Alfavita Newsroom Καμπανάκι κινδύνου χτυπούν οι επιστήμονες καθώς έχουν μειωθεί σημαντικά τα αποθέματα νερού στον Μόρνο, που υδροδοτεί την Αττική, με αποτέλεσμα ο κίνδυνος λειψυδρίας να είναι ορατός.
Σύμφωνα με στοιχεία που φέρνουν στο φως «ΤΑ ΝΕΑ», η τεχνητή λίμνη του Μόρνου, που αποτελεί την κύρια πηγή υδροδότησης της Αττικής, έχει συρρικνωθεί σε ιστορικά χαμηλά. Όπως προκύπτει από πρόσφατες δορυφορικές αποτυπώσεις που έκανε η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, στις 20 Αυγούστου η έκταση της λίμνης ήταν μειωμένη κατά 21,57% σε σχέση με πέρυσι και ήταν η μικρότερη που έχει καταγραφεί από το 2010.
Την αντίστοιχη περσινή μέρα η τεχνητή λίμνη του Μόρνου είχε έκταση 15,3 τ.χλμ., τον Απρίλιο του 2024 είχε μειωθεί στα 13,9 τ.χλμ. και στις 20 Αυγούστου 2024 ήταν ίση με 12 τ.χλμ. Τα σχεδόν 693 εκατ. κ.μ. νερού που έχει σήμερα ο ταμιευτήρας 255 εκατ. κ.μ. νερού λιγότερα από πέρυσι – κάνουν τους επιστήμονες να μιλούν για «κίτρινο συναγερμό», καθώς, όπως λένε, αν η ξηρασία συνεχιστεί, το νερό θα επαρκέσει για λιγότερο από δύο χρόνια. «Η κατάσταση είναι οριακή. Τον Σεπτέμβριο του 2022 ο ταμιευτήρας του Μόρνου είχε υδατικό απόθεμα 1,15 δισ. κ.μ., τον Σεπτέμβριο του 2023 περίπου 940 εκατ. κ.μ. και ενώ υπολογίζαμε ότι τον φετινό Σεπτέμβριο θα έχουμε περίπου 850 εκατ. κ.μ., πέσαμε κάτω από το ψυχολογικό όριο των 700 εκατ. κ.μ. Αν συνεχίσουμε με ξηρό υδρολογικό έτος, δεν υπάρχει περίπτωση το σύστημα να καταφέρει να αντιμετωπίσει τη ζήτηση, θα βρεθούμε σε μια πραγματικά πρωτοφανή κατάσταση» λέει η Ελισσάβετ Φελώνη, δρ Υδρολογίας διδάσκουσα στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής.
«Επείγει ένας εναλλακτικός σχεδιασμός, έχουμε ήδη αργήσει, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι τα σενάρια κάνουν λόγο για περαιτέρω μείωση των βροχοπτώσεων στην περιοχή μας κατά 20%-30% τα επόμενα χρόνια. Μια λύση είναι ο εμπλουτισμός των υπόγειων υδροφορέων, άλλη το να διοχετεύσουμε ανακυκλωμένο νερό για άρδευση, μια άλλη, αλλά κοστοβόρα, λύση είναι η αφαλάτωση και πιο χρονοβόρο είναι το να στραφούμε σε μια νέα λεκάνη απορροής».
«Ακόμα και χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα μπορεί μια πόλη να ζήσει – χωρίς νερό δεν γίνεται» λέει ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Πολιτικής του ΕΜΠ, Κίμων Χατζημπίρος,. «Στην Αττική εκτρέψαμε τέσσερα ποτάμια για την υδροδότησή της. Ολα αυτά φαίνονταν υπεραρκετά, όμως δεν είχαμε προβλέψει την κλιματική αλλαγή. Θα πρέπει να στοχεύσουμε στον πυρήνα του προβλήματος και να το αντιμετωπίσουμε ενιαία σε όλες του τις εκφάνσεις. Για τη λειψυδρία θα πρέπει να γνωστοποιήσουμε το μέγεθος του κινδύνου στους πολίτες – με ανησυχεί η επανάπαυση που διαπιστώνω –, να λάβουμε μέτρα εξοικονόμησης νερού, με κατασταλτικά μέτρα για τη σπατάλη, και ενδεχομένως θα πρέπει να αυξηθεί προσωρινά το κόστος του νερού, ώστε να γίνει αντιληπτό το πρόβλημα σε όλους» συμπληρώνει.
Σε πρωτοφανή κατάσταση ξηρασίας βρίσκονται λίμνες και σε άλλες περιοχές της χώρας. Η τεχνητή λίμνη του Πηνειού στην Ηλεία εμφανίζεται σε δορυφορικές αποτυπώσεις του Climatebook μικρότερη κατά 40% σε σχέση με πέρυσι, αντιμέτωπες με ακραία ξηρασία είναι επίσης η λίμνη Αμβρακία στην Αιτωλοακαρνανία, από την οποία αντλούν νερό οι κτηνοτρόφοι, και η λίμνη Δοϊράνη στο Κιλκίς, ενώ η πληρότητα στον ταμιευτήρα του φράγματος Αποσελέμη στην Κρήτη φτάνει μόλις το 25%.
Τα εφιαλτικά στοιχεία της ΕΥΔΑΠ
Ο εφιάλτης της ανομβρίας αποτυπώνεται στα επίσημα στοιχεία της ΕΥΔΑΠ, σύμφωνα με τα οποία ένα χρόνο πριν στις 24/8/2023 τα συνολικό απόθεμα των ταμιευτήρων ήταν 952.549.000 κυβικά μέτρα, ενώ ακριβώς ένα χρόνο μετά, στις 23/8/24 το απόθεμα έχει κατέβει στα 699.167.000 κυβικά μέτρα νερού. Μάλιστα, η μείωση που σημειώθηκε μέσα σε 15 μέρες από το πρώτο 10ημερο του Αυγούστου μέχρι και τις 23 του μήνα υπερβαίνει τα 30 εκατ. κυβικά μέτρα.
Ο Γενικός Γραμματέας Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, κ. Πέτρος Βαρελίδης τόνισε: "Κάθε χρόνο, φέτος και πέρυσι έχουμε έλλειμμα 150 εκατ. κυβικά νερό, επομένως αν η ανομβρία συνεχιστεί με τους ίδιους ρυθμούς έχουμε νερό για 5 χρόνια".
Κατά την τελευταία διετία, η απώλεια νερού ξεπέρασε τα 300 εκατομμύρια κυβικά μέτρα με τα αποθέματα να πέφτουν στα 800 αντί του 1,1 δισεκατομμύρίoυ κυβικών μέτρων.
Η ΕΥΔΑΠ ενεργοποιεί ήδη συμπληρωματικές πηγές, όπως προβλέπεται στον προγραμματισμό της, ενώ για την περίπτωση που η ανομβρία συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια λόγω της κλιματικής αλλαγής, συνδράμει ήδη το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων με γνώμονα το χαμηλότερο δυνατό οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
- Οι προτεινόμενες λύσεις:
- Αφαλάτωση
- Επιπλέον Γεωτρήσεις
- Επαναχρησιμοποίηση επεξεργασμένων λυμάτων (άρδευση)
- Εκτροπή νερού από παραποτάμους
Αυτές είναι μερικές από τις λύσεις που προτείνονται αλλά δεν θεωρούνται άμεσης απόδοσης γι΄ αυτό και μόλις πριν από ένα μήνα ξεκίνησε η λειτουργία 17 κλειστών μέχρι πρότινος γεωτρήσεων, κατά κύριο λόγο στην περιοχή Μαυροσουβάλα στον Ωρωπό, ενώ επίσης νερό πλέον αντλείται και από την Υλίκη, που μέχρι τώρα ήταν εφεδρικός ταμιευτήρας.
Στην Ελλάδα, το νερό της βροχής σε ποσοστό 15 % αποθηκεύεται υπόγεια, 40% απορρέει επιφανειακά και μέσω των ποταμών καταλήγει σε λίμνες, ταμιευτήρες και στη θάλασσα, ενώ το 45% εξατμίζεται απευθείας ή μέσω των φυτών.
"Η γεωργία καταναλώνει το 80% των υδατικών πόρων στη χώρα μας, θα πρέπει αυτό να κατέβει στο 40 – 50%. (…) Ένας άλλος τρόπος είναι να κάνουμε απευθείας εμπλουτισμό μέσω γεωτρήσεων, αν έχουμε τον χειμώνα πλεόνασμα από μια πηγή που υπερχειλίζει αυτό μπορεί να το ρίχνουμε σε κάποιες ειδικά σχεδιασμένες γεωτρήσεις και να λειτουργήσει ο υδροφορέας σαν μια υπόγεια αποθήκη ταμίευσης νερού, διευκρίνισε ο κ. Βασίλης Ζοραπάς, προϊστάμενος τμήματος Υδρογεωλογίας – Υδρολογίας ΕΑΓΜΕ.
Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι η απώλεια νερού μέσω των δικτύων ύδρευσης ανέρχεται στο 30% ενώ για την σωστή διαχείριση στην άρδευση συστήνουν τη χρήση κλειστών δικτύων.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 28/8
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
