Thumbnail
ειδική αγωγή / σχολική ψυχολογία

 

 ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ - ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΜΕ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΕΣ - ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ/ΣΧΟΛΙΚΗ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

[email protected]

05/08/14

H εναρμόνιση του εκπαιδευτικού συστήματος της Ελλάδας με την πολιτική της ένταξης και της συνεκπαίδευσης, και η δημιουργία του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου για την εξασφάλιση ισότιμης και ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους τους μαθητές στα πλαίσια ενός ενιαίου σχολείου για όλους αποτελεί Διεθνή και Ευρωπαϊκή απαίτηση. Μάλιστα, η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια λαμβάνει ευρωπαϊκά κονδύλια για την προώθηση και την υλοποίησή της πολιτικής της ένταξης. Δυστυχώς,  στο προς ψήφιση σχέδιο νόμου για την Ειδική Εκπαίδευση απουσιάζει η φιλοσοφία της ένταξης/συνεκπαίδευσης, όπως αυτή αναλύεται στην επιστημονική βιβλιογραφία και στα σχετικά κείμενα διεθνών οργανισμών[1].

Η ίδια η επιλογή ξεχωριστής νομοθέτησης για την ειδική εκπαίδευση ως ξεχωριστό σώμα από τη γενική εκπαίδευση υπονομεύει τη δημιουργία του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου  για την ποιοτική εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε ενταξιακό/συνεκπαιδευτικό πλαίσιο[2]. Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη η πλήρης απουσία ρυθμίσεων που αφορούν την μετατροπή του γενικού σχολείου σε ένα ενιαίο συνεκπαιδευτικό/ενταξιακό σχολείο για όλους.

Εκκινώντας από το γεγονός ότι η ρύθμιση θεμάτων ειδικής αγωγής αφορά το εκπαιδευτικό σύστημα στο σύνολό του και η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής αποτελεί θέμα άρρηκτα συνδεδεμένο με την εξασφάλιση ισότιμων εκπαιδευτικών εμπειριών για όλους τους μαθητές, προτείνουμε/αιτούμαστε:

·                     Ριζική αλλαγή του περιεχομένου του σχεδίου νόμου ώστε η φιλοσοφία της ισόνομης και ισότιμης εκπαίδευσης να αντικατοπτρίζεται ξεκάθαρα τόσο στις διαδικασίες στελέχωσης της Ε.Α.Ε., όσο και στις υπόλοιπες επιμέρους διατάξεις του.

·                     Απαιτούμε την απόσυρση όλων των ρυθμίσεων που προβλέπουν την τοποθέτηση των εκπαιδευτικών αποφοίτων Τμημάτων Ειδικής Αγωγής των Πανεπιστημίων Θεσσαλίας και Μακεδονίας με διορισμό και κατά προτεραιότητα με μετάθεση ή απόσπαση ή με πρόσληψη ως αναπληρωτές σε Ειδικά Σχολεία/Νηπιαγωγεία, σε τμήματα ένταξης, σε προγράμματα παράλληλης στήριξης-συνεκπαίδευσης, στα ΚΕΔΔΥ και παροχή διδασκαλίας στο σπίτι.

Ο ειδικός παιδαγωγός οφείλει να έχει βασική παιδαγωγική εκπαίδευση και επάρκεια για τη γενική τάξη και επιπλέον εξειδίκευση. Τονίζουμε για μία ακόμη φόρα ότι το κριτήριο επιλογής εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής δεν μπορεί να είναι το βασικό πτυχίο, καθώς το βασικό πτυχίο είναι προσόν προαπαιτούμενο και ως τέτοιο θα πρέπει να είναι ενιαίο για την κάθε βαθμίδα εκπαίδευσης (Πτυχίο Παιδαγωγικού Προσχολικής ή Δημοτικής Εκπαίδευσης). Ο χαρακτηρισμός «εκπαιδευτικός ΕΑΕ»  απορρέει από τα συμπληρωματικά, στον προαπαιτούμενο βασικό παιδαγωγικό τίτλο, προσόντα. Συνεπώς, ο εκτοπισμός (άρθρα 20, 21 και 22) των εκπαιδευτικών με βασικές παιδαγωγικές σπουδές (που διαθέτουν επάρκεια διδασκαλίας στη γενική τάξη) και μεταπτυχιακά/διακτορικά στην ειδική αγωγή/σχολική ψυχολογία[3] είναι άτοπος, καθώς οι συγκεκριμένοι εκπαιδευτικοί είναι σύμφωνα με την έως τώρα ισχύουσα νομοθεσία και τα ευρωπαϊκά δεδομένα οι πλέον εξειδικευμένοι για να προσφέρουν υπηρεσίες τόσο σε συνεκπαιδευτικές δομές όσο και δομές ειδικής εκπαίδευσης. Οι ρυθμίσεις που δρομολογούνται στο σχέδιο νόμου και που αφορούν την πρόσληψη και τις υπηρεσιακές μεταβολές των μόνιμων (άρθρα 20 και 21) και την πρόσληψη αναπληρωτών (άρθρα 20 και 22) εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης- οι οποίες προτάσσουν τους κατόχους βασικών τίτλων ΕΑΕ έναντι των κατοχών μεταπτυχιακών/διδακτορικών χωρίς κανένα επιστημονικό κριτήριο και μη λαμβάνοντας υπόψη τις διεθνείς και Ευρωπαϊκές συστάσεις- οδηγούν ουσιαστικά τους κατόχους μεταπτυχιακών/διδακτορικών, μετά από πολυετείς επιστημονικές σπουδές, πολυετή εργασία και πρόσφορα στην ΕΑΕ, σε βέβαιη ανεργία.

·                     Απαιτούμε μια πραγματικά ισότιμη και αξιοκρατική μεταχείριση μεταξύ πτυχιούχων βασικού τίτλου ειδικής αγωγής και πτυχιούχων γενικής αγωγής με μεταπτυχιακά στην ειδική αγωγή, η οποία δεν θα απαξιώνει κανέναν τίτλο ούτε στην γενική ούτε στην ειδική αγωγή. Προτείνουμε μία πραγματικά ισότιμη μοριοδότηση η οποία:

α) θα αναγνωρίζει ότι ο μεταπτυχιακός και ο διδακτορικός τίτλος του κατόχου βασικού παιδαγωγικού πτυχίου νηπιαγωγού ή δασκάλου αποτελεί συμπληρωματικό προσόν στο βασικό του πτυχίο, προσόν  το οποίο του παρέχει εξειδίκευση. Ο Μεταπτυχιακός τίτλος κτίζεται στο σταθερό υπόβαθρο γνώσεων του βασικού παιδαγωγικού τίτλου, ο  οποίος αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση. Επομένως, μία πραγματικά ισότιμη μοριοδότηση δεν μπορεί να απαξιώνει τον βασικό γενικό παιδαγωγικό τίτλο θεωρώντας τον μη συναφή.

β) θα έχει γνώμονα το πρόσφατα επικυρωμένο από την  Βουλή των Ελλήνων εθνικό πλαίσιο προσόντων[4] και δεν θα παρακάμπτει το γεγονός ότι κάθε βαθμίδα αντιστοιχεί σε αυξημένες ως προς την προηγούμενη δεξιότητες και γνώσεις. Κατά συνέπεια, μία πραγματικά ισότιμη μοριοδότηση δεν εξισώνει διδακτορικές, και μεταπτυχιακές σπουδές με σεμινάρια και προπτυχιακές σπουδές. Η ισοπεδωτική αντιμετώπιση προσόντων που  αντιστοιχούν σε διαφορετικές βαθμίδες ανώτατης εκπαίδευσης δεν συνιστούν ισότιμη αλλά αναξιοκρατική μοριοδότηση.

γ) δεν θα εξισώνει αυθαίρετα μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους με έτη προϋπηρεσίας-όπως επιχειρείται στο νομοσχέδιο προς ψήφιση- καθώς η προϋπηρεσία από μόνη της δεν αντισταθμίζει τις γνώσεις και δεξιότητες που αποκτώνται μέσα από τις μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές ούτε εγγυάται την απόκτηση τους.

·                     Νομοθετική επαναφορά των οργανικών θέσεων από ΠΕ61/ΠΕ71 σε ΠΕ60/ΠΕ70. Σε μία περίοδο που η αναμενόμενη εξέλιξη θα ήταν η προώθηση ουσιαστικότερων θεσμικών αλλαγών για τη δημιουργία ενός ενιαίου γενικού σχολείου για όλους (δεδομένης και της συστηματικής απορρόφησης Ευρωπαϊκών κονδυλίων για τον σκοπό αυτό), η ΕΑΕ αποκόπτεται από το σώμα της ενιαίας γενικής εκπαίδευσης μέσα από τον χαρακτηρισμό των οργανικών θέσεων ΕΑΕ ΠΕ60 και ΠΕ70 ως ΠΕ61 και ΠΕ71 αντίστοιχα στο άρθρο 56 του νόμου 3966/2011. Μέσα από τη ρύθμιση του συγκεκριμένου άρθρου θεμελιώνεται η στροφή προς μία κατεύθυνση εκ διαμέτρου αντίθετη προς τις σύγχρονες τάσεις στην εκπαίδευση των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες/αναπηρία. Οι ρυθμίσεις του νέου σχεδίου νόμου που αφορούν το εκπαιδευτικό προσωπικό της ΕΑΕ -και οι οποίες ουσιαστικά συμπληρώνουν το άρθρο 56 του νόμου 3966/2011- δημιουργούν αγεφύρωτο χάσμα στην εκπαίδευση των γενικών και ειδικών παιδαγωγών, παραπέμπουν σε ένα αναχρονιστικό ιατρικό μοντέλο και στηρίζονται στην αντίληψη ότι οι μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες/αναπηρία, δεν έχουν ανάγκη από παιδαγωγούς. Αυτή η αντίληψη εστιάζει στις αδυναμίες των μαθητών, τους οποίους αντιμετωπίζει ως διαφορετική κατηγορία με τρόπο ισοπεδωτικό και αναπόφευκτα στιγματιστικό, και όχι στην εκπαίδευσή τους σε ένα ενιαίο εκπαιδευτικό σύστημα. Η αναγνώριση λοιπόν ενός κλάδου εκπαιδευτικών της ειδικής αγωγής που είναι ξεχωριστός και ανεξάρτητος από τη γενική εκπαίδευση επουδενί δεν συνάδει με τη φιλοσοφία της εκπαίδευσης/συνεκπαίδευσης.

·                     Οι πτυχιούχοι με βασικό τίτλο στην ειδική αγωγή εκ των πραγμάτων δεν είναι ειδικοί παιδαγωγοί/εκπαιδευτικοί, καθώς δεν έχουν την προαπαιτούμενη για εξειδίκευση βασική παιδαγωγική κατάρτιση και επάρκεια για τη γενική αγωγή. Υπενθυμίζεται ότι τα προγράμματα σπουδών των Τμημάτων Ειδικής Αγωγής δεν έχουν αυξημένη διάρκεια ως προς το βασικό παιδαγωγικό πτυχίο, δεν έχουν ενσωματωμένες τις βασικές γενικές παιδαγωγικές σπουδές και ως εκ τούτου δεν οδηγούν σε επάρκεια διδασκαλίας στη γενική τάξη. Οι εκθέσεις εξωτερικής αξιολόγησης των τμημάτων σίγουρα δεν συνηγορούν για το αντίθετο, καθώς και σε αυτές επισημάνονται η έλλειψη παιδαγωγικών και βασικών προαπαιτούμενων μαθημάτων, η έλλειψη ενταξιακής/συνεκπαιδευτικής φιλοσοφίας, η ανεπαρκής πρακτική άσκηση τόσο σε γενικό όσο και σε ειδικό πλαίσιο[5]. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα Παιδαγωγικά Τμήματα της Ελλάδας, οι δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί εκπαιδεύονται μέσα από κοινό πρόγραμμα. Συνεπώς, το βασικό τους πτυχίο και μόνο δεν τους καθιστά εξειδικευμένους παιδαγωγούς. Η επάρκεια διδασκαλίας στη γενική τάξη είναι προϋπόθεση για την απασχόληση σε οποιαδήποτε θέση εκπαιδευτικού.

 Συνεπώς, αν το μοντέλο που η χώρα προτίθεται να υιοθετήσει είναι αυτό που επιβάλουν τα Διεθνή και Ευρωπαϊκά κείμενα, δηλαδή αυτό της ένταξης/συνεκπαίδευσης, επιβάλλεται να δοθεί στους κατόχους βασικών τίτλων στην ειδική αγωγή η δυνατότητα απόκτησης τυπικών προσόντων γενικής αγωγής (και του κωδικού ΠΕ60/ΠΕ70 αντί ΠΕ61/ΠΕ71), μετά από κατάλληλη επανεκπαίδευση και χωρίς οικονομικό κόστος για τους ίδιους. Κάτι ανάλογο έχει συμβεί και στο παρελθόν με την εξομοίωση των πτυχίων Παιδαγωγικών Ακαδημιών με τα πτυχία των Πανεπιστημιακών Παιδαγωγικών Τμημάτων. Μία τέτοια διαδικασία συμπληρωματικής εκπαίδευσης,  θα μπορούσε αφενός να αποτελέσει οριστική λύση στο πρόβλημα της συσσώρευσης αποφοίτων χωρίς συνέπειες για την ποιότητα της παρεχόμενης στους μαθητές εκπαίδευση, αφετέρου θα οδηγούσε σε μια πιο ισότιμη σχέση μεταξύ των εργαζομένων/εκπαιδευτικών της ΕΑΕ.

·                     Ριζική και ουσιαστική αναδιαμόρφωση του προσανατολισμού και του περιεχομένου σπουδών των συγκεκριμένων Πανεπιστημιακών Τμημάτων Ειδικής αγωγής, οι οποίες θα πρέπει να είναι αυξημένης διάρκειας-όπως εξάλλου απαιτείται και γίνεται σε διεθνές επίπεδο-προκειμένου να υπάρχει πραγματική εναρμόνιση με την γενική εκπαίδευση.

·                     Όπως αναλυτικά τεκμηριώνεται στις προηγούμενες παραγράφους, ο αποκλεισμός των εκπαιδευτικών με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ειδική Αγωγή/Σχολική Ψυχολογία από το δικαίωμα συμμετοχής σε Διαγωνισμό ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών ΕΑΕ δεν έχει καμία απολύτως βάση. Σε περίπτωση, λοιπόν, διενέργειας διαγωνισμού εκπαιδευτικών ΕΑΕ αιτούμαστε ισότιμο δικαίωμα συμμετοχής, αφού διαθέτουμε όλα τα τυπικά προσόντα που οι εκπαιδευτικοί ειδικής θα πρέπει να έχουν (τυπικά προσόντα στην ειδική και στη γενική αγωγή). Επιπλέον, χάριν συνέπειας προς τις θέσεις μας οφείλουμε να επισημάνουμε ότι η διενέργεια ξεχωριστού ΑΣΕΠ για εκπαιδευτικούς ΕΑΕ θα πρέπει να μην αποκόπτει την ομάδα των εκπαιδευτικών αυτών από το σώμα της ενιαίας/γενικής εκπαίδευση και να μην αποτελεί εμπόδιο στην επαγγελματική τους εξέλιξη και κινητικότητα καθώς κάτι τέτοιο εξ ορισμού αντίκειται στην πορεία προς την δημιουργία ενός ενιαίου/ενταξιακού σχολείου για όλους. Οι απαραίτητες δεξιότητες για την ανταπόκριση στις ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες θα έπρεπε να αποτελούν βασικό άξονα σε κάθε διαγωνισμού ΑΣΕΠ για όλους τους εκπαιδευτικούς.

·                     Ζητούμε την μονιμοποίηση των αναπληρωτών εκπαιδευτικών νηπιαγωγών/δασκάλων ΠΕ60.50/70.50 με μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στην Ειδική αγωγή/Σχολική Ψυχολογία που εργάζονται στην EAE.

ΟΛΑ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΩ θα θεσπίσουν την άρση  μιας επιχειρούμενης πρωτοφανούς αδικίας εις βάρος μας, καθώς όχι μόνο η σχετική ρύθμιση αντιβαίνει στα ευρωπαϊκά δεδομένα και τις διεθνείς/ευρωπαϊκές συμβάσεις, αλλά ισοπεδώνει τα εργασιακά δικαιώματα μιας μεγάλης μερίδας εκπαιδευτικών. Αιτούμαστε λοιπόν τίποτε λιγότερο από μια πραγματικά αξιοκρατική/ισότιμη μεταχείριση, η οποία θα αναγνωρίζει ότι ο μεταπτυχιακός/διδακτορικός τίτλος του κατόχου βασικού παιδαγωγικού πτυχίου νηπιαγωγού ή δασκάλου αποτελεί συμπληρωματικό και εκπαιδευτικά και εργασιακά ανώτερο τυπικό και ουσιαστικό προσόν στο βασικό του πτυχίο, προσόν το οποίο του παρέχει την πλήρη επάρκεια για το έργο του εκπαιδευτικού ειδικής αγωγής, όπως ισχύει σε  πανευρωπαϊκό επίπεδο.

 

 


[1] Βλ.  σχετικές πληροφορίες στις ακόλουθες πηγές:

The Salamanca Statement and Framework for Action on Special Needs Education, UNESCO,1994: http://www.unesco.org/education/pdf/SALAMA_E.PDF

European Parliament: http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+TA+P5-TA-2001-0188+0+DOC+XML+V0//EN

Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών σε Ζητήματα Ένταξης (ΕΕΖΕ): Βασικά Μηνύματα Πολιτικής: http://www.european-agency.org/sites/default/files/teacher-education-for-inclusion-key-policy-messages_te4i-policy-paper-EL.pdf

Policy Review on Teacher Education for Inclusion: http://www.european-agency.org/sites/default/files/TE4I-Policy-Review.pdf

Policy Guidelines on Inclusion in Education, UNESCO, 2009: http://unesdoc.unesco.org/images/0017/001778/177849e.pdf

Guidelines for Inclusion: Ensuring Access to Education for All, UNESCO, 2005: http://unesdoc.unesco.org/images/0014/001402/140224e.pdf

[2] Το ζήτημα αυτό επισημαίνεται και στις Συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου με αφορμή το Σχέδιο Νόμου για την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (10 -7 - 2014): http://www.nchr.gr/images/pdf/apofaseis/amea/SxN%20Eidiki%20ekpaideysi%202014.pdf

[3] Για διευκρινήσεις ως προς την απόλυτη συνάφεια της σχολικής ψυχολογίας με την μελέτη και αξιολόγηση των διαδικασιών και των παραγόντων που επηρεάζουν την μάθηση, τον σχεδιασμό και την εφαρμογή παρεμβάσεων που στοχεύουν στην ενίσχυση της μάθησης  των παιδιών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και την εξασφάλιση των συνθηκών για την αποτελεσματικότερη συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία παραπέμπουμε στην ακόλουθη ενδεικτική βιβλιογραφία:

Borich,G.D. & Tombari,M.L. (1997). Educational Psychology: a contemporary approach. New York: Longman

Seifert,K. & Sutton,R. (2009). Educational Psychology. Zurich: Javobs Foundation

Watson,T.S. & Skinner,C.H.         (eds). (2004). Encyclopedia of School Psychology. New York: Kuwer Academic/Plenum publishers.

 

[4] Βλ. σχετικές πληροφορίες στις ακόλουθες πηγές:

Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων: http://goo.gl/r1wAbg

Bologna Working Groups on Qualification (2005). A Framework for Qualifications of the European Higher Education Area, Copenhagen, Denmark: Ministry of Science, Technology and Innovation:  http://www.ond.vlaanderen.be/hogeronderwijs/bologna/documents/050218_QF_EHEA.pdf

 

[5] Βλ. External Evaluation Report, Department of Special Education, University of Thessaly  http://www.hqaa.gr/eks/UniThessaly_SpecialEducation_2013.pdf

External Evaluation Report, Department of Education and Social Policy, University of Macedonia http://www.hqaa.gr/eks/UniMacedonia_EducationalSocialPolicy_2013.pdf

 

Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα

ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση

Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό

Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 05/7

ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ

2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη

Google news logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Google News Viber logo Ακολουθήστε το Alfavita στo Viber

σχετικά άρθρα

εκπαιδευτικοι
Διορισμοί εκπαιδευτικών: Τι προέβλεπε το ΦΕΚ διορισμών του 2023 για τη διαδικασία υποβολής αίτησης
Η αίτηση, η οποία αποτελεί ταυτόχρονα και Υπεύθυνη Δήλωση του άρθρου 8 του ν. 1599/1986 (Α’ 75), θα υποβληθεί ηλεκτρονικά μέσω του Ολοκληρωμένου...
Διορισμοί εκπαιδευτικών: Τι προέβλεπε το ΦΕΚ διορισμών του 2023 για τη διαδικασία υποβολής αίτησης
25-83755teleferic.jpg
Τραγωδία στην Ιταλία: Μητέρα δύο παιδιών πιάστηκε σε τελεφερίκ και έπεσε από γκρεμό
Η άτυχη γυναίκα φόρτωνε αποσκευές σε ένα μικρό ένα τελεφερίκ που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά αντικειμένων και όχι ανθρώπων - όταν πιάστηκαν τα...
Τραγωδία στην Ιταλία: Μητέρα δύο παιδιών πιάστηκε σε τελεφερίκ και έπεσε από γκρεμό