Πανεπιστήμιο Αιγαίου για ν/σ Κεραμέως: Υπονομεύει την αξία του Πτυχίου-Δημιουργεί ένα αυταρχικό μοντέλο διοίκησης

Την Κυριακή 29/5 τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση το σχέδιο νόμου του ΥΠΑΙΘ με τίτλο «Νέοι Ορίζοντες στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα: Ενίσχυση της ποιότητας, της λειτουργικότητας και της σύνδεσης των ΑΕΙ με την κοινωνία και λοιπές διατάξεις». Κατά την προσφιλή μέθοδο των κυβερνήσεων, το νομοσχέδιο 408 σελίδων και 345 άρθρων κατατέθηκε στην έναρξη της εξεταστικής περιόδου και λίγο πριν τη λήξη του εαρινού εξαμήνου, με τη λεγόμενη διαβούλευση να διαρκεί μόλις 14 μέρες!

Το Κεντρικό Συμβούλιο του Συλλόγου ΔΕΠ κατά τη συνεδρίασή του την Δευτέρα 6 Ιουνίου, με μεγάλη συμμετοχή των μελών του, συζήτησε διεξοδικά πάνω στο νέο νομοσχέδιο. Στη συνεδρίαση προσκλήθηκαν τα Διοικητικά Συμβούλια των Διοικητικών, ΕΕΔΙΠ και ΕΤΕΠ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Από τη συζήτηση αναδείχτηκε η κοινή απαίτηση για τη μη κατάθεσή του και η ανάγκη για την ανάληψη συντονισμένης δράσης του συνόλου της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Αναλυτικά:

Το Νομοσχέδιο (ΝΣ) που παρουσιάσθηκε επιχειρεί να συγκεντρώσει σε ενιαίο πλαίσιο την προηγούμενη νομοθεσία, ενσωματώνοντας και νέες ρυθμίσεις, με στόχο τη θωράκιση και ενίσχυση της επιχειρηματικής λειτουργίας των πανεπιστημίων σε όλα τα επίπεδα, από τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που θα προσφέρει μέχρι τη διοίκηση και τη λειτουργία του.

Δημιουργεί ένα αυταρχικό, συγκεντρωτικό και αδιαφανές μοντέλο διοίκησης μέσω της θεσμοθέτησης ενός Συμβουλίου Διοίκησης (ΣΔ) που έχει υπερεξουσίες: ψηφίζει και παύει πρύτανη, επιλέγει και παύει Κοσμήτορα και Αντιπρυτάνεις, έχει τον αποκλειστικό οικονομικό και διοικητικό έλεγχο του ιδρύματος, ταυτόχρονα έχει έλεγχο επί των εκλογών μελών ΔΕΠ και συγκεκριμένα τον έλεγχο των μητρώων των γνωστικών αντικειμένων, τον έλεγχο των μητρώων των εσωτερικών και εξωτερικών εκλεκτόρων, τα οποία δύναται να αναπέμψει, όπως επίσης τον έλεγχο της νομιμότητας των διαδικασιών εκλογής και εξέλιξης των μελών ΔΕΠ. Η Σύγκλητος αποδυναμώνεται και περιορίζεται αμιγώς σε κάποια ακαδημαϊκά ζητήματα.

Υπονομεύει την αξία του πτυχίου μέσα από τη δημιουργία μιας πανσπερμίας νέων προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου που λειτουργούν προσθετικά στο πρόγραμμα σπουδών ενός Τμήματος (βλ. προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης, προγράμματα σπουδών σύντομης διάρκειας, πιστοποιητικά ψηφιακών δεξιοτήτων), παράγοντας έτσι πτυχιούχους «πολλών ταχυτήτων» και δημιουργώντας έναν ανταγωνισμό μεταξύ των φοιτητών/τριών που θα επιδοθούν σε ένα ατελείωτο κυνήγι προσόντων και πιστοποιητικών.

Επιπλέον η αξία των πτυχίων των ελληνικών δημόσιων πανεπιστημίων υπονομεύεται με την πλήρη αναγνώριση των πτυχίων της αλλοδαπής στο ΔΟΑΤΑΠ με εξίσωση των τριετών σπουδών στο εξωτερικό με τις τετραετείς στην Ελλάδα.
Η δημιουργία διπλών προγραμμάτων σπουδών πρώτου κύκλου ενέχει τον κίνδυνο ρευστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών του δεύτερου γνωστικού αντικειμένου και δημιουργεί ερωτηματικά αναφορικά με τα επαγγελματικά δικαιώματα των πτυχιούχων. 

Διευρύνει την εμπορευματοποίηση μέσα από την πλήρη απελευθέρωση των διδάκτρων στα μεταπτυχιακά, τη δημιουργία ξενόγλωσσων προπτυχιακών και μεταπτυχιακών με δίδακτρα, τη δημιουργία μεταπτυχιακών προγραμμάτων που λειτουργούν εξ ολοκλήρου από απόσταση, τη δημιουργία επαγγελματικών μεταπτυχιακών που χρηματοδοτούνται αποκλειστικά από τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και απευθύνονται αποκλειστικά σε εργαζόμενους/ες.

Επιπλέον θεσμοθετεί αγοραία κριτήρια για την εκλογή και εξέλιξη μελών ΔΕΠ: στα τυπικά προσόντα εκλογής ως μέλος ΔΕΠ στα κριτήρια πλέον συμπεριλαμβάνονται επίσημα η ίδρυση τεχνοβλαστών (spin offs) και η συμμετοχή του υποψηφίου ως μέλους ή μετόχου σε spin off εταιρεία, όπως, επίσης, η προσέλκυση ερευνητικών χρηματοδοτήσεων.
Οδηγεί εκ των πραγμάτων στην επιβολή διδάκτρων σε όλα τα μεταπτυχιακά, δηλαδή στην κατάργηση των δωρεάν μεταπτυχιακών, από τη στιγμή που η διδασκαλία σε προγράμματα σπουδών 2ου κύκλου είναι πέραν των ελάχιστων υποχρεώσεων (κατ' ελάχιστον 6ώρες διδασκαλία αποκλειστικά στο προπτυχιακό πρόγραμμα).

Επεκτείνει περαιτέρω τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης και τον κατακερματισμό των εργασιακών σχέσεων των διδασκόντων/ουσών με διαφορετικές συμβάσεις εργασίας (συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου ή συμβάσεις ανάθεσης έργου), με χρηματοδότηση από εγχώρια ή διεθνή προγράμματα και ύψος αμοιβής που μπορεί να καθορίζεται από τη Συνέλευση του Τμήματος, και με τη μονιμότητα να περιορίζεται στα μέλη ΔΕΠ, με την κατάργηση της δυνατότητας μονιμοποίησης των επίκουρων καθηγητών/τριών δημιουργώντας έτσι σε μια μεγάλη μερίδα πανεπιστημιακών εργασιακή ανασφάλεια και σχέσεις εξάρτησης από μέλη ΔΕΠ σε μόνιμες βαθμίδες.

Επιτείνει τον αυταρχισμό μέσα στα πανεπιστήμια εδραιώνοντας τα πειθαρχικά των φοιτητών/τριών και τις διαγραφές τους, θεσμοθετώντας πειθαρχικά μελών ΔΕΠ με παραπτώματα, όπως η «παρακώλυση του έργου και η διατάραξη της ομαλής λειτουργίας των οργάνων του ιδρύματος» ή όταν οι ενέργειές τους θίγουν «το κύρος του ή το κύρος του Α.Ε.Ι.» , και χτυπώντας τον φοιτητικό συνδικαλισμό και τις φοιτητικές παρατάξεις μέσα από τη δημιουργία μιας ανταγωνιστικής συλλογικής έκφρασης φοιτητών/τριών, το «Συμβούλιο των Φοιτητών» .

Πρωταρχικής σημασίας για το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και άλλα περιφερειακά πανεπιστήμια είναι η αναφορά στην θεσμοθέτηση κριτηρίων για καταργήσεις και συγχωνεύσεις Τμημάτων, όπως, μεταξύ άλλων, ο δυσανάλογα μικρός ετήσιος αριθμός φοιτητών/τριών ή αποφοίτων του πανεπιστημίου σε σύγκριση με τον αριθμό των μελών ΔΕΠ καθώς και η «ιδιαίτερα χαμηλή προτίμηση για εισαγωγή στα προγράμματα σπουδών τυπικής εκπαίδευσης που παρέχει». Αποκαλύπτεται έτσι ότι η θεσμοθέτηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής αποτελεί το μέσο για την κατάργηση των Τμημάτων με ταχύτατες διαδικασίες, τις οποίες αναλαμβάνει η αναβαθμισμένη πλέον Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης.

Δηλώνουμε την πλήρη αντίθεσή μας σ' αυτό το νομοσχέδιο στο σύνολό του και ζητάμε να μην κατατεθεί. Ο τρόπος που θα αντιδράσουμε στο νομοσχέδιο Κεραμέως είναι καθοριστικός για την διεκδίκηση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Εντός αυτής της συλλογιστικής και λόγω του επείγοντος που επιβάλλει ο προκλητικά περιορισμένος χρόνος της λεγόμενης διαβούλευσης, καλούμε τους/ις Πρόεδρους των Τμημάτων να συγκαλέσουν Γενικές Συνελεύσεις ώστε να εκφραστούν με συντονισμένο τρόπο τα Τμήματα και στη συνέχεια οι αποφάσεις να μεταφερθούν στη Σύγκλητο, που πρέπει να συγκληθεί άμεσα.

Κατά την συνεδρίαση του διευρυμένου ΚΣ εκφράστηκε, ομόγνωμα, η μεγάλη δυσαρέσκεια και η βαθιά απογοήτευση για το γεγονός ότι, όπως μάθαμε από τα ΜΜΕ, η Πρυτάνισσα του Ιδρύματος τοποθετήθηκε στην έκτακτη Σύνοδο των Πρυτάνεων υπέρ του προτεινόμενου μοντέλου διοίκησης, και ενώ εκεί συμμετέχει ως κύριος εκπρόσωπος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, δεν είχε λάβει συναφή απόφαση από τα αρμόδια θεσμικά όργανα του πανεπιστημίου μας.

Εμείς προχωρούμε τις αμέσως επόμενες ημέρες σε Συνέντευξη Τύπου ώστε να κάνουμε ευρύτερα γνωστές τις καταστροφικές συνέπειες που θα έχει το νομοσχέδιο Κεραμέως για τον δημόσιο χαρακτήρα των πανεπιστημίων αλλά και για την ίδια την ύπαρξη και λειτουργία του δικού μας πανεπιστημίου.

Προχωρούμε σε συντονισμό με τους Συλλόγους Διοικητικών, ΕΕΔΙΠ του Πανεπιστημίου Αιγαίου, Συλλόγους μελών ΔΕΠ άλλων Πανεπιστημίων, με φοιτητικούς συλλόγους, για να απορρίψουμε με μαζικούς και αγωνιστικούς όρους το Νομοσχέδιο Κεραμέως στο σύνολό του.