Η διαδικασία αυτή, γνωστή ως «βρεφική αμνησία», προκαλεί απορίες στους επιστήμονες εδώ και χρόνια. Γιατί, άραγε, δεν θυμόμαστε τίποτα από τα πρώτα μας χρόνια; Τι συμβαίνει με τον εγκέφαλό μας και τη μνήμη όταν είμαστε μωρά;
Η «βρεφική αμνησία»: Τι λένε οι παλαιότερες θεωρίες
Η παραδοσιακή άποψη υποστήριζε ότι δεν μπορούμε να θυμόμαστε τίποτα από τη βρεφική μας ηλικία, επειδή το τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την αποθήκευση των αναμνήσεων ο ιππόκαμπος δεν έχει αναπτυχθεί πλήρως. Ο ιππόκαμπος, σύμφωνα με την παλιά θεωρία, ολοκληρώνει την ανάπτυξή του κατά την εφηβεία, γεγονός που εμποδίζει τη δημιουργία μόνιμων και συνεκτικών αναμνήσεων κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής.
Η θεωρία αυτή εξηγούσε γιατί, ενώ μπορεί να θυμόμαστε ορισμένα γεγονότα από την παιδική μας ηλικία, οι μνήμες από την βρεφική περίοδο δεν είναι διαθέσιμες. Σύμφωνα με έρευνες, οι πρώτες αναμνήσεις μας σχηματίζονται όταν αρχίζουν να συνεργάζονται ο ιππόκαμπος και ο προμετωπιαίος φλοιός, γύρω από την ηλικία των 3-4 ετών.
Νέα έρευνα από το Yale: Τι δείχνει ο εγκέφαλος των βρεφών
Πρόσφατη έρευνα από το Yale αμφισβητεί αυτή την παραδοσιακή θεώρηση. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ο εγκέφαλος των βρεφών μπορεί να αρχίσει να «καταγράφει» αναμνήσεις πολύ νωρίτερα από ό,τι πιστεύαμε. Για την ακρίβεια, η έρευνα έδειξε ότι τα βρεφοί μπορεί να «κωδικοποιούν» αναμνήσεις ήδη από την ηλικία των 3 μηνών.
Στην έρευνα συμμετείχαν βρέφη από 4 μηνών έως 2 ετών, τα οποία παρουσίασαν σε εικόνες και τους ζητήθηκε να τις αναγνωρίσουν αργότερα. Οι ερευνητές παρακολούθησαν τη δραστηριότητα στον ιππόκαμπο μέσω λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI) για να κατανοήσουν πώς «αποθηκεύονται» οι αναμνήσεις. Η δραστηριότητα του ιππόκαμπου φαίνεται να συνδέεται άμεσα με την ικανότητα των βρεφών να αναγνωρίσουν εικόνες που είχαν ήδη δει, υποδηλώνοντας ότι οι μνήμες αρχίζουν να κωδικοποιούνται πολύ νωρίτερα από ότι πιστεύαμε.
Ο ρόλος της «στατιστικής μάθησης»
Ένα ενδιαφέρον εύρημα της έρευνας είναι ότι, ενώ οι μνήμες των βρεφών δεν είναι επεισοδιακές (όπως οι αναμνήσεις που καταγράφουμε ως ενήλικες), ο εγκέφαλος των βρεφών είναι σε θέση να αναγνωρίζει και να μαθαίνει μοτίβα γύρω τους, μέσω της «στατιστικής μάθησης». Αυτή η διαδικασία αφορά την αντίληψη των μοτίβων και των δομών στον κόσμο, όπως για παράδειγμα πώς μοιάζουν τα διάφορα μέρη ή αντικείμενα γύρω μας.
Αυτή η ανακάλυψη είναι σημαντική γιατί δείχνει ότι οι μηχανισμοί μνήμης στα βρέφη αναπτύσσονται με έναν διαφορετικό τρόπο, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να μαθαίνουν και να αντιλαμβάνονται τον κόσμο πριν αναπτύξουν πλήρως την ικανότητα να αποθηκεύουν αναμνήσεις συγκεκριμένων γεγονότων.
Τι συμβαίνει μετά με τις αναμνήσεις;
Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, οι ερευνητές εικάζουν ότι μπορεί να υπάρχουν δύο λόγοι για τους οποίους δεν θυμόμαστε τίποτα από τη βρεφική μας ηλικία. Ο πρώτος λόγος είναι ότι οι αναμνήσεις που δημιουργούνται κατά την πρώιμη παιδική ηλικία δεν αποθηκεύονται για μεγάλο χρονικό διάστημα και έτσι χάνονται γρήγορα. Ο δεύτερος πιθανός λόγος είναι ότι οι αναμνήσεις αυτές εξακολουθούν να υπάρχουν στον εγκέφαλό μας, αλλά δεν έχουμε τη δυνατότητα να τις ανακτήσουμε ή να τις ανακαλέσουμε.
Οι ερευνητές σκοπεύουν να συνεχίσουν τις μελέτες τους για να εξετάσουν αν όντως οι αναμνήσεις από τη βρεφική ηλικία είναι «θαμμένες» στο μυαλό μας και πώς μπορούμε να τις επαναφέρουμε στο μέλλον.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 29/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
