Alfavita Newsroom Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών συντονίζει το κοινοτικό Ερευνητικό Πρόγραμμα «SafeSpace», το οποίο θα υλοποιηθεί από συνολικά οκτώ φορείς από πέντε ευρωπαϊκά κράτη (Ελλάδα, Βέλγιο, Γαλλία, Ισπανία, Τσεχία), με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου «Ορίζοντας 2020». Η υλοποίηση του Προγράμματος έχει διάρκεια τριών ετών, με έναρξη τον Ιανουάριο του 2020.
Το επιστημονικό πεδίο του προγράμματος SafeSpace είναι ο Διαστημικός Καιρός. Ο όρος αυτός αναφέρεται σε έντονες διαταραχές του διαστημικού περιβάλλοντος και της ανώτερης ατμόσφαιρας της Γης, οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν βλάβες σε τεχνολογικές υποδομές και εξοπλισμό στο διάστημα, αλλά και στην επιφάνεια της Γης. Οι διαταραχές αυτές προκαλούνται από ηλιακές εκρήξεις που διαδίδονται στο διαπλανητικό διάστημα και επιδρούν στο μαγνητικό πεδίο της Γης, επιφέροντας την ανάπτυξη ηλεκτρομαγνητικών ταλαντώσεων και τη γένεση ηλεκτρονίων εξαιρετικά υψηλής ενέργειας, που αποτελούν τις ζώνες ακτινοβολίας Van Allen. Τα ηλεκτρόνια αυτά είναι ικανά να προκαλέσουν βλάβες σε ηλεκτρονικά συστήματα δορυφόρων που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη. Η πολυπλοκότητα της αλυσίδας αλληλεπιδράσεων στο πολύπλοκο συζευγμένο σύστημα Ήλιου-Γης κάνει ιδιαίτερα δύσκολη την πλήρη κατανόηση και πρόγνωση της εξέλιξής του.
Σκοπός του προγράμματος SafeSpace είναι η προαγωγή της επιστημονικής γνώσης της φυσικής των ζωνών Van Allen και η ακριβής μοντελοποίηση αυτής. Ειδικότερα, το Πρόγραμμα θα δημιουργήσει ένα σύγχρονο και ακριβές μοντέλο της δυναμικής των ζωνών Van Allen ώστε να βελτιωθούν οι δυνατοτήτες πρόγνωσης του διαστημικού καιρού σε χρονικό ορίζοντα έως και 4 ημερών – κάτι που θα αποτελέσει δραστική πρόοδο συγκριτικά με τις τρέχουσες προγνωστικές δυνατότητες που περιορίζονται σε λίγες μόνον ώρες.
Το κυριότερο παραδοτέο του Προγράμματος είναι μια καινοτόμος Υπηρεσία Διαστημικής Ασφάλεια για την έγκυρη και έγκαιρη προειδοποίηση δυσμενών συνθηκών διαστημικού καιρού, το οποίο θα σχεδιαστεί με γνώμονα τις απαιτήσεις της διαστημικής βιομηχανίας και θα παρέχει δείκτες επικινδυνότητας της σωματιδιακής ακτινοβολίας που απειλεί διαστημικές υποδομές. Οι δείκτες θα είναι δημόσια διαθέσιμοι και θα ενημερώνονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο. Η Υπηρεσία αυτή θα συμβάλλει στην ενίσχυση της ασφάλειας των παγκόσμιων διαστημικών πόρων, και θα συντελέσει στην εξοικονόμηση αρκετών δισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως ανά δεκαετία.
Για τη δημιουργία της Υπηρεσίας θα αξιοποιηθεί η συνέργεια πέντε εδραιωμένων υπολογιστικών μοντέλων που καλύπτουν διακριτά και συμπληρωματικά όλα τα επιμέρους στάδια της αλυσίδας διαταραχών και αλληλεπιδράσεων, ξεκινώντας από τον Ήλιο, διατρέχοντας τον διαπλανητικό χώρο και φτάνοντας μέχρι την εσώτερη γήινη μαγνητόσφαιρα. Επιπλέον, θα αξιοποιηθούν νέες βάσεις δεδομένων καθώς και νέες μέθοδοι ανάλυσης, όπως για παράδειγμα εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Η σύζευξη των παραπάνω θα οδηγήσει σε μια ολιστική προσέγγιση για την πρόβλεψη των μεταβολών της εξώτερης ζώνης Van Allen, δίνοντας στους χειριστές τηλεπικοινωνιακών δορυφόρων, δορυφορικών συστημάτων και άλλων δομών σε τροχιά γύρω από τη Γη, που χρησιμοποιούνται καθημερινά από δισεκατομμύρια ανθρώπους, τον απαραίτητο χρόνο ώστε να αντιμετωπίσουν πιθανές αρνητικές επιπτώσεις.
Στο πρόγραμμα SafeSpace συμμετέχουν εκπαιδευτικά και ερευνητικά ιδρύματα υψηλού κύρους με κορυφαίους επιστήμονες, όπως για παράδειγμα ο Καθηγητής Stefaan Poedts του Πανεπιστημίου της Λουβαίνης, καθώς και εξειδικευμένες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του διαστήματος. Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών συντονίζει το Πρόγραμμα SafeSpace, με Επιστημονικό Υπεύθυνο τον Καθηγητή κ. Ιωάννη Α. Δαγκλή.
Στοιχεία επικοινωνίας: Καθηγητής Ιωάννης Α. Δαγκλής
Συντονιστής και Επιστημονικός Υπεύθυνος του Προγράμματος SafeSpace.
Καθηγητής Διαστημικής Φυσικής
Τμήμα Φυσικής, Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πανεπιστημιούπολη Ζωγράφου
e-mail: [email protected]
Τηλ.: +210 727 6857
Φορείς υλοποίησης:
- Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Ελλάδα (Συντονιστής)
- Office National d’Etudes et de Recherches Aérospatiales (ONERA), Γαλλία
- Katholieke Universiteit Leuven (KULeuven), Βέλγιο
- Institute for Atmospheric Physics (IAP), Τσεχία
- Institut royal d'Aéronomie Spatiale de Belgique (IASB), Βέλγιο
- Thales Alenia Space España (TAS-E), Ισπανία
- Centre National de la Recherche Scientifique (CNRS), Γαλλία
- Sandberg & Co (SPARC), Ελλάδα
Ομάδα Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών:
- Καθ. Ιωάννης Α. Δαγκλής
- Δρ Γεώργιος Μπαλάσης
- Δρ Χρήστος Κατσαβριάς
- Δρ Όμηρος Γιαννακής
- Δρ Μαρίνα Γεωργίου
- Δρ Ελευθερία Μητσάκου
- Δρ Φιόρη-Αναστασία Μεταλληνού
- Αδαμαντία-Ζωή Μπούτση, M.Sc
- Αφροδίτη Νάση, M.Sc
- Κωνσταντίνα Μουτσουρούφη, M.Sc
Σύνδεσμοι:
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή: https://ec.europa.eu/
- Ορίζοντας 2020: https://ec.europa.eu/programmes/horizon2020/
- Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών: https://www.uoa.gr/
- Τμήμα Φυσικής ΕΚΠΑ: http://www.phys.uoa.gr/
- Ομάδα Διαστημικής Φυσικής: http://www.space.phys.uoa.gr/
- SafeSpace: http://www.space.phys.uoa.gr/safespace.html
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
