Έχουν περάσει ήδη περισσότερα από 4 χρόνια από τη δημοσιοποίηση της Εκθεσης «Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία» της λεγόμενης Επιτροπής Πισσαρίδη που, βεβαίως, περιλάμβανε και "θεραπευτική αγωγή" για την Ελληνική Εκπαίδευση.
Να κάνουμε στο σημείο αυτό δυο παρατηρήσεις:
1. Ήδη ένα μεγάλο μέρος των "οδηγιών" της Έκθεσης, σήμερα αποτελούν νόμους που αφορούν τόσο στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση όσο και στην Τριτοβάθμια ενώ ένα ακόμη μέρος ήδη δρομολογείται.
2. Κοινωνικο - πολιτικές περιπλοκές της Κυβέρνησης, αναταράξεις στην εκπαίδευση και μαζικές κινητοποιήσεις εκπαιδευτικών και φοιτητών το προηγούμενο χρονικό διάστημα, επιβράδυναν τη νομοθέτηση και άμεση υλοποίηση των "οδηγιών" της Έκθεσης.
Αν θέλει κανείς να προβλέψει τι θα περιλαμβάνουν τα επόμενα νομοθετικά βήματα του Υπουργείου Παιδείας δεν έχει παρά να ξαναδιαβάσει προσεκτικά τις "επιστημονικές συνταγές" της Έκθεσης που, ειρήσθω εν παρόδω, αποτελεί τον εξειδικευμένο εκπαιδευτικό χάρτη της κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας.
Οι 10 εντολές της Έκθεσης Πισσαρίδη
Η Έκθεση Πισσαρίδη υποσχόταν επιστροφή στην «κανονικότητα» και ένα λαμπρό μέλλον για την ελληνική εκπαίδευση εάν ακολουθηθεί πιστά η φαρμακευτική της αγωγή.
Είναι αλήθεια ότι η επιτροπή που συνέταξε τη λεγόμενη Έκθεση Πισσαρίδη, τουλάχιστον στον τομέα της εκπαίδευσης, δεν έκανε τίποτε παραπάνω από την πιστή συγκέντρωση, ανακεφαλαίωση και αποτύπωση των χιλιοειπωμένων «οδηγιών», «παραινέσεων» του ΟΟΣΑ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ντόπιου Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ). Μιλάμε για μια αβάσταχτη μονοτονία διαπιστώσεων και "λύσεων", οι οποίες επαναλαμβάνονται με απίστευτη συχνότητα τουλάχιστον τα τελευταία 20 χρόνια και εκπορεύονται βασικά από αμερικανικά think tanks και διεθνείς οργανισμούς.
Εξάλλου αν κάποιος είχε την υπομονή να διαβάσει τα ονόματα των συντελεστών της έκθεσης Πισσαρίδη και όσων τους συμβούλευσαν, στις πρώτες σελίδες θα διαπίστωνε ότι, με λιγοστές εξαιρέσεις, οι περισσότεροι έχουν περάσει από όλες τις περιστρεφόμενες πόρτες πολιτικής, τεχνοκρατίας, βαθέως κράτους, επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και οικονομικών λόμπι. Είχαν, δηλαδή διατελέσει, άμεσοι ή έμμεσοι συντελεστές της οικονομικοκοινωνικής και εκπαιδευτικής μας πορείας που τώρα διεκτραγωδούν και υπόσχονται να διορθώσουν.
Κοντολογίς, η Έκθεση Πισσαρίδη σέρβιρε σαν «φαεινή ιδέα» ξαναζεσταμένο φαγητό νεοφιλελεύθερων συνταγών. Σήμερα, 4 χρόνια μετά κάποιες από αυτές είναι ήδη νόμοι (των οποίων τα αποκαΐδια εισπνέουν μέσα στις σχολικές τάξεις) και κάποιες άλλες περιμένουν ανυπόμονες τη σειρά τους να εφαρμοστούν.
Ας δούμε τι απέμεινε προς υλοποίηση από τις "συνταγές" της Έκθεσης
Να θυμίσουμε ότι στην Έκθεση σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της Εκπαίδευσης, για μια ακόμα φορά, η «ανάπτυξη» συνδέθηκε με την καλλιέργεια δεξιοτήτων στα μέτρα των αναγκών των επιχειρήσεων, ενώ για τη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος, σημειώθηκε πως είναι «εξαιρετικά συγκεντρωτικό» και πως «η αυτονομία των εκπαιδευτικών μονάδων όλων των βαθμίδων είναι εξαιρετικά περιορισμένη». Λέξεις - «κλειδιά» για την Έκθεση αποτελούσαν η αυτονομία, η αποκέντρωση και η αξιολόγηση, κεντρικές στρατηγικές επιλογές της κυρίαρχης πολιτικής αρκετά χρόνια τώρα.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνονταν «μεταβίβαση αρμοδιοτήτων από την κεντρική διοίκηση στις επιμέρους μονάδες, με αντίστοιχη ισχυροποίηση της διοίκησης των τελευταίων», «αξιολόγηση τόσο εσωτερική όσο και εξωτερική» (με τον ν. 4823/2021 υλοποιήθηκε από το ΥΠΑΙΘ), και «μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην Τοπική Διοίκηση, όπως η διαχείριση του κύριου και βοηθητικού προσωπικού των σχολικών μονάδων». Καλούσε ακόμη σε στροφή στην Επαγγελματική Εκπαίδευση, με βελτίωση της ελκυστικότητάς της, με συνεργασία του υπουργείου Παιδείας με τους κοινωνικούς εταίρους και τις τοπικές κοινωνίες, κάτι που ήδη δρομολογείται από το ΥΠΑΙΘ («Ακαδημίες")
Παράλληλα η επιτροπή εισηγούνταν την αναδιοργάνωση – αναμόρφωση της αρχικής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών (κατά προτίμηση σε δεύτερο κύκλο σπουδών που να καταλήγει σε αναβαθμισμένο πιστοποιητικό παιδαγωγικής και διδακτικής επάρκειας).
Ακόμη προτάθηκε να είναι αρμοδιότητα των Πανεπιστημίων τα κριτήρια εισαγωγής των υποψηφίων και ο αριθμός εισακτέων, να υπάρχει τέλος επανεγγραφής (δίδακτρα) για όσους φοιτητές παρατείνουν τις σπουδές τους (ένα μέρος ήδη έχει υλοποιηθεί από το ΥΠΑΙΘΑ).
Η «Δέκατη Εντολή» της Έκθεσης Πισσαρίδη έδειχνε συγχωνεύσεις σχολείων και δημιουργία μεγαλύτερων εκπαιδευτικών μονάδων. Από την Έκθεση του ΟΟΣΑ του 2011, το 3ο Μνημόνιο (του 2015), μέχρι και την Έκθεση Πισσαρίδη (2020) και τη νέα συμφωνία υπουργείου Παιδείας – ΟΟΣΑ (2024) διατυπώνεται η οδηγία ότι οι συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων πρέπει να αποτελέσει ένα από τα βασικά manual της πολιτικής του υπουργείου Παιδείας.
Αφού διαπιστώνουν ότι «είναι αναποτελεσματικό το δίκτυο μικρών σχολείων, μικρός αριθμός μαθητών ανά δάσκαλο και μικρό μέγεθος τάξης» και ότι «η Ελλάδα είναι μια χώρα με μικρά σχολεία» προτείνουν και τη «θεραπευτική αγωγή»: Εξορθολογισμός του σχολικού δικτύου σύμφωνα με τον οποίο τα ελάχιστα μεγέθη κυμαίνονται σε: 75 μαθητές στα δημοτικά σχολεία, 150 μαθητές στα Γυμνάσια, 250 μαθητές στα Λύκεια.
Παράλληλα για την Ανώτατη Εκπαίδευση προτείνονταν ανασχεδιασμός του χάρτη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με συγκέντρωση των πανεπιστημίων σε μεγαλύτερες μονάδες αλλά και των προγραμμάτων σπουδών, «με ενίσχυση κατευθύνσεων και ειδικοτήτων σε γνωστικά αντικείμενα όπου αναμένεται σημαντική αύξηση της ζήτησης στην αγορά εργασίας», χρηματοδότηση ΑΕΙ με ανταποδοτικά κριτήρια και στροφή των ΑΕΙ σε προγράμματα δια βίου μάθησης σε συνεργασία με την επιχειρηματική κοινότητα.
Το υπουργείο Παιδείας περιμένει σαν «μάννα εξ ουρανού» τη δραστική μείωση του μαθητικού πληθυσμού!
Είναι αλήθεια πως το υπουργείο Παιδείας μετά τις αποτυχημένες προσπάθειες γενικευμένων συγχωνεύσεων χιλιάδων τμημάτων σε πανελλαδικό επίπεδο από το 2022 μέχρι και πέρσι, προσπάθειες που "σκόνταψαν" στις σφοδρές αντιδράσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας αποφάσισε να αλλάξει "ρότα" και να προχωρήσει στις συγχωνεύσεις σχολείων με τη μέθοδο του "ώριμου φρούτου". Κοντολογίς το υπουργείο Παιδείας περιμένει σαν «μάννα εξ ουρανού» τη δραστική μείωση του μαθητικού πληθυσμού για να ξετυλίξει τον σχεδιασμό που κρατούσε χρόνια στο «μούσκιο».
θυμίζουμε ότι τηλεδιάσκεψη στελεχών της εκπαίδευσης από τη Δυτική Ελλάδα και την Ήπειρο που έγινε πριν 3 περίπου χρόνια, ο τότε Γ.Γ. του Υπουργείου Παιδείας είχε αναγγείλλει γενικευμένες συγχωνεύσεις τμημάτων και σχολείων, με στόχο να προκύψει πλεόνασμα 8.500 εκπαιδευτικών.
Το 2025 εκπαιδευτικοί, γονείς και μαθητές θα βρεθούν για μια ακόμη φορά μπροστά σε έναν κίνδυνο ή μπροστά σε μια ευκαιρία.
Ο κίνδυνος είναι το υπουργείο Παιδείας να χρησιμοποιήσει τη μείωση του μαθητικού πληθυσμού σαν ένα σύγχρονο Δούρειο Ίππο για να προχωρήσει σε μεγάλη μείωση σχολικών μονάδων μέσω των συγχωνεύσεων. Αυτό θα έχει δραματικές επιπτώσεις τόσο στην εκπαιδευτική διαδικασία όσο και ξεχωριστά σε εκπαιδευτικούς και μαθητές.
Από την άλλη τώρα είναι ευκαιρία, πέρα από τα μέτρα που αντιμετωπίζουν την υπογεννητικότητα και την ερήμωση της υπαίθρου, τα εκπαιδευτικά σωματεία και οι ενώσεις γονέων να εντείνουν τον αγώνα τους για μείωση των μαθητών ανά τμήμα έτσι ώστε να "αναπνεύσουν" οι τάξεις και να γίνεται καλύτερα το μάθημα.
Γιατί αν δεν το κάνουν όσοι αναπνέουν την κιμωλία στην τάξη είναι σίγουρο ότι θα το κάνουν τα υπουργικά επιτελεία και η κυρίαρχη εκπαιδευτική πολιτική η οποία ονειρεύεται να μειώσει τις δημόσιες δαπάνες μέσα από τη μείωση των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 3/02
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση