Κλοπές αρχαιοτήτων κατά συρροήν στην Ελλάδα

Σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΟ ΒΗΜΑ (Θερμού Μαρία) υπήρξαν όμως και περιπτώσεις τρανταχτών υποθέσεων, όπως είχε συμβεί με τον Θησαυρό των Αηδονιών ή με τα αρχαία που είχαν κλαπεί από το Μουσείο της Κορίνθου, που ξαναγύρισαν στην Ελλάδα, αφού στο μεταξύ είχαν φθάσει στην Αμερική.

Ο οριστικός επαναπατρισμός του Θησαυρού των Αηδονιών ήταν αποτέλεσμα της νίκης που πέτυχε η Ελλάδα το 1993 εναντίον της αρχαιοκαπηλίας αποδεικνύοντας στη δίκη, που έγινε στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο της Νέας Υόρκης, ότι τα 312 αντικείμενα του θησαυρού _πολλά από τα οποία σε χρυσό, φαγεντιανή, ήλεκτρο και ημιπολύτιμους λίθους_ ήταν προϊόντα λαθρανασκαφής στο μυκηναϊκό νεκροταφείο των Αηδονιών στη Νεμέα (15ος _ 13ος π. Χ. αιώνας).

Να σημειωθεί μάλιστα, ότι η Ελλάδα είχε προφθάσει κυριολεκτικά «στο παραπέντε» τη δημοπράτησή τους από μεγάλο οίκο της Νέας Υόρκης, χάρη στην επιμονή του αμερικανού φιλέλληνα και ειδικευμένου στην Μυκηναϊκή εποχή Μάλκομ Γουίνερ, ο οποίος όμως χρειάστηκε να ενημερώσει δις (!) το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού ώσπου να γίνει πιστευτός. Η υπόθεση ήταν δύσκολη όμως και για έναν ακόμη λόγο: Ο αμερικανός γκαλερίστας είχε ζητήσει πληροφορίες από την Ελλάδα για τα αρχαία που είχε στην κατοχή του αλλά η απάντηση ήταν τότε, ότι δεν υπήρχαν στοιχεία…

Η δεύτερη περίπτωση με ευτυχή κατάληξη ήταν αυτή της κλοπής 285 αντικειμένων από το Μουσείο Κορίνθου, το 1990 όταν οι ληστές διέρρηξαν το κτίριο και τραυμάτισαν σοβαρά τον φύλακα. Εννέα χρόνια αργότερα τα περισσότερα από αυτά, τα 263 εντοπίσθηκαν στο Μαϊάμι των Ηνωμένων Πολιτειών και επιστράφηκαν στην Ελλάδα. Λείπουν όμως ορισμένα πολύ σημαντικά.

Αλλά το 1990 ήταν σίγουρα μία κακή χρονιά αφού εκτός από την ληστεία στην Κόρινθο εκλάπησαν και οκτώ αρχαία από το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου Σάμου, τα οποία έκτοτε αγνοούνται. Επίσης αγνοείται μία κεφαλή αγάλματος Πανός καθώς και επιγραφές που εκλάπησαν από το Αρχαιολογικό Μουσείο Αμφιαράειου στον Ωρωπό.

Το 1991 είχαμε κλοπή στην Κρήτη όπου αφαιρέθηκαν από την Αρχαιολογική Συλλογή της Γόρτυνας ένα άγαλμα του Απόλλωνος Λυκείου και μαζί του εννέα ακόμη αντικείμενα χρονολογούμενα στην Ρωμαϊκή εποχή. Τον ίδιο χρόνο εκλάπη και ένα ανάγλυφο από το Μουσείο Κορίνθου.

Τον επόμενο χρόνο ωστόσο καταγράφηκαν έξι κλοπές: Κατ΄ αρχάς από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αίγινας στην Κολώνα με λεία 90 αντικείμενα. Επίσης από τον ναό της Αλέας Αθηνάς στην Τεγέα εκλάπη ένα κεφαλάκι του Τήλεφου, το οποίο ήταν έργο του μεγάλου γλύπτη της αρχαιότητας Σκόπα ενώ από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Τεγέας έγινε κλοπή 18 αντικειμένων.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Πάρου την ίδια χρονιά _ 1992_ έγινε φτωχότερο κατά 18 μαρμάρινα κυκλαδικά ειδώλια. Από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ακροπόλεως _ το παλαιό στον ιερό βράχο_ εκλάπη μία χάλκινη κεφαλή και από το Αρχαιολογικό Μουσείο Σχηματαρίου αφαιρέθηκαν διάφορες αρχαιότητες.

Μία κεφαλή Κόρης εξάλλου, εκλάπη το 1993 από το Μουσείο Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου ενώ κλοπή έγινε και στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, συγκεκριμένα η κεφαλή μίας Σφίγγας. Δύο χρόνια αργότερα, το 1995 οι κλέφτες κτύπησαν το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης από όπου αφαίρεσαν μία κεφαλή Απόλλωνα της Ρωμαϊκής εποχής. Στον Ραμνούντα του Ωρωπού καταγράφεται η επόμενη κλοπή, το 1997 με την αφαίρεση μίας επιτύμβιας στήλης και ενός επιτύμβιου γυναικείου αγάλματος.

Το 2001, μήνα Αύγουστο κατά πάσα πιθανότητα σημειώνεται κλοπή και στη Βεργίνα. Συγκεκριμένα από τον Τάφο της Ευριδίκης, μητέρας του Φιλίππου Β΄, που είχε φέρει στο φως ο Μανόλης Ανδρόνικος εκλάπησαν τρία μαρμάρινα αγαλματίδια γυναικείων μορφών, τρεις μικρές Σφίγγες και δύο μαρμάρινοι ρόδακες. Την ίδια χρονιά σημειώνεται κλοπή και από τον αρχαιολογικό χώρο της Νικόπολης, από όπου αφαιρέθηκε μία επιτύμβια στήλη.

Το 2009 «εξαφανίζεται» από τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Ολυμπίας ένα κιονόκρανο παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Και τον Φεβρουάριο του 2012 έχουμε την γνωστή ένοπλη ληστεία 77 αρχαιοτήτων στο Μουσείο Ιστορίας Ολυμπιακών Αγώνων.

Λίγο νωρίτερα έχει σημειωθεί μία ακόμη κλοπή, αυτή τη φορά από την Εθνική Πινακοθήκη από την οποία αφαιρέθηκε το μοναδικό έργο Πικάσο που διαθέτει, επίσης ένας Μοντριάν, και ένα έργο σε χαρτί του Γκουλιέλμο Γκάτσια (Μονκάλβο). Ηταν η πρώτη υπόθεση της χρονιάς, που έγινε γνωστή παγκοσμίως και αυτή στην οποία στρέφονται τώρα όλες οι προσπάθειες για την αποκάλυψη των ενόχων και φυσικά τον εντοπισμό των έργων.