Παχαίνω απ’ τη... χαρά μου!

Συνηθίζουμε να λέμε ότι για τις συχνές επιδρομές στο ψυγείο και τελικώς για τα κιλά που συσσωρεύονται επάνω μας και κατ' επέκταση επάνω στη… ζυγαριά ευθύνονται το άγχος, η μοναξιά και η κατάθλιψη που πολλοί βιώνουν στον σύγχρονο κόσμο μας. Ωστόσο τώρα μια νέα μελέτη έρχεται να δείξει ακριβώς το αντίθετο: σύμφωνα με τα αποτελέσματά της, δεν είναι λίγοι εκείνοι που παρατρώνε λόγω… ευτυχίας!

Συγκεκριμένα, από τη μελέτη που ανήκει σε ψυχολόγους από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία προέκυψε ότι τα άτομα των οποίων οι διατροφικές συνήθειες αντικατοπτρίζουν σε μεγάλο βαθμό τα συναισθήματά τους συνηθίζουν να λαμβάνουν περισσότερες θερμίδες όταν είναι στα «πάνω» τους παρά όταν νιώθουν στα «κάτω» τους.

Με βάση τα ευρήματά τους, οι ερευνητές αναφέρουν ότι το «τσιμπολόγημα της χαράς» αποτελεί έναν σημαντικό αλλά παραγνωρισμένο ως σήμερα παράγοντα που συντελεί στην παγκόσμια «επιδημία» της παχυσαρκίας.

Η συναισθηματική κατανάλωση τροφής έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους κύριους λόγους για τους οποίους πολλά άτομα παλεύουν αλλά δεν μπορούν να ελέγξουν το βάρος τους. Κατά τις περιόδους έντονου στρες, η κατανάλωση τροφής μπορεί να προσφέρει βραχυπρόθεσμη ανακούφιση. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι ως και το 75% της υπερκατανάλωσης τροφής οφείλεται στα συναισθήματα. Ως σήμερα πιστευόταν μάλιστα ότι όταν το άτομο νιώθει δυστυχισμένο καταφεύγει ευκολότερα σε ανθυγιεινές τροφές ώστε να νιώσει, έστω και για λίγο, καλύτερα.

Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ θέλησαν να διερευνήσουν εάν όσοι καταφεύγουν στη συναισθηματική κατανάλωση τροφής όταν βρίσκονται σε κακή διάθεση έχουν την ίδια συνήθεια και όταν νιώθουν θετικά συναισθήματα.

Για να το επιτύχουν μελέτησαν 87 φοιτητές: ρώτησαν τον καθέναν από αυτούς σχετικά με τις διατροφικές του συνήθειες, ενώ ανέλυσαν και την ψυχική τους κατάσταση με βάση ειδικά διαμορφωμένα ερωτηματολόγια.

Στη συνέχεια διεξήγαγαν μια σειρά πειραμάτων στα οποία έδειξαν στους εθελοντές αποσπάσματα από ταινίες ή τηλεοπτικά σόου που είχαν στόχο να προκαλέσουν θετικά, ουδέτερα ή αρνητικά συναισθήματα.

Για παράδειγμα, προκειμένου να δημιουργήσουν θετική διάθεση στους φοιτητές οι ψυχολόγοι τούς έδειξαν μια σκηνή από τη γνωστή κωμική σειρά «Mr Bean» με τονΡόουαν Ατκινσον, στην οποία ο πρωταγωνιστής προσπαθεί να αντιγράψει τις απαντήσεις του διπλανού του κατά τη διάρκεια μιας εξέτασης. Η δεύτερη «ανεβαστική» σκηνή αφορούσε τη γνωστή ταινία «Οταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι», στην οποία η Μεγκ Ράιαν προσποιείται οργασμό μέσα σε ένα εστιατόριο.

Ενα ντοκυμαντέρ με θέμα το ψάρεμα «επιστρατεύτηκε» για να προκαλέσει ουδέτερα συναισθήματα στους εθελοντές. Οσο για τα αρνητικά συναισθήματα, οι ειδικοί προσπάθησαν να τα «γεννήσουν» δείχνοντας στους εθελοντές μια σκηνή από την ταινία «Πράσινο μίλι» με τον Τομ Χανκς, στην οποία ένας αθώος άνδρας οδηγείται στην ηλεκτρική καρέκλα.

Αμέσως μετά τη θέαση του εκάστοτε βίντεο, στους εθελοντές δόθηκαν μεγάλα μπολ γεμάτα με τσιπς σε διαφορετικές γεύσεις, καθώς και πλάκες λευκής και σκούρας σοκολάτας, αλλά και σοκολάτας γάλακτος.

Οι ερευνητές μέτρησαν τη συνολική πρόσληψη θερμίδων των εθελοντών έπειτα από τη θέαση κάθε σκηνής.

Σύμφωνα με τα ανατρεπτικά ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Appetite», όσοι από τους εθελοντές ανήκαν στην κατηγορία της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής έτειναν να τρώνε περισσότερο έχοντας προηγουμένως δει μια χαρούμενη σκηνή παρά μια αρνητική.

Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι «η συναισθηματική κατανάλωση τροφής έχει συνδεθεί κυρίως με την αρνητική διάθεση. Ωστόσο οι εθελοντές της μελέτης μας δεν κατανάλωναν περισσότερη τροφή ως απόκριση σε αρνητικά συναισθήματα, αλλά αντιθέτως αποκρινόμενοι σε θετικές σκηνές. Τα ευρήματα αυτά είναι πολύτιμα για τη θεραπεία της παχυσαρκίας, καθώς υπογραμμίζουν τη σημασία των θετικών συναισθημάτων σε ό,τι αφορά την κατανάλωση τροφής στην οποία ως σήμερα δεν είχε δοθεί η δέουσα σημασία».

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, η Ρόουζ Αγκντάμι, ψυχολόγος που εξειδικεύεται στη θεραπεία ατόμων που ανήκουν στην κατηγορία της συναισθηματικής κατανάλωσης τροφής, ανέφερε ότι η ευτυχία μπορεί πράγματι να αυξήσει την πρόσληψη θερμίδων εξίσου με τη δυστυχία. Η ειδικός προσέθεσε ωστόσο ότι όσοι παρατρώνε λόγω… χαράς τείνουν να το κάνουν όταν περνούν καλά και βρίσκονται με άλλα άτομα, ενώ αντιθέτως εκείνοι που καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες τροφής εξαιτίας… λύπης, επιδίδονται στο «ανθυγιεινό σπορ» όταν είναι μόνοι τους. «Και οι δύο αυτές κατηγορίες ατόμων έχουν μια μη υγιή σχέση με το φαγητό και το χρησιμοποιούν για τους λάθος λόγους» κατέληξε η δρ Αγκντάμι.