Alfavita Newsroom
Η δυσανεξία της ΔΕΠΠΣ (Διοικούσας Επιτροπής Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων) στην κριτική και τη λογοδοσία ή αλλιώς η απόλυτα αδιαφανής διαδικασία επιλογής μελών ΕΠΕΣ, όπως καθιερώθηκε ήδη από την προηγούμενη ΔΕΠΠΣ.
Αυτή είναι η δημοκρατική και δίκαιη εκπαίδευση που σέβεται τα μέλη της; Τέτοια παιδεία διεκδικείται από τον πλοηγό της δημόσιας εκπαίδευσης (τα Πρότυπα, Πειραματικά και τη Διοικούσα τους) ως προϊόν ενός συλλογικού οράματος;
Πολιτεία και έργα της ΔΕΠΠΣ. Κριτικές επισημάνσεις (συνέχεια από άρθρο της γράφουσας στον alvavita 25-2-2015: «Σχετικά με την κοινωνική σύνθεση του μαθητικού πληθυσμού των Πειραματικών Σχολείων κατόπιν κλήρωσης και των Προτύπων Πειραματικών κατόπιν εξετάσεων και η λειτουργία και ο ρόλος τους στη Δημόσια Εκπαίδευση»).
Αυτή η ΔΕΠΠΣ που διοικεί 45 σχολικές μονάδες Π και ΠΣ (Δημοτικά-Γυμνάσια-ΓΕΛ), αριθμό, όχι αμελητέο, ώστε να υποτιμηθεί η τοποθέτηση 45 μελών ΔΕΠ Πανεπιστημίων (κυρίως), 45 Σχολικών Συμβούλων καθώς και 90 εκπαιδευτικών έχει την ευθύνη άμεσης και κάθετης επικοινωνίας και ιεραρχίας με τα συγκεκριμένα σχολεία, παρακάμπτοντας την υπόλοιπη διοικητική δομή, (ως γνωστόν το κλειστό σύστημα δημιουργεί παθογένειες) δεν λογοδοτεί πουθενά, είναι υπεράνω κριτικής, επέλυε διαφορές ακόμη και μεταξύ της …οντότητάς της και των ενισταμένων εκπαιδευτικών στις αξιολογήσεις και αποφάσεις της, το 2011, με θέσφατα της παντοδυναμίας της.
Το ίδιο κακό δηλαδή αντιδημοκρατικό σενάριο επαναλήφθηκε το 2016 (στις 11/2/2016 ανακοινώθηκαν τα ονόματα των επιλεγμένων μελών των ΕΠΕΣ) με μια διαδικασία επιλογής μελών των ΕΠΕΣ, χωρίς κριτήρια, χωρίς μοριοδότηση βιογραφικού και συνέντευξης, χωρίς ανακοίνωση αξιολογικών πινάκων με σειρά κατάταξης, χωρίς δυνατότητα υποβολής ενστάσεων…Kαι αυτή τη φορά σε αιτήματα και διαμαρτυρίες ενισταμένων δεν υπήρξαν απαντήσεις με προκλητικά αυταρχικό, ακόμη και απλώς διοικητικά αντιδεοντολογικό τρόπο. Αυτές οι απαντήσεις που είναι κενές περιεχομένου, απαξιωτικές της διαδικασίας αλλά και της ουσίας επιλογής εκπαιδευτικών, ήλθαν τον Ιούλιο (22/7/2016), με καθυστέρηση μόλις έξι μηνών.
Τόσο δημοκρατικά, με τόσες εγγυήσεις αξιοκρατίας και διαφάνειας έγινε η επιλογή των μελών των Επιστημονικών και Εποπτικών Συμβουλίων των Προτύπων και Πειραματικών Σχολείων, δηλαδή στην ατμομηχανή της δημόσιας εκπαίδευσης που θα την οδηγήσει στο μέλλον των ονείρων μας για ένα σχολείο δημοκρατικό και δίκαιο για όλα τα μέλη της. Και όλα αυτά επί αριστερής κυβέρνησης, ενός ΣΥΡΙΖΑ που φαντάζομαι πως δεν θέλει να εγκαταλείψει το ηθικό πλεονέκτημα στην «άλλη φορά αριστερά», ωστόσο εν τοις πράγμασι αυτό κάνει.
Μύθοι και πραγματικότητα. Δεν ισχυροποιήθηκε η διοικητική αυτονομία της σχολικής μονάδας των Π και ΠΣ, όπως κάποιοι υπέρμαχοι της διατήρησης του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου τους διαπίστωσαν ως ένα από τα θετικά σημεία στης λειτουργία τους, εφόσον η θέσπιση δύο διοικητικών δομών (ΔΕΠΠΣ και ΕΠΕΣ) στη λειτουργία των Π και Π.Σ, που υπέρκεινται του διευθυντή και του συλλόγου διδασκόντων/ουσών, δεν συνέβαλαν στην ενίσχυση της αυτονομίας του σχολείου, αντίθετα δημιουργήθηκε μία ιεραρχία γραφειοκρατικού τύπου. Ας σημειωθεί το γεγονός ότι τα μέλη των ΕΠΕΣ, τα οποία καταρτίζουν αξιολογικούς πίνακες κατάταξης των υποψηφίων διευθυντών και λοιπών εκπαιδευτικών που τοποθετούνται στα Π. Π. Σ, εξελέγησαν και το 2011, χωρίς ποτέ να ανακοινωθούν οι αξιολογικοί πίνακες με σειρά κατάταξης βάσει μορίων, αλλά απλώς ανακοινώθηκε η τοποθέτησή τους. Το ίδιο συνέβη και αρχές του 2016 σε συνέχεια της αυταρχικότητας και την αυθαιρεσίας της προηγούμενης ΔΕΠΠΣ. Κανένα συλλογικό όργανο δεν μπορούσε να παρέμβη στις διαδικασίες της, ούτε παρίστατο το οικείο ΚΥΣΔΕ· και οι αιρετοί που πριν το 2011 έκαναν τις τοποθετήσεις δεν είχαν κανένα λόγο σ’ αυτές.
Ας θυμηθούμε τι συνέβη πριν λίγα χρόνια όταν ονομάστηκαν κάποια από τα Πειραματικά, Πρότυπα: Η τότε ΔΕΠΠΣ ήταν εκείνη που έκρινε ποια από τα 110 περίπου πειραματικά θα αναβαθμίζονταν σε Πρότυπα Πειραματικά, τα περιώνυμα 60 που διοικούσε με περισσό ζήλο, εκ των οποίων πρώτο σε μοριοδότηση κατετάγη Π.Π.Σ. στο οποίο προΐσταται υψηλό στέλεχος της ΔΕΠΠΣ, κριτής των φακέλων των υποψηφίων σχολείων και κρινόμενος ταυτόχρονα, δηλαδή κατά την αξιολογική αυτή διαδικασία, ήταν ο ίδιος αξιολογητής και το σχολείο του αξιολογούμενο!
Και ενώ περιμέναμε ευλόγως να ξεκινήσει μια διαδικασία επανεξέτασης, ελέγχου και επαναπροσδιορισμού του θεσμικού πλαισίου, της λειτουργίας και του αξιακού, παιδαγωγικού φορτίου των Π και Π.Σ. που να λαμβάνει υπόψη τις επιφυλάξεις και τις διαφορετικές απόψεις που θα κλονίζουν την παντοκρατορία εκείνων που διοικούσαν και διοικούν χωρίς «αντιπολίτευση», εξακολουθούν οι αμφισβητούμενες και αμφιλεγόμενες τουλάχιστον προσπάθειες της ΔΕΠΠΣ «για ένα καλό, ποιοτικό, καινοτόμο δημόσιο σχολείο» που καταλήγουν σε αναξιοκρατικές και αδιαφανείς διαδικασίες επιλογής στελεχών.
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα «πρότυπης» λειτουργίας, «δημοκρατικότητας» και «διαφάνειας», κάποιοι υπερασπίζονται τη λειτουργία των Προτύπων υπό το καθεστώς της ΔΕΠΠΣ, -νοσταλγώντας- τα Πρότυπα μιας άλλης εποχής τα οποία απευθύνονταν σε μια άλλη αντίληψη κοινωνίας περισσότερο αυταρχικής που συντηρούσε διακρίσεις και αποκλεισμούς.
Μια άλλη μεγάλη συζήτηση είναι, αν τα σχολεία αυτά λειτούργησαν ΠΟΤΕ σαν πρότυπα και τι αξιακό και παιδαγωγικό φορτίο έχει αυτός ό όρος, όπως κι αν υπήρξαν πειραματικά κι αν λειτουργούν και τώρα ως πειραματικά με την πραγματολογική σημασία του όρου, αφού δεν συνδέονταν άμεσα και ουσιαστικά με το Πανεπιστήμιο, ως προς τη δομή και τη λειτουργία τους, και όχι απλώς για την «εκπαίδευση» φοιτητών καθηγητικών σχολών, ως Μέντορες κ.λπ.
Ο πειραματικός χαρακτήρας έχει λόγο ύπαρξης, εάν στοχεύει στη συνολική βελτίωση και άρση της αρνητικής εικόνας των σχολείων μας. Η επιστημονική παιδαγωγική που δοκιμάζεται επιτυχώς σ’ αυτά τα σχολεία θα μπορούσε να μας τροφοδοτήσει με εκείνα τα εργαλεία προκειμένου να βοηθηθεί κάθε σχολείο να ακολουθήσει παιδαγωγικές μεθόδους και πρότυπα που θα αξιοποιούν κατάλληλα τις ικανότητες και τα ταλέντα κάθε μαθητή. Οι μαθητικοί εκπαιδευτικοί όμιλοι υπήρχαν πάντα και λειτουργούσαν ουσιαστικά σε αρκετά δημόσια σχολεία χωρίς τυμπανοκρουσίες, δεν χρειαζόταν να έλθει η επισημοποίησή τους με τα Π και Π.Σ.
Και ενώ προσδοκούσαμε στη νέα ιστορική πολιτική συγκυρία να αποτιμήσουμε με νηφαλιότητα και παιδαγωγικό πάθος τα όσα θετικά επιτεύχθηκαν και τις όσες αστοχίες παρεμπόδισαν την ευόδωση των στόχων του εκπαιδευτικού κινήματος στα δημόσια σχολεία συνολικά και να προβούμε σε μεταρρυθμίσεις στο θεσμικό πλαίσιο, με ηθική δέσμευση και λογοδοσία σε αρχές δημοκρατίας και αξιοκρατίας, ήλθε η αξιολογική διαδικασία επιλογής μελών των ΕΠΕΣ (Φεβρουάριος- Μάρτιος 2016) που ήταν από την αρχή υπονομευμένη, αφού δεν έδινε στοιχειώδεις εγγυήσεις αξιοκρατίας: με ποια κριτήρια θα επιλεγεί κάποιος και αν δεν επιλεγεί, σε τι θα ενίσταται για να δικαιωθεί ή όχι.
Και ενώ σοβούσαν ζητήματα τα οποία σχετίζονται με τα Π και ΠΣ και προκαλούν προβληματισμό που θα μπορούσαν να διευθετηθούν όπως το διοικητικό αλαλούμ για το ποιος έχει τη διοικητική ευθύνη αυτών των σχολείων, προχώρησε η ΔΕΠΠΣ σε μια διαδικασία επιλογής μελών ΕΠΕΣ, απόλυτα αδιαφανή, όπως ακριβώς καθιερώθηκε από τους προηγούμενους! Για παράδειγμα σε πολλές περιπτώσεις δεν ακολούθησαν κανένα γνωστό εκ των προτέρων κριτήριο αξιολόγησης κατά την επιλογή των υποψήφιων εκπαιδευτικών που υπηρετούν στα συγκεκριμένα σχολεία, αφού ο Νόμος κάνει μια γενική περιγραφή. Η αυθαίρετη ; επιλογή γίνεται ακόμη πιο σαφής και στις τοποθετήσεις μελών σε κάποια ΕΠΕΣ, Σχολικών Συμβούλων, προβεβλημένων στελεχών της φιλελεύθερης πολιτικής προσέγγισης, οι οποίοι όχι μόνο στελέχωναν κάθε κομβικό σημείο λήψης αποφάσεων στο παρελθόν, αλλά και πρωταγωνίστησαν στην εφαρμογή ακραίων πολιτικών στο χώρο της εκπαίδευσης. Οι όποιες εξαιρέσεις συναδέλφων -ορισμένοι εκ των οποίων είχαν όμως «αφωνία»- και η τοποθέτησή τους σε αυτά τα ΕΠΕΣ, δεν κάνει τη διαφορά, καθώς άλλο είναι το κύριο και νομίζω ότι σε όλους μας είναι προφανές.
Θα αναφερθώ εδώ ειδικότερα στην πλειοψηφικά υπερτερούσα στάση των Σχολικών Συμβούλων αναφορικά με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ενώπιον της οποίας βρεθήκαμε το Φεβρουάριο του 2014:
Κάποιοι ταλανιστήκαμε από ερωτήματα κρίσης ταυτότητας: Είμαστε οι Ταλιμπάν της αξιολόγησης, οι SS Αξιολογητές όπως φώναζαν στα συνθήματά τους οι συγκεντρωμένοι εκπαιδευτικοί στην επικείμενη αξιολόγησή τους το Φεβρουάριο του 2014, ποιά θέση πήραμε στην επιχειρούμενη αξιολόγηση που ερχόταν σε μια συγκυρία όχι μόνο επερχόμενων απολύσεων ( βλ. ειδικότητες στα ΕΠΑΛ); Και αν σφυρίζαμε αδιάφορα στην εφαρμοζόμενη πολιτική που θα οδηγούσε σε κατάργηση θέσεων εκπαιδευτικών, τώρα ήρθε η ώρα να ανησυχήσουμε, αν θα είμαστε χρήσιμοι και να αναζητήσουμε τη θέση μας, εφόσον για τους θεσμούς δεν είναι κατανοητό τι ακριβώς κάνουμε.
Ειπώθηκε στη συνέλευση της Πανελλήνιας Ένωσης Σχολικών Συμβούλων (ΠΕΣΣ), τον Δεκέμβριο του 2015 από κάποιους απροκάλυπτα και από άλλους με υπομειδίαμα ότι κύριος πυρήνας της αναγκαιότητας της ύπαρξής μας είναι η αξιολόγηση που επιτάσσεται από τον ΟΟΣΑ και άρα υποχρεωτικά θα εφαρμοστεί από την νέα κυβέρνηση. Αυτοί, λοιπόν, οι έμπειροι στη διαχείριση και εκτέλεση των εντολών και από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, προσαρμόστηκαν στην ορολογία της νέας κυβέρνησης που πριν –όταν δεν ήταν κυβέρνηση- τη λοιδορούσαν· τώρα προσφέρουν τις καλές τους υπηρεσίες, την επι-δεξιότητά τους στην α-δέξια, (όχι γι’ αυτό αριστερή…) Κυβέρνηση. Σ΄ αυτή την περίπτωση αν οι αξιολογήσεις που θα ακολουθήσουν, θα «κοπιάρουν» το αντι-πρότυπο των αξιολογήσεων στα Πρότυπα, θα πρέπει βάσιμα να ανησυχήσουμε για την αξιοπιστία και τη διαφάνειά τους,
Ποιοι είμαστε ενώπιον των εκπαιδευτικών; Είμαστε οι Ταλιμπάν της αξιολόγησης ή είμαστε μαζί με τους εκπαιδευτικούς; Κάνοντας έρευνα πεδίου, αυτού του αναπεπταμένου πεδίου της εκπαίδευσης για τη χαρτογράφηση των πραγματικών και ουσιαστικών αναγκών των εκπαιδευτικών, θα μπορούσαμε να καλύψουμε την ενδιάμεση, διαμεσολαβητική περιοχή, ανάμεσα στο πανεπιστήμιο και την τάξη, για τη διδακτική αναπλαισίωση του επιστημονικού μας αντικειμένου, ώστε τα σύγχρονα επιστημονικά ρεύματα να γίνουν διδακτικά αντικείμενα, προσαρμοσμένα στα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες πρόσληψής τους από τους μαθητές/τριες.
Αλλιώς προσχωρούμε στη παρά-λογη λογική ότι μπορούμε να αξιολογήσουμε, χωρίς να επιμορφώσουμε, σαν να λέμε δηλαδή χωρίς να διδάξουμε να βάλουμε κατευθείαν διαγώνισμα; Και το πλέον σημαντικό θα ήταν οι μετα-αξιολογικές κρίσεις που μπορούν να αξιοποιηθούν από τους Συμβούλους για να πάρει η αξιολόγηση εξειδικευμένο, εξατομικευμένο επιμορφωτικό χαρακτήρα.
Σε ένα θολό τοπίο, σε μια κατάσταση ρευστή, πολιτική και ηθική, ας θυμηθούμε ότι με το Νόμο του 1982 ο επι-θεωρητής αντικαταστάθηκε από το σύμ-βουλο. Η αλλαγή της πρόθεσης δεν ήταν μόνο σημειολογική, είχε και πραγματολογικό αντίκρισμα: Ο επιθεωρητισμός αντανακλούσε μια αυταρχική κοινωνία, με έλλειμμα δημοκρατίας σε πολλές δημόσιες εκδηλώσεις της και κάθετη ιεραρχική δομή στους θεσμούς της, η συμ-βουλευτική (το βούλομαι συμπεριλαμβάνει και σκέψη και επιθυμία) παραπέμπει σε οριζόντια διάδραση σε συνθήκες ισοτιμίας και αλληλεγγύης.
Αν όντως περισσεύουμε για τη δημόσια εκπαίδευση, τη ΔΕΠΠΣ και τους συνοδοιπόρους της, ας επιστρέψουμε στις τάξεις, γιατί η Εκπαίδευση δε χρειάζεται άλλη μια επιτελική μονάδα γραφείου και τότε ίσως νιώσουμε το ζείδωρο αεράκι του συνθήματος: Ζωή και όχι επιβίωση.
Η αδιαφανής αυτή αξιολογική διαδικασία στα Πειραματικά και Πρότυπα Σχολεία- μέρος του πνιγηρού σκηνικού- θα βαθύνει και επιτείνει τη δομική κρίση στην οποία βρίσκεται το δημόσιο σχολείο, που κάνει ακόμη πιο επιτακτικό τον αναστοχασμό σχετικά με την κατάσταση και τις προοπτικές του συνολικά
ΑΝΤΙ να υποστηριχθεί και να απελευθερωθεί η δημιουργική πρωτοβουλία κάθε συναδέλφου, για να καταστεί πηγή έμπνευσης και δράσης της νέας γενιάς, ΑΝΤΙ για έμπνευση, όραμα και κυρίως εμπιστοσύνη στις ζωντανές δυνάμεις του κλάδου, που ενδιαφέρονται να «αμβλύνουν τις διαφορές» είτε ανάμεσα στις οικονομικές/κοινωνικές ανισότητες είτε ανάμεσα στα μαθησιακά αποτελέσματα, με στόχο την ολόπλευρη ανάδειξη της προσωπικότητας των μαθητών/τριών αρίστων ή μη, λιγότερο ή περισσότερο χαρισματικών, αν ακολουθηθεί το αντιπαράδειγμα της ΔΕΠΠΣ, βυθιζόμαστε σε αντιδημοκρατικές διαδικασίες και αυταρχικές μεθόδους διοίκησης στον κατεξοχήν χώρο πνευματικής χειραφέτησης, το σχολείο.
Το κρίσιμο ερώτημα είναι
αν μπορούν τα Πρότυπα Πειραματικά Σχολεία να συμβάλλουν στην αναβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης μετά από τις αντι-πρότυπο αξιολογήσεις στις οποίες προέβη η ΔΕΠΠΣ, αν είναι αυτές οι καλές πρακτικές που επιθυμούμε να διαχυθούν και στα άλλα δημόσια σχολεία και αν η Διοικούσα και τα έργα της αναβάθμισαν ποιοτικά τα Π και ΠΣ για να ισχυροποιείται ο ρόλος τους;
Χαρινέλα Τουρνά
Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Δ΄ Αθήνας
Μαρούσι, 2-10-2016.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 03/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
