Alfavita Newsroom Η Ευρώπη ανοίγει διάλογο για το μέλλον της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, τονίζοντας την ανάγκη μεταρρυθμίσεων σε βασικούς τομείς.
Ψηλά στην ευρωπαϊκή ατζέντα βρίσκονται η αλλαγή των προγραμμάτων σπουδών των ΑΕΙ με τη συμμετοχή και εργοδοτών, η επιδίωξη της αριστείας ώστε τα ιδρύματα να κατατάσσονται μεταξύ των κορυφαίων παγκοσμίως, η αναζήτηση πόρων και από ιδιωτικούς φορείς, αλλά και η ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς Διδακτικών Μονάδων (ECTS), το οποίο αποτιμά τις σπουδές και καθιστά αναγνωρίσιμα τα πτυχία.
Αντίθετα, τα ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται αντιμέτωπα με μια διαφορετική πραγματικότητα, αφού οι θέσεις που κατά καιρούς διατυπώνονται είναι εκ διαμέτρου αντίθετες με τη στόχευση της Ευρώπης. Ειδικότερα, προκειμένου να βεβαιωθεί ότι θα πιάσουν «τόπο» τα 72,5 δισ. ευρώ για την εκπαίδευση και την κατάρτιση και επιπλέον 60 δισ. ευρώ για την έρευνα και την καινοτομία που προβλέπονταν από την Ε.Ε. στο πρόγραμμα 2007-2013, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε πριν από λίγες ημέρες (στις 27 Νοεμβρίου) δημόσια διαβούλευση για τις παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στο πλαίσιο της διαβούλευσης, η οποία θα ολοκληρωθεί στις 29 Φεβρουαρίου 2016, μπορούν να καταθέσουν τις απόψεις τους φοιτητές, διδακτικό και ερευνητικό προσωπικό ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, κυβερνητικοί θεσμοί κ.ά. προκειμένου να καταγραφούν τα πλεονεκτήματα και οι αδυναμίες του ευρωπαϊκού χώρου τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και να αναθεωρηθούν οι απαιτούμενες μεταρρυθμίσεις.
Η ατζέντα, την οποία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει θέσει προς διαβούλευση, θέτει ως βασικές τις ακόλουθες παρεμβάσεις:
• Αύξηση του αριθμού αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης:
Στο πρόγραμμα Ευρώπη 2020 καθορίζεται ως πρωταρχικός στόχος ότι, μέχρι το 2020, το 40% των νέων θα πρέπει να έχει ολοκληρώσει επιτυχώς τριτοβάθμια εκπαίδευση ή αντίστοιχες σπουδές. Σήμερα, μόνο το 26% του εργατικού δυναμικού διαθέτει τίτλους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, την ώρα που μέχρι το 2020 το 35% του συνόλου των θέσεων εργασίας στην Ε.Ε., θα απαιτήσει προσόντα υψηλού επιπέδου.
Η Ελλάδα διαθέτει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά αποφοίτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, έχοντας όμως παράλληλα το υψηλότερο ποσοστό άνεργων πτυχιούχων. Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ, που βασίστηκε σε στοιχεία του 2014, πτυχίο έχει το 28% των εργαζομένων, ενώ στις ηλικίες 25 έως 34 ετών το αντίστοιχο ποσοστό είναι 39%, παρουσιάζοντας σημαντική αύξηση σε σχέση με μια δεκαετία πριν (ήταν 24% κατά το 2004). Ωστόσο, τα πτυχία αυτά δεν έχουν αντίκρισμα, αφού η χώρα μας έχει τους περισσότερους άνεργους πτυχιούχους όχι μόνο σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και με άλλες χώρες του κόσμου.
• Σύνδεση της εκπαίδευσης με την έρευνα και τις επιχειρήσεις:
Τα προγράμματα σπουδών των ιδρυμάτων ανώτατης εκπαίδευσης συχνά αργούν να ανταποκριθούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της ευρύτερης οικονομίας, σημειώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προτείνοντας στον σχεδιασμό τους να έχουν συμμετοχή εργοδότες και φορείς της αγοράς εργασίας. Επίσης, όπως τονίζει, «η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερους ερευνητές που θα προετοιμάσουν το έδαφος για τις βιομηχανίες του μέλλοντος», θέτοντας ως στόχο οι επενδύσεις για την έρευνα να ανέλθουν στο 3% του ΑΕΠ. Στην Ελλάδα, οι δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη ανήλθαν σε ποσοστό μόλις 0,83% το 2014, κατατάσσοντας τη χώρα μας στην 23η θέση μεταξύ των 28 χωρών της Ε.Ε. Πρωτοπόρες είναι η Φινλανδία (3,17%), η Σουηδία (3,16%) και η Δανία (3,08%), ενώ ακολουθούν η Αυστρία (2,99%) και η Γερμανία (2,84%).
Την ίδια ώρα, η Ε.Ε. εξακολουθεί να υστερεί όσον αφορά το ποσοστό των ερευνητών επί του συνολικού εργατικού δυναμικού: 6 ανά 100, σε σύγκριση με 9 στις ΗΠΑ και 11 στην Ιαπωνία. Στην Ελλάδα, το συνολικό προσωπικό που απασχολήθηκε στους τομείς της έρευνας και της ανάπτυξης το 2014 ήταν 43.059. Οι ερευνητές ανήλθαν σε 29.694.
• Υποστήριξη της αριστείας και αύξηση χρηματοδότησης:
Η επιδίωξη της αριστείας, αλλά και η αύξηση της χρηματοδότησης των ιδρυμάτων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης από δημόσιες και ιδιωτικές πηγές, αποτελούν προτεραιότητες για την Ε.Ε. Σύμφωνα με την Κομισιόν, πολύ λίγα ευρωπαϊκά ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αναγνωρίζονται ως παγκόσμιας κλάσης στη σημερινή, προσανατολισμένη στην έρευνα, παγκόσμια κατάταξη των πανεπιστημίων. Για παράδειγμα, μόνο 200 περίπου από τα 4.000 ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης της Ευρώπης περιλαμβάνονται μεταξύ των πρώτων 500.
Παράλληλα, πολύ χαμηλή είναι η συνολική επένδυση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση: διαμορφώνεται σε μόλις 1,3% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο, σε σύγκριση με 2,7% στις ΗΠΑ και 1,5% στην Ιαπωνία. Στην Ελλάδα, για τα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ η σωρευτική μείωση της χρηματοδότησης την τελευταία πενταετία φθάνει το 60%, ενώ για το 2016 έχει εξαγγελθεί νέα μείωση της τάξης του 10% με 20%.
• Ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς Διδακτικών Μονάδων:
«Η αναγνώριση των ακαδημαϊκών τίτλων που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό είναι ακόμη πολύ δύσκολη, η δυνατότητα μεταφοράς των υποτροφιών και των δανείων είναι περιορισμένη, η «κάθετη κινητικότητα» παραμένει περιορισμένη και η ελεύθερη κυκλοφορία των ερευνητών εντός της Ε.Ε. προσκρούει σε διάφορα κωλύματα», διαπιστώνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Προτείνει δε, την ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Μεταφοράς Διδακτικών Μονάδων (ECTS), δίνοντας κίνητρα μέσω προγραμμάτων της Ε.Ε. για τη βελτίωση της εφαρμογής του και ενεργώντας μέσω της διαδικασίας της Μπολόνιας.
Στη χώρα μας, το σύστημα αυτό επιχειρήθηκε να «ξηλωθεί» από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Παιδείας, προκαλώντας την οξύτατη αντίδραση μερίδας πανεπιστημιακών που υποστηρίζουν ότι κ άτι τέτοιο θα δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στις σχέσεις των ελληνικών πανεπιστημίων με τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά, καθώς δεν θα υπάρχει τρόπος ακαδημαϊκής «επικοινωνίας» σε θέματα αποτίμησης των σπουδών κάθε φοιτητή. Έτσι, πολλά προγράμματα ανταλλαγών φοιτητών, όπως είναι για παράδειγμα το δημοφιλές Erasmus, θα μπλοκαριστούν•
26% του εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη διαθέτει τίτλους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στην Ελλάδα, το 39% των νέων έχει πτυχίο. Όμως, οι περισσότεροι είναι άνεργοι.
1,3% του ΑΕΠ επενδύεται, κατά μέσο, στην ευρωπαϊκή τριτοβάθμια εκπαίδευση. Για τα ελληνικά πανεπιστήμια και ΤΕΙ, η χρηματοδότηση μειώθηκε κατά 60% την τελευταία πενταετία.
3% του ΑΕΠ είναι ο στόχος της χρηματοδότησης για την έρευνα. Το 2014, η Ελλάδα διέθεσε μόλις 0,83%, καταλαμβάνοντας στην 23η θέση μεταξύ των «28» χωρών της Ε.Ε.
Πηγή: Χαρά Καλημέρη - ΗΜΕΡΗΣΙΑ
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 05/7
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη
