Alfavita Newsroom Μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 1950 το έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ήταν απαγορευμένο στην Ισπανία. Στην πραγματικότητα ήταν τέτοιες οι συνθήκες που είχε επιβάλει το στυγνό φασιστικό καθεστώς του Φράνκο που κανένας δεν πρόφερε το όνομά του χωρίς να αισθάνεται φόβο.
Τα έργα του Λόρκα κυκλοφορούσαν στην Ισπανία λογοκριμένα και μόνο μετά τον Νοέμβρη του 1975 και τον θάνατο του δικτάτορα μπόρεσαν να συζητηθούν ανοιχτά τα όσα οδήγησαν στην άγρια δολοφονία του ποιητή. Τότε δηλαδή που άρχισαν να συζητιούνται ανοιχτά και τα δραματικά γεγονότα του ισπανικού εμφύλιου.
«Εγώ ποτέ δε θα γίνω πολιτικός. Είμαι επαναστάτης, γιατί δεν υπάρχει αληθινός ποιητής που να μην είναι επαναστάτης» έλεγε ο Λόρκα. Δηλώσεις όπως αυτές σε συνδυασμό με το ότι ήταν ομοφυλόφιλος, τον έφεραν μπροστά από τις κάνες των όπλων των φασιστών που έριξαν στο σκοτάδι την Ισπανία.
«Ποιητικό φαινόμενο, ακατέργαστο και στην ολότητά του παρουσιάστηκε ξαφνικά μπροστά μου με σάρκα και οστά, ταραγμένο, κόκκινο σαν αίμα, ρευστό και μεγαλειώδες, σαν καθετί προικισμένο με την αυθεντικότητα της δικής του μορφής», έλεγε για τον Λόρκα ο Σαλβαδόρ Νταλί.
Στο έργο του Νταλί «Το μέλι πιο γλυκό από το αίμα», μάλιστα, εικονίζεται το κεφάλι του Λόρκα. Το έργο αυτό το αγόρασε η Κοκό Σανέλ και σήμερα κανένας δε γνωρίζει πού βρίσκεται. Όπως κανείς δε γνωρίζει που βρίσκεται ο ομαδικός τάφος μέσα στον οποίο ρίχτηκε το πτώμα του Λόρκα όταν μια ημέρα σαν σήμερα, τον δολοφόνησαν.
Το αξεπέραστο «αηδόνι της Ανδαλουσίας»
Ο Φεντερίκο ντελ Σαγράδο Κοραθόν ντε Χεσούς Γκαρθία Λόρκα, όπως ήταν το πλήρες το όνομα, ήταν μια ιδιαίτερη περίπτωση ανθρώπου. Για παράδειγμα, δύσκολα δεχόταν τη δημοσίευση κάθε έργου του. «Η ποίηση δημιουργείται για ν’ απαγγέλλεται», έλεγε, «σ’ ένα βιβλίο είναι νεκρή». Έτσι απήγγειλε την ποίηση και διάβαζε τα θεατρικά του έργα σαν μεσαιωνικός τροβαδούρος!
Γεννήθηκε στις 5 Ιουνίου 1898 στην κωμόπολη Φουέντε Βακέρος της Ανδαλουσίας. Ο πατέρας του Φεδερίκο Γκαρθία Ροδρίγκεθ ήταν μεγαλοαγρότης της περιοχής και η μητέρα του Βιθέντα Λόρκα Ρομέρο δασκάλα. Σπούδασε με... το ζόρι νομικά (τελείωσε τη Νομική Σχολή της Μαδρίτης μετά κόπων και βασάνων μετά από εννέα χρόνια) καθώς τα ενδιαφέροντά του εστιάζονταν στη λογοτεχνία, τη ζωγραφική και τη μουσική. Εκεί, στη Μαδρίτη, γνώρισε σπουδαίους ανθρώπους της γενιάς του, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο ζωγράφος Σαλβαδόρ Νταλί, ο κινηματογραφιστής Λουίς Μπουνιουέλ και ο ποιητής Ραφαέλ Αλμπέρτι. Η ποίηση του Λόρκα έγινε αστραπιαία γνωστή. Μέσα σε μόλις δυο χρόνια είχε ήδη δημιουργήσει «όνομα» στους λογοτεχνικούς κύκλους. Το 1928 ήταν ήδη ο σπουδαιότερος Ισπανός ποιητής και ηγετική προσωπικότητα της λεγόμενης «Γενιάς του ‘27».
Κομβική χρονιά στη σύντομη αλλά τόσο γεμάτη πορεία του στον κόσμο των γραμμάτων, ήταν το 1933 όταν και άρχισε να παρουσιάζει τα τρία σπουδαιότερα και δημοφιλέστερα θεατρικά του έργα, μία τριλογία σύγχρονων τραγουδιών, με θέματα παρμένα από την καθημερινή ζωή. Το 1933 ανέβηκε ο «Ματωμένος Γάμος» («Bodas de sangre»), τον επόμενο χρόνο η «Γέρμα» («Yerma»), ενώ το 1936 έγραψε «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα («La casa de Bernarda Alba»), που ανέβηκε μετά το θάνατό του στο Μπουένος Άιρες. Το 1935 έγραψε το ποίημα «Θρήνος για τον Ιγνάθιο Σάντσεθ Μεχίας» («Llanto por Ignacio Sanchez Mejias»), στη μνήμη του φίλου του ταυρομάχου και διανοούμενου που σκοτώθηκε σε μια ταυρομαχία.
Έχει αναγνωριστεί ως ένας από τους σπουδαιότερους ποιητές του 20ου αιώνα. Το έργο του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα μαγεύει ακόμα και σήμερα. Το έργο του, τον τοποθέτησε στο πάνθεον των μεγάλων και των σπουδαίων. Και πιθανότατα θα είχε περισσότερα να δώσει αν δεν έβρισκε βίαιο θάνατο από τους φασίστες του Φράνκο μόλις ένα μήνα μετά το ξέσπασμα του εμφυλίου πολέμου στην Ισπανία.
Παράλληλα, ωστόσο, ο Λόρκα έχει να παλέψει και με ένα σωρό ψυχολογικά προβλήματα. Ήταν ομοφυλόφιλος σε μια εποχή που οι περισσότεροι θεωρούσαν τους ομοφυλόφιλους κάτι σαν... παράσιτα. Και ο Λόρκα ήθελε να ζήσει τον έρωτα. Και φοβόταν μη το μάθουν οι δικοί του. Και ένιωθε ενοχές για αυτό που ήταν. Και αυτή η πάλη συνεχιζόταν με αμείωτη ένταση μέσα του.
Οι τελευταίες δραματικές ώρες ενός σπουδαίου ανθρώπου
Ο Λόρκα ήταν ελεύθερος άνθρωπος και αυτή ήταν και η πολιτική του αντίληψη. Όπως συνήθιζε να λέει: «Είμαι καθολικός, κομμουνιστής, αναρχικός, φιλελεύθερος και συγχρόνως συντηρητικός και μοναρχικός». Ήταν γνωστό άλλωστε, πως δεν ήθελε να ανήκει πουθενά. Αυτό, ωστόσο, όπως φάνηκε, δεν τον βοήθησε όταν ξέσπασε ο Ισπανικός Εμφύλιος αφού πήρε ξεκάθαρη θέση υπέρ του λαϊκού μετώπου που είχαν δημιουργήσει Σοσιαλιστές, Κομμουνιστές και Αναρχικοί. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός πως δεν έκρυβε ότι ήταν ομοφυλόφιλος είχε ενοχλήσει πολλούς ανθρώπους στην άκρως συντηρητική Ανδαλουσία και ήταν ξεκάθαρο πως είχε μπει στο μάτι των φασιστών. Όλοι το έβλεπαν. Και ο ίδιος ο Λόρκα.
Αξίζει να σημειωθεί, πάντως, πως τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί μια νέα θεωρία σχετικά με την αιτία που οδήγησε στην άγρια δολοφονία του Λόρκα.
Σύμφωνα με αυτή, τα κίνητρα δεν ήταν αμιγώς πολιτικά αλλά είχαν να κάνουν (κυρίως) με το γεγονός ότι ήταν ομοφυλόφιλος. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, την εντολή για τη – με συνοπτικές διαδικασίες – εκτέλεση του Λόρκα την έδωσαν κάποιοι συγγενείς του (από την πλευρά του πατέρα του) οι οποίοι είχαν ισχυρό έρεισμα στις τάξεις των φαλαγγιτών. Το έκαναν αυτό διότι θεωρούσαν πως η ομοφυλοφιλία του Λόρκα ήταν στίγμα για την οικογένεια τους και πως ο θάνατός του θα ξέπλενε αυτή την ντροπή!
Σε κάθε περίπτωση, ένα μήνα μετά την έναρξη του εμφυλίου, ο Λόρκα ήξερε πως κινδύνευε. Μέσα σε εκείνον τον καταιγισμό εξελίξεων, είχε (λανθασμένα όπως αποδείχθηκε) ακυρώσει ένα ταξίδι στις ΗΠΑ. Είχε αποφασίσει να μείνει στην Ισπανία απλά δεν είχε καταλήξει αν είναι προτιμότερο να επιστρέψει στη Μαδρίτη για περισσότερη ασφάλεια ή να μείνει στη Γρανάδα όπου είχε πάει να δει τους γονείς του όταν ξέσπασε ο εμφύλιος. Αποφάσισε (και πάλι λανθασμένα όπως αποδείχθηκε) να μείνει στη Γρανάδα. Εγκαταστάθηκε σε συγγενικό σπίτι στη Φίνκα ντε Σαν Βιθέντε. Μια ημέρα Φαλαγγίτες του Φράνκο έκαναν έρευνα για τον εντοπισμό του αδερφού του κηπουρού του σπιτιού. Συνάντησαν τον Λόρκα και πριν εκείνος προλάβει να αντιδράσει τον χτύπησαν άσχημα.
Αποφάσισε να αλλάξει σπίτι. Βρήκε καταφύγιο στο σπίτι του ποιητή Λουί Ροζάλες. Μια ακόμα λανθασμένη απόφαση. Τα αδέρφια του Ροζάλες ήταν Φαλαγγίτες και ο Λόρκα σύντομα βρέθηκε σε κλοιό. Ο Ισπανός ποιητής έμοιαζε, πλέον, να έχει παραδοθεί στην τύχη του. Το βράδυ της 18ης Αυγούστου ο Λόρκα άκουσε να χτυπά η πόρτα του σπιτιού. Είδε πως επικεφαλής του αποσπάσματος που είχε φτάσει εκεί για να τον συλλάβει ήταν ο Ραμόν Ρουίζ Αλόνσο.
Ένας σκληρός Φαλαγγίτης που είχε αιματοβαμμένη φήμη. Ο Λόρκα προσπάθησε να διαφύγει από την ταράτσα του σπιτιού αλλά δεν τα κατάφερε. Οδηγήθηκε στο τοπικό αστυνομικό τμήμα και εκεί τον ανέβαλε ο διοικητής, Βαλντές Γκουθμάν. Ο άνθρωπος αυτός ήταν ο βασικός υπεύθυνος για τις χιλιάδες εκτελέσεις προοδευτικών και διανοούμενων της περιοχής, με ανάμεσά τους γιατρούς, δικηγόρους και καθηγητές πανεπιστημίου. Αυτός ήταν ο άνθρωπος που είχε δώσει εντολή να εκτελεστεί ο σοσιαλιστής δήμαρχος της Γρανάδας ο οποίος ήταν και γαμπρός του Λόρκα!
Λέγεται πως ο Γκουθμάν, αφού συνεννοήθηκε μέσω ασυρμάτου με το φασίστα στρατηγό Κέιπο ντέ Λιάνο, στη Σεβίλλη, διέταξε τους άνδρες του να εκτελέσουν τον ποιητή. Χωρίς δίκη ή έστω κάτι σχετικό.
Μια ημέρα σαν σήμερα, το πρωί της 19ης Αυγούστου, (κάποιες ιστορικές πηγές αναφέρουν ως ημερομηνία δολοφονίας του Λόρκα την 18η Αυγούστου) ένα ένοπλο απόσπασμα πήρε τον Λόρκα και άλλους καταδικασμένους. Εκτελέστηκαν όλοι αλλά ο αρχηγός του αποσπάσματος ζήτησε να εκτελέσει αυτός προσωπικά τον Λόρκα. Έτσι όταν τελείωσαν οι υπόλοιπες δολοφονίες, ο αρχηγός του αποσπάσματος πήρε τον Λόρκα, τον πήγε στην άκρη ενός ομαδικού τάφου και τον πυροβόλησε με τουφέκι!
Υπολογίζεται πως ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα ήταν ένας από τους περίπου 10.000 ανθρώπους που σκοτώθηκαν στη Γρανάδα, στην καρδιά της αγαπημένης του Ανδαλουσίας. Το ακριβές σημείο εκτέλεσης και ταφής του Λόρκα ακόμα και σήμερα δεν έχει βρεθεί. Όλοι εκτιμούν πως βρίσκεται σε κάποιο ομαδικό τάφο, κάπου στα περίχωρα της Γρανάδας αλλά οι μέχρι τώρα ανασκαφές που γίνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα δεν έχουν αποδώσει.
Πηγή: reader.gr
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 19/8
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
