Νίκος Μάστορας Του Νίκου Μάστορα
Για μια ακόμα χρονιά η Ελλάδα, πληρώνει τον ΟΟΣΑ για τη διεξαγωγή του προγράμματος PISA. Oλες τις προηγούμενες χρονιές τα αποτελέσματα πιστοποίησαν διεθνώς ότι οι Ελληνες μαθητές έχουν πολύ κακές επιδόσεις στα 3 γνωστικά αντικείμενα που εξετάζει ο διαγωνισμός.
Εφέτος, η χώρα μας θα καταβάλει ποσό 70.898,00 ευρώ, ως αναλογούσα για την Ελλάδα εισφορά στο πρόγραμμα PISA (Programme for International Student Assessment) του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) για το έτος 2020, σύμφωνα με απόφαση που υπέγραψε χθες η γγ του υπουργείου Παιδείας κ.Αναστασία Γκίκα.
Στα αποτελέσματα του PISA 2018 (ανακοινωθηκαν το 2019) οι επιδόσεις των Ελλήνων μαθητών τοποθετούν τη χώρα στην 4η θέση απο το τέλος, επί συνόλου 37 κρατών που εξετάζει η έρευνα. Ωστόσο από την έρευνα προκύπτουν κι άλλα εντυπωσιακά στοιχεία, όπως ότι το bullying στα ελληνικά σχολεία είναι συχνότερο απο τον μ.ο των χωρών ΟΟΣΑ και ότι το ευνοϊκό κοινωνικο-οικονομικό περιβάλλον οδηγεί σε καλύτερες επιδόσεις των παιδιών...
«Δεν συντρέχει κανένας λόγος να επικεντρωθούμε στη βελτίωση της χώρας μας στην κατάταξη υπό την έννοια πως κάτι τέτοιο δεν πρέπει να γίνει αυτοσκοπός. Το κύριο ζητούμενο είναι να εκμεταλλευτούμε το PISA ως εργαλείο για να πετύχουμε μια δίκαιη και ισότιμη εκπαίδευση. Δηλαδή μια εκπαίδευση που θα δίνει τη δυνατότητα στους μειονεκτούντες μαθητές να κατακτήσουν υψηλά επίπεδα γνώσεων και δεξιοτήτων. Τα παραδείγματα των άλλων χωρών μπορούν να μας βοηθήσουν ως προς αυτόν τον στόχο» είπε (τότε) στο ΑΠΕ ΜΠΕ η εθνική συντονίστρια του PISA για την Ελλάδα, καθηγήτρια στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο Χρύσα Σοφιανοπούλου.
Οχι από την ΟΛΜΕ
Πάντως η ΟΛΜΕ έχει ζητήσει από το 2015 να σταματήσει η συμμετοχή της χώρας στο διαγωνισμό αυτόν, επειδή «πρόκειται για ένα διαγωνισμό, που είναι κομμένος στα μέτρα του ΟΟΣΑ, υπηρετεί τις αρχές του και μας έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστός λόγω της γνωστής “εργαλειοθήκης” του, η οποία επιβάλλει πολιτικές άγριας λιτότητας και περικοπών στα κοινωνικά αγαθά, στο όνομα της ανταγωνιστικότητας». Και επέκρινε τον ΟΟΣΑ, αναφέροντας ότι «με μια εκπαιδευτική λογική που θυμίζει σε μεγάλο βαθμό την αντίστοιχη μέτρηση της ανταγωνιστικότητας στο πεδίο της οικονομίας, ο ΟΟΣΑ δημιουργεί ακατάπαυστα αξιολογικές ιεραρχίες εκπαιδευτικών συστημάτων, με μια σοβαροφανή και επιστημονικοφανή μεθοδολογία, που «νομιμοποιεί» μέσω ενός ανταγωνιστικού αγοραίου και εξετασιοκεντρικού προτύπου εκπαίδευσης, την κατηγοριοποίηση και την ταξική διαφοροποίηση των σχολείων. Ο διαγωνισμός αυτός επιβραβεύει μόνο δεξιότητες σε μερικά πεδία.
Εντούτοις η Ελλάδα δηλαδή συνεχίζει, χρόνια τώρα, να πληρώνει για να πιστοποιήσει τη διεθνή αποτυχία των μαθητών μας. Σύμφωνα με τον πανεπιστημιακό Γιώργο Μαυρογιώργο το ερώτημα αν αξίζει να πληρώνει κανείς για αυτό, έχει ξανατεθεί:
"Σε κείμενο απάντησης του Υπουργού Παιδείας, του Αρ. Μπαλτά (Έγγραφο 50983/Φ1/27-3-2015), σε ερώτηση (με αριθμό 553/6-3-2015) του βουλευτή Μαυρωτά (βλ., πιο κάτω), αν και δεν αναφέρεται σε ετήσια βάση, διαβάζουμε:
«Αναφορικά με το κόστος του Προγράμματος PISA σας κάνουμε γνωστό ότι αρχικά το κάλυπτε το Υπουργείο Συντονισμού. Το 2010 με έγγραφο του Υπουργείου Οικονομικών, ανακοινώθηκε η πρόθεση του Υπουργείου να διακόψει το κόστος των Προγραμμάτων του ΟΟΣΑ. Το Υπουργείο Παιδείας, κρίνοντας το πρόγραμμα PISA και κατ’ επέκταση την έρευνα του προγράμματος ως εξαιρετικά σημαντικά, ανέλαβε την κάλυψη του κόστους του προγράμματος PISA (δηλαδή την ετήσια εισφορά της χώρας μας στο Πρόγραμμα PISA που ανέρχεται στο ποσόν των 76.000€ περίπου, με ετήσια αναπροσαρμογή).
Το Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων καλύπτει ακόμη το κόστος συμμετοχής των εκπροσώπων της χώρας μας στο εν λόγω Πρόγραμμα που ανέρχεται σε ετήσια βάση περίπου στις 6.000€. Ως εκ τούτου το ετήσιο κόστος συμμετοχής στο Πρόγραμμα πέραν του κόστους διεξαγωγής της έρευνας ανέρχεται σε περίπου 82.000€. Το προαναφερθέν κόστος προβλέπεται κάθε χρόνο στον προϋπολογισμό της Κεντρικής Υπηρεσίας του ΥΠΟΠΑΙΘ και καλύπτεται χωρίς καθυστερήσεις. Ίδια πρόβλεψη έχει γίνει και για το έτος 2015.
Επιπροσθέτως, πέραν των ετήσιων δαπανών του εν λόγω Προγράμματος κατά το έτος διεξαγωγής της έρευνας (κάθε τρία χρόνια) προκύπτουν επιπλέον δαπάνες της τάξεως των 20.000 έως 25.000€ που μπορεί να αφορούν επιμορφώσεις εκπαιδευτικών συντονιστών ομάδων των σχολείων, αποστολή υλικού στα συμμετέχοντα σχολεία, αμοιβή διορθωτών κλπ.».
Στην περίπτωση της Ελλάδας, η εικοσαετής συμμετοχή της χώρας στο ΟΟΣΑ/PISA (1997-2017) παρουσιάζει ειδικό ενδιαφέρον. Αυτή αποκτάει τα προσδιοριστικά στοιχεία μιας τυφλής, άκριτης και άνευ όρων προσήλωσης στους σχεδιασμούς του ΟΟΣΑ/PISA, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη: (1) η άκαρπη και «παθητική» εικοσαετής αδιάλειπτη συμμετοχή της χώρας στο εγχείρημα (1997-2017), (2) η σταθερή κατάταξη της χώρας στην ομάδα των χωρών-«ουραγών», και (3) η μεγάλη οικονομική και ανθρωπιστική κρίση που έπληξε τη χώρα, σε καθεστώς «μη βιώσιμου χρέους». Όταν οι δυσμενείς επιπτώσεις των μνημονιακών πολιτικών έχουν πλήξει ανεπανόρθωτα την ίδια την εκπαιδευτική διαδικασία, η επανειλημμένη επίσκεψη-εισβολή του ΟΟΣΑ/PISA στα σχολεία της χώρας, το 2009, 2012 και 2015, είναι προφανές ότι είχαν τα χαρακτηριστικά ιδιότυπης κοινωνικής αναλγησίας, ως εάν το PISA να μην επηρεάζεται από τις κρατούσες υλικές και κοινωνικές συνθήκες.
Με άλλα λόγια, η Ελλάδα πληρώνει, για να «αγοράσει» την πιστοποίηση της «τελευταίας» θέσης στην παγκόσμια κατάταξη των εκπαιδευτικών επιδόσεων, εν μέσω πολύ δυσμενών οικονομικών συνθηκών. Θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε, μάλιστα, ότι η πολιτική επιλογή για συνέχιση της συμμετοχής της χώρας στο PISA, ακόμα και σε περιόδους σοβαρής ανθρωπιστικής κρίσης (2009-2018), προσδίδει κύρος και αξιοπιστία στο εγχείρημα PISA, καθώς υπογραμμίζεται συμβολικά ότι η σχετική δραστηριότητα είναι «αλεξίσφαιρη» και ανεπηρέαστη από την κρίση! Είναι προφανές, όμως, ότι τα όποια εξεταστικά εργαλεία σχεδιάζονται με προδιαγραφές παγκόσμιας τυποποιημένης εφαρμογής δεν μπορεί να είναι αλεξίσφαιρα στις ειδικές δυσμενείς ανθρωπιστικές συνθήκες"
Τι είναι το PISA
Το Διεθνές Πρόγραμμα PISA για την Αξιολόγηση των Μαθητών (Programme for International Student Assessment) είναι μία Εκπαιδευτική Έρευνα που διεξάγεται κάθε τρία χρόνια (από το 2000 έως σήμερα) και που υλοποιείται από διεθνή ερευνητικά ιδρύματα (PISA Consortium) υπό την οργάνωση της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης του ΟΟΣΑ (Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη) και τη συνεργασία των συμμετεχουσών στην Έρευνα χωρών.
Κύριος στόχος του Προγράμματος PISA είναι η αξιολόγηση του εύρους των γνώσεων και των δεξιοτήτων των μαθητών που βρίσκονται στο τέλος της Υποχρεωτικής τους Εκπαίδευσης, βάσει των οποίων διαμορφώνεται, σε σημαντικό βαθμό, η ουσιαστική και ισότιμη συμμετοχή τους στις σύγχρονα δομημένες κοινωνίες. Εκκινώντας, επομένως, από ένα κοινά καθορισμένο και διεθνώς αποδεκτό πλαισίο εργασίας, το Πρόγραμμα PISA συλλέγει πληροφορίες για τις επιδόσεις των 15χρονων συμμετεχόντων μαθητών και, την ίδια στιγμή, ανιχνεύει όψεις και δυνατότητες της αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών συστημάτων των χωρών που λαμβάνουν μέρος στην αξιολόγηση. Κάθε συμμετέχουσα χώρα έχει, λοιπόν, τη δυνατότητα να αντλεί μέσω του Προγράμματος αυτού χρήσιμα στοιχεία για το εκπαιδευτικό της σύστημα, κατορθώνει να κατανοεί τα θετικά στοιχεία και τις αδυναμίες του εκπαιδευτικού της σχεδιασμού και, εντέλει, ανατροφοδοτείται σχετικά με το βαθμό αποτελεσματικότητας του εκπαιδευτικού της έργου ανακαλύπτοντας ταυτόχρονα τις πρακτικές Εκπαίδευσης και Αγωγής των άλλων συμμετεχουσών χωρών.
Η εφετινή αναβολή
Εφέτος, λόγω της Κ.Υ.Α. για αναστολή λειτουργίας όλων των εκπαιδευτικών δομών της χώρας για το χρονικό διάστημα από 11.3.2020 έως και 24.3.2020, η διεξαγωγή του Τεστ PISA στα σχολεία, εκ των πραγμάτων, ανεστάλη. Η 8η Έρευνα PISA, με εστίαση στα Μαθηματικά, σχεδιάζεται να διεξαχθεί την άνοιξη του 2021. Φορέας υλοποίησης του PISA 2021 στην Ελλάδα είναι το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).
Τι αξιολογεί το PISA
- Αξιολογεί τη βασική κατανομή των γνωστικών ικανοτήτων και των δεξιοτήτων των συμμετεχόντων (αλλά και των αντιπροσωπευόμενων από αυτούς) μαθητών.
- Μας δείχνει σε ποιο βαθμό οι ικανότητες και οι δεξιότητες των μαθητών (στο γνωστικό πεδίο, αλλά και στην κριτική αντιμετώπιση των ζητημάτων που κατά καιρούς ανακύπτουν) σχετίζονται με τις δημογραφικές, τις κοινωνικές, τις οικονομικές και -βεβαίως- τις εκπαιδευτικές μεταβλητές.
- Αποκαλύπτει όψεις των αλλαγών στις μαθητικές επιδόσεις, αλλά και τη συνάφεια μεταξύ επιπέδου των μαθητών και των διαφορετικών τύπων ή μεταβλητών του μαθησιακού περιβάλλοντός τους.
- Αποτιμά πόσο καλά προετοιμασμένοι είναι οι μαθητές, προκειμένου να αντιμετωπίζουν ζητήματα της καθημερινής τους ζωής.
- Αποκαλύπτει το βαθμό, κατά τον οποίο μπορούν οι 15χρονοι μαθητές να συμμετέχουν με πληρότητα και ισοτιμία στην πολιτική, πολιτιστική και κοινωνική ζωή του τόπου τους.
- Συλλέγει, επίσης, πληροφορίες για τα εκπαιδευτικά συστήματα των συμμετεχουσών χωρών, ώστε να διερευνηθούν οι πλείστοι εκείνοι παράγοντες που επιδρούν καταλυτικά στη συνολική εικόνα των μαθητικών επιδόσεων (οικογένεια, ευρύτερο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον κ.ά), αλλά και να αναζητηθούν πρακτικές αντιμετώπισης των πιθανών εκπαιδευτικών ελλειμμάτων από πλευράς συμμετεχουσών χωρών
Τα αποτελέσματα του 2018
Και το 2018 οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες πήραν "κάτω από τη βάση" και στα τρία γνωστικά αντικείμενα. Ανάμεσα στις 78 χώρες/περιοχές που συμμετείχαν (77 στην κατανόηση κειμένου) κατατάγησαν 42οι στην κατανόηση κειμένου (πέτυχαν μέσο όρο 457 μονάδες), 44οι στα μαθηματικά (451 μονάδες) και 44οι στις φυσικές επιστήμες (452 μονάδες). Όπως συνέβη και τις προηγούμενες φορές, και στα τρία γνωστικά αντικείμενα οι Έλληνες μαθητές και μαθήτριες υπολείπονται πολύ του μέσου όρου των μαθητών των χωρών του ΟΟΣΑ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
