Νίκος Τσούλιας Μπορεί να είναι οποιαδήποτε ώρα. Μπορεί να προκύψει χωρίς λόγο και αιτία. Μπορεί να συμπαρασύρει και τις ώρες (και όχι μόνο) που την ακολουθούν στο τρελό δημιουργικό της παιχνίδι. Αυτή την ώρα, την ώρα της δημιουργίας, τη θεωρώ ευλογημένη ώρα. Είναι η όμορφη ώρα του στοχασμού. Και είναι ευλογημένη γιατί σ’ αυτή την ώρα βλέπεις τον εαυτό σου σε μια φάση έκρηξης δημιουργίας, σε μια φάση αυτοπραγμάτωσης, σε μια φάση ευτυχίας.
Έχει φοβερές στιγμές έμπνευσης αυτή η ώρα. Η σκέψη σου γεννά με έναν ρυθμό εκρηκτικό, δεν προλαβαίνεις να τακτοποιήσεις τις επινοήσεις της. Όποιο θέμα κυριαρχήσει σ’ αυτή τη μικρή κατά κανόνα περίοδο στη σκέψη μας, μάς δίνει όμορφες και άγνωστες πλευρές μας. Προσπαθείς να τις αγκιστρώσεις σε σταθερά σημεία της μνήμης, να τις προσδέσεις με όποια ασφάλεια σού παρέχει μια σκέψη που το μόνο που την ενδιαφέρει σ’ αυτή τη φάση είναι να γεννοβολά και ν’ αδιαφορεί για τις δικές μας ύστερες χρησιμοθηρικές αγωνίες.
Μπορεί να είναι οποιαδήποτε ώρα. Αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Η ευλογημένη ώρα της δημιουργικής σκέψης έρχεται και σε τακτικές περιόδους. Όλοι οι άνθρωποι έχουμε στιγμές απεριόριστης ερευνητικής ματιάς και στιγμές έμπνευσης. Μπορούμε να τις εντοπίσουμε και να τις περιμένουμε κάθε φορά στήνοντας τα ξόβεργά μας για να τις απολαύσουμε και για να επωφεληθούμε. Μπορεί να είναι οι πρωινές ώρες, οι πολύ πρωινές ώρες. Αυτό το πέρασμα από το σκοτάδι στο φως είναι η ζώνη που η σκέψη μας γνωρίζει στιγμές δόξας. Αν διαβάσεις κάποιο στοχαστικό βιβλίο αυτή την περίοδο, αν παρακολουθήσεις με προσοχή το ηλιοξύπνημα και το παιχνίδι των χρωματισμών της ροδοδάκτυλης αυγής ή ένα έντονο καιρικό φαινόμενο βροχής, ακόμα και αν επιζητήσεις επίμονα το δημιουργικό σου στοχασμό κάποια στιγμή στη διάρκεια της ημέρας που μπορεί να τον προκαλέσει ένα τυχαίο γεγονός, η σκέψη σου περιπλανιέται με θαυμαστή ταχύτητα και καρπίζει εντυπωσιακά σε κάθε σύλληψή της. Αλλά δεν μπορείς να σημειώσεις και να καταγράψεις ούτε καν να κορφολογήσεις τη δημιουργικότητα της δικής σου σκέψης. Είναι τόσο επαναστατική, τόσο ορμητική που δεν σου αφήνει περιθώριο για να «μείνει πίσω» και να δώσει καιρούς στη μνήμη να αποθηκεύσει τα ξεπετάγματα της σκέψης μας.
Μπορεί να προκύψει χωρίς λόγο και αιτία. Αλλά και πάλι δεν είναι ακριβώς έτσι τα πράγματα. Συνήθως προκαλείται από συγκεκριμένα αίτια, ανεξάρτητα από το ότι δεν τηρείται πάντα αυτή η αιτιακή σχέση. Έτσι και σε συνέχεια με την παραπάνω περιγραφείσα φάση του ξυπνήματος, αισθάνεσαι ότι αυτή η εκρηκτικότητα της σκέψης ίσως να προκαλείται γιατί η σκέψη μας ήταν μπουκωμένη καθ’ όλη τη διάρκεια του ύπνου μας, ίσως να νιώθει ξεκούραστη, ίσως – και το πιο πιθανό – να μην έχει ακόμα τις δεσμεύσεις της καθημερινότητας, τις δεσμεύσεις που καθηλώνουν το ξεπέταγμά της πάνω από τα τετριμμένα και που μετριάζουν το φτερούγισμα της ελευθερίας της. Και ποιος δεν γνωρίζει αυτή τη δύναμη της ελευθερίας της σκέψης, έστω ακόμα κι αν τη γεύεται κατά περίπτωση και φευγαλέα;
Αυτές τις στιγμές θεωρώ ότι η σκέψη μας αγγίζει την θεία προέλευσή της. Αγγίζει τη φωτεινότητα – έστω στιγμιαία – εκείνων των ξεχωριστών μυαλών της ανθρωπότητας που έχουν επινοήσει κομμάτια του κόσμου μας, που έχουν δημιουργήσει ό,τι ονομάζουμε πραγματικότητα της ανθρώπινης κατάστασης. Αγγίζει την ερευνητικότητα ενός μεγάλου επιστήμονα ή στοχαστή, του Αϊνστάιν ή του Νεύτωνα ή του Δαρβίνου ή του Σπινόζα ή … Μόνο που για εμάς τους κοινούς θνητούς το όνειρο της απόλυτης και δημιουργικής ελευθερίας της σκέψης βαστάει λίγο, δεν είναι κομμάτι του εαυτού μας, δεν την έχουμε κατακτήσει ως σταθερή και βασική πλευρά μας. Αυτό και ίσως (έπρεπε) να είναι το πιο σημαντικό παράπονό μας.
Γιατί νιώθουμε τη δίψα για δημιουργία, τη δίψα για πρωτοποριακό στοχασμό και για αυτοπραγμάτωση, τη δίψα για αυτοκαθορισμό των αξιών και των προτεραιοτήτων στη ζωή μας, τη δίψα για να φιλοτεχνήσουμε ένα κοσμοείδωλο στο οποίο θα νιώθουμε προσωπική πληρότητα και κοινωνική ολοκλήρωση. Όλοι θέλουμε τέτοιες στιγμές, στιγμές όπου θα καλλιεργούμε την αυτοκριτική – που είναι τόσο αναγκαία – και θα στοχαζόμαστε για τις μεγάλες αποφάσεις μας – που γίνονται γεγονότα της προσωπικής μας ζωής – και θα αναζητούμε τα μεγάλα νοήματα της ζωής, στιγμές που μπορούν να δίνουν τέτοια νοητικά στοιχεία – που είναι σημεία ανάφλεξης του τυποποιημένου και ανούσιου λόγου μας -, ώστε κάθε μέρα να είναι μοναδική και ανεπανάληπτη και όχι απλή επανάληψη της προηγούμενης ημέρας.
Γιατί είναι ανάγκη μας ζωτική να γνωρίσουμε τον κόσμο, γιατί «ο κόσμος γίνεται τρόπον τινά πιο πραγματικός μέσω του ενεργήματος της κατανόησής του ενώ ο νους αυτοπραγματώνεται μέσα από τη διαδικασία επιτέλεσης αυτού του ενεργήματος» (Τ. Eagleton, Λογική, πίστη και επανάσταση), γιατί είναι ανάγκη μας ζωτική να έχουμε κάθε φορά πρωτόλεια σχήματα της δημιουργικής σκέψης μας, να τα απολαμβάνουμε όπως η ψυχή του παιδιού χαίρεται τα σχήματα της ζωγραφιάς του που ξεπηδούνε στο άσπρο χαρτί, γιατί είναι ανάγκη μας ζωτική να ανιχνεύουμε τον κόσμο του θαυμάζειν και να συναντάμε τους τόπους του συλλογικού φαντασιακού, γιατί πολύ απλά ξέρουμε ότι η δική μας βαθιά ανθρώπινη ανάγκη του δημιουργικού στοχασμού είναι κοινή ανάγκη όλων των ανθρώπων, είναι ο τόπος της πραγματικής συνάντησής μας.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 18/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
