Ανοικτό το σενάριο της δολιοφθοράς ή της σκοπούμενης παράλειψης αφήνει η αξιολόγηση της Ελληνικής Υπηρεσίας Διερεύνησης Ναυτικών Ατυχημάτων (ΕΛΥΔΝΑ) -που υπάγεται στο Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος- για τη βύθιση του «Αγία Ζώνη».
Για πρώτη φορά από το 2012 που η υπηρεσία ξεκίνησε να πραγματοποιεί αξιολογήσεις στα σημαντικά ναυτικά ατυχήματα που συμβαίνουν στη χώρα, η ΕΛΥΔΝΑ δεν συνέχισε τη διερεύνηση ενός από τα μεγαλύτερα και πιο σημαντικά ναυάγια της χώρας -το οποίο είχε συνέπεια να «μαυρίσει» όλος ο Αργοσαρωνικός, με την πετρελαιοκηλίδα να φτάνει μέχρι το Σούνιο- επειδή δεν είναι «ναυτικό ατύχημα». Ενάμιση χρόνο μετά και οι Αρχές φαίνεται πως πλησιάζουν στο βασικό ερώτημα αυτής της περιβαλλοντικής τραγωδίας: γιατί βυθίστηκε το δεξαμενόπλοιο.
Στις 10 Σεπτεμβρίου 2018 η ΕΛΥΔΝΑ δημοσίευσε την προσωρινή έκθεση διερεύνησης της βύθισης του «Αγία Ζώνη ΙΙ», χαρακτηρίζοντάς το «πολύ σοβαρό ναυτικό ατύχημα» εξαιτίας της μεγάλης περιβαλλοντικής ρύπανσης που προκάλεσε.
Τρεις μήνες μετά, ενώ η έρευνα ήταν σε εξέλιξη για να κατατεθεί η τελική έκθεση που θα απαντούσε στο γιατί βυθίστηκε το δεξαμενόπλοιο, η ΕΛΥΔΝΑ για πρώτη φορά από το 2012 που πραγματοποιεί διερευνήσεις ανακοινώνει πως δεν θα την ολοκληρώσει, γιατί «μετά την αξιολόγηση των στοιχείων που συλλέχθηκαν κρίθηκε ότι το περιστατικό δεν χρήζει περαιτέρω τεχνικής διερεύνησης από την Υπηρεσία, καθόσον δεν εμπίπτει στην έννοια του ναυτικού ατυχήματος σύμφωνα με τα ισχύοντα τόσο στην ελληνική νομοθεσία (ν. 4033/2011) όσο και στην Ευρωπαϊκή Οδηγία Διερεύνησης Ναυτικών Ατυχημάτων (Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/18/Ε.Κ.)», ενώ αξιολογήθηκε ως περιστατικό εκτός πεδίου αρμοδιότητας ΕΛΥΔΝΑ.
Για το «Αγία Ζώνη ΙΙ», ενώ συνέτρεχαν όλοι οι λόγοι να χαρακτηριστεί «μεγάλο ναυτικό ατύχημα», όπως και έγινε αρχικά στην προσωρινή έκθεση, ο μόνος λόγος για να αποχαρακτηριστεί αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρχει δόλος.
Σύμφωνα με τον επίσημο ορισμό του ΙΜΟ, που έχει ενσωματωθεί στην ελληνική νομοθεσία, ο όρος «ναυτικό ατύχημα» δεν περιλαμβάνει σκόπιμη ενέργεια ή παράλειψη, με την πρόθεση να προκληθεί βλάβη στην ασφάλεια πλοίου, ατόμου ή του περιβάλλοντος.
Συγκεκριμένα, ναυτικό ατύχημα είναι κάθε συμβάν ή ακολουθία συμβάντων που κατέληξε σε οποιοδήποτε από τα ακόλουθα, τα οποία έλαβαν χώρα σε άμεση σύνδεση με τις λειτουργίες του πλοίου:
α) θάνατο η σοβαρό τραυματισμό ατόμου,
β) απώλεια ατόμου από πλοίο,
γ) απώλεια, τεκμαιρόμενη απώλεια πλοίου ή εγκατάλειψη πλοίου,
δ) υλική ζημιά σε πλοίο,
ε) προσάραξη ή ανικανότητα (ακυβερνησία) πλοίου να πλεύσει ή εμπλοκή πλοίου σε σύγκρουση
στ) υλική ζημιά στη ναυτική εξωτερική υποδομή σε ένα πλοίο, η οποία θα μπορούσε να θέσει σε σοβαρό κίνδυνο την ασφάλεια του πλοίου, άλλου πλοίου ή ενός ατόμου,
ζ) σοβαρότατη ζημιά στο περιβάλλον ή ενδεχόμενο πρόκλησης σοβαρότατης ζημιάς στο περιβάλλον η οποία προκλήθηκε από τη ζημιά ενός πλοίου ή πλοίων,
η) ο όρος «ναυτικό ατύχημα» δεν περιλαμβάνει σκόπιμη ενέργεια ή παράλειψη, με την πρόθεση να προκληθεί βλάβη στην ασφάλεια πλοίου, ατόμου ή του περιβάλλοντος.
Στην προσωρινή έκθεση περιγράφεται αναλυτικά τα όσα έχουν δηλώσει οι ναυτικοί ότι συνέβησαν πάνω στο πλοίο τις κρίσιμες ώρες. Συγκεκριμένα, 7 από τα 11 μέλη του πληρώματος με εντολή του πλοιάρχου έφυγαν από το πλοίο για να φάνε και ξεκουραστούν. Στις 23:30 ο πλοίαρχος αποφάσισε να βγει και αυτός με το δόκιμο μηχανής, αφήνοντας το πλοίο με δύο άτομα.
Στις 00:30 ο μηχανοδηγός κατέβηκε στο μηχανοστάσιο για έλεγχο, χωρίς να παρατηρεί κάτι ασυνήθιστο. Στη 1:00 ο μηχανοδηγός άκουσε έναν έντονο θόρυβο -κρότο απροσδιορίστου προέλευσης-, με αποτέλεσμα να ξαναπάει στο μηχανοστάσιο, χωρίς να διαπιστώνει εισροή υδάτων. Στις 1:30-1:35 το πλοίο παίρνει δεξιά κλίση. Ειδοποιούν τηλεφωνικά τον πλοίαρχο, κι αυτός ειδοποιεί λάντζες του Κερατσινίου -όχι το Λιμενικό- να φτάσουν στο σημείο. Στις 2:10 ένα κοντινό πλοίο προσπαθεί να μιλήσει με το πλήρωμα του «Αγία Ζώνη ΙΙ» και ειδοποιεί το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά. Στις 4:10 βυθίζεται ολοκληρωτικά.
Η ΕΛΥΔΝΑ ιδρύθηκε το 2011 και, αν και υπάγεται στο Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος, έχει γνωμοδοτικό χαρακτήρα και όχι εκτελεστικό. Οι διερευνήσεις των ναυτικών ατυχημάτων δηλαδή που πραγματοποιεί είναι ανεξάρτητες από τις ποινικές, αστικές, πειθαρχικές και διοικητικές έρευνες που διενεργούνται με σκοπό να καθορίσουν το ποιος φταίει και να αποδώσουν ευθύνες. Η έρευνα που κάνει είναι αποκλειστικά για να εξακριβώσει τα αίτια που προκάλεσαν το ναυτικό ατύχημα ή συμβάν, με σκοπό την πρόληψη παρόμοιων ατυχημάτων στο μέλλον, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στην ενίσχυση της ασφάλειας στη ναυσιπλοΐα συνολικά.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη