Γιώργος Καββαδίας Με τις ψήφους των Βουλευτών της ΝΔ , του ΠΑΣΟΚ και της Πλεύσης Ελευθερίας υπερψηφίστηκε στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο Κύρωση της από 20.1.2025 Σύμβασης Δωρεάς μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, του Κοινωφελούς Ιδρύματος με την επωνυμία «Κοινωφελές Ίδρυμα «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ Σ. ΩΝΑΣΗΣ» (ΑLEXANDER S. ONASSIS PUBLIC BENEFIT FOUNDATION)» και της εταιρείας με την επωνυμία «ΑΡΙΟΝΑ ΕΛΛΑΣ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ» για τη λειτουργία των Δημοσίων Ωνασείων Σχολείων..
Θεσπίζεται η δημιουργία Δικτύου Δημόσιων Ωνάσειων Σχολείων με δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση. Στο Δίκτυο θα ενταχθούν 22 υφιστάμενα σχολεία (11 Γυμνάσια και 11 Λύκεια), σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις. Τα ΔΗΜ.Ω.Σ. θα είναι άμεσα συνδεδεμένα με τα πανεπιστημιακά ιδρύματα με στόχο την εισαγωγή και εφαρμογή εκπαιδευτικών καινοτομιών. Τον Σεπτέμβριο του 2025 ξεκινούν τη λειτουργία τους τα πρώτα 6 Γυμνάσια και 6 Λύκεια και το Σεπτέμβριο του 2026 ανοίγουν άλλα 5 Γυμνάσια και 5 Λύκεια.
Ουσιαστικά μέσω αυτού του νόμου, σχεδιάζεται να καταργηθούν 22 δημόσια σχολεία (11 ΓΕΛ και 11 Γυμνάσια) και να αντικατασταθούν από ένα Δίκτυο «Ωνασείων», τα οποία θα λειτουργήσουν μάλιστα στις λαϊκές – εργατικές περιοχές που αποκαλούνται «περιοχές αυξημένων δυσκολιών», οξύνοντας τις κοινωνικοεκπαιδευτικές ανισότητας και πλήττοντας ακόμα πιο έντονα τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών των αθενέστερων οικονομικά τάξεων και στρωμάτων.
Παράδοση των σχολείων στο Ιδιωτικό κεφάλαιο
Τα «Ωνάσεια» σχολεία θα λειτουργούν στα κτίρια και τις υποδομές των δημοσίων σχολείων που καταργούνται και έτσι εκχωρείται η περιουσία του Δημοσίου στον οργανισμό του Ωνάση, ο οποίος δηλώνει ότι θα …συνεισφέρει για την ανακαίνισή τους το ποσό του 1 εκατομμύριου ευρώ, ενώ θα καλύπτει με τη μορφή της Δωρεάς(!) ετησίως τα λειτουργικά έξοδα. Με άλλα λόγια εκχωρείται στο ιδιωτικό κεφάλαιο η δημόσια περιουσία και επιδιώκεται η γενίκευση του αντιλαϊκού θεσμού των χορηγιών(!) για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών όλων των σχολείων, στο νέο τοπίο της «Αυτόνομης-Αποκεντρωμένης» σχολικής μονάδας. Αυτό επιβεβαιώνει και η συμφωνία του ΥΠΑΙΘΑ με τις 4 συστημικές τράπεζες για παροχή 100 εκατομμύριων . για τη σχολική στέγη, γεγονός που αποκαλύπτει την πολιτική βούληση της κυβέρνησης για γενίκευση των Ιδιωτικο-Οικονομικών κριτηρίων στην Εκπαίδευση. Και όλα αυτά συνδέονται με παχυλές φοροαπαλλαγές και επιδοτήσεις καιο την ιδιωτικοποίηση της δημόσιας περιουσίας και των κοινωνικών αγαθών σε όλους τους τομείς.
Τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία ιδρύονται με βάση τις κατευθύνσεις της κυβερνητική πολιτικής εντείνοντας την εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αγαθών. Είναι μια από τις πολλαπλές όψεις αποδόμησης του δημόσιου χαρακτήρα της εκπαίδευσης και ιδιωτικοποίησής της. Ένα ακόμα μέσο για τους κεφαλαιοκράτες να διευρύνουν τις φοροαπαλλαγές και τα προνόμιά τους παρουσιάζοντας ένα προφίλ φιλανθρωπικό και φιλολαϊκό διευκολύνοντας το κράτος να απαλλαγεί από ένα βάρος της κρατικής χρηματοδότησης των σχολείων και διαμορφώνοντας το κλίμα για την ανάληψη του κόστους των σπουδών από τους γονείς με βάση το δόγμα της ατομικής ευθύνης και της μετατροπής του κάθε κοινωνικού αγαθού και στη συγκεκριμένη περίπτωση της μόρφωσης σε εμπόρευμα που το αγοράζει όποιος έχει τη δυνατότητα. Είναι ακόμα μια προσπάθεια για τη μείωση ή και την απαλλαγή του κράτους από τη δημόσια χρηματοδότηση των σχολείων και την εισβολή των επιχειρήσεων και χορηγών
«Αυτονομία» - «Αποκέντρωση» - Χωρίς ενιαίο πρόγραμμα σπουδών
Σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν, τα «Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία» θα διασυνδέονται με πανεπιστημιακά ιδρύματα «με στόχο την εισαγωγή και εφαρμογή εκπαιδευτικών καινοτομιών», ενώ ερώτημα παραμένει σε ποιο βαθμό το Ίδρυμα Ωνάση θα έχει λόγο για την εκπαιδευτική διαδικασία, καθώς αναφέρεται ότι «για τη λειτουργία τους θα συσταθεί Διοικούσα Επιτροπή με πλειοψηφία του Δημοσίου» και οι λεπτομέρειες θα ρυθμιστούν με σύμβαση μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του Ιδρύματος «κατά το πρότυπο του Ωνάσειου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου». Στην πράξη το Ίδρυμα Ωνάση θα έχει τον κυρίαρχο ρόλο στις αποφάσεις για τη λειτουργία της σχολικής μονάδας, το εκπαιδευτικό περιεχόμενο της παιδαγωγικής πρακτικής, τις σχολικές εγγραφές και την επιλογή του εκπαιδευτικού προσωπικού. O θεσμός των ανάδοχων σχολείων (charter schools) πρωτοεμφανίζεται στις HΠA το 1991. Στο όνομα της «σχολικής αυτονομίας» μπορούν επιχειρηματίες και άλλες ομάδες να ιδρύουν σχολεία με δικά τους προγράμματα. Προγράμματα προσαρμοσμένα στις ανάγκες και τις απαιτήσεις των επιχειρήσεων.
Το υπουργείο Παιδείας διαλαλεί ότι τα Δημόσια Ωνάσεια Σχολεία αποτελούν «ενίσχυση της πολυτυπίας της εκπαίδευσης» και θα λειτουργήσουν «σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις». «Πολυτυπία» βέβαια σημαίνει κατηγοριοποίηση και ανταγωνισμό και όχι ένα ισχυρό, ενιαίο, ποιοτικό δημόσιο σχολείο για όλα τα παιδιά. Παράλληλα ανοίγει ο δρόμος για τη διάσπαση του ενιαίου χαρακτήρα των προγραμμάτων σπουδών και της εκπαιδευτικής διαδικασίας, αφού προβλέπεται να «συσταθεί Διοικούσα Επιτροπή» που θα καθορίζει τη λειτουργία τους.
Τα νέα μέτρα του ΥΠΑΙΘΑ ούτε νέα είναι ούτε «εκσυγχρονιστικά». Αποτελούν τον πυρήνα του αποτυχημένου αγγλοσαξονικού εκπαιδευτικού μοντέλου των ’50s και των ’60s. Στοχεύουν στην ενίσχυση της αποκέντρωσης ή για την ακρίβεια αποσυγκέντρωσης και ενίσχυσης των αρμοδιοτήτων των διευθυντών. Σε αυτό το πλαίσιο εξαγγέλλεται και η μερική αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών ανά περιοχή στα σχολεία της χώρας με την εισαγωγή μαθημάτων που θα αφορούν στην τοπική ιστορία (μια παλιά αποτυχημένη συνταγή) στη διδασκαλία της Ιστορίας και της Γεωγραφίας.
«Τη σχολική τη αυτονομία πρέπει να την δούμε να λαμβάνει χώρα και στα προγράμματα σπουδών. Οι μαθητές θα πρέπει να μαθαίνουν περισσότερα στοιχεία για τη Γεωγραφία και την Ιστορία της περιοχής τους. Από την επόμενη χρονιά θα ξεκινήσουμε σε ένα μικρό ποσοστό της ύλης να αφήνουμε αυτό τον βαθμό ελευθερίας ανά διεύθυνση εκπαίδευσης με ταυτόχρονη εποπτεία από το ΙΕΠ», δήλωσε πρόσφατα ο «εκσυγχονιστής» των πιο συντηρητικών και αποτυχημένων μέτρων, υπουργός Παιδείας Κ. Πιερρακάκης. Σε αυτή την κατεύθυνση οι 116 Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της χώρας, σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και αρχές, θα σχεδιάσουν προγράμματα διδασκαλίας τοπικής Ιστορίας και Γεωγραφίας που θα υποβάλλονται για έγκριση στο ΙΕΠ. Η μόνη αρμοδιότητα που απομένει στον διευθυντή είναι να καθορίζει το ποιος προσλαμβάνεται, ποιος απολύεται και πόσα λεφτά παίρνει, σύμφωνα με το αγγλοσαξωνικό εκπαιδευτικό μοντέλο που είναι διεθνώς απαξιωμένο, αποτυχημένο, με εφαρμογή σε ελάχιστες πια χώρες του ΟΟΣΑ.
Ένα νήμα συνδέει την περιβόητη «αυτονομία» και «αποκέντρωση» των σχολείων με βασικό στόχο της κυβέρνησης την παραπέρα πρόσδεση της εκπαίδευσης στους Δήμους, την καθήλωση των κρατικών δαπανών για την εκπαίδευση και τη μετάθεση του κόστους λειτουργίας των σχολικών μονάδων στους δήμους και ουσιαστικά στους εργαζόμενους, με την επιβολή τοπικής φορολογίας και εν τέλει η διείσδυση εταιριών – χορηγών.
Η παιδαγωγική και η διδακτική οδηγούνται στο να υποταχθούν σε μια νέα αντίληψη, που έχει σχέση περισσότερο με την επιχειρηματική λογική, αφού το σχολείο θα λειτουργεί με κριτήριο την εξεύρεση κονδυλίων και πρέπει να προσαρμόζει τη λειτουργία του σ’ αυτήν την προοπτική. Στο όνομα του «αποτελεσματικού σχολείου» και του ανταγωνισμού με βάση τα κριτήρια της αγοράς, είναι ορατός ο κίνδυνος δημιουργίας σχολείων πολλών και διαφορετικών ταχυτήτων, με αποτέλεσμα τη δημιουργία γκρίζων μορφωτικών ζωνών στις ήδη γκρίζες κοινωνικές περιοχές.
Εξετάσεις – Ταξικοί φραγμοί - Κατηγοριοποίηση
Η λειτουργία τους ως πρότυπα και η εισαγωγή των μαθητών σε αυτά με εξετάσεις ακυρώνει παντελώς την πρόβλεψη για λειτουργία τους σε περιοχές με κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα, αφού στην πράξη θα είναι ελιτίστικα σχολεία που θα δέχονται μαθητές από οποιαδήποτε περιοχή ανάλογα με τις επιδόσεις τους στις συγκεκριμένες εξετάσεις. Όπως συνέβη και με τη δημιουργία των ήδη υπαρχόντων Πρότυπων Σχολείων (που η κυβέρνηση επέκτεινε πέρα από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη σε ένα σε κάθε νομό) αυτά θα πάψουν να είναι σχολεία της γειτονιάς, δημιουργώντας τελικά μεγαλύτερη πίεση στις γειτονιές αυτές, όπου τα υπόλοιπα σχολεία τους καλούνται να απορροφήσουν τους μαθητές από τη γειτονιά που δεν διεκδικούν καν ή δεν μπορούν να επιτύχουν την εισαγωγή τους στο πρότυπο. Γι' αυτό και κατά τη διαδικασία μετατροπής σχολείων σε πρότυπα είχαμε τα προηγούμενα χρόνια μαζικές αντιδράσεις και κινητοποιήσεις σε πολλές επαρχιακές πόλεις.
Να θυμίσουμε εξάλλου ότι στις εξετάσεις για την εισαγωγή μαθητών στα Πρότυπα Γυμνάσια περνάει μόλις το 20% των αιτούντων, ενώ ήδη έχει αναπτυχθεί φάμπρικα φροντιστηρίων και ιδιαίτερων μαθημάτων ειδικά για την προετοιμασία μαθητών γι' αυτές τις εξετάσεις, με μεγάλες οικονομικές απαιτήσεις για τις οικογένειες που επιλέγουν κάτι τέτοιο για τα παιδιά τους... Το κατ’ ελάχιστο ποσοστό επιλογής μαθητών από τη δημοτική ενότητα στην οποία υπάγεται το κάθε ΔΗΜ.Ω.Σ. κυμαίνεται από σαράντα τοις εκατό (40%) έως εξήντα τοις εκατό (60%) του συνολικού αριθμού των εισακτέων του. Αυτή η ποσόστωη θεσπίστηκε εκ των υστέρων και μετά από τις πρώτες σφοδρές αντιστάσεις της εκπαιδευτικής κοινότητας και αποτελεί φενάκη, γιατί αφορά ευρύτερα δημοτικά διαμερίσματα, χωρίς να αίρει τον φραγμό των εξετάσεων. Εξακολουθεί να ισχύει ως μέτρο αποκλεισμού των παιδιών από το σχολείο της γειτονιάς τους.
Γιατί οι εισαγωγικές εξετάσεις δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας ταξικός φραγμός αποκλεισμού των κοινωνικά αδύνατων. Παράλληλα αποτελούν ένα ιδεολογικό μέσο νομιμοποίησης των κοινωνικοεκπαιδευτικών ανισότήτων διαμορφώνοντας την λανθασμένη νέο-φιλελεύθερη αντίληψη ότι η σχολική επιτυχία ή αποτυχία είναι θέμα ατομικής ευθύνης.. Έτσι νομιμοποιείται η εκπαιδευτική πολιτική και θεωρούνται φυσικές οι ανισότητες που παράγει το σύστημα της εκμετάλλευσης. «Όχι, δεν μπορούμε και δεν πρέπει να πάμε όλοι στο Πανεπιστήμιο». Στη φράση αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη συνοψίζεται όλη η κυβερνητική φιλοσοφία για την εκπαίδευση των νέων στην Ελλάδα. Εξάλλου ο πρωθυπουργός μας έχει ξαναπεί ότι σε ανθρώπους που ζουν σε λαϊκές γειτονιές, όπως το Περιστέρι, κοινωνικά αρμόζουν τεχνικά επαγγέλματα όπως ψυκτικοί ή τεχνικοί ανελκυστήρων.
Αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων (Όμηρος, Ιλιάδα)
Στην ομηρική κοινωνία οι ευγενείς λέγονταν ”άριστοι”. Ο λαός δηλωνόταν με τους όρους ”λαός”, ”δήμος”, ”πληθύς”, ”πολλοί”. Οι ευγενείς ήταν οι κατεξοχήν πολεμιστές, που διέθεταν αρετή. Οι φιλελεύθεροι των προηγούμενων εποχών και οι νεοφιλελεύθεροι της εποχής μας πάντα ήθελαν μια εκπαίδευση για «λίγους και εκλεκτούς». Ένα σχολείο που αποκλείει τους «κοινωνικά αδύνατους». Και σήμερα κραδαίνουν την «αριστεία», υπονοώντας ότι αυτοί οι ίδιοι είναι οι «άριστοι» και οι άλλοι, μηδαμινοί και ασήμαντοι.
Η Αριστεία και η σχολική επίδοση δεν είναι ατομική υπόθεση. Δεκάδες έρευνες και μελέτες έχουν δείξει ότι η σχολική επίδοση είναι συνάρτηση της κοινωνικής προέλευσης των μαθητών. Η κοινωνική ανισότητα διευθύνει τη σχολική. Επομένως, η σχολική επιτυχία ή η αποτυχία δε γίνεται κατανοητή παρά μόνον εάν τη θεωρήσουμε ως ένα φαινόμενο κοινωνικά προσδιορισμένο. Η μοναδική θέση την οποία προωθούν οι θερμοί θιασώτες των προτύπων και των «Ωνασείων» είναι αυτή της «αριστείας». Σχολεία βαθιά ταξικά προεγκριμένα με δυνατότητα πρόσβασης προσανατολισμένου μαθητικού δυναμικού που συνδέεται στο εσωτερικό του με ένα ισχυρό και αδιαίρετο κρίκο: την ταξική καταγωγή, την τάξη που ανήκει και όχι τη γνώση που ανήκει σε όλους τους μαθητές/τριες.
Aυτό θα προκαλέσει “γκρίζες μορφωτικές ζώνες” σε πολλές περιοχές της χώρας στις οποίες θα φοιτούν μαθητές από τις ασθενέστερες οικονομικά τάξεις και στρώματα. Έτσι, η γνώση από κοινωνικό αγαθό μετατρέπεται σε εμπόρευμα και το σχολείο σε επιχείρηση. Oι πιο εύποροι “αγοράζουν” εκπαίδευση “υψηλής ποιότητας” από το σχολείο - επιχείρηση της επιλογής τους. Oι πιο αδύνατοι, αφού δεν θα έχουν την οικονομική δυνατότητα θα “αγοράζουν” “φτηνή εκπαίδευση” από το σχολείο της γειτονιάς ή του χωριού τους που δε θα έχει δυνατότητες για παροχή παιδείας “υψηλής ποιότητας”, αφού θα έχει στερηθεί κι αυτήν ακόμα την κρατική χρηματοδότηση.
Σχολεία χωρίς εργασιακά δικαιώματα
Στα «Ωνάσεια» καταργούνται τα θεμελιώδη εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών, όπως είναι οι οργανικές θέσεις και η σταθερή εργασία. Οι εκπαιδευτικοί των «Ωνασείων» θα επιλέγονται, με κριτήρια: τους μεταπτυχιακούς τίτλους, την αποδοχή της συνεχούς Αξιολόγησης, την «υλοποίηση προγραμμάτων επαγγελματικής ανάπτυξης»(!), το κυνήγι των δεξιοτήτων και την εναρμόνισή τους με το αυταρχικό καθεστώς της αποψίλωσής τους από θεμελιώδεις συλλογικές και δημοκρατικές κατακτήσεις.
Ειδικότερα, στα Ωνάσεια καταργείται, ουσιαστικά, ο σύλλογος διδασκόντων, η εργασιακή δημοκρατία και ισοτιμία των εκπαιδευτικών. Ο Διευθυντής γίνεται ο απόλυτος κυρίαρχος της σχολικής ζωής που θα έχει τα χαρακτηριστικά του manager, αφού θα έχει τη δυνατότητα: να ορίζει Υποδιευθυντή, να αποφασίζει ποιους εκπαιδευτικούς θα αξιολογεί, κατά προτεραιότητα, να οργανώνει το πρόγραμμα διδασκαλίας. Έτσι, τα βασικότερα δικαιώματα του συλλόγου διδασκόντων κατεδαφίζονται και επιβάλλεται ένα αυταρχικό καθεστώς διοίκησης του σχολείου.
Δημόσιο σχολείο για όλα τα παιδιά χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις
Αλίμονο στους εκπαιδευτικούς αν μπροστά στο φάσμα της ακραίας λιτότητας και της ασφυκτικής συμπίεσης των δαπανών που όντως δεν επιτρέπουν τη επαρκή λειτουργία των σχολείων, πέσουν στην παγίδα της διαμόρφωσης τετελεσμένων για τη λειτουργία του δημόσιου σχολείου με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια με το άλλοθι των οικονομικών αναγκών. Οφείλουν να σταθούν βράχοι στο ζήτημα χορηγιών και να απορρίψουν την είσοδο των εταιριών στα σχολεία, να γίνουν δηλαδή τα σχολεία όμηροι των εταιρειών και των ιδρυμάτων τους. Να απορρίψουν τη λογική των χορηγιών που υποκαθιστούν την ευθύνη και την υποχρέωση του κράτους και γίνονται ο «Δούρειος Ίππος» για την άλωση της δημόσιας εκπαίδευσης και της κοινωνικής πρόνοιας. Η συλλογική δράση, ο ενιαίος και παρατεταμένος αγώνας που υπερβαίνει τον ορίζοντα της εκπαίδευσης με κέντρο τον κόσμο της εργασίας, είναι πιο αναγκαίος από ποτέ άλλοτε.
Η στήριξη όλων των μαθητών και η υπεράσπιση των μορφωτικών τους δικαιωμάτων συνδέεται αναπόσπαστα με την ανάπτυξη και τον ριζοσπαστικό προσανατολισμό του εκπαιδευτικού κινήματος. Για ένα σχολείο Δημόσιο και Δωρεάν που να χωρά όλα τα παιδιά, απορρίπτοντας Τράπεζες θεμάτων, ΕΒΕ, εξετάσεις τύπου PISA - και όλους τους εκπαιδευτικούς, ενάντια στην κατηγοριοποίηση σχολείων, μαθητών, εκπαιδευτικών. Για ένα σχολείο, όπου πρωταρχική σημασία έχει ο πνευματικός εξοπλισμός των μαθητών, η καλλιέργεια «ελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών», έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν κριτικά την κοινωνία με την ενεργή συμμετοχή τους και παρέμβαση σ' όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας. Άλλωστε, ένα απελευθερωτικό και κοινωνικά δίκαιο εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να γεννηθεί από ένα ευρύτερο κοινωνικό κίνημα ανατροπής των σημερινών κοινωνικών δομών, στην κατεύθυνση της κατάργησης των κοινωνικών ανισοτήτων και της οικοδόμησης μιας κοινωνίας που να οδηγεί στην απελευθέρωση του ανθρώπου.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 24/02
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
