Αφού λοιπόν έγιναν και φέτος οι κρίσεις και τοποθετήσεις των διευθυντών σχολικών μονάδων, μπορούμε να κάνουμε κάποιες παρατηρήσεις που προκύπτουν από έναν εύλογο προβληματισμό, έχοντας πάντα ως σκοπό τον καλοπροαίρετο διάλογο και τη βελτίωση των όποιων αστοχιών.
Κάθε νέα εγκύκλιος για την επιλογή στελεχών στην εκπαίδευση διακρίνεται για τις όποιες αλλαγές προωθεί, μικρές ή μεγάλες, ουσιαστικές ή μη, καθιστώντας (πιο) ευνοούμενους μια μερίδα εκπαιδευτικών κάθε φορά. Γνωρίζοντας προσωπικά πολλούς (δοκιμασμένους) και άξιους διευθυντές σχολικών μονάδων που φέτος έμειναν «απ’έξω», και βλέποντας και κάποιες περιπτώσεις, επιεικώς προβληματικές, που κατάφεραν να (ξανα)γίνουν στελέχη, δεν μπορώ παρά να παραδεχθώ ότι κάτι δεν πήγε πάλι καλά. Αυτό αποτελεί σοβαρή ένδειξη ότι υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων-διορθώσεων του νόμου επιλογής στελεχών. Φυσικά, προς αποφυγή παρεξηγήσεων, η παραπάνω διατύπωση δεν αφορά σε καμία περίπτωση το σύνολο των κρίσεων, τουναντίον θά’λεγα μάλλον μια σεβαστή μειοψηφία, αλλά και επίσης δεν εμπεριέχει καμία πολιτική σκοπιμότητα. Αποτελεί όμως ουσιαστική και ζωτική ανάγκη να διασφαλιστεί η εγκυρότητα και αξιοπιστία για το σύνολο των περιπτώσεων.
Η μοριοδότηση των τυπικών προσόντων είναι ένα ζήτημα στο οποίο δεν θα βρει κανείς ιδιαίτερες αστοχίες. Σίγουρα όλα παίζουν το ρόλο τους και έχουν το βάρος τους: πτυχία, μεταπτυχιακά, διδακτορικά, επιμορφώσεις, ξένες γλώσσες, πιστοποιήσεις στις ΤΠΕ, κτλ. και ΠΡΕΠΕΙ να μοριοδοτούνται αφού έχουν άμεση σχέση με τη γενικότερη εκπαίδευση και μόρφωση. Στο κάτω κάτω για εκπαιδευτικούς μιλάμε, όχι για επιχειρηματικά στελέχη! Θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερο βάρος τόσο στην ειδική όσο και στη γενική μόρφωση του εκπαιδευτικού και η μοριοδότηση να καλύπτει ένα μεγάλο μέρος των συνολικών μορίων που θα μπορεί να αποσπά κάποιος υποψήφιος.
Δύο παρατηρήσεις εδώ:
Πιστεύω ότι αυτή η μοριοδότηση πρέπει να είναι μεγαλύτερη από την υπάρχουσα. Βεβαίως τα ράσα δεν κάνουν τον παπά, ή τα πτυχία δεν εγγυώνται την επιτυχία ενός στελέχους, αλλά κακά τα ψέματα, οι περισσότεροι «έμαθαν» τα κόλπα και τις ιδιαιτερότητες του να είσαι δ/ντής σχολικής μονάδας παρά μόνο όταν...ανέλαβαν! Ως δικλείδα ασφαλείας μπορεί να θεσμοθετηθεί και το εξής: σε περίπτωση που ο τοποθετηθείς δ/ντής δεν μπορεί να ανταπεξέλθει επιτυχώς (ή έστω ικανοποιητικώς) στα καθήκοντά του, και με τη σύμφωνη γνώμη του συλλόγου διδασκόντων και του συλλόγου γονέων του σχολείου, το αρμόδιο ΠΥΣΔΕ/ΠΥΣΠΕ να μπορεί να ανακαλεί την τοποθέτησή του.
Όσον αφορά τους τίτλους σπουδών θα πρέπει να μοριοδοτείται και ο 2ος και ο 3ος κτλ. Δεν αναφέρομαι φυσικά στην περίπτωση τίτλων που ο ένας είναι υποδιαίστερος του άλλου (π.χ. επίπεδο Β1 και Γ1 στην ίδια ξένη γλώσσα, όπου θα μοριοδοτείται ο υψηλότερος) αλλά σε τίτλους διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, π.χ. δύο μεταπτυχιακά. Γιατί όχι; Τα χαρίζουν δηλαδή στο παζάρι;
Συνεχίζοντας, η προϋπηρεσία του εκπαιδευτικού, είτε ως καθηγητή στην τάξη είτε ως στελέχους, πρέπει να μοριοδοτείται επίσης και ξεχωριστά για κάθε περίσταση. Πολύ σωστά παρατήρησε ένας συνάδελφος ότι η μικρή ή μεγάλη προϋπηρεσία στην τάξη ελάχιστη διαφορά θα κάνει στην ικανότητα και καταλληλότητα κάποιου υποψηφίου για θέση διοικητικού στελέχους. Και συμπληρώνω αντιστοίχως: η προϋπηρεσία σε θέση διοικητικού στελέχους ελάχιστα θα βοηθήσει έναν εκπαιδευτικό στην τάξη ή σε θέση σχολικού συμβούλου. Πρέπει λοιπόν να γίνει μια σαφής διάκριση σ’αυτά τα δύο. Το πρόβλημα μέχρι τώρα ήταν ότι η προϋπηρεσία του εκπαιδευτικού αδιακρίτως μοριοδοτούνταν για οποιαδήποτε υποψηφιότητα. Εν μέρει αυτό το «πρόβλημα» λύθηκε με την φετεινή εγκύκλιο βάζοντας ένα πλαφόν στο ανώτατο όριο μορίων που μπορεί να πάρει κάποιος εκπαιδευτικός από την εκπαιδευτική προϋπηρεσία. Πολύ σωστό, διότι η προϋπηρεσία δεν είναι το παν. Πολλές φορές είναι το ελάχιστο.... Χρειάζονται κι άλλα βήματα όμως. Ας ελπίσουμε στην επόμενη εγκύκλιο...
Μια λεπτομέρεια η οποία δημιούργησε πολύ μεγάλο πρόβλημα σε κάποιους εκπαιδευτικούς: η προαπαιτούμενη 10ετή προϋπηρεσία στην οικεία βαθμίδα. Και έτσι είχαμε κάποιες απίστευτες περιπτώσεις, όπου π.χ. ένας συνάδελφος Β/θμιας Εκπ/σης με 25ετή υπηρεσία, ο οποίος διατέλεσε και (επιτυχημένος) διευθυντής όσο ήταν εκεί, επειδή μετατάχθηκε προσφάτως υποχρεωτικά στην Α/θμια Εκπ/ση, δεν μπορούσε να λάβει μέρος στη διαδικασία αυτή. Επιεικώς απαράδεκτο γιατί θα πρέπει να περιμένει 10 χρόνια..... Δηλαδή δεν μπορούσε, δεν ήταν ικανός; Εδώ χρειάζεται μια αναθεώρηση. Αν δεχθούμε ότι (ορθώς;) χρειάζεται μια στοιχειώδης εξοικείωση με τις διάφορες διοικητικές διαδικασίες και άλλα καθήκοντα που θα πρέπει να φέρει εις πέρας ένας εκπαιδευτικός στην όποια βαθμίδα υπηρετεί, θα μπορούσαμε να πούμε ότι μια 5ετία είναι ένα λογικό χρονικό διάστημα.
Συνεχίζοντας, η μεγάλη διαφορά στην επιλογή στελεχών επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έγινε με τη συμμετοχή του συλλόγου διδασκόντων σ’αυτή τη διαδικασία. Δύσκολο ζήτημα αυτό και πολυσύνθετο. Ξεκινώ με την παραδοχή ότι ναι, πρέπει και ο σύλλογος διδασκόντων να εκφέρει άποψη. Σε καμία όμως περίπτωση δεν μπορεί να είναι δεσμευτική και να αποκλείει υποψηφίους. Από την άλλη όμως, για να έχει και κάποιο βάρος, θα πρέπει να υπάρχει μια μοριοδότηση σ’αυτή την παρέμβαση του συλλόγου διδασκόντων. Οι αστοχίες της πρώτης εγκυκλίου ΣΥΡΙΖΑ διορθώθηκαν σε μεγάλο βαθμό στη δεύτερη και έτσι οι υποψήφιοι μπορούσαν να δηλώσουν και σχολεία στα οποία δεν τους ήξεραν οι συνάδελφοι (παίρνανε όμως μια κρίση από το σύλλογο διδασκόντων του σχολείου που υπηρετούσαν την τρέχουσα χρονιά). Σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί όμως ο κάθε διευθυντής ή υποψ. διευθυντής να συνάπτει πελατειακές σχέσεις ή να κάνει δημόσιες σχέσεις έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού του την «αξιολόγηση» από το σύλλογο. Από την άλλη, ο σύλλογος διδασκόντων με τη σειρά του, θα μπορεί να δίνει μια ώθηση ή όχι αναλόγως με τα μόρια που θα δώσει στον υποψήφιο με την κρίση του. Χρειάζεται μια ισορροπία όμως και δω ακριβώς είναι το δύσκολο. Ο σύλλογος διδασκόντων θα πρέπει να απαντά σε ένα ερωτηματολόγιο πολλαπλής διαβάθμισης (και όχι με ένα «ναι» ή ένα «όχι») και να διασφαλιστεί ότι κρίνει με σωστά κριτήρια (και όχι αν του αρέσει η ...εμφάνισή του, ή αν μαλώσανε για ένα άλλο ζήτημα μέσα στη χρονιά κτλ). Πώς όμως θα γίνει αυτό; Εδώ είναι η πρόκληση! Οι αρμόδιοι πρέπει να φροντίσουν λοιπόν να βγάλουν μια εγκύκλιο που να ρυθμίζει ικανοποιητικά αυτό το θέμα, λαμβάνοντας φυσικά υπ’όψιν και τις προτάσεις των ΟΛΜΕ και ΔΟΕ και έτσι να εξασφαλιστεί μια ....εύφημος μνεία γι αυτούς στην ιστορία των εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων της χώρας μας!
Η συνέντευξη είναι δυστυχώς ένα αγκάθι, το οποίο τελικά στη χώρα μας δεν μπορεί να λειτουργήσει καθολικά σωστά. Κατά καιρούς λαμβάνουν χώρα απίστευτες καταγγελίες και διαπλεκόμενα σε διάφορες ΕΛΜΕ της χώρας. Και όπως και να το κάνουμε είναι γεγονός, ιδιαίτερα στις μικρές ΕΛΜΕ: ο ένας γνωρίζει τον άλλον, και αναπόφευκτα, είτε θα τον/την βοηθήσει είτε θα τον/την σαμποτάρει. Φυσικά υπάρχουν και οι περιπτώσεις που θα κρίνουν αντικειμενικά και σωστά, με τον δέοντα σεβασμό, τον υποψήφιο. Το θέμα όμως εδώ είναι ότι αυτό πρέπει να γίνει έτσι, με τον σωστό τρόπο, ΣΕ ΟΛΗ τη χώρα. Γίνεται; Δυστυχώς και κατηγορηματικά: ΟΧΙ. Άρα η συνέντευξη τελικά πρέπει μάλλον να καταργηθεί κατά την ταπεινή μου άποψη...
Για να μη μακρυγορώ όμως, και επειδή η κριτική από μόνη της δεν προσφέρει πολλά αν δεν αντιπροτείνει κάποιες διορθώσεις/λύσεις, προτείνω κάποιες διορθώσεις/προσθήκες οι οποίες πιστεύω θα οδηγήσουν αυτή τη διαδικασία σε (ακόμα) καλύτερο επίπεδο αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας. Φυσικά, δε θεωρώ ότι καλύπτεται πλήρως το θέμα....
Για να ξεπεραστεί το «πρόβλημα» της συνέντευξης θα μπορούσε να καθιερωθεί μια εξέταση γραπτή, τύπου ΑΣΕΠ, πάνω σε διάφορα ζητήματα που άπτονται των καθηκόντων ενός στελέχους: νομοθεσία, μελέτες περιπτώσεων, σχολικά σενάρια, κτλ Αντικειμενική, αξιοκρατική και αδιάβλητη διαδικασία. Η γραπτή αυτή εξέταση θα έχει φυσικά μια αξιοσέβαστη μοριοδότηση και θα αποτελεί μέρος των συνολικών προσόντων και μορίων του υποψηφίου. Εδώ μπορεί, και πρέπει, να μπει ένα πλαφόν, μια βάση, κάτω της οποίας δεν θα επιτρέπεται στον υποψήφιο να συνεχίσει στη διαδικασία, αφού αυτή η εξέταση θα καλύπτει ένα σημαντικά μεγάλο εύρος γνώσεων και ζητημάτων που θα σχετίζονται με την διεκδικούμενη θέση.
Πριν την τοποθέτηση ενός στελέχους, να γίνεται μια σχετική επιμόρφωση σε διοικητικά θέματα (ας πούμε 1 μηνός), π.χ. από το ΙΕΠ. Πολλοί συνάδελφοι αλλά και επιτυχημένοι διευθυντές το απαιτούν αυτό και το θεωρούν αναγκαίο και αυτονόητο!
Πάνω από 2 συνεχόμενες θητείες στο ίδιο σχολείο θα πρέπει να απαγορεύουνται (αυτό φυσικά είναι κάτι που ΠΡΕΠΕΙ να εφαρμοστεί και στους πολιτικούς και εκλεγμένους στην τοπική αυτοδιοίκηση). Διότι απλούστατα παγιώνονται καταστάσεις, κλίκες και πηγαδάκια, που μόνο καλό δεν κάνουν στο σχολικό κλίμα. ΑΝ λοιπόν κάποιος θέλει να συνεχίσει να είναι διευθυντής σχολικής μονάδας, μπορεί να δηλώσει και να ενδιαφερθεί για άλλο σχολείο. Να βοηθήσει και εκεί με την πείρα του!!! Εξαιρετικά ίσως, με την απόλυτα σύμφωνη και ομόφωνη γνώμη του συλλόγου διδασκόντων και του συλλόγου γονέων του σχολείου, θα μπορούσε να επιτρέπεται και 3η θητεία...
Μιας και τυγχάνω καθηγητής μουσικής, θα βάλω το λιθαράκι μου και στην περίπτωση των μουσικών σχολείων! Θα πρέπει να υπάρχει μια έξτρα μοριοδότηση και προτεραιότητα των μουσικών γι αυτά τα σχολεία. Θα πει κάποιος: δηλαδή ένας άλλος εκπαιδευτικός, άλλης ειδικότητας, δεν μπορεί να ασκήσει επιτυχημένα τα καθήκοντα του διευθυντή; Σαφώς και ναι, απαντώ, θα αγνοεί όμως πολλά θέματα που σχετίζονται με τη φύση των μουσικών μαθημάτων. Μη ξεχνάμε ότι ο διευθυντής, εκτός των άλλων, πρέπει να αποτελεί και πρότυπο και φάρο αναφοράς και για ζητήματα που άπτονται της μαθησιακής διαδικασίας! Καλό δε θα ήταν ο διευθυντής του μουσικού σχολείου να έχει και μουσικές γνώσεις, να μπορεί να βοηθήσει, όταν του ζητηθεί, έναν συνάδελφο μουσικό, ή να μπορεί να κρίνει το επίπεδο π.χ. μιας μουσικής εκδήλωσης του σχολείου; Ελλείψει ικανών και προσοντούχων, ή και ενδιαφερόμενων, μουσικών για τη θέση διευθυντή και την αντίστοιχη τοποθέτηση κάποιας άλλης ειδικότητας, θα έπρεπε τουλάχιστον να υπάρχει μια πρόβλεψη για υποχρεωτική τοποθέτηση μουσικού στη θέση του υποδιευθυντή. Πάντως, σε κάθε περίπτωση, η ύπαρξη ενός τουλάχιστον μουσικού σε θέση στελέχους στα μουσικά σχολεία (διευθυντής ή υποδιευθυντής) είναι για μένα αυτονόητη και αναγκαία. Το αντίθετο είναι εξ αρχής εσφαλμένο και αδιανόητο…
Περί μουσικών σχολείων συνέχεια: στη μοριοδότηση των τυπικών προσόντων θα πρέπει να προβλέπεται μια μοριοδότηση για τίτλους σπουδών ωδειακής εκπαίδευσης (εννοείται αναγνωρισμένων ωδείων από το κράτος). Τί τίτλοι είναι αυτοί; Μιλάμε για πτυχία ή διπλώματα αναγνωρισμένων από το κράτος μουσικών οργάνων (τα οποία προϋποθέτουν μια ενασχόληση και σπουδή τουλάχιστον 10 χρόνων), καθώς και τίτλους σπουδών θεωρητικών μαθημάτων όπως: πτυχία Αρμονίας, Αντίστιξης, Φούγκας, Ενοργάνωσης για Μπάντα, Σύνθεσης, Διεύθυνσης Χορωδίας, κτλ. Σ’αυτό το σημείο να σημειώσουμε τρία πράγματα:
α) Με βάση αυτούς τους τίτλους και το 30μηνο προϋπηρεσίας διορίστηκαν ως μόνιμοι ένας μεγάλος αριθμός μουσικών σε μουσικά σχολεία, αλλά και στα γενικά σχολεία, οι οποίοι μάλιστα «βαπτίστηκαν» και ως ΠΕ παρ’όλο που δεν είχαν τίτλο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης! (σωστό ή λάθος, νόμιμο ή όχι, αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο και ακανθώδες ζήτημα, το οποίο όμως δε θα σχολιάσω σ’αυτό το άρθρο).
β) Το υπουργείο σήμερα αναγνωρίζει αυτούς τους τίτλους σπουδών και τους αποφοίτους των ωδείων ως ΤΕ (Τεχνολογικής Εκπαίδευσης).
γ) Δίνεται η δυνατότητα σε εκπαιδευτικούς άλλων ειδικοτήτων (π.χ. ένα φιλόλογο) να πάρει 2η ειδίκευση ως μουσικός αν έχει και προσκομίσει έναν τέτοιο τίτλο σπουδών από αναγνωρισμένο ωδείο! (Και αυτό πολύ μεγάλο ζήτημα....)
Με βάση τα παραπάνω είναι πολύ λογικό λοιπόν, αλλά και δίκαιο και νόμιμο, να μοριοδοτούνται και οι τίτλοι σπουδών ωδειακής εκπαίδευσης στις περιπτώσεις των υποψ. διευθυντών και υποδιευθυντών για τα μουσικά σχολεία.
6) Και μια τελευταία παρέμβαση για τα μουσικά σχολεία (και όχι μόνο) η οποία αφορά ένα ασύλληπτο και αδιανόητο ατόπημα. Κάποιοι συνάδελφοι μουσικοί, κάποτε διορίστηκαν ως μόνιμοι, παρ’όλο που δεν είχαν πτυχίο μουσικών σπουδών από το πανεπιστήμιο, ελλείψει αποφοίτων από τα πανεπιστημιακά μουσικά τμήματα της χώρας και λόγω αναγκών για κάλυψη θέσεων στα σχολεία, και ιδιαίτερα στα μουσικά σχολεία. Αυτό έπρεπε να γίνει προκειμένου να λειτουργήσουν τα σχολεία. Το παράδοξο όμως είναι ότι κάποιοι απ’αυτούς στην πορεία αποκτήσανε τίτλο από ΑΕΙ ή ΤΕΙ και φυσικά τον προσκομίσανε στην υπηρεσία. Και τί μ’αυτό; Και να η σύνδεση με τη διαδικασία επιλογής διευθυντών σχολικών μονάδων (αλλά και σχολικών συμβούλων λίαν συντόμως): αυτός ο τίτλος προσμετρήθηκε ως 2ο πτυχίο ΑΕΙ (!) ενώ φυσικά κάτι τέτοιο δεν υφίσταται. Καταλαβαίνετε το μέγεθος του σκανδάλου αλλά και της αδικίας που υφίστανται άλλοι συνάδελφοι, μουσικοί και μη. Είναι αδιανόητο π.χ. για έναν φιλόλογο, για έναν μαθηματικό, κτλ να έχει διοριστεί χωρίς πανεπιστημιακό πτυχίο και στη συνέχεια αφού προσκομίσει έναν τέτοιο τίτλο (ΑΕΙ ή ΤΕΙ) να θεωρείται ως 2ος ! Μα γίνονται αυτά τα πράγματα; Και όμως, στην Ελλάδα μας, ναι. Προσωπικά έχω στείλει ερώτημα (περάσανε 2 μήνες τώρα) στο υπουργείο και ακόμα δεν έχω πάρει απάντηση….
Θέλετε λοιπόν οι εκάστοτε κυβερνώντες να διορθώσετε τα κακώς κείμενα (και πεπραγμένα) στην ελληνική εκπαίδευση; Ξεκινήστε από αυτά τα ...εύκολα! Και σίγουρα κάθε εκπαιδευτικός έχει να προτείνει και να διορθώσει ανάλογα «ατοπήματα» στον κλάδο του. Τα μισά να κάνετε θα είστε αξιομνημόνευτοι....
Αντιπροτάσεις και προσθήκες ευπρόσδεκτες….
Δρ. Κωνσταντίνος Χίζαρης
Εκπαιδευτικός ΠΕ16.01 (Μουσικής)
Όλες οι σημαντικές και έκτακτες ειδήσεις σήμερα
ΕΛΜΕΠΑ: Το κορυφαίο πρόγραμμα Ειδικής Αγωγής στην Ελλάδα για διπλή μοριοδότηση
Το 1ο στην Ελλάδα Πρόγραμμα επιμόρφωσης Τεχνητής Νοημοσύνης για εκπαιδευτικούς με Πιστοποιητικό
ΑΣΕΠ: Η πιο Εύκολη Πιστοποίηση Αγγλικών για μόρια σε 2 ημέρες (δίνεις από το σπίτι σου με 95 ευρώ)
Παν.Πατρών: Μοριοδοτούμενο σεμινάριο ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗΣ με 65Є εγγραφή - έως 25/11
ΕΥΚΟΛΕΣ πιστοποιήσεις ΙΣΠΑΝΙΚΩΝ - ΙΤΑΛΙΚΩΝ - ΓΑΛΛΙΚΩΝ - ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ για ΑΣΕΠ - Πάρτε τις ΑΜΕΣΑ
2ος Πανελλήνιος Γραπτός Διαγωνισμός ΑΣΕΠ: Τα 2 μαθήματα εξέτασης και η ύλη