Ορισμός
Στρες μπορεί να προκληθεί από οποιαδήποτε κατάσταση ή σκέψη που σας κάνει να αισθάνεστε συγχυσμένος, θυμωμένος ή νευρικός. Ένας στρεσογόνος παράγοντας για ένα άτομο δεν είναι απαραίτητα στρεσογόνος και για κάποιο άλλο.
Το άγχος είναι ένα αίσθημα ανησυχίας, νευρικότητας ή φόβου. Η πηγή αυτής της ταραχής δεν είναι πάντα γνωστή ή αναγνωρίσιμη, γεγονός που ενισχύει τη δυσφορία που νιώθετε.
Εναλλακτικές Ονομασίες
Άγχος, στρες, ένταση, νευρικότητα, ανησυχία
Γενικές Πληροφορίες
Το στρες είναι φυσιολογικό μέρος της ζωής. Σε μικρές ποσότητες, το στρες βοηθάει - μπορεί να σας κινητοποιήσει και να σας βοηθήσει να γίνετε πιο παραγωγικοί.
Ωστόσο, το υπερβολικό στρες ή μια ισχυρή απόκριση στο στρες είναι επιβλαβής. Μπορεί να σας προετοιμάσει για γενικά πτωχή υγεία, καθώς και για σωματική και ψυχολογική νόσο, όπως λοίμωξη, καρδιοπάθεια και κατάθλιψη. Το συνεχιζόμενο στρες μπορεί να οδηγήσει σε άγχος και ανθυγιεινές συμπεριφορές όπως περίσσεια κατανάλωση τροφής και κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών.
Συναισθηματικές καταστάσεις, όπως οδύνη ή κατάθλιψη, και παθήσεις όπως ένας υπερλειτουργικός θυρεοειδής, χαμηλή γλυκόζη αίματος ή καρδιακή προσβολή μπορούν να προκαλέσουν συμπτώματα στρες.
Το άγχος συχνά συνοδεύεται από σωματικά συμπτώματα, όπως:
- Κοιλιακό άλγος (αυτό μπορεί να είναι το μόνο σύμπτωμα του άγχους, ιδιαίτερα στα παιδιά)
- Διάρροια ή συχνή ανάγκη για ούρηση
- Ζαλάδα
- Ξηροστομία ή δυσκολία κατάποσης
- Κεφαλαλγίες
- Μυϊκή τάση
- Ταχύπνοια
- Γρήγορος ή ακανόνιστος καρδιακός ρυθμός
- Εφίδρωση
- Σπασμοί ή τρέμουλο
- Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν και άλλα συμπτώματα με το άγχος:
- Μειωμένη συγκέντρωση
- Κόπωση
- Ευερεθιστότητα, περιλαμβάνοντας την έκρηξη θυμού
- Σεξουαλικά προβλήματα
- Δυσκολία στον ύπνο, περιλαμβάνοντας εφιάλτες
Το άγχος μπορεί να συμβαίνει ως τμήμα μιας αγχώδους διαταραχής. Οι αγχώδεις διαταραχές αποτελούν μια ομάδα ψυχιατρικών καταστάσεων που ενέχουν υπερβολικό άγχος. Αυτές περιλαμβάνουν:
- Γενικευμένη αγχώδης διαταραχή
- Ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή
- Διαταραχή πανικού
- Μετατραυματική διαταραχή
- Κοινωνική φοβία
- Συγκεκριμένες φοβίες
Αίτια
Συγκεκριμένα φάρμακα και ουσίες, μπορούν να οδηγήσουν σε συμπτώματα άγχους, είτε ως παρενέργεια ή ως σύνδρομο στέρησης. Τα φάρμακα αυτά περιλαμβάνουν:
- Φάρμακα για ADHD, ιδιαίτερα αμφεταμίνες
- Αλκοόλ
- Βενζοδιαζεπίνες (στη διάρκεια της διακοπής)
- Βρογχοδιασταλτικά (για άσθμα και συγκεκριμένες άλλες αναπνευστικές διαταραχές)
- Καφεΐνη
- Κοκαΐνη
- Φάρμακα για το κρυολόγημα
- Αποσυμφορητικά
- Χάπια διαίτης
- Μαριχουάνα
- Νικοτίνη
- Φάρμακα για τον θυρεοειδή
- Μια πτωχή δίαιτα - για παράδειγμα, χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Β12 - μπορεί επίσης να συμβάλλει σε στρες ή άγχος. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, ένας όγκος των επινεφριδίων (φαιοχρωμοκύτωμα) μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα άγχους ή στρες. Τα συμπτώματα προκαλούνται από υπερπαραγωγή των ορμονών που είναι υπεύθυνες για τα αισθήματα άγχους.
Οικιακή Περίθαλψη
Η πιο αποτελεσματική λύση είναι η ανεύρεση και αντιμετώπιση της πηγής του στρες ή άγχους σας. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, γιατί το αίτιο του άγχους μπορεί να μην είναι συνειδητό. Το πρώτο βήμα είναι να κάνετε μια καταγραφή του τι πιστεύεται ότι θα μπορούσε να σας στρεσάρει, προσπαθώντας να είστε όσο πιο ειλικρινείς μπορείτε με τον εαυτό σας:
- Για ποιο πράγμα ανησυχείτε περισσότερο;
- Υπάρχει κάτι διαρκώς στο μυαλό σας;
- Υπάρχει κάτι που φοβάστε ότι θα συμβεί;
- Υπάρχει κάτι συγκεκριμένο που σας θλίβει ή καταθλίβει;
- Κρατήστε ένα ημερολόγιο των βιωμάτων ή σκέψεων που φαίνεται να σχετίζονται με το άγχος σας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι σκέψεις σας επιτείνουν το άγχος;
Στη συνέχεια, βρείτε κάποιον που εμπιστεύεστε (φίλος, οικογενειακό μέλος, γείτονας, κληρικός), ο οποίος θα σας ακούσει. Συχνά, απλά το να μιλήσετε σε έναν φίλο ή αγαπημένο πρόσωπο είναι ότι χρειάζεστε για να απαλλαγείτε από το άγχος. Στις περισσότερες κοινότητες, υπάρχουν επίσης ομάδες υποστήριξης και γραμμές βοήθειας. Εργασιοθεραπευτές, ψυχολόγοι και ψυχίατροι μπορούν πολύ αποτελεσματικά να σας βοηθήσουν να μειώσετε το άγχος σας μέσω θεραπείας ή φαρμάκων.
Επίσης, κάντε επιλογές ενός πιο υγιεινού τρόπου διαβίωσης, που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε το στρες. Για παράδειγμα:
- Μην χρησιμοποιείται νικοτίνη, κοκαΐνη ή άλλες παράνομες ουσίες.
- Αποκτήστε μια καλά ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή. Μην τρώτε υπερβολικά.
- Να ασκήστε τακτικά.
- Βρείτε βιβλία αυτοβοήθειας στην τοπική βιβλιοθήκη ή βιβλιοπωλείο.
- Να κοιμάστε αρκετά.
- Μάθετε και εφαρμόστε τεχνικές χαλάρωσης, όπως η καθοδηγούμενη φαντασία, η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση, η γιόγκα, το tai chi ή ο διαλογισμός.
- Περιορίστε την καφεΐνη και το αλκοόλ.
- Κάνετε διαλείμματα από τη δουλειά. Φροντίστε να εξισορροπήσετε τις δραστηριότητες αναψυχής με τις ευθύνες σας. Περάστε χρόνο με ανθρώπους που σας ευχαριστούν.
Πότε να Επικοινωνήσετε με το Γιατρό
Ο γιατρός σας μπορεί να σας βοηθήσει να προσδιορίσετε εάν το άγχος σας απαιτεί αξιολόγηση και αντιμετώπιση από έναν ειδικό.
Καλέστε το 166 εάν:
- Έχετε συμπιεστικό πόνο στο στήθος, ιδιαίτερα με δύσπνοια, ζαλάδα ή εφίδρωση. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να προκαλούνται από μια καρδιακή προσβολή, που μπορεί επίσης να προκαλέσει αισθήματα άγχους.
- Έχετε αυτοκτονικές σκέψεις.
- Καλέστε το γιατρό σας αν:
- Έχετε ζαλάδα, ταχύπνοια ή καλπάζων καρδιακό ρυθμό για πρώτη φορά, ή εάν είναι χειρότερα από το συνηθισμένο.
- Δεν μπορείτε να εργαστείτε ή να λειτουργήσετε κατάλληλα στο σπίτι εξαιτίας του άγχους ή άλλων συμπτωμάτων.
- Δεν ξέρετε την πηγή ή το αίτιο του άγχους σας.
- Έχετε ένα ξαφνικό αίσθημα πανικού.
- Έχετε μια φοβία που δεν μπορείτε να ελέγξετε - για παράδειγμα, να μολυνθείτε και να αρρωστήσετε εάν βγείτε έξω, μια φοβία για το ύψος.
- Το άγχος σας ενεργοποιείται από την ανάμνηση ενός τραυματικού περιστατικού.
- Έχετε δοκιμάσει μεθόδους αυτοβοήθειας για αρκετές εβδομάδες χωρίς αποτέλεσμα, ή αισθάνεστε ότι το άγχος σας δεν θα φύγει χωρίς επαγγελματική βοήθεια.
Ρωτήστε τον φαρμακοποιό ή το γιατρό σας για το εάν κάποιο από τα φάρμακα που παίρνετε έχει ως παρενέργεια την πρόκληση άγχους. Μην σταματήσετε να λαμβάνετε τα φάρμακά σας χωρίς εντολή από το γιατρό σας.
Τι να Περιμένετε κατά την Επίσκεψη στο Γιατρό
Ο γιατρός θα σας πάρει το ιατρικό ιστορικό σας και θα σας εξετάσει, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στον καρδιακό ρυθμό, την αρτηριακή πίεση και τον αναπνευστικό ρυθμό σας.
Για να μπορέσει να καταλάβει καλύτερα το άγχος ή στρες σας, ο γιατρός μπορεί να σας κάνει τις ακόλουθες ερωτήσεις:
- Πότε ξεκίνησαν τα αισθήματα στρες, έντασης ή άγχους; Αποδίδετε τα αισθήματα σε κάτι συγκεκριμένο, όπως ένα περιστατικό στη ζωής σας ή μια κατάσταση που σας τρομάζει;
- Έχετε σωματικά συμπτώματα μαζί με τα αισθήματα άγχους; Ποια είναι αυτά;
- Υπάρχει κάτι που να βελτιώνει το άγχος σας;
- Υπάρχει κάτι που να επιδεινώνει το άγχος σας;
- Τι φάρμακα παίρνετε;
- Χρησιμοποιείται αλκοόλ ή φάρμακα;
- Οι διαγνωστικές εξετάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν αιματολογικές εξετάσεις και πιθανότατα ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ).
- Εάν το άγχος δεν συνοδεύεται από ανησυχητικά σωματικά σημεία και συμπτώματα, ο γιατρός σας μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό ψυχικής υγιεινής.
Η ψυχοθεραπεία, όπως η νοητική-συμπεριφορική θεραπεία ή η ψυχοδυναμική θεραπεία, έχει δειχθεί ότι μειώνει σημαντικά το άγχος. Σε κάποιες περιπτώσεις, μπορεί να είναι κατάλληλα φάρμακα όπως τα αντικαταθλιπτικά.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 3/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη