Η βαθιά κρίση οξύνει παντού τις αντιθέσεις

Στον απόηχο του Eurogroup και της συμφωνίας για την Ελλάδα που επιτεύχθηκε το ξημέρωμα της Τρίτης, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι η Ευρωζώνη στο εσωτερικό της, αλλά και με το ΔΝΤ, έκαναν έναν εύθραυστο συμβιβασμό, τον οποίο ήδη φαίνεται να ξεπερνούν οι εξελίξεις που δρομολογεί η βαθιά καπιταλιστική κρίση.

 

Σύμφωνα με τους «Financial Times», αν προχωρήσουν όλα τα μέτρα που αποφασίστηκαν στο Eurogroup, το ελληνικό χρέος θα διαμορφωθεί στο 126,6% το 2020 και όχι στο 124, όπως συμφώνησαν Ευρωζώνη και ΔΝΤ. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ, δεν πρόκειται να συνυπογράψει την επόμενη δόση από μέρους του οργανισμού, αν δεν υπάρχουν αποτελέσματα για την επαναγορά.

 

Μεταφέροντας εκτιμήσεις οικονομικών παραγόντων της ΕΕ, ότι το ΔΝΤ θα επιστρέψει, απαιτώντας περισσότερη «ανακούφιση» στο χρέος, αν δεν πετύχει η επαναγορά τους στόχους της, η εφημερίδα παρατηρεί ότι «είναι αναπόφευκτο, το ελληνικό πακέτο θα πρέπει να ξανανοίξει».

 

Τα ζόρια στην αστική διαχείριση προδίδει και η δήλωση του Ευρωπαίου Επίτροπου Ο. Ρεν, ο οποίος δήλωσε σε συνέντευξη στον ΣΚΑΪ ότι τα κράτη - μέλη της Ευρωζώνης είναι έτοιμα να εξετάσουν μέτρα περαιτέρω μείωσης του ελληνικού χρέους, κάτω από το 110%.

 

Ο ίδιος καλεί την κυβέρνηση να δείξει αποφασιστικότητα στο τσάκισμα του λαού, λέγοντας προκλητικά πως «είναι σημαντικό το πρόγραμμα να υλοποιηθεί και οι μεταρρυθμίσεις να εφαρμοστούν (...) για το καλό του ελληνικού λαού και για να επιστρέψει στην ανάπτυξη, στην ευημερία και να βελτιωθούν τα ποσοστά ανεργίας στην ίδια την Ελλάδα».

 

Σε άλλο σημείο της συνέντευξης, υπέδειξε στο λαό να σταματήσει να βάζει εμπόδια στην πολιτική που τον εξαθλιώνει, λέγοντας ότι η «έλλειψη εθνικής ενότητας» ευθύνεται κυρίως για το γεγονός ότι το ελληνικό πρόγραμμα τέθηκε εκτός στόχων τα προηγούμενα δύο χρόνια.

 

 

Από την πλευρά της Γερμανίας, που έκανε ό,τι μπορούσε για να μην υποστούν τα μονοπώλιά της νέες απώλειες μέσα από ένα ενδεχόμενο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, ο υπουργός Οικονομικών Β. Σόιμπλε δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου «σχετικά βέβαιος» ότι το πρόγραμμα επαναγοράς χρέους από την Ελλάδα θα φέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.

 

Είπε ακόμα ότι οι αποφάσεις του Eurogroup δεν προκαλούν οικονομική ζημιά στο γερμανικό προϋπολογισμό, αν και μειώνουν τα έσοδά του κατά 130 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των επιτοκίων στην Ελλάδα.

 

Θέλοντας να νομιμοποιήσει τους μηχανισμούς της αυτόματης αντιλαϊκής προσαρμογής, σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους, είπε ότι αν η Ελλάδα δεν εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις, τότε θα πρόκειται για «αδύνατη αποστολή» και πως «γι' αυτό το λόγο η διαδικασία είναι συνδεδεμένη με έναν πολύπλοκο μηχανισμό και θα παραμείνει έτσι τα επόμενα χρόνια».

 

Οπως σημείωσε, το Eurogroup και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα αξιολογήσουν στις 13 Δεκέμβρη, εάν, μετά το πρόγραμμα επαναγοράς, διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του χρέους, ενώ ομολόγησε ότι «υπάρχει ακόμη ένα μικρό κενό» στη χρηματοδότηση του προγράμματος μέχρι το 2016.

 

Αναφορικά με το ενδεχόμενο να υπάρξει νέο κούρεμα του ελληνικού χρέους, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών είπε ότι στο Eurogroup «ήταν σαφές για όλους, επίσης και για το ΔΝΤ ότι αυτό δεν αποτελεί λύση» και πως ένα «κούρεμα» θα μπορούσε να προκαλέσει νομικές επιπλοκές.

 

Ωστόσο, σε άλλο σημείο της ίδιας συνέντευξης Τύπου, ο Β. Σόιμπλε είπε ότι η «συγχώρεση» χρέους είναι νομικά αδύνατη, εφόσον συνδέεται με νέα δάνεια, απάντηση που για κάποιους αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο η Γερμανία να αλλάξει στάση, αν επιτευχθεί πρωτογενές πλεόνασμα από την Ελλάδα.

Το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους δε βρίσκεται στο τραπέζι, είπε από την πλευρά του ο κεντρικός τραπεζίτης της Αυστρίας Ε. Νοβότνι, συμπληρώνοντας ότι οι αποφάσεις που λήφθηκαν στο Eurogroup, ήταν οι καλύτερες δυνατές. «Πιστεύω πως σε μία τόσο δύσκολη κατάσταση, όπως είναι αυτή στην Ελλάδα, δεν υπάρχουν ιδανικές λύσεις (...) Το νέο κούρεμα του χρέους δεν είναι πλέον επί τάπητος», δήλωσε ο αξιωματούχος της ΕΚΤ.

 

 

Δηλωτική του εύθραυστου συμβιβασμού Ευρωζώνης - ΔΝΤ είναι και η ανακοίνωση του αμερικάνικου οίκου αξιολόγησης Fitch, ο οποίος εκτιμάει ότι η συμφωνία απομακρύνει τη χρεοκοπία και την απειλή εξόδου από το ευρώ, αλλά είναι «υψηλοί οι κίνδυνοι που συνδέονται με την εφαρμογή της».

 

Τις αποφάσεις του Eurogroup χαιρέτισε και ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ Α. Γκουρία, παρουσιάζοντας την εξαμηνιαία έκθεση του Οργανισμού για την προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας.

Σε ό,τι αφορά τη Γερμανία και τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της, η Α. Μέρκελ υπερασπίστηκε την Τρίτη στη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Χριστιανοδημοκρατών/ Χριστιανοκοινωνιστών (CDU/CSU) τη στάση που κράτησε στο Eurogroup.

 

Σήμερα ή αύριο, αναμένεται να συζητηθεί και να εγκριθεί από τη γερμανική Βουλή η συμφωνία για την Ελλάδα. Το SPD δηλώνει ότι δεν θα καταψηφίσει, αμφισβητεί όμως ότι η κυβέρνηση λέει την αλήθεια για το κόστος της ελληνικής ελεγχόμενης χρεοκοπίας, αλλά και ότι τελικά θα αποφευχθεί νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους.

Στη συνεδρίαση, φαίνεται πως υπήρξαν επικρίσεις προς την Α. Μέρκελ, ενώ ο Β. Σόιμπλε απαντώντας, φέρεται να δήλωσε ότι η κυβέρνηση «κάνει τα πάντα, προκειμένου να ελαχιστοποιήσει τους κινδύνους και το κόστος και να μεγιστοποιήσει τις πιθανότητες (επιτυχίας)», δείχνοντας ότι ο πραγματικός καυγάς γίνεται για τον επιμερισμό της ζημιάς που συνεπάγεται η καταστροφή κεφαλαίου σε συνθήκες κρίσης.

Στο ίδιο πνεύμα, η Α. Μέρκελ είπε ότι έχει μελετήσει λεπτομερώς όλες τις πιθανές συνέπειες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι θα ήταν ανεύθυνο να μη δίδονταν στην Ελλάδα τα χρήματα και η χώρα να αφηνόταν να αποχωρήσει αναγκαστικά από το ευρώ.

 

 

Στο μεταξύ, σύμφωνα με έγγραφο που διέρρευσε από το προχτεσινό Eurogroup, οι 17 εξετάζουν και το σενάριο να προχωρήσουν σε μετακύλιση των ελληνικών τίτλων που κατέχουν οι κεντρικές τράπεζες.

Με τον τρόπο αυτό, φιλοδοξούν να μειώσουν κατά 5,6 δισ. το ποσό των 7,6 δισ. ευρώ που θα απαιτηθεί να δώσουν επιπλέον στην Αθήνα ως το 2016 οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό από την επιμήκυνση του προγράμματος της ελεγχόμενης ελληνικής χρεοκοπίας.

 

Η μετακύλιση που μελετούν σαν μέσο αναδιάρθρωσης του χρέους προβλέπει ότι οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης θα αντικαταστήσουν τους ελληνικούς τίτλους που κατέχουν σήμερα με νέους μετά τη λήξη τους, προκειμένου η Ελλάδα να εξοικονομήσει 3,7 δισ. ευρώ για τη διετία 2012 - 2014 και 1,9 δισ. για το 2015 - 2016, τα οποία θα πλήρωνε αν εξοφλούσε στο ακέραιο τα ομόλογα. Σύμφωνα με το έγγραφο, τα αναφερόμενα ποσά είναι μόνο ενδεικτικά και η έγκρισή τους εναπόκειται στις κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης.

 

Σύμφωνα, εξάλλου, με δήλωση στελέχους του υπουργείου Οικονομικών στο «Reuters», η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη προσλάβει την Deutsche Bank και τη Morgan Stanley ως συμβούλους της για το πρόγραμμα επαναγοράς του ελληνικού χρέους.

 

Σύμφωνα με το Reuters, η επαναγορά υπόσχεται σημαντικά κέρδη σε όσους έχουν αγοράσει ελληνικά ομόλογα σε χαμηλότατες τιμές. Οπως σημειώνει το πρακτορείο, «για τα περισσότερα funds, τα ελληνικά ομόλογα αντιπροσωπεύουν ένα σχετικά μικρό μέρος των χαρτοφυλακίων τους, αλλά τα κέρδη που μπορούν να αποκομίσουν απ' αυτά μπορεί να είναι μεγάλα».

 

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, Πορτογαλία και Ιρλανδία εμφανίζονται να προσδοκούν μειώσεις των επιτοκίων στα δάνεια από το μηχανισμό στήριξης της Ευρωζώνης ανάλογες με αυτές της Ελλάδας. «Η Πορτογαλία και η Ιρλανδία θα επωφεληθούν, βάσει της αρχής της ίσης μεταχείρισης που υιοθετήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωζώνης τον Ιούλη του 2011» ανέφερε σχετικά ο Πορτογάλος υπουργός Οικονομικών, στη συζήτηση για τον προϋπολογισμό.

 

Τέλος, ο οίκος αξιολόγησης Fitch υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Αργεντινής, κατά πέντε βαθμίδες, από «Β» σε «CC», αναφέροντας ότι είναι «πιθανή» μια νέα χρεοκοπία για τη λατινοαμερικάνικη χώρα.

 

Ριζοσπάστης