Νίκος Μάστορας Νέα επιστολή στην οποία υποστηρίζει ότι η μη δυνατότητα συμμετοχής των εκπαιδευτικών στην κινητικότητα είναι αντισυνταγματική, απέστειλε στον υπουργό Παιδείας, Κυριάκο Πιερρακάκη, ο εκπαιδευτικός Θάνος Μούκας.
Στην πρώτη επιστολή του εκπαιδευτικού, την οποία δημοσιοποίησε το alfavita.gr (ΕΔΩ) ο κ.Μούκας ζητούσε «να διορθώσετε αυτή τη λανθασμένη απόφαση και να επιτρέψετε στους εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν στο ενιαίο σύστημα κινητικότητας. Παρακαλώ μην αλλάζετε εκ των υστέρων τους όρους με τους οποίους κάποιοι αποδεχθήκαμε το διορισμό μας. Μην κλονίζετε την εμπιστοσύνη μας απέναντί σας. Μην στερείτε την εξέλιξη σε ανθρώπους πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Μην επηρεάζετε αρνητικά τη ζωή των εργαζομένων του Υπουργείου που προΐστασθε. Ελπίζω να διαβάσετε αυτή την επιστολή και να πράξετε το δίκαιο για τους υπαλλήλους σας»
Ωστόσο ο κ. Πιερρακάκης επιμένει στην εξαίρεση των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας και στη δεύτερη επιστολή του που δημοσιεύουμε ακολούθως, ο εκπαιδευτικός παραθέτει τρεις λόγους για τους οποίους η απόφαση αυτή πάσχει και Συνταγματικά. Προφανώς όλα αυτά θα αποκτήσουν βαρύνουσα σημασία τη στιγμή που οι πρώτοι εκπαιδευτικοί θα προσφύγουν στα δικαστήρια εναντίον αυτής της εξαίρεσης. Ας τα δούμε αναλυτικά:
Ολη η επιστολή του εκπαιδευτικού: Τρεις λόγοι αντισυνταγματικότητας
Αγαπητέ κ. Πιερρακάκη,
αυτή είναι η δεύτερη επιστολή που σας στέλνω σχετικά με τον λανθασμένο και άδικο αποκλεισμό των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας σύμφωνα με τον νόμο 5143/2024 (άρθρο 57) που εσείς υπογράψατε. Δυστυχώς, για την πρώτη μου επιστολή δεν έλαβα καμία απάντηση ακόμα και μετά από τη δημοσίευσή της:
Ο αποκλεισμός των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας πέρα από το ότι είναι λανθασμένος και άδικος για τους λόγους που σας ανέφερα στην πρώτη μου επιστολή θεωρώ ότι είναι και αντισυνταγματικός για τους ακόλουθους λόγους:
1) Παραβιάζει την αρχή της ισότητας (άρθρο 4 του Συντάγματος):
Η εξαίρεση των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας συνιστά άνιση μεταχείριση εις βάρος μίας συγκεκριμένης κατηγορίας δημοσίων υπαλλήλων, κατά παράβαση της αρχής της ισότητας, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 4 του Συντάγματος. Η ίση μεταχείριση όλων των δημοσίων υπαλλήλων επιβάλλεται, εκτός εάν υφίστανται αντικειμενικοί λόγοι διαφοροποίησης, οι οποίοι εδώ δεν υφίστανται. Η φύση της εργασίας των εκπαιδευτικών δεν παρέχει επαρκή αιτιολόγηση για τον αποκλεισμό τους, ενώ η εξαίρεση αυτή δεν είναι ούτε αναλογική προς κάποιον θεμιτό σκοπό. Το κράτος έχει την υποχρέωση όχι μόνο να αποφεύγει διακρίσεις, αλλά και να διασφαλίζει ίσες ευκαιρίες επαγγελματικής ανάπτυξης για όλους τους δημόσιους υπαλλήλους. Επιπλέον, η άνιση μεταχείριση στερεί από τους εκπαιδευτικούς τη δυνατότητα επαγγελματικής ανάπτυξης και από τη δημόσια διοίκηση την αξιοποίηση πολύτιμων δεξιοτήτων και εμπειρίας, υπονομεύοντας τη λειτουργικότητα και την αποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα συνολικά.
2) Παραβιάζει το δικαίωμα της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5 του Συντάγματος):
Ο αποκλεισμός των εκπαιδευτικών από το σύστημα κινητικότητας περιορίζει αδικαιολόγητα το δικαίωμα της επαγγελματικής ανάπτυξης και κατ’ επέκταση και το δικαίωμα της ανάπτυξης των δεξιοτήτων των εκπαιδευτικών αλλά και της δυνατότητας συνεισφοράς τους σε άλλους τομείς της δημόσιας διοίκησης. Ουσιαστικά περιορίζει την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των εκπαιδευτικών και της συμμετοχής τους στην κοινωνική και οικονομική ζωή.
3) Παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας (άρθρο 25 του Συντάγματος)
Ο αποκλεισμός των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας παραβιάζει την αρχή της αναλογικότητας, όπως κατοχυρώνεται στο άρθρο 25 του Συντάγματος. Ο στόχος της αποτροπής κενών στα σχολεία δεν επιτυγχάνεται με αυτό το μέτρο, καθώς τα κενά μπορούν να καλυφθούν με ηπιότερους και αποτελεσματικότερους τρόπους, όπως μόνιμοι διορισμοί και μεταθέσεις. Επιπλέον, η εφαρμογή του συστήματος κινητικότητας προβλέπει την κάλυψη των οργανικών θέσεων της υπηρεσίας κατά τα 2/3, γεγονός που διασφαλίζει ότι οι μετακινήσεις δεν επηρεάζουν ουσιωδώς τη λειτουργία των σχολείων. Ο αριθμός των εκπαιδευτικών που συμμετέχουν στο ενιαίο σύστημα κινητικότητας είναι μικρός σε σχέση με το σύνολο, ενώ το βασικό πρόβλημα των κενών στα σχολεία δεν είναι οι μετατάξεις μέσω του ενιαίου συστήματος κινητικότητας –κατά τις οποίες οι οργανικές θέσεις μπορούν να πληρωθούν μέσω μόνιμων διορισμών– αλλά οι αποσπάσεις, κατά τις οποίες οι θέσεις παραμένουν κενές και δεσμευμένες ταυτόχρονα. Όσον αφορά τους μόνιμους διορισμούς, είναι εμφανές ότι σε όλες τις ειδικότητες των εκπαιδευτικών υπάρχουν χιλιάδες αδιόριστοι εκπαιδευτικοί που αναμένουν το διορισμό τους. Επομένως, ο αποκλεισμός από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας είναι ένα επαχθές και μη αναγκαίο μέτρο. Εάν το υπουργείο υποστηρίζει το αντίθετο, οφείλει να δώσει στη δημοσιότητα στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι δεν υπάρχουν εκπαιδευτικοί πρόθυμοι να αποδεχτούν μόνιμες θέσεις. Επιπρόσθετα, η πρόβλεψη για παρουσίαση των εκπαιδευτικών στη νέα τους υπηρεσία την 1η Ιουλίου εξαλείφει κάθε ενδεχόμενο πρόκλησης προβλημάτων κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. Τέλος, το επιχείρημα ότι οι μη αξιολογημένοι εκπαιδευτικοί αποκλείονται είναι άστοχο, καθώς αυτοί δεν είναι μόνιμοι υπάλληλοι και δεν εμπίπτουν στο σύστημα κινητικότητας.
Όμως, πέραν του συντάγματος ο αποκλεισμός των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας θεωρώ ότι:
1) Παραβιάζει την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης:
Η εξαίρεση των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας παραβιάζει την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης, η οποία αποτελεί θεμελιώδη αρχή του διοικητικού δικαίου. Κατά τον διορισμό μου, βασίστηκα στη νόμιμη προσδοκία ότι θα έχω το δικαίωμα συμμετοχής στο ενιαίο σύστημα κινητικότητας, όπως αυτό προβλεπόταν τότε από τον Ν. 4440/16. Η προσδοκία αυτή ενισχύθηκε από το γεγονός ότι η συμμετοχή στο ενιαίο σύστημα κινητικότητας αποτελούσε θεσμοθετημένο δικαίωμα για τους δημοσίους υπαλλήλους, χωρίς να εξαιρούνται οι εκπαιδευτικοί.
Επιπλέον, δεν υπήρξε κανένα μεταβατικό διάστημα ή σχετική πρόβλεψη, που να επιτρέπει στους εκπαιδευτικούς να αποφασίσουν εάν επιθυμούν να παραμείνουν στην εκπαίδευση ή να συνεχίσουν σε άλλη Δημόσια Υπηρεσία. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αιφνιδιαστούμε από την εξαίρεση, η οποία ανατρέπει τις προσδοκίες μας και δημιουργεί συνθήκες άνισης μεταχείρισης. Η αλλαγή αυτή, χωρίς καμία μέριμνα για τη διασφάλιση της εμπιστοσύνης που είχε δημιουργηθεί, αντιβαίνει στις αρχές της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας της διοικητικής δράσης.
2) Παραβιάζει το ευρωπαϊκό δικαίο (Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου - ΕΣΔΑ):
Η εξαίρεση των εκπαιδευτικών από το ενιαίο σύστημα κινητικότητας παραβιάζει θεμελιώδη δικαιώματα που προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κυρίως τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της επαγγελματικής ελευθερίας. Ο αποκλεισμός αυτός αποτελεί αδικαιολόγητη διάκριση, καθώς δεν στηρίζεται σε αντικειμενικούς και εύλογους λόγους και περιορίζει την ελευθερία των εκπαιδευτικών να αξιοποιούν τις δεξιότητές τους και την εμπειρία τους σε άλλες υπηρεσίες του δημόσιου τομέα.
Η αρχή της ίσης μεταχείρισης απαιτεί την αποφυγή αδικαιολόγητων διακρίσεων, ενώ η επαγγελματική ελευθερία, η οποία είναι αναπόσπαστο μέρος της προσωπικής ελευθερίας και αυτοδιάθεσης, παραβιάζεται, καθώς οι εκπαιδευτικοί στερούνται ευκαιριών επαγγελματικής εξέλιξης.
Κύριε Πιερρακάκη κατανοώ ότι όποιος εργάζεται με στόχο την παραγωγή έργου μπορεί να υποπέσει σε λάθη – αυτό είναι αναπόφευκτο. Ωστόσο, η δέσμευση της κυβέρνησής σας ήταν σαφής: όταν ένα λάθος επισημαίνεται, αυτό θα διορθώνεται. Θα ήθελα λοιπόν να σας ρωτήσω ευθέως: ποιο από τα λογικά επιχειρήματα που σας παρέθεσα στην πρώτη μου επιστολή ή ποιο από τα νομικά επιχειρήματα που παραθέτω στη σημερινή είναι, κατά την άποψή σας, λανθασμένο; Αν κανένα από αυτά δεν είναι εσφαλμένο, τότε οφείλετε να αναγνωρίσετε το λάθος και, σύμφωνα με τις αρχές που έχετε δεσμευθεί να υπηρετείτε, να το διορθώσετε.
Κύριε Πιερρακάκη, το να στερείτε από τους υπαλλήλους σας το δικαίωμα στην επαγγελματική εξέλιξη είναι άδικο και πλήττει την αξιοπρέπειά τους. Αναρωτιέμαι πώς πιστεύετε ότι νιώθουν οι άνθρωποι που εργάζονται υπό την εποπτεία σας, όταν διαπιστώνουν ότι τους στερείτε το δικαίωμα να προσπαθήσουν για μια καλύτερη επαγγελματική ζωή. Πώς μπορείτε να ζητάτε από τους ίδιους υπαλλήλους να υπερβούν τον εαυτό τους και να προσφέρουν περισσότερα, όταν εσείς πρώτος όχι μόνο δεν τους ενθαρρύνετε, αλλά τους αφαιρείτε ακόμα και τα αυτονόητα;
Οι εκπαιδευτικοί, κύριε Πιερρακάκη, είναι άνθρωποι πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στη διαμόρφωση των μελλοντικών γενεών. Όπως όλοι οι άλλοι δημόσιοι υπάλληλοι, έτσι και αυτοί δικαιούνται τη δυνατότητα να διεκδικήσουν ένα καλύτερο μέλλον στην επαγγελματική τους πορεία. Η αποκατάσταση της αδικίας απέναντί τους δεν είναι μόνο ζήτημα δικαίου αλλά και ζήτημα ηθικής.
Κύριε Υπουργέ, με αυτή την επιστολή σας ζητώ για ακόμα μια φορά να διορθώσετε αυτή τη λανθασμένη απόφαση και να επιτρέψετε στους εκπαιδευτικούς να συμμετέχουν στο ενιαίο σύστημα κινητικότητας. Ελπίζω να διαβάσετε αυτή την επιστολή και να πράξετε το δίκαιο για τους υπαλλήλους σας.
Σας ευχαριστώ θερμά για το χρόνο σας και είμαι πάντοτε στη διάθεσή σας.
Με εκτίμηση
Θάνος Μούκας
Χημικός, MSc, PhD
ΠΕ04.02 - ΔΔΕ Β’ Αθήνας
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 31/01
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
