Για την Αρχαία Ελληνική Γραμματεία της Β' Λυκείου

Από το Υπουργείο Παιδείας εστάλησαν, στις 11/9/’17, προς τα Γενικά Λύκεια οδηγίες για τη διδασκαλία του μαθήματος Γενικής Παιδείας Α.Ε.Γλώσσα και Γραμματεία στη Β΄ τάξη Ημερήσιου Γενικού Λυκείου και στην Γ΄ τάξη Εσπερινού Γενικού Λυκείου, αντίστοιχα.

 

Οι οδηγίες αναφέρονται στη διδακτέα ύλη, από το πρωτότυπο και από μετάφραση, της Αντιγόνης του Σοφοκλή και του Περικλέους Επιταφίου του Θουκυδίδη, ο οποίος, ευτυχώς, επανέρχεται και πάλι, ως διδακτικό αντικείμενο, μετά από εντονότατες διαμαρτυρίες και της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων για την αλόγιστη κατάργησή του.

 

Δύο κορυφαία έργα του 5ου π.Χ. αιώνα, που διδάσκονταν αυτοτελώς και επί μακρόν στη Μέση Εκπαίδευση, ενώ τώρα συρρικνώνονται αισθητά τόσο ο χρόνος όσο και οι ώρες διδασκαλίας τους.

 

Στην υπουργική εγκύκλιο περιλαμβάνονται οδηγίες για το περιεχόμενο, τους σκοπούς διδασκαλίας, τη διδακτική προσέγγιση, την αξιολόγηση, με εκπόνηση και συνθετικών – δημιουργικών εργασιών και πρόσθετες επισημάνσεις για την αξιοποίηση, στον Επιτάφιο, της μεθόδου «από τη μετάφραση στο πρωτότυπο», με βάση σχετικό άρθρο του Βασίλη Τσάφου (Νέα Παιδεία, 120/2006), ιδιαίτερα χρηστικό για τους νέους συναδέλφους. Για τη διδακτική προσέγγιση της Αντιγόνης συνιστάται η αξιοποίηση του Λεξικού Θεατρικών Όρων, χωρίς, όμως, να αναφέρεται η Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, του ΟΕΔΒ, οικεία στους μαθητές από το Γυμνάσιο, ενώ, για τον Επιτάφιο παραλείπονται η αναφορά στην έκδοσή του, σε τέσσερις γλώσσες, από τη Βουλή των Ελλήνων (με φιλολογική επιμέλεια του Φάνη Κακριδή), καθώς και τα Ερμηνευτικά Σχόλια του Ι.Θ. Κακριδή.

 

Έκπληξη, όμως, προξενεί η παράθεση, στο τέλος της εγκυκλίου, ενδεικτικής επιλογής από σενάρια διδασκαλιών από το δικτυακό τόπο «Πρωτέας»· μια ετερόκλιτη θεματική, μερικώς απροσδιόνυση, 13 φιλολόγων, που έχουν ασχοληθεί με το θέμα. Αντίθετα, παραλείπεται η παράθεση μιας επιλογής από την αμέτρητη βιβλιογραφία, ελληνική και ξενόγλωσση, για τα δύο έργα, που θα βοηθήσει τους νέους κυρίως συναδέλφους στη διδασκαλία. Ενδεικτικά αναφέρουμε, αξιόλογες μελέτες των: Jacqueline de Romilly, G. Bowra, J. Finley, R.P. Winnigton-Ingram, U. Steiner, E. Greenwood, Ι.Θ. Κακριδή, Γ. Μαρκαντωνάτου, Αριάδης Γκάρτσιου – Τάττη, Μεν. Χριστόπουλου, Β. Κωνσταντινόπουλου, Αθ. Φραγκούλη, Ι. Μπάρμπα, Δ. Δρακόπουλου – Χ. Ρώμα, Σ. Γκίκα, και τόσων άλλων. Παράλληλα, δεκάδες άρθρων, επιστημονικών και διδακτικών, αξιόλογων μελετητών, έχουν δημοσιευθεί, κατά καιρούς, σε εκπαιδευτικά περιοδικά: Νεοελληνική Παιδεία, Λόγος και Πράξη, Φιλολογική, Νέα Παιδεία, Θέματα Παιδείας, Αντιτετράδια Εκπαίδευσης, Φιλόλογος, Εκπαιδευτικά, Σύγχρονη Εποχή, καθώς και στα Σεμινάρια της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων: 4 (Αρχαία Ελληνικά), 8 (Μορφωτική αξία και διδακτική των ιστορικών κειμένων), 10 (Η αρχαία δραματική ποίηση), 27 (Η συνομιλία του νεοελληνικού πολιτισμού με το αρχαίο δράμα), και στα πρόσφατα, 40 (Θουκυδίδης, ο κορυφαίος ιστορικός της αρχαιότητας, και η επίδρασή του μέχρι σήμερα) και 43 (Σοφοκλής, ο μεγάλος κλασικός της τραγωδίας).

 

Αναστάσιος Αγγ. Στέφος, δ.φ.

Σύμβουλος Δ.Σ. της Π.Ε.Φ.