Alfavita Newsroom Γείτονας από περιοχή της Αθήνας κάλεσε, για να καταγγείλει ανώνυμα περιστατικό κακοποίησης ανηλίκων, ενός κοριτσιού 4 ετών κι ενός αγοριού 17 ετών, από τους ίδιους τους γονείς τους. Η καταγγελία αφορούσε σε ψυχολογική κακοποίηση, παραμέληση και οικονομική εκμετάλλευση των παιδιών. Ο πατέρας έκανε χρήση ουσιών, ακόμη και μπροστά στα παιδιά, ενώ η μητέρα αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα εθισμού στο αλκοόλ. Στο σπίτι, επικρατούσε το αδιαχώρητο, αφού ζούσαν ακόμα δύο οικογένειες και άλλα δύο παιδιά, χωρίς να τηρούνται οι υποτυπώδεις κανόνες υγιεινής...
Αυτή είναι μία από τις περιπτώσεις που καλούνται να χειριστούν οι ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί της Συμβουλευτικής "Γραμμής 11525" που λειτουργεί από το 2009, κάτω από την "ομπρέλα" της Ένωσης "Μαζί για το Παιδί".
Η γραμμή παρέχει ψυχολογική υποστήριξη μέσω τηλεφώνου ή δια ζώσης, ενώ λαμβάνει ανώνυμες ή επώνυμες καταγγελίες για περιστατικά κακοποίησης ανηλίκων και παραπέμπει ή ενημερώνει τις αρμόδιες υπηρεσίες για θέματα που αφορούν σε παιδιά και τις οικογένειές τους.
Μόνο το 2015, οι υπεύθυνοι της Γραμμής απάντησαν σε περισσότερες από 8.000 κλήσεις από όλη την Ελλάδα, με την πλειοψηφία τους να αφορούν θέματα συμβουλευτικής. Το πρώτο τετράμηνο του 2016 απαντήθηκαν περισσότερες από 3.000 κλήσεις, πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 1.200 τηλεφωνικές συνεδρίες και ωφελήθηκαν περισσότεροι από 2.900 καλούντες, ενώ οι ανάγκες παροχής βοήθειας σε είδος έχουν αυξηθεί σημαντικά λόγω της κρίσης.
Το NEWS 247 βρέθηκε στον χώρο όπου οι κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχολόγοι της Γραμμής συνομιλούν καθημερινά ή πραγματοποιούν συνεδρίες για τη στήριξη γονέων, παιδιών, εφήβων και εκπαιδευτικών, που δυσκολεύονται να χειριστούν καταστάσεις όπως ένα διαζύγιο, ένα κρούσμα ενδοσχολικής βίας, το άγχος των εξετάσεων ή τις "διαταραχές" που μοιραία προκαλούνται στην εφηβεία. Τι συμβαίνει όταν το τηλέφωνο χτυπήσει και κάποιος καταγγείλει ένα περιστατικό βίας σε βάρος παιδιού;
Από το bullying στις "κρίσεις" της εφηβείας και από το διαζύγιο στην οικονομική κρίση
"Οι λόγοι που συνήθως πραγματοποιούν τις συμβουλευτικές κλήσεις, είναι οι σχέσεις γονέων και παιδιών, οι διαπροσωπικές σχέσεις, σχολικές δυσκολίες, περιστατικά σχολικού εκφοβισμού, το πώς θα μπορούσε να ενισχυθεί ένα παιδί, δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν στην εφηβεία, όπου αλλάζουν οι ανάγκες και κατά συνέπεια οι ισορροπίες μέσα στην οικογένεια, θέματα διαχείρισης θυμού, επιθετικότητας, άγχους για τις εξετάσεις, άγχους που μπορεί να έχουν και οι ίδιοι οι γονείς σε σχέση με τις προσδοκίες που έχουν από τα παιδιά τους, θέματα διαχείρισης ενός διαζυγίου. Κυρίως μας καλούν γονείς, ενώ έχει σημειωθεί και μία αύξηση στις κλήσεις για το πώς μπορούν να πουν οι γονείς στα παιδιά τους, ότι παίρνουν διαζύγιο, πώς μπορούν να το πουν ανάλογα με την ηλικία των παιδιών. Ακόμα ζητούν βοήθεια γονείς που έχουν επηρεαστεί από την οικονομική κρίση που επικρατεί και θέλουν βοήθεια, στο να το επικοινωνήσουν με τα παιδιά τους. Η πλειοψηφία των καλούντων είναι γονείς, μετά έφηβοι και εκπαιδευτικοί", λέει η Αλεξάνδρα Παπακώστα, ψυχολόγος της Γραμμής.
Μέχρι πού φτάνει η "παρεμβατικότητα" της γραμμής;
"Μπορούμε να παρέμβουμε δίνοντας συμβουλευτική στήριξη κι έχουμε τη δυνατότητα, να κάνουμε πολλές επαναληπτικές κλήσεις. Γιατί είμαστε και μία γραμμή πανελλαδικής εμβέλειας, μπορεί να καλέσει κάποιος που δεν έχει πρόσβαση σε κάποια δομή κοινωνικής στήριξης. Από εκεί και πέρα, περιστατικά που χρειάζονται μία ψυχοθεραπευτική παρέμβαση, τα παραπέμπουμε στον αντίστοιχο φορέα από την περιοχή που μας καλούν και μπορούν να εξυπηρετηθούν. Πάντα γίνεται μία διερεύνηση, για να δούμε, αν μπορούμε να αναλάβουμε ένα περιστατικό είτε τηλεφωνικά είτε δια ζώσης, αν κάποιος μπορεί να έρθει στο συμβουλευτικό μας κέντρο. Πάντα εξαρτάται από το περιστατικό", λέει η κα Παπακώστα.
Πόσο εύκολα όμως, θα σηκώσει κανείς το ακουστικό, για να καλέσει και να μιλήσει με έναν άγνωστο;
"Υπάρχει ένας βαθμός δυσκολίας, αλλά μπορεί να αντιμετωπίζουν και θέματα με τους γονείς, οπότε να δυσκολεύονται να επικοινωνήσουν με τους γονείς τους είτε επειδή οι συνθήκες στην οικογένεια είναι τέτοιες είτε επειδή υπάρχουν εντάσεις είτε επειδή δεν ξέρουν πώς να το διαχειριστούν. Το γεγονός ότι μπορεί να καλέσει κανείς στη γραμμή ανώνυμα και χωρίς να δώσει πολλές πληροφορίες, αφού μπορεί να μην δώσει ούτε το όνομά του, αν δεν το επιθυμεί, είναι ένας παράγοντας που βοηθά πολύ και τους γονείς, που μας καλούν από την Αθήνα ή από την επαρχία ή γιατί είναι επώνυμοι και δεν θέλουν να αποκαλυφθούν. Αυτό διευκολύνει πολύ τη διαδικασία, στο να καλέσει κάποιος τελικά, χωρίς να δώσει προσωπική πληροφορία. Και βέβαια, διασφαλίζεται το απόρρητο της επαφής ακόμα κι αν μας δώσει κάποιος τα στοιχεία του ή μας αναφέρει την περιοχή, από όπου καλεί. Επίσης, οι κλήσεις δεν ηχογραφούνται, κάτι που είναι πολύ σημαντικό επίσης", εξηγεί.
"Αν κάποιος ζητήσει βοήθεια, έχει κάνει το πρώτο βήμα"
"Η λύση είναι σχετική για τον καθένα, αλλά όπως και να έχει δίνουμε πάντα μία κατεύθυνση. Αν κάποιος μας καλέσει από επαρχία και κρίνουμε ότι χρειάζεται μία στήριξη δια ζώσης και ότι θα ωφεληθεί περισσότερο από αυτό, στηρίζουμε όσο μπορούμε από το τηλέφωνο και λειτουργούμε ως μία γέφυρα, μέχρι να πάει στο επόμενο πλαίσιο, για οτιδήποτε χρειαστεί. Μεγάλο ποσοστό κλήσεων είναι επαναληπτικές. Θα μας καλέσει μία μητέρα, ένας πατέρας, θα πάρουν μία στήριξη και μετά θα μας ξανακαλέσουν είτε σε συνέχεια του πρώτου τηλεφωνήματος είτε για κάποιο θέμα που έχει προκύψει είτε για το ίδιο θέμα. Υπάρχει μεγάλο ποσοστό επαναληπτικών κλήσεων. Αν κάποιος πάρει και ζητήσει βοήθεια σε αυτό το επίπεδο, έχει κάνει το πρώτο βήμα, οπότε είναι δεκτικός.", καταλήγει η ψυχολόγος.
"Θέλω να καταγγείλω την κακοποίηση ενός παιδιού"
Πολύ συχνά ωστόσο, οι κλήσεις αφορούν καταγγελίες για ψυχική και σωματική κακοποίηση, παραμέληση ή και σεξουαλική παρενόχληση ανηλίκων.
Η κα Ματίνα Αντωνίου, κοινωνική λειτουργός της Γραμμής, υπεύθυνη καταγραφής των καταγγελιών, περιγράφει την εξέλιξη μιας καταγγελίας, ανάλογα με το εάν είναι ανώνυμη ή επώνυμη.
"Μπορεί να καλέσει κανείς να κάνει ανώνυμη καταγγελία, διαφορετικά επώνυμη πηγαίνει στην εκάστοτε εισαγγελία. Εμείς λειτουργούμε ως μεσάζοντες. Το μεγαλύτερο ποσοστό που λαμβάνουμε είναι από γείτονες, σε ποσοστό 92% κι έχουν να κάνουν με όλες τις μορφές κακοποίησης, ψυχολογική, σωματική, παραμέληση, σεξουαλική παρενόχληση ή κακοποίηση, οικονομική εκμετάλλευση. Η ψυχολογική κακοποίηση είναι που συνοδεύει όλες τις υπόλοιπες μορφές, αλλά το δύσκολο είναι να διερευνηθεί πως υφίσταται ένα ανήλικο παιδί ψυχολογική κακοποίηση από τους γονείς. Ο καλών μας δίνει όλες τις πληροφορίες που χρειαζόμαστε, από ποιον γίνεται η κακοποίηση, αν έχει παιδιά, πού ζουν. Βασικό είναι, να γνωρίζει το ονοματεπώνυμο και την ακριβή διεύθυνση του θύτη, διαφορετικά δεν μπορούμε να κάνουμε αναφορά. Στη συνέχεια, συντάσσουμε ένα σχετικό έγγραφο και το στέλνουμε στην αρμόδια εισαγγελική αρχή ανά την Ελλάδα και από εκεί και πέρα αναλαμβάνει ο εισαγγελέας τον χειρισμό της κατάστασης, μέσω κοινωνικού λειτουργού, που θα ορίσει ο ίδιος. Και μπορεί μετά τη διερεύνηση στην οικογένεια, να γίνει από μία σύσταση στους γονείς μέχρι και απομάκρυνση των παιδιών από το οικογενειακό τους περιβάλλον. Δεν είναι συχνό, το να γίνει απομάκρυνση, παρά μόνο σε πολύ επείγοντα περιστατικά και πολύ σοβαρά, όπως σε περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης ή ακόμη, σε πιο ελαφριά έκδοση, μπορεί οι γονείς να χρειάζονται κάποια στήριξη από ειδικό. Και σίγουρα υπάρχει παρακολούθηση για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, έως ότου αποκατασταθεί αυτή η κατάσταση, που έχει δημιουργήσει το πρόβλημα".
Ποια είναι η τύχη των περιστατικών βίας; Τι συμβαίνει, όταν κλείνει η γραμμή...
Η κοινωνική λειτουργός αναφέρει, πως στην πλειοψηφία των περιστατικών, δεν είναι εύκολο να μάθουν πώς εξελίχθηκαν. "Αυτό γιατί υπάρχει το απόρρητο κι από τη στιγμή που εμείς έχουμε το κομμάτι αυτό το συμβουλευτικό, δεν μας ενημερώνουν για την εξέλιξη. Ωστόσο, αυτός που θα καλέσει την πρώτη φορά, πάντα του λέμε, σε περίπτωση που περάσει ένα διάστημα και δει, ότι η κατάσταση συνεχίζεται, ζητάμε να μας ξανακαλέσει και τότε μπαίνουμε στη διαδικασία, να καλέσουμε την εισαγγελική αρχή, για να δούμε, γιατί συνεχίζεται αυτή η κατάσταση".
"Πού να μπλέκω τώρα; Το έχουμε ακούσει και αυτό"
Οι καταγγελίες ωστόσο, όπως εξηγεί η κα Αντωνίου, δεν έχουν αυξηθεί εν μέσω οικονομικής κρίσης, γιατί οι γείτονες, οι θείοι, το κοντινότερο ή όχι τόσο κοντινό περιβάλλον έχουν άλλα προβλήματα και θέματα να αντιμετωπίσουν, οπότε το κάνει πιο δύσκολο να καλέσουν.
"Αύξηση βλέπουμε όταν υπάρχει μία παρότρυνση, όπως για παράδειγμα ένα διαφημιστικό σποτ, που θα δει κάποιος και θα καλέσει. Συνήθως η σκέψη είναι 'πού να μπλέξω τώρα', το έχουμε ακούσει κι αυτό, έχει ο καθένας τα δικά του προβλήματα και δεν θα μπει εύκολα στη διαδικασία", καταλήγει.
Νέες τεχνολογίες και Skype για άμεση στήριξη και λύση
Από το 2014, η Γραμμή έχει ενισχυθεί με τη λειτουργία συμβουλευτικού κέντρου, που παρέχει δωρεάν ατομικές, ομαδικές και οικογενειακές συνεδρίες, ομάδες γονέων και ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια. Σημειώνεται δε, πως το πρώτο τετράμηνο του 2016, η Επιστημονική Ομάδα του Συμβουλευτικού Κέντρου πραγματοποίησε περισσότερες από 240 συνεδρίες, διοργάνωσε 13 ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια, συντόνισε 40 ομάδες γονέων και υλοποίησε 2 ψυχο-εκπαιδευτικά σεμινάρια μέσω skype.
Η συντονίστρια του Συμβουλευτικού Κέντρου, Σοφία Καμαρέτα, μιλά για το πώς οι νέες τεχνολογίες επιστρατεύονται για την άμεση επαφή με τους ενδιαφερόμενους, που δεν μπορούν να βρεθούν στον χώρο της Γραμμής.
"Το συμβουλευτικό κέντρο λειτουργεί από το 2014 κι αυτό που κάνει, είναι ότι συμπληρώνει τις υπηρεσίες της γραμμής, με συνεδρίες ομαδικές, ομάδες γονέων και σεμινάρια. Τελευταία έχουμε προσθέσει και τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες μας, τα ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια, και ομάδες γονέων μέσω Skype, ώστε να εξυπηρετήσουμε και τον πληθυσμό που δεν μπορεί να έρθει εδώ ή κάποια άτομα που μένουν εκτός Αθήνας. Αυτό που κάνουμε συνήθως είναι, ότι διοργανώνουμε σεμινάρια για θέματα που αφορούν στα παιδιά. Πολύ πρόσφατα, κάναμε ένα σεμινάριο με θέμα το άγχος των εξετάσεων, δημιουργήθηκε μία ομάδα πέντε ατόμων, όπου μίλησε η υπεύθυνη ψυχολόγος για το πώς μπορεί να διαχειριστεί ένα παιδί το άγχος. Οποιοσδήποτε έχει λογαριασμό στο Skype, συνδέεται με τον δικό μας λογαριασμό και έτσι δημιουργείται η ομάδα και εξυπηρετείται ο πληθυσμός που δεν μπορεί να έρθει στο κέντρο".
Η διακριτική και "σωτήρια" δύναμη των εθελοντών
Εθελόντρια της Γραμμής, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία της, περιγράφει στο NEWS 247 πώς είναι η καθημερινή επαφή με τον κόσμο. Έχει σπουδάσει Προσωποκεντρική Συμβουλευτική και βρίσκεται στη Γραμμή περίπου ενάμιση περίπου χρόνο, για να αποκτήσει πρακτική και για να συνεισφέρει σε έναν οργανισμό που έχει ανάγκη. Μιλώντας για την εμπειρία της, την χαρακτηρίζει "πολύ όμορφη", λέγοντας πως ως επί το πλείστον μιλά στο τηλέφωνο, ενώ έχει κάνει πολύ λίγες συνεδρίες, με γονείς και με παιδιά.
"Μήπως μπορούσα, να πω κάτι παραπάνω, που δεν είπα;"
"Είναι συναρπαστική η εμπειρία, γιατί βλέπεις πάρα πολλές πλευρές κάποιων θεμάτων και έχεις ταυτόχρονα την αίσθηση, ότι όλα είναι πολύ διαφορετικά, αλλά και πολύ κοινά. Κι είναι πάρα πολύ ωραίο, να βλέπεις το ενδιαφέρον των γονιών για το πώς θα προχωρήσουν και πώς θα πάνε καλύτερα τα παιδιά τους. Έχω μιλήσει με πάρα πολλών ειδών περιστατικά. Τώρα μιλούσα με ένα περιστατικό για ένα παιδάκι 3 ετών και πιο πριν για ένα 17 ετών. Είναι σημαντικό, το ότι νιώθεις ακόμη, πως κάτι γίνεται. Μπορεί να μην λύνονται τα προβλήματα σημαντικά, αλλά είναι σημαντικό το ότι παίρνει ο γονέας κάποια συμβουλή μέσα από τη συζήτηση. Νιώθω ότι παίρνω πάρα πολλά από αυτό. Κάποιες περιπτώσεις που ήταν λίγο πιο δύσκολες, αφορούσαν τον ίδιο τον γονέα, οπότε έγινε η ανάλογη παραπομπή. Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι κυρίως διαζύγιο, επιθετικότητα, διαδίκτυο, ζήλια με το αδελφάκι, αρχίζω σχολείο, αρχίζω νηπιαγωγείο. Συνήθως είναι γονείς που καλούμε και επιδιώκουμε, να είναι η πρώτη επαφή με τον γονέα. Το παιδί, αν μιλήσει, θα είναι έφηβος, αν και μου έχει τύχει να μιλήσω και με παιδάκι 11 ετών, αλλά κι αυτό έγινε μέσω του γονέα. Πάντα υπάρχει ένας προβληματισμός, για το τι είπα, αν το είπα καλά, αν μπορούσα να πω κάτι άλλο. Γι'αυτό έχουμε τις εποπτείες, που μας προσφέρει το κέντρο, όπου συζητάμε τις εμπειρίες μας και είναι σαν διαρκής εκπαίδευση. Προβληματισμένη έχω αισθανθεί, φυσικά, για το αν θα μπορούσα να έχω πει κάτι παραπάνω. Γιατί η φύση της γραμμής είναι τέτοια, που περιμένει ο γονιός να του δώσεις μία συμβουλή, ενώ σε μία θεραπευτική σχέση, είσαι λιγότερο παρεμβατικός και ακούς περισσότερο. Εδώ στο μισάωρο ή 50λεπτο που μιλάς, προφανώς περιμένει να ακούσει κάτι από σένα. Για μας τους επαγγελματίες, αυτός ο φορέας δίνει καταπληκτικές ευκαιρίες για εμπειρία και εκπαίδευση και είναι πολύ σημαντικό, γιατί το έχω δει, ότι δεν ισχύει παντού, δεν είναι καθόλου αυτονόητο", λέει.
Σημειώνεται, ότι η λειτουργία της τηλεφωνικής γραμμής είναι καθημερινή μεταξύ 9πμ και 9 μμ και γίνεται με την υποστήριξη των EEA Grants, του SolidarityNow, του Δήμου Αθηναίων, της νορβηγικής πρεσβείας, του ΟΤΕ και του Ιδρύματος Open Society Foundations. Η χρέωση στην τηλεφωνική γραμμή είναι μία αστική μονάδα από σταθερό ΟΤΕ για αστικά και υπεραστικά τηλέφωνα.
20 χρόνια "Μαζί για το Παιδί"
Το 1996 με ιδιωτική εθελοντική πρωτοβουλία, ξεκίνησε η λειτουργία της Ένωσης "Μαζί για το παιδί", με στόχο και όραμα, τη στήριξη και βοήθεια του άπορου, άρρωστου και κοινωνικά περιθωριοποιημένου παιδιού και την παροχή υλικής, πνευματικής και ηθικής φροντίδας και ψυχοκοινωνικής στήριξης των οικογενειών τους.
Η "ισχύς εν τη ενώσει" ήταν και παραμένει το διαχρονικό μήνυμα, που μεταδίδει η Ένωση μέσα στην 20ετή πορεία της. Σήμερα, βοηθά περισσότερα από 30.000 παιδιά ετησίως, εκ των οποίων τα 10.000 σε συστηματική βάση. Ταυτόχρονα, βοηθά και στηρίζει περισσότερους από 170 φορείς για παιδιά πανελλαδικά, έχοντας αναπτύξει μία σειρά καινοτόμων κοινωνικών προγραμμάτων, με σκοπό να ανταποκρίνονται στις ανάγκες της σύγχρονης κοινωνίας. Το "Μαζί για το Παιδί" και τα σωματεία-μέλη του προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα υπηρεσιών και προγραμμάτων για παιδιά και οικογένειες που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια, την αναπηρία, την κακοποίηση και την αρρώστια, μέσα από τα προγράμματα της Ένωσης.
Πηγή: news247.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 19/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
