Alfavita Newsroom Η διαταραχή στο φάσμα του αυτισμού είναι μια νευρολογική και αναπτυξιακή πάθηση που επηρεάζει κυκλώματα του εγκεφάλου και χαρακτηρίζεται από μη τυπικές συμπεριφορές, κοινωνικές επιδράσεις και τρόπους επικοινωνίας και μάθησης.
Οι διαγνώσεις αυτισμού έχουν αυξηθεί σημαντικά στις ΗΠΑ και άλλες χώρες από το 2000, μια αύξηση που τροφοδοτεί συζητήσεις σχετικά με την πραγματική συχνότητά του στον πληθυσμό.
Πώς διαγιγνώσκεται ο αυτισμός;
Δεν υπάρχουν αιματολογικές εξετάσεις, τομογραφίες εγκεφάλου ή άλλες αντικειμενικές εξετάσεις για τη διάγνωση του αυτισμού, η οποία βασίζεται αντ’ αυτών σε συνεντεύξεις και παρατηρήσεις.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά έλεγχο όλων των βρεφών στις ηλικίες των 18 και των 24 μηνών
Ο όρος «φάσμα» αναδεικνύει το μεγάλο εύρος της συμπτωματολογίας: ορισμένοι άνθρωποι με αυτισμό μπορεί να έχουν ευχέρεια στην επικοινωνία, ενώ άλλοι δεν μιλούν καν.
Κάποιοι μπορεί να είναι πολύ ευαίσθητοι σε ήχους ή αγγίγματα, άλλοι εμφανίζουν συμπεριφορές ή ενδιαφέροντα που χαρακτηρίζονται από άκαμπτη επανάληψη. Ορισμένοι χρειάζονται βοήθεια στην καθημερινότητά τους, άλλοι ζουν άνετα μόνοι τους.
Η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής συνιστά έλεγχο όλων των βρεφών στις ηλικίες των 18 και των 24 μηνών, όταν τα περισσότερα παιδιά με αυτισμό αρχίζουν να δείχνουν συμπτώματα.
Παρόλα αυτά, η μέση ηλικία κατά την οποία γίνεται η διάγνωση είναι τα 4 έτη στις ΗΠΑ και τα 5 σε παγκόσμιο επίπεδο.
Πόσο συχνός είναι ο αυτισμός;
Το 2020, ένα στα 36 παιδιά ηλικίας 8 ετών, ή ποσοστό 2,77%, είχε διαγνωστεί με αυτισμό, συγκριτικά με 2,27% το 2018 και 0,66% το 2000, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Στη Βρετανία, μελέτη του 2021 εκτιμούσε ότι ο αυτισμός αφορά το 1,76% των παιδιών, συγκριτικά με 1,57% το 2009.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει τον επιπολασμό της διαταραχής στο 1%, ποσοστό αυξημένο σε σχέση με το 0,62% το 2012.
Ο πραγματικός αριθμός μπορεί ωστόσο να είναι μεγαλύτερος, καθώς σύμφωνα με τον οργανισμό πολλές χώρες δεν διαθέτουν επαρκείς πόρους και υποδομές για τη διάγνωση όλων των περιστατικών.
Τι προκαλεί αυτισμό;
Η αιτία της διαταραχής παραμένει ασαφής. Οι επιστήμονες υποψιάζονται πάντως ότι τα νευρολογικά χαρακτηριστικά του αυτισμού εμφανίζονται ήδη από την κύηση, όταν ο εγκέφαλος ακόμα αναπτύσσεται.
Ορισμένες μελέτες συνδέουν τον αυτισμό με παράγοντες της εγκυμοσύνης, άλλες υποδεικνύουν ότι υπάρχει σύνδεση με τον πρόωρο τοκετό και τις επιπλοκές της γέννας.
Το γενετικό προφίλ ορισμένων πασχόντων ενισχύει τις υποψίες για ανάμειξη γενετικών παραγόντων
Τα τελευταία χρόνια εξετάζονται και οι λεγόμενοι επιγενετικοί παράγοντες –διακόπτες που προστίθενται στο μόριο του DNA λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων και ρυθμίζουν τη δραστηριότητα συγκεκριμένων γονιδίων.
Σύμφωνα με μια από τις θεωρίες που έχουν πέσει στο τραπέζι, η ατμοσφαιρική ρύπανση και η έκθεση σε χημικά μπορεί να προκαλούν τέτοιες επιγενετικές αλλαγές κατά την ανάπτυξη του εμβρύου.
Το γενετικό προφίλ ορισμένων πασχόντων ενισχύει τις υποψίες για ανάμειξη γενετικών παραγόντων. Για παράδειγμα, αυξημένο κίνδυνο αυτισμού διατρέχουν τα άτομα που πάσχουν από σύνδρομο του εύθραυστου Χ, σύνδρομο Φίλαν-ΜακΝτέρμιτ, σύνδρομο Πράντερ-Γουίλι και οζώδη σκήρυνση.
Άλλοι πιθανοί παράγοντες κινδύνου είναι η ύπαρξη αδελφών με αυτισμό, η ηλικία των γονέων κατά τη σύλληψη, το χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση, ο βρεφικός ίκτερος, οι επιπλοκές κατά την κύηση ή τον τοκετό, ορισμένες διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος και ανισορροπίες του εντερικού μικροβιώματος.
Γιατί αυξάνονται τα περιστατικά;
Το πιθανότερο είναι ότι η αύξηση στις διαγνώσεις δεν οφείλεται σε πραγματική αύξηση της συχνότητας της διαταραχής αλλά στους ευρύτερους και καλύτερους ελέγχους των παιδιών. Επιπλέον, οι συμπεριφορές που συνεκτιμώνται στη διάγνωση έχουν αυξηθεί.
Το 2013, τρεις διαφορετικές μέχρι τότε διαγνώσεις –αυτιστική διαταραχή, διαταραχή του Άσπεργκερ και διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή- ενώθηκαν κάτω από τη διάγνωση της διαταραχής στο φάσμα του αυτισμού.
Μελέτη του 2024 που βασίστηκε σε δεδομένα από ασφαλιστικές εταιρείες διαπίστωνε ότι η μεγαλύτερη αύξηση στις διαγνώσεις αφορούν ομάδες που δεν ελέγχονταν επαρκώς στο παρελθόν, για παράδειγμα ορισμένες μειονότητες.
Ακόμα, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου έχουν γίνει πιο συχνοί, όπως η πρόωρη γέννηση και οι γονείς μεγάλης ηλικίας.
Υπάρχουν θεραπείες;
Αποτελεσματικές θεραπείες δεν υπάρχουν και η διαταραχή δεν μπορεί να αντιστραφεί.
Παρόλα αυτά, οι ειδικοί συμφωνούν ότι η διάγνωση σε όσο γίνεται μικρότερη ηλικία έχει κρίσιμη σημασία.
Οι παρεμβάσεις με υποστηρικτικά μέτρα, ιδανικά πριν από την ηλικία των τριών ετών, μπορεί να φέρουν βελτίωση στις γνωσιακές, κοινωνικές και επικοινωνιακές ικανότητες.
Οι παρεμβάσεις αυτές μπορεί να περιλαμβάνουν λογοθεραπεία, εργασιοθεραοεία, εκπαίδευση σε κοινωνικές δεξιότητες, οικογενειακή θεραπεία, εξατομικευμένη εκπαίδευση και δομημένες ρουτίνες.
Ειδήσεις Σήμερα:
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 15/01
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
