Alfavita Newsroom Όλο το τελευταίο διάστημα, κατά το οποίο έχει ανοίξει η συζήτηση για τον τρόπο επιλογής των διευθυντών των σχολείων, έχουμε γίνει μάρτυρες μιας τρομερής έκρηξης απαξιωτικών και προσβλητικών σχολίων γι αυτούς. Ουσιαστικά θεωρούνται συλλήβδην κομματικοί εγκάθετοι, ακατάλληλοι να επιτελέσουν ουσιαστικό και ωφέλιμο ρόλο στη διοίκηση του σχολείου, ωφελιμιστές, τεμπέληδες, «εχθροί» των εκπαιδευτικών, επιτηρητές καταναγκαστικής εργασίας. Κάτι σαν kapos σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Το κλίμα αυτό βέβαια καλλιεργήθηκε το προηγούμενο διάστημα, μέσα από τη λογική των ψυχολογικών εκβιασμών και των συλλογικών επιθέσεων που δέχτηκαν για το θέμα της αξιολόγησης, τόσο των μονάδων, όσο και των εκπαιδευτικών. Και εκεί με τρόπο ισοπεδωτικό, ο οποίος έρεπε προς το διαχωρισμό του κλάδου σε δικούς μας και δικούς τους.
Αναμφίβολα ο ρόλος του διευθυντή καθορίζεται από τον τρόπο που είναι διαρθρωμένη η διοίκηση της εκπαίδευσης. Και σε ένα αυστηρά συγκεντρωτικό σύστημα που θέτει τη γραφειοκρατική οργάνωση υψηλότερα από την ουσιαστική παιδαγωγική και λειτουργική αυτονομία, είναι φυσικό επακόλουθο ο διευθυντής και να έχει περιορισμένες δυνατότητες παρέμβασης και να κινδυνεύει πολύ εύκολα να γίνει απεχθής στους συναδέλφους του.
Σίγουρα υπήρξαν –και θα υπάρχουν πάντα- περιπτώσεις όπου διευθυντές λειτούργησαν αντιδημοκρατικά, ενάντια σε συναδέλφους τους, μεροληπτικά, περιπτώσεις που τουλάχιστον από την εμπειρία μου –μπορεί να κάνω και λάθος- ήταν η μικρή μειοψηφία. Κανείς όμως από τους αρθρογραφούντες δε φαίνεται να αναγνωρίζει ότι οι διευθυντές ήταν –και θα είναι- αυτοί που βρίσκονται μεταξύ σφύρας και άκμονος, που καλούνται να επιλύουν καθημερινά τις συγκρούσεις μεταξύ μαθητών-εκπαιδευτικών-γονέων, προστατεύοντας πάντοτε το σχολείο από καταστάσεις που θα διαταράξουν τη λειτουργία του. Που με ανύπαρκτους οικονομικούς πόρους και ελλιπείς ανθρώπινους, καλούνταν να κρατήσουν λειτουργικά το σχολείο όρθιο και συγχρόνως να γλιτώσουν και τη μήνυση, την αγωγή ή την ΕΔΕ που μπορεί να τους προκύψει με το παραμικρό. Και στο τέλος είναι υποχρεωμένοι να εφαρμόσουν διαδικασίες που τους επιβάλλονται άνωθεν και που αν δεν τις τηρήσουν είναι πειθαρχικά υπόλογοι.
Με όλα τα παραπάνω, το μόνο που δεν επιδιώκω είναι να εκφράσω την άποψη ότι οι διευθυντές είναι θύματα ή μάρτυρες της εκπαίδευσης. Για μένα ήταν και είναι μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας που απλά παίζουν ένα διαφοροποιημένο ρόλο, για αυτούς τουλάχιστον που αποδέχονται ότι ένας πολυπρόσωπος επαγγελματικός χώρος χρειάζεται έναν τύπο διοίκησης .
Όσον αφορά δε, τον τρόπο επιλογής τους, ένα σύστημα στο οποίο λαμβάνεται υπόψη η γνώμη των εκπαιδευτικών, χωρίς τη διαμεσολάβηση των κομματικών-παραταξιακών συνδικαλιστών και των διοικητικών προϊσταμένων, κατ’ αρχάς είναι ένα θετικό βήμα. Το ότι αφήνει δε, στα αντικειμενικά κριτήρια μεγάλο βάρος, διορθώνει τις αρχικές –και ανεδαφικές- εξαγγελίες. Θα έλεγα μάλιστα ότι αν λαμβανόταν υπόψη και η γνώμη των γονέων σε ένα ποσοστό (π.χ. αν ψήφιζε το Σχολικό Συμβούλιο) θα ήταν ακόμη πιο ολοκληρωμένο (αν και θεωρώ ότι το σύστημα δεν είναι ακόμη ώριμο για τέτοια ανοίγματα, που αλλού θεωρούνται αυτονόητα).
Αρνητικά του; Α. Ευνοούνται σαφώς οι νυν διευθυντές διότι αν οι εκπαιδευτικοί δεν έχουν πρόβλημα στην καθημερινότητά τους με αυτούς, πολύ δύσκολα θα ρισκάρουν μια αλλαγή και με την προσμέτρηση της διοικητικής εμπειρίας ενισχύονται ακόμη περισσότερο. Β. Με τους περιορισμούς όσον αφορά σε πόσα σχολεία μπορεί κάποιος να υποβάλει υποψηφιότητα μειώνεται η κινητικότητα και μπορεί σε κάποια σχολεία να υπάρχουν πολλοί ικανοί υποψήφιοι, ενώ σε άλλα κανείς. Γ. Δεν είναι δυνατό να μην αξιολογείται ο υποψήφιος σε κανένα βαθμό από τη διοίκηση.
Θετικά του; Απαιτείται γνώση του σχολείου που ζητάς να διοικήσεις (υπηρεσία σε αυτό τα τελευταία 5 χρόνια), απεμπλέκεται η διαδικασία από τη διαπλοκή της διοίκησης και του συνδικαλισμού και έρχεται πιο άμεσα στα χέρια των συναδέλφων, οι εκπαιδευτικοί του σχολείου αναλαμβάνουν την ευθύνη της επιλογής τους και της διοίκησης του σχολείου τους. Είναι θετικό και για τους αιρετούς, που πλέον απελευθερώνονται από διαδικασίες που δε συνάδουν με το ρόλο τους.
Τέλος θεωρώ ότι το Γ. από τα αρνητικά ίσως να σηματοδοτεί την θέληση του ΣΥΡΙΖΑ να κινηθεί προς ένα σχολείο που θα ξεφύγει από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό ενός συγκεντρωτικού γραφειοκρατικού μηχανισμού. Αν είναι έτσι μπορεί, αντί για αρνητικό, να είναι το θετικότερο στοιχείο και η αρχή μιας επανάστασης στη λογική του σχολείου, η οποία βέβαια θα πρέπει να ενσωματώσει διαδικασίες αποτίμησης της αποτελεσματικότητάς του και να μην κινηθεί στη λογική της ισοπέδωσης και της ευδαιμονικής απραξίας.
Ελπίζω όλοι να σταθούμε σε αυτό το τελευταίο και να μπορέσουμε να συζητήσουμε νηφάλια για το πώς μπορεί να γίνει η επανάσταση που χρειάζεται η εκπαίδευση.
Διότι –ίσως αφελώς- πιστεύω ότι μπορεί να υπάρξει επανάσταση χωρίς λιντσαρίσματα.
Κάνε εγγραφή στο newsletter στο Carrefour και κέρδισε 200€
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 19/8
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
