Το τελευταίο χρονικό διάστημα υπάρχουν έντονες συζητήσεις και διεργασίες αναφορικά με ένα νέο σύστημα ρύθμισης ληξιπρόθεσμων οφειλών που θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ προκειμένου να γίνει εφικτή η ρύθμιση συσσωρευμένων ληξιπρόθεσμων οφειλών των φορολογούμενων. Τα σενάρια που υπάρχουν είναι ποικιλόμορφα και μεταβάλλονται σχεδόν καθημερινά, ωστόσο τις τελευταίες ημέρες παρατηρούμε ότι ενδεχομένως στο νέο, υπό συζήτηση σύστημα ρύθμισης να υπάρχουν αρκετές δυσκολίες ένταξης των φορολογουμένων.
Με βάση τα προαναφερθέντα με το παρόν άρθρο επιθυμούμε να γίνει κατανοητό ποιες οφειλές φορολογουμένων δύναται να υπαχθούν σε ρύθμιση τμηματικών καταβολών καθώς επίσης και να επεξηγήσουμε τις διαδικασίες και τον τρόπο που μπορεί να γίνει αυτό, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις οι οποίες όπως προαναφέραμε υπό ορισμένες συνθήκες να είναι και ευνοϊκότερες από τις συζητούμενες νέες ρυθμίσεις.
Το βασικό νομοθετικό πλαίσιο αναφορικά με την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών διέπεται από τον νόμο 2648/1998 και η αρχική διαφοροποίηση στην κατανόηση των εννοιών που πρέπει να γίνει είναι η εξής:
- Έννοια Βεβαιωμένων Οφειλών
- Έννοια Ληξιπρόθεσμων Οφειλών
1. Έννοια Βεβαιωμένης Οφειλής
Προκειμένου μία οφειλή φορολογούμενου να καταστεί βεβαιωμένη πρακτικά σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει γίνει δεκτή η υποβολή δήλωσης οποιασδήποτε μορφής. Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, η περιοδική δήλωση ΦΠΑ υποβάλλεται ηλεκτρονικά έως την 26η ημέρα του επομένου μήνα της περιόδου που αφορά και για την υποβολή της δήλωσης απαιτείται η καταβολή τουλάχιστον του 40% της συνολικής οφειλής. Με την καταβολή του 40% όλη η οφειλή έχει βεβαιωθεί και πρακτικά δηλαδή έχει γίνει αποδεκτή η υποβολή της δήλωσης. Αντίστοιχο παράδειγμα αποτελεί η υποβολή της δήλωση φορολογίας εισοδήματος των επιχειρήσεων η εξόφληση της οποίας μπορεί, βάσει νόμου, να πραγματοποιηθεί σε οκτώ ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Προκειμένου η δήλωση φορολογίας εισοδήματος να υποβληθεί (και συνεπώς να βεβαιωθεί) απαιτείται τουλάχιστον η καταβολή της πρώτης δόσης και με τον τρόπο αυτό όλο το ποσό της οφειλής θεωρείται βεβαιωμένο.
Με την καταβολή λοιπόν της οριζόμενης δόσης ανά κατηγορίας φορολογικής υποχρέωσης, η οφειλή των φορολογουμένων θεωρείται βεβαιωμένη και η εξόφληση της θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με όσα ορίζει, ανά περίπτωση, ο νόμος. Στα συγκεκριμένα ανωτέρω παραδείγματα η εξόφληση του υπολοίπου 60% του ΦΠΑ θα πρέπει να εξοφληθεί σε δύο ίσες μηνιαίες δόσεις με επιπλέον 2% προσαύξηση ενώ αντίστοιχα το υπόλοιπο ποσό που προκύπτει από την δήλωση φορολογίας εισοδήματος μετά την υποβολή της και την πληρωμή της πρώτης δόσης θα πρέπει να εξοφληθεί σε επτά ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
Εάν ο φορολογούμενος δεν εξοφλήσει τις οφειλές του στις προθεσμίες που ορίζει ο νόμος ανά περίπτωση για τις βεβαιωμένες οφειλές τότε οι οφειλές αυτές καθίστανται ληξιπρόθεσμες και η ρύθμιση τους μπορεί να γίνει με τις διατάξεις του Ν.2648/1998 .
Όπως γίνεται αντιληπτό από τα προαναφερόμενα για τις μη βεβαιωμένες οφειλές δεν παρέχεται κάποια δυνατότητα ρύθμισης δεδομένου ότι για τις οφειλές αυτές δεν θεωρείται ότι έχει υποβληθεί δήλωση. Με βάση τα προαναφερθέντα δεν είναι δυνατή η ρύθμιση οφειλών παρακρατούμενων φόρων (ΦΜΥ, ΦΕΕ κλπ) καθώς και άλλων φόρων των οποίων η υποβολή της δήλωσης συνδέεται άμεσα με την εξόφληση αυτής (πχ ΦΣΚ) δεδομένου ότι οι οφειλές αυτές εξοφλούνται εφάπαξ με την υποβολή των απαραίτητων δηλώσεων στην αρμόδια ΔΟΥ. Σημαντικό για την κατανόηση των ανωτέρω είναι ότι εάν δεν καταβληθεί το 40% της δήλωσης ΦΠΑ που προαναφέρεται τότε η δήλωση δεν έχει υποβληθεί και συνεπώς δεν υπάρχει δυνατότητα ρύθμισης της. Η μόνη μέχρι σήμερα «επιλογή» που παρέχεται για την τμηματική ρύθμιση των οφειλών αυτών είναι η διενέργεια προσωρινού φορολογικού ελέγχου από την αρμόδια ΔΟΥ. Ο έλεγχος αυτός μπορεί να διενεργηθεί είτε αυτοβούλως από την ΔΟΥ είτε ακόμα και να ζητηθεί από τον φορολογούμενο.
Μετά την ολοκλήρωση του προσωρινού φορολογικού ελέγχου ο φορολογούμενος θα κληθεί να αποδεχτεί το πόρισμα του ελέγχου εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση των φύλλων ελέγχου και να υπογράψει τα πρακτικά του διοικητικού συμβιβασμού. Με την υπογραφή της πράξης του διοικητικού συμβιβασμού οι πρόσθετοι φόροι μειώνονται κατά 40% και εν συνεχεία προκειμένου να λάβει χώρα ο διοικητικός συμβιβασμός θα πρέπει να καταβληθεί το 20% του ποσού του κύριου φόρου και των προσαυξήσεων που απέμειναν μετά την μείωση τους λόγω διοικητικού συμβιβασμού. Το υπόλοιπο 80% της οφειλής θεωρείται πλέον βεβαιωμένο και καταβάλλεται σε έξι ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
Αν εν συνεχεία, οι ανωτέρω βεβαιωμένες δόσεις δεν καταβληθούν ή αν ο φορολογούμενος δεν αποδεχτεί εντός μηνός τον διοικητικό συμβιβασμό τότε οι οφειλές αυτές καθίστανται ληξιπρόθεσμες και η ρύθμιση τους μπορεί να γίνει με τις διατάξεις του Ν.2648/1998.
2. Ρύθμιση Ληξιπρόθεσμων Οφειλών (Ν.2648/1998)
Προκειμένου να ενεργοποιηθεί η διαδικασία ρύθμισης των ληξιπρόθεσμων οφειλών απαιτείται η υποβολή αίτησης προς το δικαστικό τμήμα της αρμόδια ΔΟΥ και ταυτόχρονα η καταβολή παραβόλου 5 τοις χιλίοις επί της συνολικής οφειλής. Το ποσό του παραβόλου δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ΕΥΡΩ 1.000
Αναφορικά με τον αριθμό των δόσεων η τελική απόφαση λαμβάνεται ως εξής:
- Για βεβαιωμένη οφειλή έως 300.000 την τελική απόφαση λαμβάνει ο προϊστάμενος της ΔΟΥ που ανήκει ο φορολογούμενος
- Για βεβαιωμένη οφειλή από 300.000 έως 800.000 ευρώ την τελική απόφαση λαμβάνει η επιτροπή του άρθρου 15 του ν.2648 που εδρεύει στο υπουργείο Οικονομικών ενώ
- Για βεβαιωμένη οφειλή που ξεπερνά τις 800.000 ευρώ την τελική απόφαση λαμβάνει ο υπουργός Οικονομικών
Εν συνεχεία το αίτημα για ρύθμιση, αξιολογείται στη βάση έξι κριτηρίων, τα οποία συνοδεύονται από συγκεκριμένους συντελεστές βαρύτητας. Τα κριτήρια αφορούν:
- Την οικονομική αδυναμία του οφειλέτη (με συντελεστές βαρύτητας από 1 έως 5),
- Τη διασφάλιση της οφειλής (συντελεστές από 0 έως 4),
- Την προέλευση της οφειλής (από 0 έως 5),
- Τη συμπεριφορά του οφειλέτη (από 0 έως 4),
- Την αιτία για την οποία ζητείται η διευκόλυνση (από 0 έως 4) και τέλος
- την κρίση του προϊσταμένου (από 1 έως 4).
Το ανωτέρω άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας διαμορφώνει τον αριθμό των μηνιαίων δόσεων της διευκόλυνσης, οι οποίες θεωρητικά μπορούν να φτάσουν έως τις 26 μηνιαίες δόσεις. Στην πράξη ωστόσο κάτι τέτοιο δεν είναι πρακτικά εφικτό δεδομένου ότι είναι μάλλον αδύνατο κάποιος φορολογούμενος να μπορεί να λάβει το μέγιστο συντελεστή βαρύτητας σε όλες τις κατηγορίες. Στις περισσότερες των περιπτώσεων από το άθροισμα των συντελεστών βαρύτητας προκύπτουν 12-17 μηνιαίες δόσεις.
Το ποσό της κάθε δόση δεν μπορεί να είναι μικρότερο από 100 ευρώ
Να διευκρινίσουμε ότι η ρύθμιση που παρέχεται δεν είναι άτοκη αλλά υπολογίζονται προσαυξήσεις με μηνιαίο ποσοστό 0,7% για όλες τις δόσεις με εξαίρεση τις δύο τελευταίες δόσεις οι οποίες απαλλάσσονται στο σύνολο τους από τις προσαυξήσεις.
Η ρύθμιση που πραγματοποιείται χάνεται εάν δεν καταβληθούν εμπρόθεσμα τρείς μηνιαίες δόσεις. Πρακτικά λοιπόν ένας φορολογούμενος έχει το δικαίωμα να καθυστερήσει την πληρωμή δύο δόσεων χωρίς να έχει τον κίνδυνο να απολέσει την υφιστάμενη ρύθμιση.
Ο οφειλέτης, ο οποίος αδυνατεί αντικειμενικά να ανταποκριθεί στις δόσεις της πρώτης διευκόλυνσης που του χορηγήθηκε, μπορεί να υποβάλει μία μόνο φορά αίτηση επανεξέτασης για αύξηση του αριθμού των δόσεων αυτής.
Η αίτηση υποβάλλεται στον προϊστάμενο της ΔΟΥ, όπου είναι βεβαιωμένη η οφειλή, μέσα σε δύο μήνες από την ημερομηνία της τελευταίας εμπρόθεσμης καταβολής δόσης της διευκόλυνσης, της οποίας ζητείται η επανεξέταση και συνοδεύεται από τα στοιχεία με τα οποία αποδεικνύεται η αντικειμενική αδυναμία συμμόρφωσης του οφειλέτη στη διευκόλυνση αυτή. Σημειώνουμε ότι για να υπάρχει το δικαίωμα υποβολής αίτησης επανεξέτασης του αιτήματος για αύξηση των δόσεων διευκόλυνσης δεν θα πρέπει ο φορολογούμενος να έχει καθυστερήσει την πληρωμή των δόσεων. Συνεπώς, αν και όπως είπαμε η καθυστέρηση δύο δόσεων δεν συνεπάγεται απώλεια της ρύθμισης ωστόσο λόγω της καθυστέρησης αυτής δεν παρέχεται το δικαίωμα επανεξέτασης και συνεπώς αύξησης των δόσεων.
Ο αριθμός των δόσεων της πρώτης διευκόλυνσης, της οποίας ζητήθηκε η επανεξέταση, μπορεί, με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου να αυξηθεί και στις 48 κάτι ωστόσο το οποίο σπάνια συναντούμε στην πράξη.
Σε περίπτωση απώλειας της ρύθμισης παρέχεται δεύτερη διευκόλυνση και ο αριθμός των δόσεων προκύπτει πάλι με συντελεστές βαρύτητας, με τον περιορισμό ότι η πρώτη δόση αυτής θα είναι τουλάχιστον ίση με το 15% της οφειλής για την οποία ζητήθηκε η δεύτερη διευκόλυνση.
Σε περίπτωση απώλειας και της δεύτερης διευκόλυνσης παρέχεται και τρίτη διευκόλυνση, εφόσον όμως κατατεθεί εγγύηση με την οποία θα διασφαλίζεται η πληρωμή των δόσεων αυτής, οι οποίες δεν μπορεί να υπερβαίνουν τον εναπομείναντα αριθμό των δόσεων της δεύτερης διευκόλυνσης και με τον περιορισμό ότι η πρώτη δόση αυτής θα είναι τουλάχιστον ίση με ποσοστό 20% της οφειλής για την οποία ζητήθηκε η τρίτη διευκόλυνση.
Επίσης για όσους έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση με τις ισχύουσες διατάξεις παρέχεται αναστολή ποινικών διώξεων για όσο χρονικό διάστημα διαρκεί η διευκόλυνση και ο φορολογούμενος είναι συνεπής με αυτήν.
Παρέχεται η δυνατότητα λήψης φορολογικής ενημερότητας με μηνιαία ισχύ, ωστόσο διευκρινίζουμε ότι αν η αίτηση για λήψη φορολογικής ενημερότητας αφορά την μεταβίβαση ακινήτου τότε θα πρέπει είτε η ρυθμισμένη οφειλή να εξοφληθεί ολοσχερώς πριν από την μεταβίβαση του ακινήτου είτε να παρακρατηθεί το ανεξόφλητο ποσό της ρύθμισης από το τίμημα της μεταβίβασης και διαμέσου του συμβολαιογράφου να καταβληθεί στην ΔΟΥ.
Παρόλο που φορολογούμενος έχει υπαχθεί σε ρύθμιση το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να προχωρήσει για εξασφάλιση της οφειλής του σε κατασχέσεις χωρίς ωστόσο να έχει το δικαίωμα να προχωρήσει σε πλειστηριασμό για όσο χρονικό διάστημα η ρύθμιση παραμένει ενεργή.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη