Το πολυσυζητημένο θέμα της Τράπεζας Θεμάτων σχετικά με την επαναφορά της και την οριστική καθιέρωσή της βρίσκεται για άλλη μια φορά στο προσκήνιο της επικαιρότητας. Χαρακτηριστική είναι η δυσαρέσκεια της πλειονότητας εκπαιδευτικών, μαθητών και γονέων και οι πρώτες αντιδράσεις γίνονται αισθητές εντός και εκτός του σχολικού χώρου. Η εφαρμογή του θεσμού αυτού επιβάλλεται να κριθεί καταδικαστέα γιατί απλούστατα εδράζεται στις ακόλουθες αντιφάσεις.
Η πρώτη αντίφαση σχετίζεται με τη λανθασμένη επιλογή του χρονικού σημείου και της εποχής κατά την οποία αποφασίστηκε η εφαρμογή της. Μια εποχή γενικευμένης κρίσης λόγω της πρόσφατης συνθήκης του εγκλεισμού και της επικείμενης αβεβαιότητας που ενδεχομένως προκαλεί η εξέλιξη του ιού και οι μελλοντικές επιπτώσεις της πανδημίας. Ο νέος, λοιπόν, πόσο μάλλον ο έφηβος, μέσα σε αυτό το επισφαλές περιβάλλον έχει ανάγκη από συναισθηματική και ψυχολογική υποστήριξη και όχι από αιφνίδιες αλλαγές και «εξωραϊσμένες» εκπαιδευτικές τροποποιήσεις που προξενούν πανικό και τον επιφορτίζουν με καταλυτικό άγχος και ψυχοφθόρο φόβο.
Η δεύτερη αντίφαση αφορά το υποτιθέμενο εγχείρημα για έμφαση στην ποιότητα της εκπαίδευσης. Επιζητούμε όλοι σε ένα θεωρητικό επίπεδο ποιοτική εκπαίδευση, ενώ στην πράξη οδηγούμαστε στην ποσοτικοποίηση αυτής μέσα από την καθιέρωση μιας δεξαμενής άντλησης αμέτρητων κειμένων ή ασκήσεων σε μια εποχή μάλιστα όπου οι κρουνοί πληροφοριών είναι αμέτρητοι και κάτι τέτοιο είναι περιττό. Το αποτέλεσμα, επομένως, είναι να ωθούνται οι εκπαιδευτικοί από την μια σε συνεχή ανάθεση εργασιών στους μαθητές και την εμπορευματοποίηση της γνώσης και οι μαθητές από την άλλη σε ένα άσκοπο και αέναο κυνήγι της ύλης, φαινόμενα τα οποία αποδυναμώνουν την κρίση αλλά και τη διάθεσή τους για προσοχή και μάθηση.
Μια άλλη αντίφαση πολύ σημαντική, είναι πως ενώ επιδιώκουμε και στοχεύουμε σε μια πιο ελεύθερη εκπαίδευση με δυνατότητες αυτενέργειας, αυτοβουλίας και ελεύθερων επιλογών στον τρόπο και στο θεματικό υλικό, την ίδια στιγμή εν έτει 2021 επιβάλλεται στον μαθητή ένα ομοιόμορφο διδακτικό πρότυπο. Παράλληλα, αφαιρείται από τον δάσκαλο το δικαίωμα του εξατομικευμένου τρόπου διδασκαλίας, αφού απουσιάζουν οι προσωπικές πινελιές. Έτσι, εγκλωβιζόμαστε σε μια τυποποιημένη και ομοιόμορφη διδασκαλία που παράγει τυποποιημένα και ομοιόμορφα μυαλά αναπαράγοντας το εκπαιδευτικό αδιέξοδο.
Και η τελευταία αντίφαση έχει ηθική βάση. Ενώ φωνασκούμε για δίκαιη και ισότιμη εκπαίδευση προκαλούμε μια άδικη και άνιση αναμέτρηση. Κι αυτό γιατί δεν έχουν όλοι οι μαθητές τις ίδιες ευκαιρίες αφού, όπως γνωρίζουμε η ίδια η ζωή γεννά τις ανισότητες, τις οικονομικές αδυναμίες, τα κατώτερα κοινωνικά στρώματα που δεν έχουν την ευκαιρία επιπρόσθετης εκπαιδευτικής βοήθειας και άρα δεν θα μπορέσουν να επιδοθούν στον ίδιο αγώνα δρόμου, στο ίδιο κυνήγι της ύλης εξαντλώντας αμέτρητα θέματα ώστε να είναι το ίδιο προετοιμασμένοι. Επομένως, δεν αποτελεί αδικία αυτή η άνιση προετοιμασία;
Με δεδομένες τις παραπάνω αντιφάσεις θα ήταν προτιμότερο κάθε νέα τροποποίηση να είναι ποιοτική και να εστιάζει σε πιο βαθιά προβλήματα που αφορούν τον ουσιαστικό τρόπο σκέψης των μαθητών και τον ψυχισμό των νέων. Ας τροφοδοτήσουμε τη σκέψη μέσα από τη δράση, ας δώσουμε έμπνευση στους μαθητές, ας τους εφοδιάσουμε συναισθηματικά και όχι μόνο γνωστικά, γιατί η διδασκαλία δεν είναι η διανομή όγκου ύλης και η μάθηση δεν είναι συνώνυμο της αποστήθισης άχρηστων δεδομένων ή της μηχανιστικής απόδοσης περιττών γνώσεων, αλλά η κατανόηση του κόσμου γύρω μας.
Μήπως οι αρμόδιοι να το ξανασκεφτούν;
Μαρία Δ. Πετροπούλου: Φιλόλογος, συγγραφέας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 3/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη