το 2018 (48%), εγείροντας ανησυχίες σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις στα επίπεδα ενέργειας και συγκέντρωσης αλλά και την ποιότητα της διατροφής των εφήβων, γενικότερα. Στα ενθαρρυντικά είναι ότι σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά εφήβων στη χώρα μας αναφέρουν ότι καταναλώνουν καθημερινά γλυκά, σοκολάτες, κλπ. (18% έναντι 25% διεθνώς) ή αναψυκτικά που περιέχουν ζάχαρη (6% έναντι 15% διεθνώς), στοιχείο που ενδεχομένως δείχνει ευαισθητοποίηση σχετικά με τις επιβλαβείς επιπτώσεις της υπερβολικής κατανάλωσης ζάχαρης στην υγεία, ανεξαρτήτως κοινωνικοοικονομικού επιπέδου (αντίθετα, διεθνώς, τα δύο ποσοστά διαφέρουν μεταξύ των κοινωνικοοικονομικών επιπέδων).
Όπως επισημαίνει η Ομότιμη Καθηγήτρια της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και Επιστημ. Υπεύθυνη του ελληνικού σκέλους της έρευνας στο ΕΠΙΨΥ, Άννα Κοκκέβη, «συμπεριφορές όπως η απουσία επαρκούς φυσικής δραστηριότητας και η αδράνεια, η ελλιπής κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και η υψηλή κατανάλωση αναψυκτικών συνδράμουν σημαντικά στην παρατηρούμενη άνοδο της υπερβαρίας και της παχυσαρκίας στους εφήβους, διεθνώς αλλά και στη χώρα μας. Τα παραπάνω -είτε από μόνα τους, είτε σε συνδυασμό-, επιδρούν ακολούθως αρνητικά στη σωματική και τη ψυχοκοινωνική υγεία του/της εφήβου, με τις συνέπειες, μάλιστα, να εκτείνονται και να επηρεάζουν την οικογένεια, τη σχολική εμπειρία αλλά και τα συστήματα υγείας, γενικότερα».
Την ανάγκη για άμεσες ενέργειες επισημαίνει ο Hans Henri P. Kluge, Περιφερειακός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Γραφείου του ΠΟΥ. «Η συστηματική σωματική δραστηριότητα, οι υγιεινές διατροφικές συνήθειες και η διατήρηση ενός υγιούς βάρους αποτελούν βασικά συστατικά ενός υγιεινού τρόπου ζωής», ανέφερε, και πρόσθεσε: «Τα ευρήματα της έρευνας αναδεικνύουν την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις που θα κατευθύνουν τους εφήβους, ταυτόχρονα, προς την υιοθέτηση υγιεινών συμπεριφορών και την αποφυγή συνηθειών που θέτουν την υγεία και την ευεξία τους σε κίνδυνο, είτε τώρα είτε ως ενήλικες, στο μέλλον».
Πηγή: ygeiamou.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη