Στο 15% του ΑΕΠ έφτασαν τα χρέη στις εφορίες

Στο 15% του ΑΕΠ έφτασαν τα χρέη στις εφορίες

 

Η επιβολή φόρων επί φόρων την περίοδο του Μνημονίου δημιούργησε υπέρογες οφειλές στα νοικοκυριά, που αδυνατούν να τις εξοφλήσουν ελλείψει εισοδημάτων

 

Του Μάριου Χριστοδούλου

Ανεργοι, απλήρωτοι ή στην καλύτερη περίπτωση κακοπληρωμένοι και ταυτόχρονα φεσωμένοι μέχρι τον λαιμό είναι οι Ελληνες φορολογούμενοι.

 

Στοιχείο ενδεικτικό της τραγικής κατάστασης στην οποία βρίσκονται αποτελούν τα «φέσια» που έχουν βάλει στην εφορία. Από το 2008 που τα «σύννεφα» της κρίσης άρχισαν να συσσωρεύονται απειλητικά πάνω από τον ελληνικό ουρανό, μέχρι και σήμερα, τα χρέη προς την εφορία αυξήθηκαν κατά 27 δισ. ευρώ – ποσό που αντιστοιχεί στο 30% των δανείων που έχει λάβει μέχρι στιγμής η χώρα από την τρόικα ή περίπου στο 15% του τρέχοντος ΑΕΠ.

 

Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο στη μνημονιακή τριετία 2010–2012 τα χρέη από τους φόρους και τα «χαράτσια» του προγράμματος προσαρμογής που επιδιώκει να ρυθμίσει σήμερα το οικονομικό επιτελείο απογειώθηκαν στα 55,8 δισ. ευρώ ή 30% του ΑΕΠ, έναντι 38,9 δισ. ευρώ που ήταν στο τέλος του 2010. Η κατ” αρχήν συμφωνία με την τρόικα αφορά μόνο το ότι πρέπει να γίνει το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο νέα νομοθετική ρύθμιση. Η μεν κυβέρνηση προτείνει την εξόφληση των οφειλών μέχρι 60 δόσεις, η δε τρόικα συζητάει μόνο για 12 το πολύ!

 

Κι ενώ κυβερνώντες και δανειστές διαφωνούν για τον αριθμό των δόσεων που θα έχει η νέα ρύθμιση, η εξέλιξη των μεγεθών σε ό,τι αφορά τη φοροδοτική ικανότητα των Ελλήνων και των ληξιπρόθεσμων χρεών μόνο έκπληξη δεν μπορεί να προκαλέσει:

 

* Η ανεργία έχει εκτιναχθεί στο 26,4% από 10,3% που ήταν πριν από το 2009, που σημαίνει ότι ο αριθμός των ανέργων έφτασε στο 1,3 εκατ. άτομα από 514.401. Είναι συγκλονιστικό ότι 450.000 οικογένειες στις οποίες ζουν 1,3 εκατ. άτομα δεν έχει κανέναν εργαζόμενο.

 

* Την ίδια στιγμή 600.000 απασχολούμενοι δεν αμείβονται αλλά εργάζονται κανονικά προσδοκώντας ότι κάποια στιγμή… θα πληρωθούν και όσοι τυχεροί καταφέρνουν να φτάσουν στο ταμείο έχουν υποστεί μείωση του ονομαστικού μισθού κατά 45% (ιδιωτικός τομέας). Ανάλογες μισθολογικές προσαρμογές έχουν γίνει και στον δημόσιο τομέα.

 

Τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών με την ακτινογραφία των ληξιπρόθεσμων χρεών μαρτυρούν το οικονομικό αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει οι φορολογούμενοι.

 

Το πρώτο «καμπανάκι» για τα χρέη χτύπησε το 2010, χρονιά κατά την οποία οι Ελληνες άρχισαν να «στροβιλίζονται» στη θύελλα της κρίσης. Στο τέλος αυτής της χρονιάς οι φορολογούμενοι (φυσικά και νομικά πρόσωπα) έφτασαν να χρωστούν στην εφορία 39 δισ. ευρώ από 33 δισ. ευρώ που ήταν το συνολικό «φέσι» το 2009. Μέσα σε έναν χρόνο οι ληξιπρόθεσμες οφειλές «φούσκωσαν» κατά 9 δισ. ευρώ, δίνοντας έτσι ένα πρώτο στίγμα ότι η «καταιγίδα» των φόρων δεν είχε κανένα εισπρακτικό αποτέλεσμα για τα κρατικά ταμεία.

 

Ανάλογο μήνυμα πήρε η τρόικα των δανειστών και τον Δεκέμβριο του 2011, όταν ενημερώθηκε ότι τα ίδια χρέη και, παρά τις χαριστικές ρυθμίσεις που μεσολάβησαν, απογειώθηκαν στα 44,8 δισ. ευρώ!

 

Η ανοδική πορεία των χρεών συνεχίστηκε και το 2012, με το ύψος των οφειλών να διαμορφώνεται στα 55,8 δισ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου. Το «φέσι» των πολιτών θα ήταν πολύ υψηλότερο καθώς στο ποσό δεν περιλαμβάνονται διαγραφές χρεών ύψους 16,8 δισ. ευρώ που έχουν γίνει σε φόρους και τέλη από το 2003 μέχρι και το 2010. Οι οφειλές διεγράφησαν είτε γιατί παρήλθε το δικαίωμα του Δημοσίου για την είσπραξη αυτών των φόρων είτε γιατί υπήρξε συμβιβασμός, είτε γιατί κάποια από αυτά τα χρέη κρίθηκαν ανεπίδεκτα είσπραξης. Πράγμα για το οποίο πιέζει σήμερα η τρόικα να γίνει για ένα ανάλογο κομμάτι ληξιπρόθεσμων χρεών.

 

 

Τα ληξιπρόθεσμα χρέη είναι μια παλιά ιστορία που κρατάει χρόνια. Το 1999, τότε δηλαδή που η Ελλάδα έκανε σχέδια για την εισαγωγή της στο ευρώ, φορολογούμενοι και επιχειρήσεις χρωστούσαν στην εφορία 3,38 δισ. ευρώ.

 

Ο Γιάννος Παπαντωνίου από το «τιμόνι» του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας έδειξε τότε να μην ανησυχεί για το ύψος των οφειλών από τη στιγμή που ο κρατικός προϋπολογισμός -όπως τουλάχιστον φαινόταν στα χαρτιά- ήταν πλεονασματικός. Οι οφειλές αυτές κατά τη διάρκεια της θητείας του Νίκου Χριστοδουλάκη ψήλωσαν στα 11 δισ. ευρώ το 2003, προβληματίζοντας του επιτελείς της οδού Νίκης για το πώς μπορούν να εισπραχθούν.

 

Λέγεται ότι εκείνη την περίοδο ο Απόστολος Φωτιάδης, με την ιδιότητα του υφυπουργού Οικονομικών που είχε για τα έσοδα, είχε ενημερώσει τον Νίκο Χριστοδουλάκη ότι οι εφορίες βεβαίωναν χρέη τα οποία ήξεραν από την αρχή ότι δεν μπορούσαν να εισπράξουν!

 

Ο φάκελος «ληξιπρόθεσμα χρέη» άνοιξε από τη Ν.Δ. τον Ιανουάριο του 2005. Το διάστημα εκείνο ιδιωτική εταιρεία προσέγγισε τον Γιώργο Αλογοσκούφη προκειμένου να αναλάβει την είσπραξη των οφειλών. Ως αμοιβή η εταιρεία θα έπαιρνε το 10% των ποσών που θα εισέπραττε.

 

Το σχέδιο είσπραξης δεν περπάτησε λόγω του κωλύματος του φορολογικού απορρήτου που δημιουργήθηκε. Πέντε χρόνια μετά, συνέβη το αντίθετο. Η κυβέρνηση πλεύρισε την εταιρεία για να εισπράξει τα χρέη. Το «συνοικέσιο» με την ιδιωτική εταιρία χάλασαν οι πρόωρες εκλογές.

 

Ετσι τα 11 δισ. ευρώ το 2003 έγιναν 19,8 δισ. ευρώ το 2005 για να πετάξουν στα 28,8 δισ. ευρώ το 2007. Τον Ιούνιο του 2009 ο υφυπουργός Οικονομικών Αντώνης Μπέζας δεν πίστευε στα μάτια του όταν από το «σκανάρισμα» των οφειλετών που έκαναν οι υπηρεσίες του υπουργείου είδε τα ληξιπρόθεσμα να εκτινάσσονται στα 33 δισ. ευρώ. Ενημέρωσε αμέσως τον Γιάννη Παπαθανασίου.

 

Στη σύσκεψη που ακολούθησε κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ευνοϊκή ρύθμιση που «έτρεχε» το προηγούμενο διάστημα, όπως και αυτές που είχαν θεσμοθετήσει οι προηγούμενοι «τσάροι» της οικονομίας, δεν είχαν καταφέρει να ανακόψουν την ταχύτητα με την οποία αυξάνονταν αυτά τα χρέη. Οι οφειλές συνέχισαν να καλπάζουν για να φτάσουν σήμερα στο αστρονομικό ποσό των 55,8 δισ. ευρώ!

 

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ