Σε μια κίνηση με ισχυρό συμβολισμό και ουσιαστικό περιεχόμενο, το Πανεπιστήμιο Aix-Marseille στη Γαλλία άνοιξε τις πύλες του για να υποδεχθεί επιστήμονες που νιώθουν ότι διώκονται – όχι για την πολιτική τους ταυτότητα, αλλά για την ίδια τους την επιστημονική ιδιότητα.
Η πρωτοβουλία «Safe Place for Science» προσέλκυσε σχεδόν 300 αιτήσεις από ερευνητές με έδρα τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίοι δηλώνουν ότι ασφυκτιούν υπό τις πολιτικές παρεμβάσεις και τις περικοπές στην ακαδημαϊκή έρευνα της εποχής Τραμπ.
Η ανταπόκριση ήταν εντυπωσιακή: μέσα σε έναν μόλις μήνα, 298 αιτήσεις, εκ των οποίων οι 242 κρίθηκαν επιλέξιμες, υποβλήθηκαν από επιστήμονες που προέρχονται από κορυφαία ιδρύματα όπως το Yale, το Stanford, το Johns Hopkins, ακόμα και τη NASA. Πολλές από αυτές, μάλιστα, εστάλησαν μέσω κρυπτογραφημένων καναλιών, συνοδευόμενες από αφηγήσεις που, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του πανεπιστημίου Éric Berton, «ήταν συχνά ανατριχιαστικές».
Η γαλλική πρωτοβουλία δεν έρχεται εν κενώ. Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ, απηύθυνε δημόσια έκκληση για τη δημιουργία ενός νέου θεσμικού πλαισίου: του «επιστημονικού πρόσφυγα», προκειμένου να προστατευτούν ακαδημαϊκοί που διώκονται ή φιμώνονται από αυταρχικά καθεστώτα. Σε πρόσφατο άρθρο του στη Libération, ο Ολάντ τόνισε ότι «η επιστημονική έρευνα, όπως και η ελευθερία λόγου, βρίσκεται υπό απειλή – και χρειάζεται προστασία».
Ο ίδιος προχώρησε ένα βήμα παραπέρα, καταθέτοντας σχετικό νομοσχέδιο στη γαλλική εθνοσυνέλευση, με στόχο τη νομική θωράκιση των διωκόμενων επιστημόνων μέσω ενός καθεστώτος «επικουρικής προστασίας». Πρόκειται για μια μορφή ταχύτερης, πιο αποτελεσματικής ασυλίας για επιστήμονες που δεν πληρούν τυπικά τις προϋποθέσεις του πολιτικού πρόσφυγα, αλλά διατρέχουν σοβαρούς κινδύνους λόγω της εργασίας τους.
Η πρωτοβουλία της Γαλλίας θυμίζει έντονα μια παλαιότερη εποχή, εκείνη της Γαλλίας του Διαφωτισμού, που προσέφερε άσυλο σε στοχαστές και επιστήμονες, όπως υπογράμμισε ο Ολάντ. Είναι επίσης μια αναδρομή στη στάση της χώρας κατά τη διάρκεια της ελληνικής χούντας, όταν γαλλικά πανεπιστήμια υποδέχονταν διωκόμενους φοιτητές και διανοούμενους.
Σήμερα, σε έναν κόσμο όπου η γνώση φιμώνεται και η επιστημονική αλήθεια πολεμάται με όπλα πολιτικά, η Γαλλία δηλώνει παρούσα. Και η φωνή των 300 ερευνητών που απάντησαν στο κάλεσμά της, δεν είναι παρά η ηχώ μιας μάχης που μόλις ξεκίνησε — για μια επιστήμη ελεύθερη, χωρίς σύνορα και χωρίς φόβο.
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
2ος Πανελλήνιος γραπτός διαγωνισμός: Βγήκε η προκήρυξη - Αιτήσεις από 29/4 έως 14/5
Παν.Πατρών: Tο 1ο στην Ελλάδα Πανεπιστημιακό Πιστοποιητικό Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς
Πανεπιστήμιο Αιγαίου: Το κορυφαίο πρόγραμμα ειδικής αγωγής στην Ελλάδα - Αιτήσεις έως 21/04
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ