Thumbnail
Του Νίκου Τσούλια

«Κανείς δεν είναι έξω από το όνειρο», έγραφε ο Ουγκώ. Είμαστε όλοι τυχοδιώκτες των ιδεών μας. Και όπως κάποιος φτιάχνει το όνειρό του, έτσι φτιάχνει και τη ζωή του. (Ρούσσος Βρανάς)

Ποιος δεν αγαλλιάζει όταν διαβάζει ένα πολύ καλό λογοτεχνικό βιβλίο; Ποιος δεν νιώθει ένα όμορφο σκίρτημα όταν συναντάει τις γλωσσικές αναβαθμίδες και τα λογοτεχνικά σχήματα σε ένα κλασικό μυθιστόρημα; Ποιος δεν αναρωτιέται πώς γίνεται και μια τέτοιου είδους γλώσσα και γραφή όχι μόνο να σε ταξιδεύει σε τόπους όμορφους αλλά και κυρίως να σε μετασχηματίζει – έστω πρόσκαιρα – σε μια γλυκιά όψη του ειδώλου σου, εκείνου του ειδώλου που το συναντάς μόνο στα όνειρά σου και στις φαντασιώσεις σου;

Αλλά τι είναι αυτό που γεννάει τη μαγεία της λογοτεχνίας; Τι δημιουργεί αυτή την όμορφη ατμόσφαιρα; Πώς αναδύονται οι χαρακτήρες, οι ήρωες και η ηθογραφία τους; Γιατί η απεικόνιση του φαντασιακού, ακόμα και αν μιμείται απλά και μόνο το πραγματικό, συνοδεύεται από μια διάχυτη αχλή συναισθηματικής διέγερσης;

Θεωρώ ότι οι ρίζες της αίγλης της λογοτεχνικής γραφής βρίσκονται στα παραμύθια της παιδικής ηλικίας και πέραν τούτων στην ψυχική ανάγκη του ανθρώπου να αναζητεί έναν κόσμο δημιουργημένο με τα υλικά της δικής του θέλησης και φαντασίωσης, να πλάθει έναν κόσμο που θα νιώθει τη δική του παρουσία ξεχωριστή, που θα είναι κεντρικό πρόσωπο σε ό,τι τον αφορά χωρίς το πολλαπλό πλέγμα της αλλοτρίωσης και της χειραγώγησης του υπαρκτού κόσμου μας, χωρίς την πεζότητα και το ανούσιο της καθημερινότητας.

Η γλώσσα εκφράζει την ψυχή μας, το είναι μας, την υπαρξιακή αγωνία μας. Μια ψυχή που είναι λεηλατημένη από τον καταναλωτισμό, από την έννοια της υλικής ευδαιμονίας και από το διάχυτο εγωισμό θα εκδηλώσει όλο αυτό το «αξιακό» πεδίο στον κόσμο των λέξεων και των εννοιών τους, θα ζητήσει το Όλον στη συμπεριφορά μας, θα αλώσει την πνευματικότητά μας. Δεν μπορούμε να βάλουμε την καλή μας γλώσσα, τη λογοτεχνική της εκδήλωση, όπως βάζαμε κάποτε τα κυριακάτικα ρούχα. Γιατί, η γλώσσα πριν συμμετάσχει στις ανάγκες συνεννόησης με τους άλλους ανθρώπους, πριν γίνει τόπος αποτύπωσης των άπειρων εκφράσεων του Κόσμου, είναι η βαθιά ανάγκη έκφρασης του πυρήνα της ύπαρξής μας, είναι η συνέχεια της παρατεταμένης για όλη τη διάρκεια της ζωής μας κραυγής που βγάζουμε αφού δούμε για πρώτη φορά το φως της ημέρας.

 

«Εάν η γλώσσα αποτελούσε απλώς ένα μέσο επικοινωνίας, πρόβλημα δεν θα υπήρχε. Συμβαίνει όμως να αποτελεί και εργαλείο μαγείας και φορέα ηθικών αξιών. Προσκτάται η γλώσσα στο μάκρος των αιώνων ένα ορισμένο ήθος. Και το ήθος αυτό γεννά υποχρεώσεις». Ο. Ελύτης

 

Για να κατακτήσεις μια τέτοια γλώσσα πρέπει να έχεις μια πνευματική – στοχαστική αντίληψη για τη ζωή, μια ολοκληρωμένη φιλοσοφική θεωρία για τον κόσμο, ένα νόημα για τον εαυτό σου και για τη ζωή σου. Τυχεροί αυτής της γλώσσας είναι οι μεγάλοι λογοτέχνες, οι μεγάλοι διανοούμενοι, οι «Άγιοι της Γης», όσοι κατέκτησαν τα φωτεινά και απελευθερωτικά πεδία της ανθρώπινης αναζήτησης. Είναι αυτοί οι Άγιοι που δρουν όσο κανένα άλλο πνευματικό ον αυτής της γωνιάς του Σύμπαντος για να αλλάξουν τον άνθρωπο και την κοινωνία με τη λογοτεχνική τους αφήγηση. Μαζί τους είναι και οι ερωτευμένοι, που έχουν οριστικά αποσπαστεί από ό,τι καθηλώνει τη θέωση του ανθρώπου, που τα απλά λόγια τους αποπνέουν το ξεχείλισμα του ιερού έρωτα, του απόλυτου και καθολικού πάθους για ζωή. Στο ίδιο ρεύμα και όσοι αγαπούν τον άνθρωπο, αυτοί που η άγια αγάπη γίνεται τρόπος ζωής και κατακτούν το νόημα της ζωής μέσω από έναν αγώνα διαρκούς κοινωνικής προσφοράς και που ο αλτρουισμός τους είναι η οριστική υπέρβαση κάθε εγωιστικού ίχνους.

Πότε μπορούμε να γίνουμε όλοι εκφραστές αυτής της λογοτεχνικής γλώσσας; Όταν ο άνθρωπος εξανθρωπιστεί, όταν η κοινωνία απηχεί πρωτίστως τη συναδέλφωση των ανθρώπων, όταν όλες οι συλλογικότητές μας ανάγουν και προάγουν το «εγώ» στο «εμείς». Τότε όλες αυτός ο ψυχικός και πνευματικός κόσμος θα έχει κατακτήσει μια άλλη γλώσσα, μια γλώσσα που θα δίνει στον άνθρωπο τη γεύση της πληρότητας της ζωής, θα έχει κατακτήσει την αχαρτογράφητη μέχρι τώρα χώρα της λογοτεχνικής γλώσσας και θα την έχει κάνει τη μοναδική του γλώσσα. Τότε θα βιώνουμε αυτό που στη σημερινή γλώσσα μας λέγεται παράδεισος και μέχρι τότε δεν μπορούμε όχι μόνο να τον ψηλαφίσουμε αλλά και ούτε να τον φανταστούμε.

Γιατί το να τον φανταστούμε πρέπει πρώτα να κατακτήσουμε τη γλώσσα, το μονοπάτι που σε βγάζει προς τα εκεί, να μιλήσουμε και να μιλάμε τη λογοτεχνική γλώσσα. Γιατί πρέπει να φτιάξουμε ο καθένας μας αυτό το μονοπάτι περπατώντας, βιώνοντάς το, όπως το είχε προσδιορίσει ο Τολστόι: «Καθένας έρχεται από το δικό του δρόμο στην αλήθεια, αλλά εγώ ένα έχω να πω: αυτό το οποίο γράφω δεν είναι μόνο λέξεις, αλλά ζω σύμφωνα με αυτό, μέσα εκεί είναι η ευτυχία μου και μ’ αυτό πρόκειται να πεθάνω».

 

«Τη δύναμη της ευαισθησίας μας και της νοημοσύνης μας, δεν μπορούμε να την αναπτύξουμε παρά μόνο μέσα μας, στα κατάβαθα της πνευματικής μας ζωής».

Μαρσέλ Προυστ, Διαβάζοντας

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

γλυπτά του Παρθενώνα
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενδέχεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα το 2025
Σύμφωνα με τον Economist τόσο το Βρετανικό Μουσείο όσο και η βρετανική κυβέρνηση φαίνονται έτοιμοι για συμφωνία με την Ελλάδα για τα Γλυπτά του...
Τα Γλυπτά του Παρθενώνα ενδέχεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα το 2025
dieuthintes_1.jpg
Δυτική Αττική: Πειθαρχικά αντί μονιμοποιήσεων – Καταγγελία για αυταρχικές πρακτικές
Πειθαρχικά αντί για μονιμοποιήσεις στη Δυτική Αττική - Καταγγελίες για αυταρχικές πρακτικές
Δυτική Αττική: Πειθαρχικά αντί μονιμοποιήσεων – Καταγγελία για αυταρχικές πρακτικές
myschool_b2_0.jpg
Σχολεία: Οι γονείς μαθητών ΣΤ' Δημοτικού πρέπει να επικαιροποιήσουν τη Διεύθυνση κατοικίας για την εγγραφή στα Γυμνάσια - Οδηγίες
Πώς θα γίνει η επικαιροποίηση του πληροφοριακού συστήματος myschool έως τις 2 Δεκεμβρίου, ως προς τις διευθύνσεις μονίμου κατοικίας όλων των...
Σχολεία: Οι γονείς μαθητών ΣΤ' Δημοτικού πρέπει να επικαιροποιήσουν τη Διεύθυνση κατοικίας για την εγγραφή στα Γυμνάσια - Οδηγίες
Σχολική αίθουσα
Καταγγελία εκπαιδευτικών για αυθαιρεσίες στο ΠΥΣΠΕ Β΄ Αθήνας: «Παραβίαση διαδικασιών και απαξίωση»
Καταγγελία για τους χειρισμούς του ΠΥΣΠΕ Β΄ Αθήνας - Αυθαίρετες ενέργειες και παράβαση διαδικασιών
Καταγγελία εκπαιδευτικών για αυθαιρεσίες στο ΠΥΣΠΕ Β΄ Αθήνας: «Παραβίαση διαδικασιών και απαξίωση»