Ποιοι κερδίζουν στο νήμα την έξοδο από το ΙΚΑ
Yστατη ευκαιρία να «κατοχυρώσουν» τη σύνταξή τους από το ΙΚΑ και να αποφύγουν τα χειρότερα έχουν οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις.
Yστατη ευκαιρία να «κατοχυρώσουν» τη σύνταξή τους από το ΙΚΑ και να αποφύγουν τα χειρότερα έχουν οι ασφαλισμένοι που συμπληρώνουν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Οι νέες ρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό θα επηρεάσουν και όσους καλύπτονται από το ΙΚΑ και, όπως όλα δείχνουν, θα έχουν τη δυνατότητα να σωθούν μόνο όσοι έχουν πιάσει τόσο τα απαιτούμενα έτη ασφάλισης όσο και το όριο ηλικίας.
Σημειώνεται πως στο Ταμείο των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα ξεκίνησε το 2011 η σταδιακή αύξηση των προϋποθέσεων συνταξιοδότησης. Οι αλλαγές υλοποιούνται σε δόσεις, ενώ τώρα έρχονται και νέες παρεμβάσεις.
Συγκεκριμένα προωθείται η αύξηση των απαιτούμενων ημερών ασφάλισης από τις 4.500 στις 6.000, ενώ στο τραπέζι είναι και το θέμα της αύξησης των ορίων ηλικίας κατά μία διετία. Σε αναμμένα κάρβουνα κάθονται χιλιάδες ασφαλισμένοι που δεν έχουν προλάβει να θεμελιώσουν δικαίωμα, ενώ πρέπει να σημειωθεί πως στο ΙΚΑ δεν υπάρχει ειδικό καθεστώς για τους ασφαλισμένους πριν από το 1983 (είναι ενιαίες οι ρυθμίσεις για όσους ασφαλίστηκαν μέχρι το τέλος του 1992).
Το «Εθνος-Συντάξεις», με τη βοήθεια του δικηγόρου Διονύσου Ρίζου που είναι ειδικός σε θέματα εργατικού και ασφαλιστικού δικαίου, παρουσιάζει έναν αναλυτικό οδηγό για όσους έχουν θεμελιώσει ή θεμελιώνουν άμεσα δικαίωμα:
Ανδρες με 10.500 ημέρες ασφάλισης. Φέτος η έξοδος γίνεται με 11.100 ημέρες ασφάλισης σε ηλικία 59 ετών. Οσοι θεμελίωσαν πέρσι δικαίωμα μπορούν να αποχωρήσουν με 10.800 ημέρες στα 58.
Ενδεικτικά αναφέρεται το εξής παράδειγμα: ασφαλισμένος 54 ετών με 9.100 ημέρες ασφάλισης αναγνωρίζει 1.500 ημέρες εντός του 2012 και φτάνει συνολικά τις 10.600 και κατά συνέπεια θα δικαιωθεί πλήρους σύνταξης όταν συμπληρώσει το 59ο έτος της ηλικίας του και 11.100 ημέρες ασφάλισης.
Σημειώνεται πως με την ισχύουσα νομοθεσία όσοι είχαν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το 2010 αποχωρούν με 10.500 ημέρες σε ηλικία 58 ετών. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα γίνει για όσους έχουν τις απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης αλλά όχι το όριο ηλικίας (καθώς απειλούνται από τις νέες ρυθμίσεις).
Σταδιακά θα κλείσουν οι πόρτες εξόδου για όσους έχουν λιγότερα έτη ασφάλισης.
Ανδρες που θέλουν να βγουν με μειωμένη σύνταξη. Προβλέπεται πρόωρη συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη σε δύο περιπτώσεις. Κατ' αρχάς με τουλάχιστον 4.500 ημέρες ασφάλισης και κατά δεύτερο λόγο με τουλάχιστον 10.000 ημέρες. Και στις δύο περιπτώσεις η μειωμένη σύνταξη αποδίδεται μετά το 60ό έτος και έως το όριο της πλήρους.
Η διαφοροποίηση είναι στο ποσοστό της μείωσης αφού στην πρώτη περίπτωση το όριο ηλικίας για την πλήρη σύνταξη είναι το 65ο.
Στη δεύτερη περίπτωση, για όσους έχουν 10.000 ημέρες μέχρι το τέλος του έτους η ηλικία εξόδου διαμορφώνεται στα 63 έτη και 6 μήνες.
Θεμελίωση δικαιώματος με 10.000 ένσημα
Οι γυναίκες μπορούν να θεμελιώσουν δικαίωμα και να συνταξιοδοτηθούν και με τη συμπλήρωση 10.000 ημερών ασφάλισης. Το όριο ηλικίας για την κατηγορία αυτή αυξάνεται κατά 12 μήνες κατ' έτος και πέρσι διαμορφώθηκε στο 58ο έτος για πλήρη σύνταξη και στο 56ο έτος για μειωμένη, με παράλληλη αύξηση του χρόνου ασφάλισης στα 10.400 ένσημα.
Φέτος αυξήθηκαν κατά ένα εξάμηνο τα όρια ηλικίας με αποτέλεσμα να απαιτείται η συμπλήρωση του 58ου έτους και 6 μηνών για πλήρη σύνταξη, ενώ μειωμένη δίνεται δύο χρόνια νωρίτερα (56 ετών και 6 μηνών). Παράλληλα, αυξήθηκαν και οι απαιτούμενες ημέρες ασφάλισης, που έφτασαν τις 10.800.
Για τη μειωμένη σύνταξη απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης την τελευταία πενταετία, στις οποίες δεν μπορούν να προσμετρηθούν ημέρες επιδοτούμενες από τον ΟΑΕΔ.
Τα κλειδιά για τα βαρέα και ανθυγιεινά
Ειδικές ρυθμίσεις ισχύουν για τους ασφαλισμένους στο ειδικό καθεστώς των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων. Κλειδί για την έξοδο αποτελεί το έτος θεμελίωσης δικαιώματος, ενώ διαφορετικές ρυθμίσεις ισχύουν ανάλογα με τον αριθμό των ενσήμων.
Πάντως και για τους εργαζόμενους στα βαρέα αναμένεται να υπάρξουν ανατροπές με τα νέο πακέτο μέτρων. Οι ρυθμίσεις που εξετάζονται αφορούν τόσο την αύξηση των 4.500 ημερών ασφάλισης όσο και τα όρια ηλικίας (μένει να οριστικοποιηθεί το πακέτο).
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία προβλέπονται τα εξής:
Ανδρες με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων 7.500 στο καθεστώς των βαρέων. Φέτος πλήρης σύνταξη καταβάλλεται σε ηλικία 56 ετών και 6 μηνών, ενώ μειωμένη σύνταξη δίνεται δύο χρόνια νωρίτερα.
Μέχρι τώρα εξακολουθεί να ισχύει όσον αφορά τη θεμελίωση η προϋπόθεση που προβλέπει ότι από τις 10.500 ημέρες ασφάλισης οι 7.500 τουλάχιστον πρέπει να έχουν πραγματοποιηθεί στα βαρέα και ανθυγιεινά.
Σημειώνεται πως σε όσους είχαν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 πλήρης σύνταξη καταβάλλεται σε ηλικία 55 ετών, ενώ μειωμένη δίνεται στα 53.
Ανδρες με 4.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων 3.600 στο καθεστώς των βαρέων. Με τις μέχρι τώρα ρυθμίσεις φέτος καταβάλλεται πλήρης σύνταξη σε ηλικία 60 ετών. Αρκεί από τις 3.600 ημέρες να έχουν πραγματοποιηθεί στο καθεστώς των βαρέων οι 1.000 την τελευταία 13ετία. Σημειώνεται πως οι ρυθμίσεις είναι ενιαίες ανεξάρτητα αν η θεμελίωση δικαιώματος έγινε πριν ή μετά το 2010.
Γυναίκες με 10.500 ημέρες ασφάλισης εκ των οποίων 7.500 στο καθεστώς των βαρέων. Φέτος πλήρης σύνταξη καταβάλλεται σε ηλικία 56 ετών και 6 μηνών, ενώ μειωμένη σύνταξη δίνεται δύο χρόνια νωρίτερα. Για τη μειωμένη σύνταξη η περικοπή φτάνει το 6% τον χρόνο για κάθε έτος πριν από το όριο για πλήρη σύνταξη (ανώτατο ποσοστό μείωσης 12%.
Προσοχή χρειάζεται καθώς πρόσθετη προϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη 1.000 ενσήμων στα βαρέα τα τελευταία 13 έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.
Στην περίπτωση που ασφαλισμένη στα βαρέα έχει θεμελιώσει δικαίωμα με άλλες διατάξεις (π.χ. μητέρα ανηλίκου) συμφέρει να χρησιμοποιήσει το εν λόγω δικαίωμα και όχι αυτό των βαρέων. Σε αυτή την περίπτωση δικαιούται και την πριμοδότηση των βαρέων που προσαυξάνει το τελικό ποσό της σύνταξης. Οι εργαζόμενες που συνταξιοδοτούνται με το καθεστώς των 10.500 ημερών ασφάλισης με 7.500 στα βαρέα δικαιούνται ούτως ή άλλως την πριμοδότηση.
Γυναίκες με 4.500 ημέρες εργασίας εκ των οποίων οι 3.600 στα βαρέα. Φέτος απαιτείται η συμπλήρωση του 57ου έτους της ηλικίας. Με τις ισχύουσες ρυθμίσεις όσες γυναίκες είχαν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2010 συνταξιοδοτούνται στα 55.
Πλήρης και μειωμένη με 4.500 ημέρες ασφάλισης
Mεγάλο κεφάλαιο αποτελούν και οι γυναίκες με 4.500 ένσημα. Ο εν λόγω χρόνος αφορά πραγματική ασφάλιση, αυτασφάλιση, πλασματικούς χρόνους και επιδοτούμενα διαστήματα. Μπορεί δε να συμπληρωθεί και με χρονικά διαστήματα από άλλους φορείς ασφάλισης σύμφωνα με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης.
Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, με το εν λόγω χρονικό διάστημα ασφάλισης και παράλληλα συμπλήρωση του 55ου έτους της ηλικίας, καθώς και 100 ημερών ασφάλισης ανά έτος τα τελευταία 5 έτη, η γυναίκα ασφαλισμένη μπορεί να κατοχυρώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Απαραίτητη προϋπόθεση της μειωμένης σύνταξης να υφίστανται τουλάχιστον 100 ημέρες ασφάλισης κάθε χρόνο τα τελευταία 5 έτη τόσο για τη θεμελίωση όσο και πριν από την αίτηση. Οι 100 ημέρες μπορεί να προέρχονται από πραγματική ασφάλιση, αυτασφάλιση και μπορούν να προέρχονται και από επιδοτούμενη ανεργία, όπως αναφέρεται σε πρόσφατη εγκύκλιο.
Για την περίπτωση της μειωμένης σύνταξης η θεμελίωση, σε αντίθεση με όλες τις άλλες περιπτώσεις, γίνεται όχι με τη συμπλήρωση μόνο του απαραίτητου χρόνου ασφάλισης, αλλά παράλληλα και με το αντίστοιχο όριο ηλικίας αλλά και με την πρόσθετη προϋπόθεση των 100 ημερών ανά έτος.
Ετσι, για να κατοχυρώσει γυναίκα ασφαλισμένη στο ΙΚΑ τις κατώτατες προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση με μειωμένη σύνταξη, χρειάζεται, εκτός από τις 4.500 ημέρες ασφάλισης, το 55ο έτος της ηλικίας της και είναι απαραίτητη και η ύπαρξη 100 ημερών ασφάλισης κάθε έτος τα τελευταία 5 έτη, αλλιώς δεν κατοχυρώνεται το σχετικό δικαίωμα. Αντίστοιχα, για την πλήρη σύνταξη χρειάζεται απλά συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας και των 4.500 ημερών.
Οπως τονίζει ο δικηγόρος Διονύσης Ρίζος, κατάφωρη αδικία προέκυψε με τεχνική οδηγία της Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων για τη μειωμένη σύνταξη. Ετσι, η μείωση δεν υπολογίζεται σε 60/200ά από την ημέρα δυνατότητας υποβολής αίτησης για μειωμένη σύνταξη και έκτοτε βαίνει μειούμενη αλλά σε 60/200ά από την ημερομηνία λήψης πλήρους που πλέον είναι το 65ο έτος της ηλικίας. Κατά συνέπεια, πολλές ασφαλισμένες θα έχουν έως και 3 έτη συνεχώς 30% μείωση στη σύνταξή τους εφόσον επιλέξουν τη μειωμένη.
Για παράδειγμα, ασφαλισμένη που συμπληρώνει φέτος τα 55 έτη και 4.500 ημέρες ενώ εργάζεται συνεχώς τα τελευταία 5 έτη. Η συγκεκριμένη ασφαλισμένη θα μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στα 57 της με μειωμένη σύνταξη.
Με βάση το σημερινό καθεστώς η μείωση από τα 57 και μέχρι τα 60, όποτε κι αν υποβάλει αίτηση, θα παραμείνει σταθερά στο 30%, καθώς ο υπολογισμός της γίνεται από τα 65 και όχι από το έτος της πλήρους κατά τη θεμελίωση.
Τελος εποχής για το καθεστώς στις μητέρες ανηλίκων
Τέλος μπαίνει από την 1η Ιανουαρίου 2013 στο ευνοϊκό καθεστώς συνταξιοδότησης των μητέρων με ανήλικα τέκνα. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία διασώζονται μόνο όσες ασφαλισμένες πρόλαβαν να θεμελιώσουν δικαίωμα, ωστόσο και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν διακυμάνσεις στα όρια ηλικίας.
Ετσι όσες γυναίκες έχουν θεμελιώσει σχετικό δικαίωμα ανατρέχοντας, πριν ακόμη την ψήφιση του ν. 3863/2010, σε στιγμή που παράλληλα με τις 5.500 ημέρες ασφάλισης συνέτρεχε ανηλικότητα τέκνου, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με το ειδικό καθεστώς. Συγκεκριμένα όσες είχαν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις μέχρι το τέλος του 2010 μπορούν να πάρουν μειωμένη σύνταξη στα 50 και πλήρη σύνταξη στα 55.
Για όσες γυναίκες θεμελίωσαν δικαίωμα το 2011 το έτος λήψης μειωμένης σύνταξης μεταβάλλεται, φτάνοντας το 52ο έτος και για την πλήρη το 55ο έτος της ηλικίας. Αντίστοιχα οι γυναίκες που θεμελιώνουν φέτος δικαίωμα μπορούν να βγουν με μειωμένη στα 55 και πλήρη με τη συμπλήρωση του 60ου έτους.
Oπως ήδη αναφέρθηκε, οι ευνοϊκές αυτές ρυθμίσεις παύουν να ισχύουν για όσες γυναίκες θα θεμελιώσουν δικαίωμα μετά το 2013. Για τις συγκεκριμένες ασφαλισμένες μειωμένη σύνταξη καταβάλλεται στα 60 και πλήρης στα 65 έτη.
Εδώ πρέπει να επισημανθεί πως η μείωση παρ' όλες αυτές τις αλλαγές μένει σταθερή. Δεν υπάρχει πλέον μείωση για την ενηλικίωση του τέκνου όπως προβλεπόταν από το ν. Πετραλιά. Ετσι η μείωση ξεκινά από 0,5% και μπορεί και εδώ να φτάσει το 30%. Στις περιπτώσεις των κατώτατων ορίων δεν μειώνεται το ποσό όπως στις υπόλοιπες κατηγορίες.
Να σημειώσουμε εδώ πως για τη λήψη της μειωμένης/πρόωρης με το καθεστώς των μητέρων ανηλίκων δεν απαιτούνται 100 ημέρες ασφάλισης ανά έτος τα τελευταία 5 έτη πριν από την υποβολή της αίτησης.
Πολύ σημαντική εξέλιξη αποτελεί τελευταίο έγγραφο του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ με βάση το οποίο μπορεί να συνυπολογιστεί χρόνος ανεργίας επιδοτούμενης σε βάθος δεκαετίας από την ενηλικίωση του τέκνου και όχι από την αίτηση συνταξιοδότησης. Ετσι ασφαλισμένη που είχε 5.400 ημέρες ασφάλισης το 2004 όταν και ενηλικιώθηκε το τέκνο της και είχε επιδοτηθεί για 200 ημέρες από τον ΟΑΕΔ το 1997, μπορεί, σε αντίθεση με ό,τι ίσχυε ως σήμερα, να κάνει χρήση του εν λόγω χρόνου. Δηλαδή θα συνταξιοδοτηθεί με το καθεστώς των μητέρων ανηλίκων στα 50 με μειωμένη σύνταξη και στα 55 με πλήρη.
Κ. ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ - ΕΘΝΟΣ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη