Νίκος Μάστορας Οι μάχες για τις διαγραφές των λεγόμενων «λιμναζόντων» φοιτητών, ξεκίνησαν με το που μπήκε το 2025 στα ΑΕΙ όλης της χώρας.
Σύμφωνα με το νόμο, από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο τα ΑΕΙ θα πρέπει να ξεκινήσουν τις πρώτες διαγραφές φοιτητών που χαρακτηρίζονται λιμνάζοντες έχοντας ξεπεράσει τον προβλεπόμενο ανώτατο χρόνο σπουδών (ν+ν/2, όπου ν είναι τα κανονικά έτη σπουδών) και ήδη προχτές πραγματοποιήθηκαν δεκάδες διαμαρτυρίες και κινητοποιήσεις περισσότερων από 120 φοιτητικών συλλόγων ενάντια στο άδικο μέτρο για τις διαγραφές φοιτητών, σε δεκάδες πόλεις μεταξύ άλλων σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ρέθυμνο, Ηράκλειο, Χαλκίδα, Βόλος, Κομοτηνή, Καλαμάτα, Σπάρτη, Λαμία, Ναύπλιο, Καβάλα, Ξάνθη και αλλού.
Οι διαμαρτυρίες αυτές είναι βέβαιο ότι θα συνεχιστούν και θα ενταθούν όσο πλησιάζει ο χρόνος των αποφάσεων, οι οποίες όμως δεν είναι βέβαιο ότι θα πραγματοποιηθούν αφού πέρα από τους φοιτητές, αντιδρούν και πολλά πανεπιστήμια, σχολές και τμήματα.
Επανεξέταση ζητούν τα ΑΕΙ
Ενδεικτικά, ήδη Διοικήσεις μεγάλων τμημάτων, σχολών και πανεπιστημίων όπως:
του Πανεπιστημίου Πειραιά, της Σχολής Μηχανικών του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, της Σχολής Θετικών Επιστημών του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, των Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, της Σχολής Θετικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πατρών, της Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του ΑΠΘ, Αρχιτεκτόνων ΑΠΘ, του Οικονομικού Πανεπιστημίου Πατρών (καθώς και δεκάδων ακόμα σχολών που θα ανακοινωθούν τις επόμενες μέρες),
δεσμεύθηκαν είτε προφορικά είτε γραπτά πως δεν προτίθενται να πραγματοποιήσουν διαγραφές φοιτητών διαφωνώντας με την επιβολή του μέτρου των διαγραφών. Το επόμενο διάστημα είναι προγραμματισμένες Γενικές Συνελεύσεις Τμημάτων και Σύγκλητοι που οι φοιτητές απαιτούν να πάρουν απόφαση εναντίωσης στο μέτρο των διαγραφών. Αλλά δεν είναι μόνο τα Τμήματα. Ηδη από τον Δεκέμβριο του 2024 η Σύνοδος Πρυτάνεων εξέφρασε την ανησυχία της για τις συνέπειες από την εφαρμογή της διάταξης για την οριζόντια διαγραφή.
«Θεωρεί ότι δεν μπορεί να παραγνωριστεί η κρίσιμη διαφορά που υπάρχει ανάμεσα σε εκείνους που είναι ανενεργοί και εκείνους που αγωνίζονται για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους. Προτείνει συνεπώς να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες και να αντιμετωπιστεί το σοβαρό αυτό ζήτημα με κοινωνική ευαισθησία», ανάφέρουν στην ανακοίνωσή τους οι πρυτάνεις.
Τι είπαν Πρυτάνεις στο alfavita.gr
* Η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, δεσμεύτηκε να μην υπάρξουν οριζόντιες διαγραφές, με στόχο την αναζήτηση λύσεων σε συνεργασία με τους διδάσκοντες. Η Πρύτανίς του Καθ. Άννα Μπατιστάτου, σε συνέντευξή της στο alfavita.gr, ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Το σημαντικό είναι να μπορέσουμε να διακρίνουμε εκείνους/ες που έχουν εγκαταλείψει τις σπουδές τους για πολλά χρόνια και δεν ενδιαφέρονται να συνεχίσουν, από εκείνους/ες που για σοβαρούς λόγους έχουν μείνει πίσω, αλλά έχουν την βούληση να τις ολοκληρώσουν. Το θέμα έχει απασχολήσει πολύ την Σύγκλητο. Στο στάδιο αυτό, νοιαζόμαστε να πληροφορήσουμε σωστά τους/τις φοιτητές/τριες για τον νόμο, ο οποίος, σημειωτέον, δεν είναι σαφής όσον αφορά στην διαδικασία διαγραφής. Στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, οι φοιτητές/τριες που με βάση τον νόμο συμπληρώνουν την ανώτατη διάρκεια σπουδών τους στο τέλος του ακαδημαϊκού έτους 2024-2025 ανέρχονται σε 11.519, επί συνολικού αριθμού εγγεγραμμένων 33.602. Δεν μπορούμε όμως να προκαταλάβουμε το πόσοι από αυτούς/ες θα έχουν διεκδικήσει ως τότε το πτυχίο τους»
* Η Πρύτανις του Παντείου κ.Χριστίνα Κουλούρη, επίσης σε πρόσφατη συνέντευξή της στο alfavita.gr τόνισε:
«Ο νόμος πράγματι προβλέπει διαγραφές το 2025 αλλά δεν είναι σαφές με ποιο τρόπο θα γίνουν, αν θα γίνουν. Εμείς πιστεύουμε ότι η λειτουργία του Πανεπιστημίου δεν επιβαρύνεται από την ύπαρξη λιμναζόντων φοιτητών. Δεν έχουν φοιτητική ταυτότητα, δεν έχουν τα προνόμια των εν ενεργεία φοιτητών και οι περισσότεροι απλώς έχουν μείνει ως αναγραφές στο αρχείο επειδή το φοιτητολόγιο δεν ήταν μηχανογραφημένο. Το Πάντειο έχει πολύ καλό ρυθμό αποφοίτησης. Ο μέσος όρος λήψης πτυχίου το 2022 ήταν 1,11 όταν το βέλτιστο είναι 1. Επομένως υπάρχει μικρή απόκλιση και οι φοιτητές τελειώνουν εγκαίρως τις σπουδές τους (σε ν+2 χρόνια). Μας απασχολεί βεβαίως το ποσοστό εκείνων των φοιτητών/τριών που δεν καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους στο όριο των ν+2 ετών. Απέναντι σε αυτούς δεν θα πρέπει να έχουμε μια τιμωρητική στάση και να τους διαγράψουμε αλλά, αντιθέτως, να μελετήσουμε τους λόγους της φοιτητικής διαρροής και να επεξεργαστούμε πολιτικές που θα θεραπεύσουν το πρόβλημα»
Ο Πρύτανης του Πανεπιστημίου Κρήτης κ.Γ.Κοντάκης, επίσης σε πρόσφατη συνέντευξη στο alfavita.gr ανέφερε μεν ότι «οι πρυτάνεις έχουν υποχρέωση να εφαρμόζουν το νόμο. Εδώ δε χωρά ερώτημα για το τι θα κάνουμε. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή άλλη επιλογή», αλλά πρόσθεσε:
««Έχουμε όμως επισημάνει, ότι μια οριζόντια εφαρμογή του νόμου, με το γύρισμα απλά ενός διακόπτη, θα αδικήσει ενδεχόμενα φοιτητές που προσπαθούν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους και βρίσκονται λίγα μόνο βήματα πριν από αυτό. Θα πρέπει να σκύψουμε πάνω στο πρόβλημα και να ζητήσουμε από την πολιτεία μια ας πούμε εξατομικευμένη θεώρηση των περιπτώσεων. Αν και ο νόμος δίνει δυνατότητες στους φοιτητές να παρατείνουν νόμιμα τις σπουδές τους, π.χ. όταν αποδεδειγμένα εργάζονται, δεν είναι πάντα εφικτό αυτό. Η αδήλωτη εργασία είναι γνωστό ότι υπάρχει. Επίσης δεν είναι ασυνήθεις περιπτώσεις παιδιών με υπερβολικό άγχος ή άλλες διαταραχές που μπορεί να χρήζουν μιας διαφορετικής προσέγγισης. Εκεί που δεν υπάρχει κανένα δίλημμα είναι να διαγραφούν όσοι αποδεδειγμένα δεν έχουν ενδιαφερθεί για τις σπουδές τους. Από τα στοιχεία που έχουμε αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των «λιμναζόντων» φοιτητών»
Στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, η κατάσταση έχει ως εξής: Οι φοιτητές/φοιτήτριες των 4ετών Τμημάτων που εισήχθησαν από την ίδρυση των Τμημάτων μέχρι και το ακαδ. έτος 2016-2017 και πρέπει να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους έως και τον Σεπτέμβρη του 2025 ανέρχονται σήμερα σε 5.525. Οι φοιτητές/φοιτήτριες των 5ετών Τμημάτων που εισήχθησαν από την ίδρυση των Τμημάτων μέχρι και το ακαδ. έτος 2015-2016 και πρέπει να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους έως και τον Σεπτέμβρη του 2026 ανέρχονται σήμερα σε 939.
Ο Πρύτανης του ιδρύματος κ. Δημήτρης Παπαγεωργίου, σε συνέντευξή του στο alfavita.gr ανέφερε τα εξής:
«Ο αριθμός αυτών που τελικά ίσως διαγραφούν θα είναι μικρότερος, αφού αρκετοί/ές θα ανακηρυχθούν πτυχιούχοι στις ενδιάμεσες εξεταστικές περιόδους, ενώ υπάρχουν και δυνατότητες αναστολής σπουδών ή παράτασης για αιτιολογημένους λόγους. Ελπίζουμε ότι οι φοιτητές και φοιτήτριες που έχουν καθυστερήσει την αποφοίτησή τους θα μπορέσουν να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στη διαδικασία της επιτυχούς ολοκλήρωσης των σπουδών τους. Σίγουρα υπάρχει το θέμα των εργαζομένων που προσπαθούν να υποστηρίξουν οικονομικά τις σπουδές τους και κατά συνέπεια δυσκολεύονται να ανταποκριθούν ή ανταποκρίνονται εν μέρει στις υποχρεώσεις τους. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι/ες που έχουν μειωμένο ενδιαφέρον για το αντικείμενο των σπουδών τους ή για τις σπουδές σε ΑΕΙ γενικά. Πάντως το Πανεπιστήμιο Αιγαίου θα κάνει -και κάνει ήδη- ό,τι είναι δυνατόν για να διευκολύνει την ομαλή αποφοίτηση όσων σπουδάζουν σε αυτό»
Αντιδρούν και τα μέλη ΔΕΠ
Και δεν είναι μόνον αυτά. Ο Ενιαίος Σύλλογος ΔΕΠ (ΕΣΔΕΠ) του ΑΠΘ αναφέρει ότι η εφαρμογή των διατάξεων του νόμου θα οδηγήσει στη διαγραφή περίπου 333.790 φοιτητών πανελλαδικά, δηλαδή το 48% των εγγεγραμμένων προπτυχιακών φοιτητών. Στο ΑΠΘ, ο αριθμός των φοιτητών που ενδέχεται να διαγραφούν ανέρχεται σε 39.210, ποσοστό που αντιστοιχεί στο 51% του συνόλου των προπτυχιακών φοιτητών της συγκεκριμένης πανεπιστημιακής κοινότητας.
Οι σύλλογοι επισημαίνουν ότι η εφαρμογή του νόμου είναι κοινωνικά ανάλγητη και ταξικά τιμωρητική, καθώς δεν αναγνωρίζει τις πραγματικές συνθήκες που επικρατούν στα δημόσια πανεπιστήμια, όπως η υποχρηματοδότηση, η έλλειψη υποδομών και η σοβαρή υποστελέχωση. Η καθυστέρηση στις σπουδές πολλών φοιτητών δεν απορρέει μόνο από τη δική τους αμέλεια, αλλά από τις περιορισμένες συνθήκες που διαμορφώνονται εξαιτίας των ελλείψεων στη φοιτητική μέριμνα και των κοινωνικοοικονομικών παραμέτρων που πολλοί φοιτητές αντιμετωπίζουν.
Ειδικότερα, ο ΕΣΔΕΠ του ΑΠΘ επισημαίνει ότι πολλοί φοιτητές αναγκάζονται να εργαστούν για να καλύψουν τα έξοδα διαβίωσης, γεγονός που καθυστερεί την ολοκλήρωση των σπουδών τους. Εξαιτίας αυτών των δυσχερών συνθηκών, το ποσοστό των φοιτητών που παρατείνουν τις σπουδές τους αυξάνεται, με την τάση αυτή να έχει φτάσει από το 44,8% το 2021 στο 48,0% το 2023.
Ο Ενιαίος Σύλλογος ΔΕΠ Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ επισημαίνει ότι η εφαρμογή του νόμου για τις διαγραφές προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην ακαδημαϊκή λειτουργία. Η γενικευμένη εφαρμογή του μέτρου σε ένα τόσο μεγάλο ποσοστό φοιτητών, χωρίς διαφοροποιήσεις και εξαιρέσεις, προκαλεί αδικία, καθώς υπάρχουν φοιτητές που είναι κοντά στην αποφοίτηση και αξίζουν μια δεύτερη ευκαιρία. Οι σύλλογοι απαιτούν να υπάρξει χρόνος για τους φοιτητές που, αν και δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους εντός του χρονικού πλαισίου, προσπάθησαν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του προγράμματος σπουδών τους.
Το φαινόμενο της καθυστέρησης στην αποφοίτηση δεν είναι μοναδικό στην Ελλάδα, όπως τονίζει και ο ΕΣΔΕΠ του ΠαΔΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, μόλις το 39% των φοιτητών αποφοιτά στον θεωρητικό χρόνο σπουδών, ενώ το ποσοστό αυξάνεται στο 67% μετά από τρία χρόνια. Ο Σύλλογος τονίζει ότι οι λεγόμενοι "λιμνάζοντες" φοιτητές δεν επιφέρουν επιπλέον δημοσιονομικό κόστος, γεγονός που υπογραμμίζει την αναποτελεσματικότητα του μέτρου των διαγραφών ως λύσης στο ζήτημα της καθυστέρησης.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι οι κινητοποιήσεις που συμβαίνουν αυτό το διάστημα δεν είναι παρά προοίμιο του «πολέμου» που αναμένεται από Σεπτέμβριο στα αμφιθέατρα και στους δρόμους...
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/02
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
